پرسش

چرا در اسلام دختران در 9 سالگی و پسران در 15 سالگی مكلف می شوند و اگر دختران زودتر بالغ می شوند پس چرا در مسائلی مثل ارث و زندگی زناشویی زیر سایه مردان قرار دارند ؟

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
همان طور كه خود هم اشاره كرده اید علت به تكلیف رسیدن زودتر دختران، بلوغ زودتر آنان است؛ گر چه می دانید عملاً در عمرهای متوسط تفاوتی بین میزان عمل و مناسك دختر و پسر وجود ندارد، چرا كه دختران اگر چه 5ـ6 سال زودتر شروع به عبادت می كند، اما به علت فیزیولوژی خاص زنانه در هر سال به طور متوسط نزدیك 3 تا 4 ماه از انجام اعمال عبادی معاف، بلكه محروم هستند.
مطلب دیگر این كه بلوغ زودرس ربطی به مناسبات اجتماعی و اقتصادی زنان ندارد، تا موجب تساوی ارث آنان با مردان شود! كما این كه مدیریت مرد در خانه با آن مسئله بی ارتباط است.
نكته قابل ذكر دیگر آن كه قیومیت و مدیریت مردان بر زنان ـ «الرّجال قوّامون علی النساء» ـ به معنای زورگویی و تسلط جبّارانه بر آنان نیست. قیومیت در واقع به معنای درست لغوی یعنی كارپرداز و محافظ؛ مردان به علت توانایی های خاص مردانگی موظف هستند مدیر و محافظ زنان بوده، تا در چتر حمایتی آنان، زنان بتوانند حقوق خویش را به درستی استیفاء كنند، و از گزند مردان مزاحم و متعدی مصون باشند. این قیومیت در مرحله اول به عهده پدر و در مرحله بعد به عهده شوهر است؛ اما در هیچ كدام به معنای از بین رفتن حقوق زنان ـ در انتخاب راه زندگی و اعمال حق مالكیت و... ـ نیست.
برای تفصیل بیشتر در این باره به پاسخ كد 60945 در بخش تازه های مذهبی سایت مراجعه فرمایید.
درباره ارث و دیه و امثال آن نیز در اسلام هیچ اجحاف و ظلمی در حق زنان نشده است، چرا كه تناسب بین حق و تكلیف در اسلام كاملاً رعایت شده، و همین مانع ظلم به آنان می باشد. توضیح آن كه اسلام ارث یا دیه مرد را بیشتر قرار داده(حق بیشتر)، ولی از آن طرف نفقه و تأمین نیازهای زندگی را هم بر مرد واجب كرده است نه زن(تكلیف بیشتر)؛ از این رو مثلا یك زن شاغل یا زنی كه ارث از پدر برده الزامی ندارد كه آن دارایی را خرج نفقه یا مسكن و... شوهر و فرزندان نماید، اما بر مرد تأمین این نیازمندی ها واجب است، و غیر از پیگرد قانونی در این جهان، پیگرد آن جهانی هم دارد. پس عدالت آن است كه حقوق و مزایای او نیز متناسب با این تكلیف باشد كه در اسلام چنین است.
در این باره هم می توانید به كدهای 13791، 2793، 18932 در بخش تازه های مذهبی سایت مراجعه فرمایید.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.