پرسش

باسلام و عرض خسته نباشید خواهشمند است سوال بنده حقیررا جواب بدهید.
در روایات آمده كه اگر بنده ای در شب قدر امرزیده نشود تا شب قدر سال آینده آمرزیده نمی شود مگر در صحرای عرفات حاضر شود،و نیز با توجه به این مطلب كه خداوند در جای جای قران كریم از بندگان خواسته كه توبه نمایند لذا تجمیع این دو با هم متناقض است خواهشمند است تردید بنده را برطرف نمایید.
با تشكر و ارزوی توفیق الهی برا ی همه خدمتگزاران نظام مقدس جمهوری اسلامی

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست عزیز!
آن چه در روایات به این مضمون بیان شده است، اشاره به اهمیت و فضیلت آن ایام و لیالی دارد؛ در واقع می‌خواهد بفرماید كه شب قدر كه برابر با هزار ماه است، بهترین موقع برای آمرزش و توبه است؛ یعنی بهترین شرایط برای توبه و مغفرت، در این شب فراهم است، و به راحتی توبه پذیرفته و دعا مستجاب می‌شود. به عبارت دیگر هیچ شبی مانند این شب برای بندگان نیست تا به راحتی خواسته‌های خود را از درگاه الهی طلب نمایند و به درگاه ربوبی او توبه كنند، و طلب و توبه آنان با نظر رحمت مورد قبول واقع شود.
حال با این اوصاف اگر كسی توفیق توبه و مغفرت الهی در ایم شب را نداشت، و این بهترین فرصت را از دست داد، خداوند یك فرصت طلایی دیگر به او می‌دهد، و آن هم روز نهم ذی الحجة در صحرای عرفات است؛ یعنی در روز عرفه و در عرفات، مانند شب قدر، بهترین فرصت است برای توبه و طلب مغفرت انسان.
به عبارت دیگر این دو زمان، بهترین و راحت‌ترین فرصتی هستند كه خداوند در اختیار بندگان قرار می‌دهد، و در واقع یك فرصت طلایی و استثنایی است برای بندگان، علاوه بر تمام فرصت هایی كه در طول یك سال به آنان ارزانی می‌دارد تا از تمام اعمال زشت و پلید گذشته خویش توبه نمایند.
بنابراین آن چه كه در روایات در مورد شب قدر و روز عرفه آمده است، می‌خواهد ارزش و اهمیت آن ایام را برساند، نه این كه بگوید دیگر فرصتی غیر از این دو موقع برای توبه و مغفرت نیست؛ بلكه انسان همیشه فرصت توبه و بازگشت به خدا را دارد، ولی آن دو موقع به عنوان یك فرصت طلایی برای او محسوب می‌شوند؛ و از این رو در روایات بر آن تأكید شده است.
امیدواریم تا این اندازه در رفع ابهام شما كافی باشد.
برای مطالعه بیشتر در مورد فرصت استثنایی شب قدر و روز عرفه برای توبه، می توانید به كتب "معراج السعادة" از مرحوم نراقی و "صهبای حج" از آیت الله جوادی آملی و "المراقبات" از آیت الله میزا جواد ملكی تبریزی مراجعه نمایید.
پیروز باشید.
مشاوره مذهبی ـ قم.