تبیان، دستیار زندگی

اول ماه به پنج چيز ثابت مي شود: اول : آنكه خود انسان ماه را ببيند.

اگر حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است ، كسي هم كه تقليد او را نمي كند،بايد به حكم او عمل نمايد، ولي كسي كه مي داند حاكم شرع اشتباه كرده ، نمي تواند به حكم او عمل نمايد.

اول ماه با پيشگويي منجمين ثابت نمي شود، ولي اگر انسان از گفته آنان يقين پيدا كند، بايد به آن عمل نمايد.

بلند بودن ماه يا دير غروب كردن آن ، دليل نمي شود كه شب پيش ، شب اول ماه بوده است .

اگر اول ماه رمضان براي كسي ثابت نشود و روزه نگيرد، چنانچه دومرد عادل بگويند كه شب پيش ماه را ديده ايم ، بايد روزه آن روز را قضا نمايد.

اگر در شهري اول ماه ثابت شود، براي مردم شهر ديگر فايده ندارد، مگر آن دو شهر با هم نزديك باشند، يا انسان بداند كه افق آنها يكي است .آیت الله گلپایگانی: يا شهري كه ديده شده ، آفتاب زودتر از شهر خودش غروب كند.

اول ماه به تلگراف ثابت نمي شود، مگر دو شهري كه از يكي به ديگري تلگراف كرده اند نزديك يا هم افق باشند و انسان بداند تلگراف از روي حكم حاكم شرع يا شهادت دو مرد عادل بوده است .

روزي را كه انسان نمي داند آخر رمضان است يا اول شوال ، بايد روزه بگيرد، ولي اگر پيش از مغرب بفهمد كه اول شوال است ، بايد افطار كند.

اگر زنداني نتواند به ماه رمضان يقين كند، بايد به گمان عمل نمايد، و اگر آن هم ممكن نباشد، هر ماهي را كه روزه بگيرد صحيح است . آیت الله گلپایگانی: ولي بايد بعد از گذشتن يازده ماه از ماهي كه روزه گرفته ، دوباره يك ماه روزه بگيرد. و بنابراحتياط واجب بايد بعد از گذشتن يازده ماه از ماهي كه روزه گرفته ، دوباره يك ماه روزه بگيرد. ولي اگر بعد گمان پيدا كرد، بايد به آن عمل نمايد.