تبیان، دستیار زندگی

ای حسرت خوبان جهان روی خوشت

وی قبله زاهدان دو ابروی خوشت

از جمله صفات خویش عریان گشتم

تا غوطه خورم برهنه در جوی خوشت

چند وظيفه از وظايف شيعيان

1 - يکي از وظايف مردان و زنان خواندن اين دعاست که در خواست شناخت حضرت قائم - عليه السلام - از خداوند متعال است: اللهم عرفني نفسک فانک ان لم تعرفني نفسک لم اعرف نبيک اللهم عرفني رسولک فانک ان لم تعرفني رسولک لم اعرف حجتک اللهم عرفني حجتک فانک ان لم تعرفني حجتک ضللت عن ديني. ترجمه آن چنين است: خدايا! خودت را به من بشناسان. اگر خويش را بر من نشناساني پيامبرت را نمي شناسم. الهي! پيامبرت را بر من بشناسان. اگر پيامبرت را نشناسم، حجت تو را نمي شناسم.

خداوند! حجتت را بر من بشناسان. اگر حجت تو را نشاسم گمراهي در دينم حاصل شود.

2 - از ديگر وظايف مردان و زنان خواندن اين دعاست که: يا الله يا رحمن و يا رحيم يا مقلب القلوب، ثبت قلبي علي دينک اي خدا و اي رحمان و رحيم! اي که قلبها را دگرگون مي نمايي قلبم را بر دينت ثابت بدار.

3 - از دعاهاي معروف براي آن حضرت اين دعاست که طالبان سعادت و راهيان عابد آن را زمزمه کنند و در جماعات از آن بهره جويند. اللهم کن لوليک الحجه بن الحسن صلواتک عليه و علي آبائه في هذه الساعه و في کل ساعه وليا و حافظا و قائدا و ناصرا و دليلا و عينا حتي تسکنه ارضک طوعا و تمتعه فيها طويلا. ترجمه: خدايا! براي وليت حجت بن الحسن که درودت بر او و بر پدران او، در اين ساعت و در هر ساعت باد، سرپرست و نگهدار و پيشوا و ياور و راهنما و ديده بان او باش تا بنشاني او را در زمين خود به ربت. و او را در مدت طولاني بهره دهي.

4 - صلوات فرستادن براي آن حضرت و دعا کردن براي تعجيل ظهورش. از امام زمان - عليه السلام - روايت شده است که فرمود: براي فرج ما دعا کنيد، زيرا فرج و گشايش امور شما در آن است.

5- در روزهاي جمعه، زيارت آن حضرت را که در مفاتيح الجنان آمده است، خوانده شود.

6 - خواندن دعاي ندبه در روز جمعه، عيد فطر، عيد قربان و عيد غدير.

7 - با بردن نام آن گرامي بايد از جا برخاست.

8 - توجه به آن حضرت با خواندن بعضي از زيارات که در کتاب مفاتيح الجنان نيز ياد شده است.

9 - هنگام پيش آمدن گرفتاري و در مسايل مهم به آن حضرت متوسل مي شويم. که از مصاديق آن رفتن به مسجد جمکران قم و خواندن نماز حضرت و توسل به آن جناب مي باشد. اينک اختصارا به يک داستان از مسجد جمکران مي پردازيم. مرحوم ناصر الشريعه در کتاب تاريخ قم به نقل از حاج ميرزا حسين نوري مولف کتاب مستدرک الوسايل آورده است که: شيخ حسن بن مثله جمکراني - رحمه الله عليه - گويد: شب سه شنبه هفدهم ماه مبارک رمضان سال 393 در خانه خود خوابيده بودم که ناگاه گروهي به در خانه ام آمدند و مرا بيدار کردند و گفتند: برخيز که امام زمان - عليه السلام - تو را طلب مي کند. به در خانه آمدم جماعتي از بزرگان را ديدم. بيدرنگ به آنان سلام دادم و پاسخ سلامم را شنيدم. آنگاه مرا همراه خود بردند تا بدانجا رسيديم که اکنون جايگاه آن مسجد است. وقتي رسيديم، ديديم که حضرت روي تختي نشسته است. مرا با نام خواندند و فرمودند: اي حسن! به حسن بن مسلم - که خود را صاحب آن زمين مي داند. - بگوي که اين زمين شريفي است، و خداي تعالي اين را از زمينهاي ديگر برگزيده است، و نه نزد سيد ابوالحسن برو و بگو اين زمين را از حسن مسلم بگيرد و به ديگران بدهد تا آنان بکوشند و در آن مسجد بنا کنند و به مردم بگو تا به اين مکان توجه نمايند، و آن را عزيز و گرامي بدارند، و چهار رکعت نماز در آن بگذراند. دو رکعت نماز تحيت مسجد بخوانند. در هر رکعتي يک بار سوره حمد و هفت مرتبه سوره قل هو الله احد و تسبيح رکوع و سجود را هفت بار بگويند. و دو رکعت نماز امام زمان - عليه السلام - به اين نحو انجام دهند که در هر رکعت وقتي از سوره حمد به اياک نعبد و اياک نستعين رسيدند. آن را صد بار تکرار کنند و تلاوت نمايند و بعد از آن، سوره حمد را تمام کنند. و تسبيح رکوع و سجود را هفت بار بگويند، و بعد از تمام شدن نماز ذکر لا اله الا الله کند، و تسبيح حضرت فاطمه - سلام الله عليها - گفته شود. (سي و چهار مرتبه الله اکبر سي و سه مرتبه الحمد لله و سي و سه مرتبه سبحان الله) سپس سر بر سجاده عبادت گذارد، صد بار بگويد: اللهم صلي علي محمد و آل محمد هر که اين دو رکعت نماز را بخواند، مانند آن است که در کعبه به نماز نشسته است.

