پرسش

با سلام
لطفا در مورد آلكانها توضیحاتی ارائه فرمایید.

پاسخ

آلكانها، ساده‌ترین گروه هیدروكربنها هستند كه فقط شامل پیوندهای یگانه‌اند.فرمول عمومی آلكانها CnH2n+1 است كه n معرف تعداد كربن است. آلكانها بر اساس ساختمان، به دو گروه آلكانهای زنجیر مستقیم خطی و آلكانهای شاخه‌دار تقسیم‌بندی می‌شوند. چهره‌ی ساختمانی آلكانها به طور قابل توجهی منظم است. اتمهای كربن چهاروجهی هستند، با زاوایای پیوندی 109 درجه و با طول پیوندی منظم ,C-H كه در اثر هیبریدهای SP3 شكل گرفته‌اند. در آلكانها، اتمهای كربن و ئیدروژن به وسیله‌ی پیوند كووالانسی به یكدیگر متصل هستند. اما در آلكانها مولكولها به وسیله‌ی نیروهای ضعیف لاندن در كنار هم قرار گرفته‌اند. از اینرو نقاط ذوب و جوش این مواد نسبتاْْ پایین است. نقاط ذوب و جوش آلكانهای مستقیم خطی بالاتر از آلكانهای شاخه‌دار است، زیرا در آنها مولكولها با نظم بیشتری كنار هم قرار گرفته‌اند، در نتیجه سطح تماس بیشتری دارند و بنابراین نیروی لاندن در آنها قویتر است. به عنوان مثال نقطه‌ی ذوب آلكان زنجیر مستقیم خطی C31H64 كه جامدی مومی شكل است، كمتر از 70 درجه‌ی سانتیگراد است.
اغلب آلكانهای مایع و جامد به صورت ارزان از نفت بدست می‌آیند. آلكانهای كوچكتر، متان، اتان، پروپان و بوتان در گاز طبیعی وجود دارند و احتراق آنها سبب ایجاد گرما می‌شود. آلكانها دارای واكنش‌پذیری زیادی نیستند، زیرا پیوند كربن- كربن و كربن- ئیدروژن در آنها قوی بوده، شكسیت آنها نیاز به انرژی دارد.