عنوان :
پژوهشي در تفسير صافي و مولف آن (ره)
نويسنده :
حسن صفري نادري
سال :
1367
استاد :
سيد مرتضي آيت الله زاده شيرازي
دانشگاه :
دانشگاه تهران
موضوع :
چکيده : در پايان نامه حاضر, ابتدا به پايه گذاران تفسير قرآن و روش تفسيري اهل بيت و مفسران شيعه اشاره شده است و سپس تنوع تفاسير شيعي, مهمترين آن تفاسير تا عصر فيض كاشاني, تفاسير معروف در عصر فيض كاشاني, استادان و شاگردان او و نظر علما درباره ي وي, مراتب علمي و تحولات فكري, تاليفات و آثار علمي او در زمينه هاي تفسير قرآن, حديث و اصول دين و اعتقادات وي در زمينه فقه و اصول, فلسفه و شعر آورده شده است. در پايان تفسير صافي مورد بررسي قرار گرفته و ويژگيهاي اين تفسير و نقد آن مطرح شده است.
عنوان :
پژوهشي درتفسير العسكري
نويسنده :
محمد مسعود راهنماي منفرد
سال :
1367
استاد :
سيد محمد باقرحجتي
دانشگاه :
دانشگاه تهران
موضوع :
چکيده : در اين پايان نامه تفسير العسكري منسوب به امام حسن عسكري (ع) مورد تحقيق و بررسي قرار گرفته است. مباحث اين پژوهش عبارتند از: نحوه ي تدوين و عناوين برجسته ي تفسير العسكري, بررسي سلسله ي سند تفسير العسكري, بررسي سلسله سند تفسير العسكري, نظر اساطين رجال, حديث و تفسير درخصوص اين كتاب, بررسي اعتراضات پيرامون محتواي تفسير, د رمبحث اخير موارد تصحيف, مغايرت با تاريخ و غلو بررسي شده اند.
عنوان :
علم مناسبت بحثي در ترتيب آيات و سور
نويسنده :
ايرج گلجاني اميرخيز
سال :
1366
استاد :
سيد محمد باقر حجتي
دانشگاه :
دانشگاه تهران
موضوع :
در اين پژوهش مناسبت و ترتيب آيات و سور مورد بررسي قرار گرفته و از اين موضوعات بحث شده است: ضرورت بحث تناسب در قرآن كريم، مفهوم و سابقه علم مناسبت و كوششهاي به عمل آمده در آن، دلالت قرآن بر وجود تأليف الهي آن، دلايل قرآن براي تأييد سنت پيامبر ? در تعيين جايگاه آيات قرآن كريم، روايتهاي تاريخي درباره ترتيب آيات قرآن، جايگاه علم مناسبت در ميان انواع ديگر علوم تفسيري، و ارتباط آيات و اسباب نزول.
عنوان :
شيخ طوسي و روش او در تفسير تبيان
نويسنده :
الياس كلانتري
سال :
1366
استاد :
سيد مرتضي آيتالله زاده شيرازي
دانشگاه :
دانشگاه تهران
موضوع :
در اين پاياننامه روش تفسيري شيخ طوسي در تفسير تبيان بررسي شده است . در ابتدا، شخصيت شيخ طوسي و تاريخچه زندگي وي طرح شده، سپس موضوعات زير بررسي شده است: تفسير تبيان و روش آن، علت تأليف كتاب تبيان، موضوع تحريف قرآن از نظر شيخ طوسي، نظر وي درباره تفسر به رأي و الفاظ دخيل در قرآن كريم، شأن نزول آيات در تفسير تبيان، مباحث كلامي و نظر عقيدتي شيخ طوسي، استشهاد وي به شعر عرب، و نظر ايشان درباره اختلاف قراءات. در پايان تفسير تبيان مورد ارزيابي و نقد و بررسي قرار گرفته است.
عنوان :
دريافت انديشههاي عرفاني از ايات قرآن كريم و تجلي آن در نثر فارسي
نويسنده :
محمد حسين سعادت فر
سال :
1366
استاد :
مجتهد زاده
دانشگاه :
دانشگاه فردوسي مشهد
موضوع :
مباحث اين پاياننامه عبارتند از : تعريف عرفان و تصوف، علت اساسي ظهور تصوف، قرآن و تأثير آن در دلهاي مستعد انديشههاي عرفاني، رابطه انسان و خدا، شناخت باريتعالي،درباره دل، شريعت و طريقت، مدعيان تحقيق و اهل تحقيق، نفس، ترك دنيا و رابطه آن با كمال ، انديشه عرفا در انفاق و ايثار ، انديشههاي تربيتي.