به اين ترتيب اين مسجد بنا شد، و همواره محل آمد و رفت شيعيان و متوسلان به امام قائم - عليه السلام - بوده است. تفصيل و شرح دقيق اين واقعه نوراني و عظيم را مي توانيد در کتاب مهم نجم الثاقب يا کلمه طيبه از تاليفات حاج ميرزا حسن نوري (استاد محدث قمي) مطالعه فرماييد.

10 - هديه کردن اعمال صالحه خود را براي آن حضرت، مانند: قرائت قرآن، حج، عمره، طواف و همچنين زيارت قبور پدران گرامش به نيابت از آن حضرت و دادن صدقه براي سلامتي آن بزرگوار.

11 - توبه کردن حقيقي از گناهان، گر چه توبه در هر زمان بر گناهکاران واجب است و ليکن اهتمام ورزيدن به آن در زمان غيبت - از اين جهت که يکي از اسباب غايب بودن آن حضرت و طول غيبت آن بزرگوار گناهان ماست. - مورد توجه بيشتري قرار گرفته است.

12 - مردم را به آن حضرت متوجه کردن، يعني بايد هر انسان شيعه، يکي از مبلغان آن حضرت باشد. و در عمل و گفتار خويش کاملا اين مسئله را نشان دهد.

یک چند به کودکی باستاد شدیم

یک چند باستادی خود شاد شدیم

پاین سخن شنو که ما را چه رسید

از خاک در امدیم و بر باد شدیم

---------------------------------------------------------

یک روز ز بند عالم ازاد نیم

یک دم زدن از وجود خود شاد نیم

شاگردی روزگار کردم بسیار

در کار جهان هنوز استاد نیم

تا مرد به تیغ عشق بی سر نشود

اندر ره عشق و عاشقی سر نشود

هم یار طلب کنی و هم سر خواهی

اری خواهی ، ولی میسر نشود

در عشق تو گاه بت پرستم گویند

گه رند و خراباتی و مستم گویند

اینها همه از بهر شکستم گویند

من شاد بانکه هر چه هستم گویند

تعجيل در فرج

همانطور که از روايات استفاده مي شود غائب بودن حضرت مهدي (عليه السلام) از اين جهت است که بيم آن مي رود ايشان را مانند پدران بزرگوارش به شهادت برسانند. لکن در اينجا اين سئوال به ذهن مي رسد که چه فرقي ميان ايشان و اجداد طاهرينش وجود دارد؟ مگر ايشان از اينکه به شهادت برسند ترس و هراسي دارند؟ جواب اينگونه است که: خير، اوّلا ايشان نه تنها از شهادت هراسي ندارند بلکه طبق رواياتي همه امامان (که ايشان دوازدهمين امام مي باشند) شهيد مي شوند چنانچه از امام رضا (عليه السلام) روايت شده که فرمودند:

«و الله ما منّا الاّ مقتول شهيد»

يعني به خدا سوگند همه ما (اهل بيت و امامان) کشته و شهيد مي شويم.

