پرسش

چگونه جمله ی یا علی مدد را می توان با توحید و دوری از شرك جمع كرد؟

پاسخ

دوست عزیز!
خوب است تصویر صحیحی از توسل ارائه كنیم؛ كه به نظر نگارنده تصویر صحیح از توسل، خود، جواب شما خواهد بود.
توسل در لغت یعنی به كار بردن وسیله ای جهت تقرب در نزد مقامی بلند مرتبه.
قرآن مجید می فرماید: «یا أیها الذین آمنوا إتقوا الله و ابتغوا الیه الوسیلة و جاهدوا فی سبیل الله لعلكم تفلحون»(مائده/34)
وسیله ای كه مایه تقرب به ذات باری می شود می تواند عمل صالح باشد؛ كما این كه در تفسیر آیه فوق بعضی وسیله را به طاعت الهی و عمل صالح تفسیر كرده اند.
این وسیله می تواند دعای بنده به درگاه الهی باشد. «و إذا سألك عبادی عنی فإنی قریب أجیب دعوة الداع إذا دعان»(بقره/186)
این وسیله می تواند طلب ما از دیگران باشد تا در حق ما دعا كنند و استغفار نمایند.«قالوا یا أبانا إستغفر لنا ذنوبنا إنا كنا خاطئین قال سأستغفر لكم ربی إنه هو الغفور الرحیم»(یوسف/7-8)
به عبارت دیگر، تمسك به هر چه كه به دلیلی موجب تقرب الهی است، به نوعی توسل است. حتی گریه ـ البكاء سلاح المؤمن ـ و صدقه دادن ـ در روایت است كه قبل از دعا صدقه بدهید ـ نیز به این معنا توسل است.
با این اوصاف، چه اشكال دارد كه در ارتباط خود با خدا شخصیت های آبرومند نزد خدا را واسطه قرار دهیم و از خدا بخواهیم كه به حق آبرویی كه آنان در نزدش دارند ما را مشمول عنایت خود قرار دهد.
بر اساس این دیدگاه پیامبر و اهل بیت، واسطه فیض الهی هستند و خداوند آنان را واسطه خود و بندگانش در هدایت قرار داده است. با توجه به این معنا، خداوند پیش از بندگان، اهل بیت را وسیله و واسطه میان خود و بندگانش قرار داده است و در حقیقت كسانی كه به اهل بیت متوسل می شوند، از همان طریقی با خداوند پیوند برقرار می كنند كه خداوند با بندگانش پیوند برقرار كرده است. به ادله مشروعیت توسل به طور كلی، و توسل به پیامبر(ص) و اهل بیتش(ع) به طور خاص، در جای خود به طور مفصل پرداخته شده است. و توجیه درستی واسطه قراردادن آن انسانهای كامل و معصوم این است كه هر چند به ظاهر، توجه به خود آن ها است، اما اگر باطن این توجه و توسل ها را بشكافیم، مطلوب واقعی و مسئول حقیقی، خود خداوند است؛ و در حقیقت توجه به اسباب، عین توجه به "مسبب الاسباب" می باشد. كسانی كه با این وسائل به خداوند متوسل می شوند، برای این وسائل اصالت و استقلال قائل نیستند، بلكه آنان را وسائلی می دانند كه خدای سبب ساز آنها را مجرای فیض و طریق وصول رحمت خود قرار داده است. اینكه چرا خداوند اولیای خود را واسطه فیض خود قرار داده و ما را به توسل به آنان فراخوانده، آن است كه بدین وسیله توجه بندگان خدا را به آن وجودات مقدس جلب نماید، تا مردم از آنان استفاده كنند. ما از دو طریق به وجود معصومین(ع) نیاز داریم. یكی برای تبیین اسلام ـ هم از جهت تعالیم اعتقادی دین، و هم از نظر تعالیم ارزشی و فقهی آن ـ و دیگری برای آن كه ما احتیاج به الگو داریم. الگوی عینی برای انسان، توجیه گر منطقی برای ارزیابی احساسات و وجدان انسانی است. اگر انسان كامل نباشد، ما از كجا بدانیم احساسات ما ـ همان كه ما آن را فطرت می نامیم ـ القاء شیطان نیست؟ در تفاوت وجدانهای انسانی ـ كه بسیار شاهد آن هستیم ـ انسان كامل است كه می تواند منطقا ما را در تفكیك فطرت سالم از ناسالم یاری كند. در خاتمه ذكر یك نكته مهم است. جلالت و برتری خداوند به گونه ای است كه شناخت مستقیم كنه ذات باری تعالی برای انسان میسور نیست. وقتی ما تصویر ملموسی از خدا نداشته باشیم، فهم آنچه كه او از بندگانش می خواهد نیز مشكل است. به نظر نگارنده این كه جوامع مختلف در طول تاریخ دین به سوی بت و بت پرستی گرایش پیدا كرده اند، همین است كه خواسته اند موجود غیر قابل درك را به موجودی ملموس تبدیل كنند تا بهتر بتوانند با او ارتباط برقرار نمایند. آنها بتها را واسطه فیض الهی و واسطه دعا می دانسته اند. اسلام و به خصوص مذهب تشیع این واسطه قابل درك را انسان كامل قرار داده است، تا اولا قابل درك باشند، به گونه ای كه بتوان به راحتی خواست او دریافت، و ثانیا گویا باشد و هرگز خود را جای خدا ننهد. و ثالثا بتواند راهی برای هدایت بشر باشند. مذهب تشیع مذهبی است كه انسانها را هیچگاه از وجود این انسان كامل محروم نمی بیند.
پس از مطالعه اگر باز هم مشكلی بود آن را برای ما ارسال نمایید.
پیروز باشید.
مشاوره مذهبی_ قم.