عنوان :
ديباچهاي بر « اعجاز قرآن باقلاني»
نويسنده :
غلامرضا جمشيد نژاد
سال :
1365
استاد :
سيد جعفر سامي الدبوني
دانشگاه :
دانشگاه تهران
موضوع :
در اين پاياننامه از ابتداي كتاب ياد شده شامل مقدمهي سيد احمد صقر و مقدمهي مؤلف تا صفحهي 48 متن كتاب ترجمه شده است. موضوعات مورد بحث اين قسمت عبارت است از : نهضت تأليفي علماي اسلامي در دفاع از قرآن، نقش عالمان معتزلي در بيان اعجاز قرآن،كتاب اعجاز القرآن رماني، كتاب اعجاز القرآن رماني، كتاب اعجاز القرآن خطابي، باقلاني و كتاب اعجاز القرآن، باقلاني و شيخ مفيد.
عنوان :
محكم و متشابه قرآن
نويسنده :
طيبه يزدي
سال :
1365
استاد :
سيد محمد باقر حجتي
دانشگاه :
دانشگاه تهران
موضوع :
در اين پاياننامه نخست معناي لغوي و اصطلاحي محكم و متشابه، اقسام متشابه و فرق ميان محكم و متشابه بيان شده، سپس به اين پرسشها پاسخ گفته شده كه آيا علم به متشابهات ممكن است، چرا كتاب خدا بر متشابه مشتمل است، آيا محكم بر متشابه مزيتي دارد و موارد متشابهات كدامند. نويسنده، حروف مقطعه و آيات صفات را از متشابهات به شمار آورده است. وي در ضمن به معناي لغوي و اصطلاحي تأويل پرداخته و ائمه (ع) را عالم به تأويل قرآن خوانده است و در پايان نمونههايي از آيات متشابه را بررسي كرده است.
عنوان :
دارسة و تحقيق في تفسير الشهرستاني
نويسنده :
محمد علي آذرشب
سال :
1365
استاد :
سيد محمد باقر حجتي
دانشگاه :
دانشگاه قم
موضوع :
در اين پاياننامه تنها نسخه موجود تفسير محمد بن عبدالكريم شهرستاني (469ـ548 ق) به نام مفاتيح الاسرار و مصابيح الابرار تصحيح و بررسي شده است . در اين پژوهش نخست تحت عنوان عصر شهرستاني به معرفي وضعيت سياسي و فرهنگي آن زمان پرداخته شده، سپس زندگي او بررسي و مذهب او شناسايي شده است ؛ مهمترين ويژگي اين پاياننامه تصحيح اغلاط فراوان و اعجام دقيق اغلب كلمات آن ـ كه فاقد نقطهاند ـ ميباشد . افزون بر اين مأخذ روايات و اقوال نيز شناسايي شدهاند.
عنوان :
اسباب النزول
نويسنده :
زهرا پنجه شاهي
سال :
1365
استاد :
سيد محمد باقر حجتي
دانشگاه :
دانشگاه تهران
موضوع :
اين پاياننامه به بررسي اسباب نزول پرداخته و مشتمل بر اين مباحث است: تحقيق در كلمه سب، اسباب نزول ، معني نزول قرآن، راه شناخت اسباب نزول، فوايد معرفت و اهميت و ارزش آن مانند آگاهي به مدلول صحيح آيات، حكم و قاعده در صورت خاص بودن لفظ و اينكه سخن درباره اسباب النزول جز از طريق روايت و سماع امكانپذير نيست.
عنوان :
آيات الاحكام در تفسير مجمع البيان
نويسنده :
محسن شريعتي
سال :
1365
استاد :
واعظ زاده
دانشگاه :
دانشگاه فردوسي مشهد
موضوع :
در اين پايان نامه آيات فقهي در خصوص عبادات از مبحث طهارت تا جهاد و مطالب مربوط ـ اعم از قرائت ، حجت، اعرابگذاري، لغت، شأن نزول و تفسير ـ از كتاب مجمع البيان طبرسي استخراج و بررسي شدهاند.