پرسش

با سلام و اخترام
لطفا راجع به ولایت فقیه و ارتباط ان با رهبری كنونی توضیح دهید؟
و بفرمایید كه ایا التزام و اعتقاد به ولایت فقیه واجب شرعی است؟

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
مراد از ولایت فقیه ـ لااقل در زمان ما ـ همان حقی است كه فقیه در امور مربوط به حكومت و زمامداری در جامعه دارد. وقتی كه از یك سو جامعه نمی تواند بدون حكومت باشد، و از سوی دیگر ما دسترسی به امام معصوم نداریم باید سراغ كسی برویم كه كمترین فاصله را با او دارد. فقیه و اسلام شناس كسی است كه شناختش نسبت به احكام الهی از دیگران بیشتر، و از عدالت و تقوای لازم برخوردار است؛ و به عبارت دیگر، فقیه برای شناخت و اجرای احكام و قوانین اسلام مناسب ترین فرد باشد؛ همانطور كه در امور دیگر نیز روش عموم عقلا همین است كه ابتدا نزد متخصص می روند.
خلاصه ولایت فقیه معنایی جز رجوع به اسلام شناسی عادل كه از دیگران به امام معصوم نزدیك تر است ندارد.
به عبارت دیگر، ولایت فقیه به معنای معتبر بودن رأی یك صاحب نظر در مسائل اسلامی است، در مواقعی كه در عین این كه از اتخاذ رأی در آن گریزی نیست؛ یعنی از طرفی مسئله محل اختلاف است، و از طرف دیگر از نوعی است كه می بایست در آن وحدت رویه ای وجود داشته باشد؛ مثل مسائل اجتماعی كه وجود یك رأی در عمل الزامی است، والا، عمل به آراء متفاوت موجب هرج و مرج می شود.
در همه جوامع اشكال مختلف ولایت وجود دارد. رئیس همه حكومت ها به نوعی ولایت بر مردم خود دارد. مدیر مدرسه ولایت در اداره امور مدرسه دارد. و ...
در جامعه ای كه قرار است بر اساس اسلام اداره شود طبیعی است كه یكی از شرائط كه برای حكومت باید لحاظ شود فقاهت باشد.
ولایت فقیه، فی الجمله مورد پذیرش همه فقها هست. اگر هم اختلافی هست در محدوده اختیار او و چگونگی انتخاب او و مثل آن است. به هر حال مسئله ولایت فقیه مسئله ای است فقهی است كه هر كس باید در آن، به مانند همه مسائل فقهی، یا مجتهد باشد ـ یعنی علوم مقدماتی اجتهاد را خوانده باشد و صاحب نظر باشد ـ یا در آن از مرجع خود تبعیت نماید.
همچنین می توانید در بخش تازه های مشاوره مذهبی سایت تبیان، پاسخ كدهای 4293 و 2871 را در این زمینه مطالعه نمایید. در آنجا منابع مفیدی هم برای مطالعه بیشتر آمده است.
با آرزوی توفیق.
مشاوره مذهبی ـ قم.