پرسش

ایا صیغه موقتی كه در اسلام حلال است باعث اشاعه فساد نمیباشد
من موارد بسیاری را دیده و میبینم كه دائما افراد مختلف را برای خود صیغه می كنند لطفا بگویید بالاخره چگونه است كه اسلام هم آنرا حلال دانسته تا اگر خوب است ما هم اقدام كنیم
با سپاس از زحمات شما

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
قانون "مُتعه" یا "ازدواج موقت" پاسخ شریعت به غریزه طبیعی بشر است كه برای جلوگیری از فحشاء از یك سو، و رهبانیت و سركوب غرائز از سوی دیگر، ارایه شده است.
متعه با ایجاد محدودیت، كنترلی برای ارضاء طبیعی نیاز جنسی می باشد. اگر سركوب و نادیده گرفتن غریزه جنسی غلط و زیان آور باشد، به همان اندازه رهاكردن این غریزه به میل و هوس های لحظه ای باعث خسارت های روحی و جسمی فرد و جامعه می شود، و این هم به مانند آن اشتباه است.
با زیاد شدن فاصله بلوغ جنسی تا سن ازدواج، نمی توان به ارضاء صحیح نیازهای جنسی بی اعتنا بود. ارتباط های بی انضباط میان جنس مخالف در این دوران پرهیجان نیز صدمات زیادی به طرفین وارد می كند. از طرفی اگر امكان ازدواج و انتخاب همسر دائمی نیز برای فرد نباشد، نمی توان غریزه او را نادیده گرفت. متعه در چنین شرائطی راه قانونی و عادلانه ای است كه به جوانان كمك می كند تا علاوه بر ارضای نیازهای خود، به ورطه گناه و لغزش هم مبتلا نشوند.
در زندگی نمونه های دیگری نیز وجود دارد كه امری به طور موقت نیاز ما را برآورده می سازد و به جای راه حل دایمی قرار می گیرد؛ مثلاً وقتی امكان خوردن غذای كامل نباشد از ساندویچ برای رفع گرسنگی استفاده می شود، یا كسی كه خانه ای برای سكونت ندارد و یا مسافر است به طور موقت در هتل زندگی می كند.
از سوی دیگر، باید توجه كنیم كه بسیاری از اعمالی كه شریعت آن ها را حلال كرده، به این معنا نیست كه حتماً و همیشه از آن ها استفاده كنیم، بلكه بعضی اوقات رضای الهی در این است كه هرگز انجام نشود(مثل قصاص) یا با وجود جواز آن خداوند از انجام آن غضبناك می شود(مثل طلاق)؛ اما در عین حال، نمی توان برای كسانی كه به آن نیاز دارند قانونی وضع نكرد.
در واقع یكی از پیچیدگی های قانون گذاری، پیش بینی مواردی است كه هر چند انتظار می رود كمتر به آن عمل شود، اما لازم است قانون آن را در نظر داشته باشد. وجود قانون به معنای انجام همیشگی و همگانی و همه جایی آن نیست. مثلا اگر كسی همیشه به جای خوردن غذای كامل از ساندویچ استفاده كند، تن سالمی نخواهد داشت، یا اگر كسی همیشه در هتل زندگی كند، احتمالاً دچار مشكلی شده است، و از آرامش روحی برخوردار نیست؛ ولی در عین حال، ممكن است انسان های سالم گاهی بر حسب نیاز ساندویچ بخورند و در هتل اقامت كنند.
افرادی كه دائماً از ازدواج موقت استفاده می كنند نیز هر چند كاری برخلاف شریعت انجام نمی دهند و ذاتاً گناه نمی كنند، اما اگر عمل آنان باعث ضرر به خود و دیگران شده و زمینه ظلم یا گناهی را فراهم كنند، مستوجب مذمت و عقوبت خواهند بود. در واقع این افراد بدون وجود قانون ازدواج موقت در اسلام نیز احتمالا همین كار را به شكل ـ معاذالله ـ حرام تكرار می كردند و علت رفتار آنان دلیل دیگری به جز جواز شرعی ازدواج موقت است.
وجود فحشاء نشان می دهد كه انسان های هوسباز حد و مرزی برای خود نمی شناسند و باعث فروپاشی نهاد خانواده و شخصیت انسان می شوند. در حقیقت ازدواج موقت بر اساس شرایط درونی خود برای مردان و زنان محدودیت ایجاد می كند. براساس دستورات اسلامی، مرد و زن می توانند شرایطی را كه خود می پسندند در ضمن عقد متعه قرار دهند و مانع سوءاستفاده احتمالی طرفین شوند.
روایاتی از امامان معصوم(ع) نقل شده است كه آن بزرگواران كسانی را كه این كار را زیاد انجام می دادند، نكوهش و مذمت كرده اند؛ و در روایت های دیگری متعه را برای مردی كه همسر دارد مناسب ندانسته اند.
امام كاظم(ع) به یكی از اصحابشان فرمودند: تو را به متعه چه كار؟! حال آن كه خداوند با وجود همسر دائمی تو را بی نیاز كرده است.
در روایت دیگری نیز فرمودند: این كار برای كسی است كه خداوند او را با داشتن همسر از این كار بی نیاز نكرده است، و كسی كه دارای همسر است فقط هنگامی مناسب است دست به این كار بزند كه دسترسی به همسر خود نداشته باشد.
امام صادق(ع) نیز به برخی از یاران خود فرمودند: زمانی كه در شهر خود هستید متعه نكنید.
نتیجه این كه متعه محدودیتی در برابر هوسرانی و تنها راه برای ارضاء سالم جنسی است و مانع از به گناه افتادن می شود.
برای مطالعه بیشتر می توانید به كتاب "نظام حقوق زن در اسلام"، اثر شهید مطهری و همچنین كتاب "وسائل الشیعة"، ج14، ص450ـ449 مراجعه نمایید.
در پناه حق.
مشاوره مذهبی ـ قم.