تبیان، دستیار زندگی

مالي كه انسان پيدا مي كند اگر نشانه اي نداشته باشد كه به واسطه آن صاحبش معلوم شود احتياط واجب آن است كه از طرف صاحبش صدقه بدهد.

اگر مالي پيدا كند كه نشانه دارد و قيمت آن از 6/12 نخود نقره سكه دار كمتر است ، چنانچه صاحب آن معلوم باشد و انسان نداند راضي است يا نه ،نمي تواند بدون اجازه او بردارد، و اگر صاحب آن معلوم نباشد، مي تواند به قصداين كه ملك خودش شود بردارد، و در اين صورت اگر تلف شود، نبايد عوض آن را بدهد، بلكه اگر قصد ملك شدن هم نكرده و بدون تقصير او تلف شود، دادن عوض بر او واجب نيست .

هرگاه چيزي كه پيدا كرده نشانه اي دارد كه به واسطه آن مي تواند صاحبش راپيدا كند اگر چه صاحب آن كافري باشد كه در امان مسلمانان است در صورتي كه قيمت آن چيز به "6/12" نخود نقره سكه دار برسد بايد اعلان كند و چنانچه ازروزي كه آن را پيدا كرده تا يك هفته هر روزي و بعد تا يك سال هفته اي يك مرتبه در محل اجتماع مردم اعلان كند كافي است .

اگر انسان خودش نخواهد اعلان كند، مي تواند به كسي كه اطمينان داردبگويد از طرف او اعلان نمايد.

اگر تا يك سال اعلان كند و صاحب مال پيدا نشود مي تواند آن رابراي خود بردارد به قصد اين كه هر وقت صاحبش پيدا شد به او بدهد ولي احتياطمستحب آن است كه از طرف صاحبش صدقه بدهد.

اگر بعد از آن كه يك سال اعلان كرد و صاحب مال پيدا نشد، مال را براي صاحبش نگهداري كند و از بين برود، چنانچه در نگهداري آن كوتاهي نكرده و تعدي يعني زياده روي هم ننموده ، ضامن نيست ، ولي اگر از طرف صاحبش صدقه داده باشد يا براي خود برداشته باشد، در هر صورت ضامن است .

كسي كه مالي را پيدا كرده اگر عمدا به دستوري كه گفته شد اعلان نكند،گذشته از اين كه معصيت كرده ، باز هم واجب است اعلان كند.

اگر بچه نابالغ چيزي پيدا كند، ولي او بايد اعلان نمايد.

اگر انسان در بين سالي كه اعلان مي كند از پيدا شدن صاحب مال نااميد شود، احتياط واجب آن است كه آن را صدقه بدهد.

اگر در بين سالي كه اعلان مي كند، مال از بين برود، چنانچه در نگهداري آن كوتاهي كرده يا تعدي يعني زياده روي كرده باشد، بايد عوض آن را به صاحبش بدهد، و اگر كوتاهي نكرده و زياده روي هم ننموده ، چيزي بر او واجب نيست .

اگر مالي را كه نشانه دارد و قيمت آن به 6/12 نخود نقره سكه دار مي رسددر جايي پيدا كند كه معلوم است به واسطه اعلان صاحب آن پيدا نمي شود، مي توانددر روز اول آن را از طرف صاحبش صدقه بدهد و چنانچه صاحبش پيدا شود و به صدقه دادن راضي نشود، بايد عوض آن را به او بدهد و ثواب صدقه اي كه داده ، مال خود او است .