پرسش

لطفا سوالات فكر كنید صفحات 66و68 كتاب شیمی سال اول را پاسخ دهید.ضمنا:
-در شكل صفحه 65 كتاب : منظور از انرزی لازم برای تولید باد چیست و چرا آنرا از انرزی لازم جهت گرم شدن زمین جدا كرده اند؟
-درمورد سوال 3 فكر كنید ص 66 :میزان نقش گازهای گلخانه ای و دماپا یودن اقیانوسها چقدر است؟
-درمورد سوال 1 فكركنید ص68 : آیا صاف بودن هوا می تواند نشانه كم شدن گازهای گلخانه ای و سرد شدن احتمالی هوا باشد؟
-در صفحه 71 كتاب : چگونه هر اتم كلر ایجاد شده از cfc ها می تواند بیش از 100000 مولكول اوزون را نابود كند؟
-در صفحه 75 كتاب : آیا گاز گوگرد تری اكسید مانند سولفوریك اسید آلاینده نوع دوم است یا اینكه مثل گوگرد دی اكسید یك آلاینده نوع اول است؟
با تشكر از شما

پاسخ

در صفحه‌ی 64 ،پاسخ سؤال اول: در حدود 30% انرژی تابشی خورشید هرگز به سطح زمین نمی‌رسد و به طور مستقیم به وسیله‌ی ابرها و ذره‌های موجود در هواكره به فضای بیرونی بازگردانده می‌شود. انرژی تابشی خورشید به هنگام برخورد با برف یا شن نیز به فضا بازتابیده می‌شود.پاسخ سؤال دوم: از 70% انرژی تابشی خورشید كه به سطح زمین می‌رسد، در حدود 3/2 ( دو سوم )آن جذب شده، سبب گرم شدن هواكره، اقیانوسها و قاره‌ها می‌شود. 3/1 ( یك سوم ) باقیمانده‌ی این انرژی صرف تامین انرژی لازم برای چرخه‌ی آب، تولید باد و فتوسنتز می‌شود. پاسخ سؤال سوم: در شب، زمین، مقداری از انرژی گرمایی كه در طول روز جذب كرده را آزاد می‌كند و سبب تعدیل هوای اطراف خود می‌گردد.
در واقع هر جسمی كه دمای آن بیشتر از صفر مطلق است، از خود انرژی ساطع می‌كند. مقدار این انرژی به دمای جسم بستگی دارد. هر چه دمای یك جسم بیشتر باشد، مقدار بیشتری انرژی آزاد میكند و بالعكس. انرژی هنگامی آزاد می‌شود كه منبع گرما و افزاینده‌ی دما برداشته شود، پس در شب كه خورشید در آسمان وجود ندارد، زمین مقداری از گرمای خود را آزاد می‌كند. در مورد نقش گازهای گلخانه‌ای و نقش آب اقیانوسها كه سؤال فرموده‌اید، همه‌ی این عوامل در گرمای زمین در شب مؤثر هستند. گازهای گلخانه‌ای سبب می‌شوند، گرمایی كه از زمین آزاد می‌شود، سریع به جو بازنگردد، بلكه بین زمین و گازهای گلخانه‌ای به دام افتاده، دست به دست می‌شود. نقش آبهای سطح زمین و بخصوص اقیانوسها نیز بسیار حائز اهمیت است. آب به دلیل داشتن ظرفیت گرمائی بالا، دیر گرم شده و دیر نیز سرد می‌شود، در شب خشكی زودتر از آب دمای خود را از دست می‌دهد و درنتیجه در شب دمای آبهای سطح زمین بیشتر از دمای خشكی است و پدیده‌ی نسیم از دریا به خشكی پیش می‌آید و وقتی دمای خشكی‌های مقابل آبها بالا رود، دمای هوای بالای آنجا نیز افزایش می‌یابد.
در مورد سؤالات صفحه‌ی 68، یعد از یك روز برفی، هنگامی كه شب فرا می‌رسد، چنانچه در آسمان ابر یا همان ذرات بخار آب وجود داشته باشد، به دلیل اثرات گلخانه‌ای كه دارد، مالنع از سریع سرد شدن هوا می‌گردد و درنتیجه یخبندان و لیز شدن سطح جاده پیش نم‌آید، اما اگر آسمان صاف شود، به دلیل كم بودن گازهای گلخانه‌ای، دمای هوا سریع افت كرده و باعث یخ زدن برفها شده، رانندگی دشوار می‌شود. پاسخ سؤال دوم:هنگامی كه نور خورشید بر زمین می‌تابد، مقداری از پرتوهای پرانرژی خورشید جذب زمین می‌شود و آن را گرم می‌كند. هناطور كه گفته شد، زمین گرم شده نیز به نوبه‌ی خود انرژی می‌تاباند. این پرتوها دارای انرژی كمتری ( طول موج بلندتری) نسبت به پرتوهای خورشیدی هستند و غالباْْ از نوع پرتوهای فروسرخ هستند. برخی از مولكولهای موجود در هواكره به جای جذب پرتوهای پرانرژی خورشید، این پرتوهای كم‌انرژی فروسرخ را جذب می‌كنند. این پدیده موجب گرم شدن هواكره می گردد. اگر مقدار گازهای گلخانه‌ای در تروپوسفر بر اثر فعالیتهای صنعتی افزایش یابد، در اینصورت غلظت گازها و مولكولهایی كه در هواكره وجود دارند و می‌توانند پرتوهای فروسرخ بیشتری را جذب كنند، افزایش یافته و بنابراین دمای زمین زیاد می‌شود. پاسخ سؤال سوم: بنا به توضیحاتی كه در پاسخ سؤال قبل داده شد، طبیعی است كه هر چه هوا كره ضخیم‌تر و غلظت گازهای آن بیشتر باشد، به دلیل جذب پرتوهای فروسرخ بیشتر، میانگین دمای روز و شب كاهش می‌یابد. برعكس، هر چه هواكره نازكتر باشد، گرمای كمتری توسط گازهای گلخانه‌ای به دام افتاده و هوا در شب خیلی سردتر و در روز خیلی گرمتر می‌شود و تفاوت میانگین هوای شب و روز خیلی زیاد می‌شود.
سؤال بعد شما این است كه چگونه هر اتم كلر می‌تواند بیش از 100000 مولكول اوزون را نابود كند، پاسخ شما در شكل صفحه‌ی 72، شكل 31، چرخه‌ی نابودی اوزون نهفته است. همانطور كه می‌بینید، یك اتم كلر با مولكول اوزون واكنش داده و یك مولكول O2 , ClO تولید می‌كند، در مرحله‌ی بعد ClO با یك اتم اكسیژن واكنش داده و یك مولكول O2 تشكیل شده و اتم كلر آزاد می‌شود، اتم كلر دوباره می‌تواند چرخه‌ی فوق را دوباره از اول شروع كند، و این عمل هزاران مرتبه تكرار شده و درنتیجه یك اتم كلر می‌تواند هزاران مولكول اوزون را نابود سازد.
و بالاخره سؤال آخر شما: گاز تری اكسید گوگرد یك آلاینده‌ی نوع دوم است، زیرا از تركیب گاز دی اكسید گوگرد كه یك آلاینده‌ی نوع اول است با اكسیژن موجود در هوا به وجود می‌آید.