و ثانياً هيچ تفاوتي با اجداد گراميشان ندارند چرا که همه امامان برپا کنندگان حق مي باشند همانطور که امام جواد (عليه السلام) به عبدالعظيم بن عبدالله حسني فرمودند:

«ما منّا الاّ قائم بأمر الله و هاد الي دين الله»

يعني ما اهل بيت همگي برپا کنندگان کارها و اوامر خدا و هدايت کننده به دين او هستيم.

اما غيبت و زنده ماندن حضرت ولي عصر (عليه السلام) به جهت وعده اي است که خداوند تبارک و تعالي داده است که:

«و لقد کتبنا في الزبور من بعد الذکر ان الارض يرثها عبادي الصالحون»

بعد از لوح محفوظ در زبور نيز مقرّر داشتيم که صالحان وارثان زمين خواهند بود.

و ليکن تحقق اين وعده نيازمند شرائط و مقدماتي است. از جمله اينکه بايد مردم به اين نتجه برسند که تنها نجات دهنده و هدايت کننده آنها از اين انحرافات، ظلمها و ستم هايي که جهان را پوشيده است وجود مقدس حضرت بقية الله الاعظم (عليه السلام) است که ظهور کرده و جهان را مملوّ از عدل و داد نمايند.

در اين ميان دعا کردن براي حضرت ولي عصر (عليه السلام) و طلب ظهور ايشان از درگاه حضرت حق موجب آن خواهد شد که اين روحيه و تفکر در ميان انسانها بيشتر بوجود آيد و شرائط ظهور ايشان محقق شود.

چنانچه از وجود مقدس حضرت ولي عصر ارواحنا فداه در ضمن نامه اي که به اسحاق بن يعقوب مرقوم فرمودند آمده است:

«اکثروا الدعا بتعجيل الفرج فان ذلک فرجکم»

يعني براي موضوع فرج و ظهور من زياد دعا کنيد که گشايش و حلّ مشکلات مادّي و معنوي شما در آن مي باشد.

آمرزش گناهان

آنچنانکه از روايات استفاده مي شود ذکر و ياد خدا سبب آمرزش گناهان مي گردد چنانچه حضرت رسول اکرم (صلي الله عليه وآله) در ضمن روايتي فرمودند:

«فقد بدّلت سيّئاتکم حسنات و غفرتْ لکم جميعاً»

يعني: هرگاه قومي جلسه اي تشکيل داده و در آن ياد خدا مي کنند ندا کننده اي از آسمان صدا مي زند (اي اهل مجلس) برخيزيد که زشتيها و پليديهاي شما تبديل به نيکي و زيبايي گرديد و همه ي خطاهاي شما بخشيده شد.

از ضميمه اين روايت با حديثي که از امام باقر (عليه السلام) ذکر شده است که فرمودند:

«انّ ذکرنا من ذکر الله»

يعني: ذکر و ياد ما (اهل بيت) از مصادق ذکر و ياد خداست.

اينچنين استفاده مي شود که دعا براي حضرت ولي عصر عجل الله تعالي فرجه الشّريف و درخواست تعجيل در فرج ايشان که مصداق ذکر و ياد حضرت (که از اهل بين هستند)، از اقسام ياد خدا مي باشد و چون ياد خدا سبب آمرزش گناهان مي شود، ياد آوري و دعا براي آن عزيز غائب از نظر نيز موجب بخشودگي خطاها و لغزشها مي گردد.

عبدالله مستوفي نويسنده کتاب ( شرح زندگاني من ) در سال 1294 ه . ش (1255 ش ) در محله اي سرچشمه تهران متولد شد و در خانواده اي متدين و برجسته تربيت يافت . او جزء نخستين فارغ التحصيلان مدرسه سياسي بود که به ابتکار ميرزا حسن خان مشيرالدوله (بعد ها پير نيا ) تاسيس شده بود . مستوفي در آنجا زبان فرانسه را فرا گرفت و با علي اکبر دهخدا آشنا شد . اين ارتباط به رغم پنج سال و نيم دوري از ايران – به سبب کار در سفارت ايران در پترزبورگ روسيه – هم چنان برقرار ماند . گرچه عمده سال هاي زندگي مستوفي با رجال دولتي و در فراز و نشيب امور مملکت و تجربه ي کاري هاي مختلف سپري شد اما او از روزگار جواني به نويسندگي رغبت تمام داشت . برخي آثار علمي وي عبارت اند از : ترجمه ي انقلاب فرانسه کبير – ابطال الباطل – محاکمه انسان و حيوان – چهل ساعت محاکمه -اما مهم ترين اثر وي که در سه جلد است که در طول پنج سال نگاشته شده است و يکي از زيباترين و مانده گار ترين نمونه هاي حسب حال نويسي در ادب فارسي به شمار مي آيد . اين کتاب تصوير زندگي روزانه مردم در صد سال پيش است که به زبان ساده و روان نگاشته شده است . وسعت دامنه ي اطلاعات و نکته يابي نويسنده و نيز دقت او در مشاهده بر ارزش کارش افزوده است . عبدالله مستوفي در 24 آذر 1329 ه . ش در هفتاد و چهار سالگي در گذشت .

