پرسش

با سلام
پس از خونریزی مخچه مادرم تحت عمل جراحی مغز قرار گرفت و در آی سی یو بستری گردید،خواهشمند است با توجه به اینکه از قبل دارای مشکل فشار خون بالا(بدون ارتباط با کلیه و قلب) است. جهت تسریع بهبود بعد از عمل و کنترل فشار خون مشاور تغذیه ای معرفی فرمایید. در حال حاضر تنفس طبیعی است و تغذیه از طریق مایعات و سرنگ میباشد.

پاسخ

 با سلام تا زمانی که در بیمارستان هستند تغذیه تحت کنترل بیمارستان می باشد. بعد از مرخص شدن باید رژیمی در پیش بگیرید که سبب کاهش فشار خون شود. برای کنترل فشار خون بالا رعایت توصیه های زیر مفید خواهد بود: از مصرف نمک و غذاهای پُر نمک و ادویه بپرهیزید. به جای نمک می ‌توانید از سبزیجات تازه یا خشک، ادویه‌‌جات مفید (زردچوبه- دارچین و...)، پودر سیر  و پیاز و آب لیموی تازه استفاده کنید. مغز‌ها و دانه‌های گیاهی مثل گردو حاوی موادمغذی بی ‌شماری هستند. می ‌توانید از آنها در رژیم غذایی روزانه بهره ببرید. استفاده از آنها در سالادها به خوش طعم و مقوی کردن آنها کمک شایانی می ‌کند. حداقل 3 بار در هفته ماهی بخورید و به جای گوشت‌های قرمز سعی کنید از گوشت سفید استفاده کنید. از استرس بپرهیزید، زیرا یکی از عوامل بالا بردن فشار خون که بسیار سریع هم عمل می‌ کند، استرس و عصبانیت است. ورزش‌هایی مثل: پیاده ‌روی، شنا، دوچرخه سواری ورزش‌های مناسبی برای پایین آوردن فشار خون به شمار می ‌آیند. بنابراین حداقل 3 بار در هفته و هر بار حداقل 30 دقیقه ورزش کنید. چای، قهوه و شکلات را بسیار محدود کنید و تا 1 ساعت پس از صرف غذا چای ننوشید و به جای آنها از چای‌ها و دم‌کردنی‌های گیاهی (مثل گل گاو زبان) استفاده کنید. از مصرف غذاهای سرخ کرده یا غذاهایی که در درجه ی حرارت‌های بسیار بالا و یا با مدت زمان طولانی تهیه می ‌شوند، خودداری کنید و به خاطر داشته باشید، استفاده ی چند باره از روغن‌های آشپزی عاملی در بالا بردن فشار خون است. مصرف نان‌ها و مواد کربوهیدراتی تهیه شده از آردهای سفید و بدون سبوس مثل نان لواش را به حداقل برسانید و از نان‌های سبوس‌دار مثل نان جو و نان سنگک استفاده کنید. همه ی سبزی جات و میوه ها بسیار ارزشمند می باشند ولی در میان میوه ها، سیب ، پرتقال ، گریپ فروت، آلو، انگور و موز و در بین انواع سبزی جات، مصرف کرفس، هویج ، و گوجه فرنگی در کاهش شدت پرفشاری خون بسیار مؤثر می باشد. سبزی جات دیگر نیز با دارا بودن فیبر و موادی نظیر پتاسیم ، منیزیم ، ویتامین C و کلسیم در کاهش فشار خون از ارزش خاصی برخوردار می باشند. افزایش مصرف سیر و پیاز درتهیه مواد خوراکی و یا به صورت خام مثلاً نصف پیاز در روز و یک حبه سیررنده شده درهروعده ی غذایی 1- مصرف نمک را محدود کنید. سوسیس، کالباس، ماهی دودی یا کنسرو شده، کنسرو ماهی تن، برگرها، سُس ها، سوپ ها، قرص های گوشت، کنسرو لوبیا، غذاهای آماده، سبزی های کنسرو شده در آب نمک، زیتون شور، چیپس