تبیان، دستیار زندگی

اگر ديوانه عاقل شود، واجب نيست روزه هاي وقتي را كه ديوانه بوده قضانمايد.

اگر كافر مسلمان شود، واجب نيست روزه هاي وقتي را كه كافر بوده قضانمايد، آیت الله گلپایگانی: ولي اگر پيش از ظهر روز ماه رمضان مسلمان شود و كاري كه روزه را باطل مي كند انجام نداده باشد، احتياط مستحب آن است كه آن روز را روزه بگيرد، و اگرترك نمود قضا نمايد... ولي اگر مسلماني كافر شود و دوباره مسلمان گردد، روزه هاي وقتي را كه كافر بوده بايد قضا نمايد.

روزه اي كه از انسان به واسطه مستي فوت شده بايد قضا نمايد، اگرچه چيزي را كه به واسطه آن مست شده براي معالجه خورده باشد، آیت الله گلپایگانی: پايان مسأله در رساله آيةالله گلپايگاني . بلكه اگر نيت روزه كرده و مست شده و در حال مستي روزه را ادامه داده تا از مستي خارج شده باشد، بنا بر احتياط واجب بايد روزه آن روز را تمام كند و بعدا قضا نمايد.

اگر براي عذري چند روز روزه نگيرد و بعد شك كند كه چه وقت عذر اوبرطرف شده ، مي تواند مقدار كمتر را كه احتمال مي دهد روزه نگرفته قضا نمايد، مثلاكسي كه پيش از ماه رمضان مسافرت كرده و نمي داند پنجم رمضان از سفر برگشته ياششم ، مي تواند پنج روز روزه بگيرد. و نيز كسي هم كه نمي داند چه وقت عذر برايش پيدا شده ، مي تواند مقدار كمتر را قضا نمايد، مثلا اگر در آخرهاي ماه رمضان مسافرت كند و بعد از رمضان برگردد و نداند كه بيست و پنجم رمضان مسافرت كرده يا بيست و ششم ، مي تواند مقدار كمتر يعني پنج روز را قضا كند. آیت الله گلپایگانی: اگر چه احتياط مستحب آن است كه مقدار بيشتر يعني شش روز را قضانمايد.

اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد، قضاي هر كدام را كه اول بگيرد مانعي ندارد، ولي اگر وقت قضاي رمضان آخر تنگ باشد، مثلا پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد و پنج روز هم به رمضان مانده باشد، آیت الله گلپایگانی: بهتر آن است كه اول ، قضاي رمضان آخر را بگيرد. بايد اول ، قضاي رمضان آخر را بگيرد.

اگر قضاي روزه چند رمضان بر او واجب باشد، آیت الله گلپایگانی: كه تأخير يكي كفاره دارد و تأخير ديگري ندارد، بايد در نيت معين كندروزه اي را كه مي گيرد قضاي كدام رمضان است . و در نيت معين نكندروزه اي را كه مي گيرد قضاي كدام رمضان است ، قضاي سال اول حساب مي شود.

كسي كه قضاي روزه رمضان را گرفته ، اگر وقت قضاي روزه او تنگ نباشد، مي تواند پيش از ظهر روزه خود را باطل نمايد.

اگر قضاي روزه ماه رمضان شخص ديگري را گرفته باشد، آیت الله گلپایگانی: بهتر آن است كه ... احتياط واجب آن است كه بعد از ظهر روزه را باطل نكند.

اگر به واسطه مرض يا حيض يا نفاس ، روزه رمضان را نگيرد و پيش ازتمام شدن رمضان بميرد، لازم نيست روزه هايي را كه نگرفته ، براي او قضا كنند، آیت الله گلپایگانی: پايان مسأله در رساله آيةالله گلپايگاني .اگر چه مستحب است .

اگر به واسطه مرضي روزه رمضان را نگيرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بكشد، قضاي روزه هايي را كه نگرفته بر او واجب نيست ، و بايد براي هر روز يك مدكه تقريبا ده سير است طعام ، يعني گندم يا جو و مانند اينها به فقير بدهد.ولي اگر به واسطه عذر ديگري ، مثلا براي مسافرت روزه نگرفته باشد و عذر او تارمضان بعد باقي بماند، روزه هايي را كه نگرفته ، بايد قضا كند، و احتياطمستحب آن است كه براي هر روز يك مد طعام هم به فقير بدهد.

اگر به واسطه مرضي روزه رمضان را نگيرد و بعد از رمضان مرض او برطرف شود ولي عذر ديگري پيدا كند كه نتواند تا رمضان بعد قضاي روزه را بگيرد، بايدروزه هايي را كه نگرفته ، قضا نمايد. و نيز اگر در ماه رمضان غير مرض ، عذرديگري داشته باشد و بعد از رمضان آن عذر برطرف شود و تا رمضان سال بعد به واسطه مرض نتواند روزه بگيرد، روزه هايي را كه نگرفته ، بايد قضا كند.