تبیان، دستیار زندگی

اگر در بين سالي كه اعلان مي كند، مال از بين برود، چنانچه در نگهداري آن كوتاهي كرده يا تعدي يعني زياده روي كرده باشد، بايد عوض آن را به صاحبش بدهد، و اگر كوتاهي نكرده و زياده روي هم ننموده ، چيزي بر او واجب نيست .

اگر مالي را كه نشانه دارد و قيمت آن به 6/12 نخود نقره سكه دار مي رسددر جايي پيدا كند كه معلوم است به واسطه اعلان صاحب آن پيدا نمي شود، مي توانددر روز اول آن را از طرف صاحبش صدقه بدهد و چنانچه صاحبش پيدا شود و به صدقه دادن راضي نشود، بايد عوض آن را به او بدهد و ثواب صدقه اي كه داده ، مال خود او است .

اگر چيزي را پيدا كند و به خيال اين كه مال خود اواست بردارد، بعدبفهمد مال خودش نبوده ، بايد تا يك سال اعلان نمايد.

لازم نيست موقع اعلان جنس چيزي را كه پيدا كرده بگويد بلكه همين قدر كه بگويد چيزي پيدا كرده ام ، كافي است .

اگر كسي چيزي را پيدا كند و ديگري بگويد مال من است ، در صورتي بايدبه او بدهد كه نشانه هاي آن را بگويد و يقين پيدا كند كه مال او است ، ولي اگرذكر نشانه ها فقط موجب گمان مالك بودنش باشد، مخير است كه به او بدهد يا ازدادن به او خودداري نمايد.

اگر قيمت چيزي كه پيدا كرده به 6/12 نخود نقره سكه دار برسد، چنانچه اعلان نكند و در مسجد يا جاي ديگري كه محل اجتماع مردم است بگذارد و آن چيزاز بين برود يا ديگري آن را بردارد، كسي كه آن را پيدا كرده ضامن است .

هرگاه چيزي پيدا كند كه اگر بماند فاسد مي شود، بايد تا مقداري كه ممكن است آن را نگهدارد، بعد قيمت كند و خودش بردارد يا بفروشد و پولش رنگهدارد، و احتياط مستحب آن است كه در فروش آن به خودش يا به ديگري از حاكم شرع ، در صورت امكان ، اجازه بگيرد و در هر صورت بايد تعريف تا يك سال را ادامه دهد تا اگر صاحب آن پيدا شد، پول را به او تسليم كند و اگر صاحب آن پيدا نشد ازطرف او صدقه بدهد، و احتياط واجب آن است كه براي صدقه دادن از حاكم شرع اجازه بگيرد.

اگر چيزي را كه پيدا كرده موقع وضو گرفتن و نماز خواندن همراه او باشد، در صورتي كه قصدش اين باشد كه صاحب آن را پيدا كند، اشكال ندارد.

اگر كفش او را ببرند و كفش ديگري به جاي آن بگذارند، چناچه بداندكفشي كه مانده مال كسي است كه كفش او را برده ، در صورتي كه از پيدا شدن صاحبش مأيوس و يا برايش مشقت داشته باشد، مي تواند به جاي كفش خودش بردارد.ولي اگر قيمت آن از كفش خودش بيشتر باشد، بايد هر وقت صاحب آن پيدا شد زيادي قيمت را به او بدهد، و چنانچه از پيدا شدن او نااميد شود، بايد با اجازه حاكم شرع زيادي قيمت را از طرف صاحبش صدقه بدهد، و اگر احتمال دهد كفشي كه مانده ،مال كسي نيست كه كفش او را برده ، بايد با آن معامله مجهول المالك نمايد يعني از صاحبش تفحص كند و چنانچه از پيدا كردن او مأيوس شود، از طرف او به فقيرصدقه بدهد.

اگر مالي را كه كمتر از 6/12 نخود نقره سكه دار ارزش دارد پيدا كندو از آن صرف نظر نمايد و در مسجد يا جاي ديگر بگذارد، چنانچه كسي آن را بردارد، براي او حلال است .