و سایر تنقلات شور به علت دارا بودن مقادیر بالای سدیم سبب تشدید بیماری می شوند. 2- استرس را کاهش دهید. مطالعات مختلف نشان داده اند که تکنیک های کاهش استرس مانند مدیتیشن، یوگا، شل کردن عضلات و حتی گوش دادن به موسیقی آرامش بخش برای 30 دقیقه در روز می توانند در کاهش فشار خون بالا نقش داشته باشد. 3- از پتاسیم استفاده کنید. مصرف مواد غنی از پتاسیم یعنی میوه ها (موز، زردآلو، پرتقال، انجیر، گریپ فروت، هلو، انگور و آلو) و سبزی ها(سیب زمینی، سیر، کلم بروکلی، کدو سبز، قارچ، گوجه فرنگی و...) می تواند نقش مهمی در کنترل پُرفشاری خون داشته باشد. 4- به میزان کافی منیزیم دریافت کنید. منابع غذایی غنی از منیزیم مانند غلات سبوس دار، برنج قهوه ای، آجیل، اسفناج و شیر می توانند سبب کاهش فشار خون بالا شوند.  5- شیر را فراموش نکنید. منابع غنی کلسیم مانند شیر سبب کاهش فشار خون می شوند. سایر منابع خوب کلسیم عبارت هستند از: ماست، پنیر، توفو و خانواده کلم. 6- از سیب زمینی غافل نشوید: این سبزی نشاسته ای علاوه بر پتاسیم دارای یک ترکیب کاهنده ی فشار خون به نام کوکوآمین است(ترکیبی که در گذشته تصور می شد فقط در داروهای سنتی طب چینی وجود دارد) 7- از کرفس به عنوان میان وعده استفاده کنید: در کرفس ترکیبی به نام "فتالید" وجود دارد که عضلات دیواره عروق را شل می کند، یعنی عروق را گشاد کرده و فشار خون را کاهش می دهد. 9- ماهی: ماهی های آب های سرد مانند سالمون، تون، آزاد و قزل آلا، منابع غنی امگا – 3 هستند که می توانند باعث کاهش فشار خون شوند. اگر اهل ماهی نیستید، حداقل از تخم مرغ های غنی شده با امگا – 3 بهره ببرید. در غیر این صورت با پزشک خود مشورت کنید که مکمل امگا – 3 برای شما تجویز کند. 10- گردو: گردو منبع خوب امگا – 3 است. در صورت عدم دسترسی به گردو از توفو، بذر کتان، سویا و روغن کانولا(کلزا) استفاده کنید. 11- ادویه ها:  استفاده از ادویه ها نه تنها مزه غذاهای کم نمک را بهتر می کند، بلکه برخی از آن ها سبب کاهش فشارخون می شوند. زعفران، فلفل سیاه، پونه، ریحان و ترخون نمونه هایی از آن ها هستند. 12- مصرف روزانه سیر: مطالعات 50 سال اخیر نشان داده اند که مکمل سیر می تواند به اندازه داروهای کاهنده خون در کاهش فشار خون موثر باشد. 13- اسفناج بخورید. منابع غنی فولات مانند اسفناج، سایر سبزیجات برگ سبز، مارچوبه و حبوبات با خطر کمتر پُرفشاری خون همراه هستند. 14- اجتماعی باشید. افرادی که منزوی هستند و کمتر در روابط اجتماعی شرکت می کنند، بیشتر دچار پُِرفشاری خون می شوند. 15- در صورت داشتن اضافه وزن، وزن خود را کم کنید. رسیدن به وزن سلامت و حفظ آن می تواند به کنترل بیماری پُرفشاری خون کمک کند، چرا که پُرخوری و بی تحرکی باعث افزایش وزن می شود. 16- ورزش کنید. برای کنترل اشتها، سوزاندن انرژی اضافه و کاهش فشار و چربی خون، حداقل یک پیاده روی ساده انجام دهید. با آرزوی سلامت