برای بي حرکت نگاه داشتن عضو آسيب ديده بدن آتل بکار مي برند . با اين کار ، تا زمان فرا رسيدن کمک پزشکي ، جلوي آسيب ديدگي بيشتر گرفته مي شود . در داروخانه ها آتل هاي آماده در انواع متفاوت يافت مي شود ، ولي احتمال دارد که خودتان مجبور شويد دست به ابداع بزنيد و آتلي بسازيد . هميشه به ياد داشته باشيد که بعد از بي حرکت کردن هر عضو بدن بوسيله آتل ، وضعيت گردش خون عضو آسيب ديده را بررسي و به توصيه هاي زير عمل کنيد :

• هميشه قبل از آتل گذاري ، به زخم هاي موجود رسيدگي کنيد .

• عضو آسيب ديده را به همان شکل و حالتي که بعد از حادثه يافته ايد ، بي حرکت کنيد .

• براي آتل گذاري به اشياي سفت و محکمي ، مانند تخته ، شاخه درخت ، دسته جارو يا چتر ، راکت بيس بال ، چوب اسکي يا حتي مجله يا روزنامه لوله شده ، نياز داريد . اگر وسيله محکمي در اختيار نداريد ، از پتو يا بالش کمک بگيريد . گاهي هم مي توانيد يک عضو آسيب ديده را به عضو سالم مجاور ثابت کنيد تا بي حرکت شود .

• آتل بايد بالاتر وپايين تر از محل آسيب ديدگي امتداد يابد تا کاملا عضو را بي حرکت کند .

• هنگام بستن و گره زدن آتل ، مواظب باشيد که روي نواحي آسيب ديده گره اي نزده باشید ، به بيان ديگر ، گره ( يا چسب ) را بالا و پايين ناحيه آسيب ديده بزنيد .

• براي بستن و گره زدن آتل مي توانيد از يک تکه پارچه ، کمر بند ، کروات ، يا طناب استفاده کنيد .

• مواظب باشيد که گرهتان به ناحيه آسيب ديده فشار وارد نياورد . البته گره بايد محکم باشد ، ولي نه آنقدر محکم باشد که در گردش خون اختلال پيش آورد . اگر ناحيه پايين تر از آتل گذاري در عضو آسيب ديده دچار رنگ پريدگي يا کرخي شود ، يا دردهاي ضربان دار پيدا کند ، بايد گره ها را شل کنيد . اگر پس از آتل گذاري ناحيه آسيب ديده ورم کند ، شايد علت سفت بستن آتل باشد ، پس هميشه عضو داخل آتل را از نظر وجود ورم بررسي کنيد ، تا در صورت لزوم آن را شل کنيد

عطار نيشابوري از شاعران و عارفان قرن ششم و خالق آثاري برجسته چون منطق الطير – الهي نامه – مصيبت نامه – مختار نامه ( به شعر ) و تذکره الاوليا (به نثر ) است . منطق الطير داستان پرندگاني است که به قصد زيارت سيمرغ سرزمين خويش را ترک مي کنند و پس از هفت مرحله دشوار تنها سي مرغ از آنها به مقصد مي رسند

کو عقل که در ره تو پوید اخر

کو جان که ز عزت تو گوید اخر

پندار نگر که ما تو را می جوییم

چون جمله تویی ، ترا که جوید اخر ؟

پیوسته سرت سبز و لبت خندان باد

جان و دل عاشقان ز تو شادان باد

انکس که ترا بیند و شادی نکند

سر زیر و سیه گلیم و سرگردان باد .

شمعیست دل مراد افروختنی

چا کیست ز هجر دوست بر دوختنی

ای بیخبر از ساختن و سو ختنی

عشق امدنی بود نه اموختنی