پرسش

خانمی 68ساله دارای فشار خون 150روی 90
دارای مدت 3ماه قند خون 180 با آرتروز نسبتا شدید لطفا از نظر تغذیه راهنما ئی كنید.

پاسخ

دوست عزیز، مساله فشارخون جدی است چون سن شما فقط 32 سال است باید مراقب باشید و سعی كنید برنامه ای را رعایت كنید كه فشارتان از این بالاتر نرود و در مورد قند خون اگر سعی كنید فقط چند كیلو از وزنتان كم كنید این مشكل به طور كلی برطرف می شود. چون چاقی عمده ترین عامل بروز دیابت است و با كاهش وزن مشكل آرتروز كمتر شما را آزار خواهد داد.
در مورد رژیم موثر بر كاهش فشار خون باید ذكر كنم رژیم درمانی نقش بسیار مهمی در جلوگیری و درمان این عارضه دارد. مصرف مواد غذایی حاوی پتاسیم، منیزیم و كلسیم دربهبود فشار خون بسیار موثر است و مصرف كم مواد غذایی حاوی سدیم و چربی های اشباع موجب كاهش فشار خون خواهد شد. در برنامه غذایی روزانه بایستی مقدار زیادی مواد حاوی پتاسیم مثل؛پرتقال، سیب زمینی، موز، سبزی ها و میوه های تازه، سبزی های سبز تیره مثل كاهو و سبزی خوردن و گوجه فرنگی گنجانده شود.
منابع منیزیم: جوانه گندم برشته ، بادام زمینی، سیب زمینی، اسفناج، شیر، نان گندم كامل( سبوس دار) و مرغ است و منابع كلسیم : لبنیات می باشد. آنچه كه یك فرد فشارخونی باید انجام دهد:
1- مصرف كم نمك در غذا و نیاوردن نمك سر سفره و مصرف كم غذاهای شور ( انواع چیپس و خیارشور و كنسروها و...)
2- مصرف كم مواد غذایی حاوی روغن اشباع مثل كره و مارگارین ، چربی گوشت ها و دنبه و روغن نباتی. بهتر است روغن مایع و روغن زیتون استفاده شود.
3- مصرف بیشتر از منابع كلسیم، پتاسیم و منیزیم بصورتی كه با هرغذا حتماً سبزی خوردن یا سالاد پر سبزی بدون سس و به همراه كمی آب لیموی تازه میل شود.
4- سعی شود بجای غذاهای حاوی برنج و گوشت ، غذاهای حاوی سیب زمینی و مرغ مصرف شود.
5- كاهش وزن در صورت وجود اضافه وزن ضروری است. چاقی ارتباط مستقیم با فشار خون دارد. پس برای جلوگیری از بروز سكته های احتمالی ناشی از فشار خون بالا دستورهای تغذیه ای ذكر شده را رعایت كنید.

به علاوه توصیه می كنم مطلب زیر را هم به دقت مطالعه و اجرا كنید.
مصرف مواد غذایی گیاهی و لبنیات، فشار خون بالا را كاهش میدهد
مطالعات دانشگاه هاروارد نشان می دهد، رژیم غذایی كه حاوی مقادیر زیادی مواد گیاهی ولبنیات باشد، حتی بدون كم كردن وزن ، فشار خون بالا را كاهش می دهد. این رژیم غذایی *DASH ( روشهای غذایی برای جلوگیری از فشار خون بالا ) نام دارد.
این رژیم طی مدت 2 هفته ، اثر می گذارد. بعد از 8 هفته، 70 در صد افرادیكه رژیم DASH را دریافت كردند، دارای فشار خون عادی شدند، درحالیكه تنها 45 درصد افراد با مصرف رژیم میوه و سبزی و 23 درصد افراد با مصرف رژیم معمولی ، فشارخون نرمال پیدا كردند.
محققین دریافتند افزایش دریافت املاحی مثل پتاسیم ، منیزیم وكلسیم ، باعث كاهش فشار خون می شود. شاید این كاهش به دلیل جلوگیری ازجریان هورمونهای كلسیمی كه باعث مسدود شدن رگ ها می شوند، باشد.
به نظر می رسد اثر این رژیم همانند داروهای مُدِر است كه بیشترین داروی تجویز شده جهت كنترل فشار خون می باشند وبا آزاد سازی سدیم اضافی و دفع آن عمل می كنند.
دربیشتر افراد با محدود كردن مصرف نمك ، فشار خون كاهش می یابد. این مطالعات نشان داد كه برای كاهش فشار خون بالا بایستی مقادیر زیادی میوه ، سبزی ، غلات كامل ، حبوبات ، آجیل و سایر دانه های خوراكی و لبنیا ت كم چرب مصرف كرد و دریافت مواد غذایی دیگر را محدود كرد.
رژیم DASH در یك روز حاوی مواد زیر است:
* 8 واحد غلات كامل
* 5 واحد سبزیجات
* 5 واحد میوه
* 3-2 واحد شیر، ماست وپنیر كم چرب یا بدون چربی
* 2-1 واحد گوشت قرمز، مرغ یا ماهی
* 5 واحد درهفته ، آجیل ، حبوبات ودانه های خوراكی
* مصرف شیرینی جات وچربی ها محدود شود.
( یك واحد ازاین مواد شامل : نصف لیوان غذاهای پخته شده ، 1 لیوان میوه و سبزیجات خام ، 2 قاشق غذا خوری آجیل و دانه هاست یعنی منظور از 5 واحد سبزیجات، 5 لیوان سبزیجات خام یا 5/2 لیوان سبزیجات پخته است.)
* تذكر:
رعایت این رژیم غذایی حداقل برای مدت 10 سال توصیه می شود تا بتواند مؤثر واقع شود.

كارشناس تغذیه تبیان