پرسش

با سلام .
لطفا بفرمائید كه اگر ملائكه جزء موجودات مجرد میباشند و خدا آنها را تنها برای عبادت آفریده است و آنها هیچ نوانایی بر گناه كردن ندارند(یعنی اختیاری از خود ندارند) آیا داستان فطرس ملك درست است باتوجه به اینكه این داستان توسط اشخاص بزرگی مانند شیخ صدوق نقل شده است .لطفا توضیح دهید.

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
داستان فطرس ملك در برخی اخبار آمده است، اما چون سند قطعی ندارد و از قرائن صحت، مثل استفاضه یا تواتر، هم برخوردار نمی باشد، قابل معارضه با مطلب قطعی شده بوسیله نقل یا عقل نمی باشد. از این رو برخی بزرگان در آن خدشه كرده یا توجیه نموده اند.
البته باید توجه داشته باشید كه گناه نكردن فرشتگان و التزام آنها به عبودیت از نوع موجود در حیوانات نیست، بلكه آنها از مقامی از نوع عصمت برخوردارند.
توضیح این كه حیوانات و موجودات غیرمختار نیز قدرت عصیان ندارند، ولی هرگز آنها را معصوم یا مصون از اشتباه نمی دانیم، اما فرشتگان هم عصیان نمی كنند، اما معصومانه چنین هستند؛ یعنی چون مظاهر علم و اراده الهی اند، و از سوی دیگر شوائب مادی را كه غضب و شهوت و ... منبعث از آن است، ندارند، عصیان الهی نمی كنند. پس بعید نیست در جریان فطرس به فرض صدور از امام معصوم(ع) بتوان این چنین توجیه كرد كه یك لحظه غفلت موجب سقوط از آن منزلگاه شده است، یا این كه خدای متعال علم و اراده را از او لحظه ای سلب كرده است، تا به مأموریتی ـ كه تعظیم شأن حسین(ع) است ـ نائل آید.
والله العالم.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.