پرسش

تمامی آیات كه در مورد امام حسین علیه السلام در قرآن آمده است را بدانم

پاسخ

موسسه ذكربا عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
در قرآن كریم، دو دسته آیات وجود دارند كه تفسیر و یا تأویل آن درباره امام حسین(ع) است. دسته اول آیاتی هستند كه به اهل بیت(ع) اختصاص دارند، كه در ضمن اهل بیت بر امام حسین(ع) نیز اشاره می شود؛ و دسته دوم آیاتی هستند كه اختصاصاً به امام حسین(ع) اشاره دارند. ما در ذیل به هر دو گروه اشاره می كنیم.
الف) آیات "تطهیر"(احزاب/43)، "مباهله"(آل عمران/61)، "مودت"(شوری/23)، "میثاق"(مائده/12)، "شجره طیبه"(ابراهیم/24)، و "مصباح"(نور/35) و همچنین آیات 46 و 48 سوره "اعراف" ـ در تطبیق اصحاب اعراف و هم "رجال یعرفون بسیماهم" ـ در حق اهل بیت(ع) نازل شده كه امام حسین(ع) نیز در جمع آنان قرار دارند.(ینابیع المودة، ص12)
مفسرین در تفسیر آیه 75 سوره مباركه "حجر" ـ «إنّ فی ذلك لآیات للمتوسمین» ـ به روایتی از امام صادق(ع) اشاره كرده اند كه فرموده مقصود از متوسمین، رسول الله(ص)، امیرالمؤمنین، امام حسن، امام حسین، امام علی بن الحسین و امام محمد بن علی(علیهم السلام) بوده، و پس از آن را خدا می داند.(شواهد التنزیل، ج1، ص322)
مفسرین در روایتی به نقل از ابن عباس، مقصود از "لؤلؤ و مرجان" در آیه 22 سوره مباركه "الرحمن" را امام حسن(ع) و امام حسین(ع) دانسته اند.(الدر المنثور، ملا جلال سیوطی، ج6، ص142)
در روایت دیگری از ابن عباس نیز در تفسیر آیه 3 سوره شمس ـ «والنّهار إذا جلّیها» ـ نقل شده است كه مقصود امام حسن(ع) و امام حسین(ع) می باشند.(شواهد التنزیل، ج2، ص333)
همچنین آیات سوره "انسان" در شأن اهل بیت پیامبر(ص) و در ماجرای بیماری امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، و سه روز روزه نذری و اطعام مسكین و یتمیم و اسیر نازل شده است. مفسرین اهل سنت و شیعه در كتب مختلف شرح و تفصیل این ماجرا و روایت آن را نقل كرده اند، كه برای اطلاع بیشتر می توانید به كتب زیر مراجعه نمایید:
1. " تفسیر مجمع البیان"، ج5، ص406،
2. " تفسیر نورالثقلین" ج5، ص470،
3. "تفسیر ابوالفتوح"، ج10، ص183،
4. "ینابیع المودة"، ص94،
5. تفاسیر"قرطبی"، "الخازن" و "البغدی" در ذیل تفسیر همین سوره.
در تفسیر سوره "تین" نیز بنابر روایات، مقصود از "طور سینین" امام حسن(ع) و امام حسین(ع) می باشند، كه روایات مربوط به این آیه نیز در تفسیر "نور الثقلین"، ج5، ص6، نقل شده است.
ب) آیاتی كه اختصاصاً به امام حسین(ع) اشاره دارد:
1. «یا أیّتها النفس المطمئنة إرجعی إلی ربّك راضیة مرضیة»(فجر/28).
مفسران سوره "فجر" را به سوره امام حسین(ع) تعبیر كرده اند و مراد از كلمه "الشفع" در آیه دوم این سوره را نیز امام حسین(ع) دانسته اند.(تفسیر نورالثقلین، ج5، ص190)
2. «وما أنزل إلی إبراهیم وإسمعیل وإسحق ویعقوب والأسباط»(بقره/136)
3. «أم تقولون إنّ ابراهیم و اسمعیل و اسحق و یعقوب و الأسباط»(بقره/140)
4. «و أنزل علی ابرهیم وإسمعیل وإسحق ویعقوب والأسباط»(آل عمران/84)
5. «وأوصینا إلی إبراهیم وإسمعیل وإسحق ویعقوب والأسباط»(نساء/163)
"اسباط" كسانی بودند در قوم بنی اسرائیل كه نبی نبودند، ولی به منزله نبی، وحی به آنان نیز نازل می شده است. البته وحی به آنان مثل انزال وحی به پیامبر نبوده، چنان چه قرآن كریم در موارد دیگر به نزول وحی به معنای اعم نیز اشاره دارد. این وحی شامل الهامات خاصه الهی می شود.
در منابع اهل سنت روایتی از رسول خدا(ص) نقل شده است كه فرمودند: "حسین سبط من الأسباط". بنابراین امام حسین(ع) مشمول معنای این آیات نیز می باشد.
برای اطلاع بیشتر در مورد این حدیث می توانید به "أسد الغابة"، ج2، ص19؛ "سنن ابن ماجة"، ج1، ص51؛ "مستدرك الحاكم" ج3، ص177؛ و "مسند الامام احمد بن حنبل"، ج4، ص172 مراجعه نمایید.
6. «و مَن قُتل مظلوماً فقد جعلنا لوَلیّه سُلطاناً فلایُسرف فی القتل إنّه كان منصوراً»(الاسراء/33)
در كتاب "ینابیع المودة" ص510 در روایتی از امام رضا(ع) مقصود از "مظلوم" در این آیه، امام حسین(ع) تأویل شده است؛ و در روایت دیگری در صفحه 460 از همین كتاب از حضرت مهدی(عج) روایت شده است كه مقصود از حروف مقطعه در اول سوره مباركه مریم ـ «كهیعص» ـ عبارت است از "الكاف" كربلاء، "والهاء" هلاك العترة، "والیاء" یزید الملعون، "والعین" عطش العترة "والصاد" صبرهم.
در پناه حق.
مشاوره مذهبی ـ قم.