پرسش

باسلام
احتراما خواهشمند است توضیح فرمایید:
1-ایا یكی از راههای اثبات هلول ماه شوال شهادت دو نفر عادل بالغ نیست ؟ اكر بله جرا مراجع محترم تقلید شهادت همدیكر را قبول نكردند و بعضی 29 روز و بعضی 30روز روزه كرفتیم ؟ و تكلیف مقلدین و عوام مردم جیست ؟
2- كلا " روشهای اثبات هلول ماه شوال را بفرمایید

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
توجه شما را به چند نكته جلب می نمایید:
1) راه های ثابت شده ماه از دیدگاه مشهور مراجع عظام عبارتند از:
1/1. خود انسان ماه را ببیند.
2/1. عده ای كه از گفته آنان یقین پیدا شود، بگویند كه ماه را دیده ایم، و همچنین است هر چیزی كه با آن یقین پیدا شود.
3/1. دو مرد عادل بگویند، به شرط این كه صفت ماه را بر خلاف یكدیگر نگویند و قرائن قطعی بر اشتباه آنان نباشد.
4/1. سی روز از اول شعبان بگذرد كه بعد از آن اول ماه رمضان ثابت است و سی روز از اول رمضان بگذرد كه بعد بواسطه آن اول ماه شوال ثابت می شود.
5/1. حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است. البته بعضی از مراجع معظم تقلید حكم حاكم شرع را در مسئله رؤیت هلال معتبر نمی دانند.
مراد از حاكم شرع فقیه جامع الشرائط است. در ضمن اگر حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است، كسی هم كه تقلید او را نمی كند، باید به حكم او عمل نماید؛ البته اگر فتوای مرجع او اعتبار حكم حاكم باشد.
البته مخفی نباشد كسی كه یقین دارد حاكم شرع اشتباه كرده نمی تواند به حكم او عمل نماید.
2) همان طور كه ذكر شد، دو شاهد عادل باید خود شخصاً ماه را ببینند؛ و اگر مرجع تقلید انسان یا هر فقیه جامع الشرائط دیگر، از این راه خود احراز ثبوت هلال ماه كند، اگر برای بقیه حكم كند حجت است؛ ولی اگر حكم نكند تنها در صورتی حجت است كه دیگران از احراز ثبوت اول ماه نزد مرجع تقلید، اطمینان به ثبوت اول ماه یا وقوع شهادت شرعی با همه شرائط آن نمایند.
3) مراجع بزرگوار تقلیدی كه روز سه شنبه برای آنان احراز اول ماه شده بود، حكم به ثبوت ماه نداده بودند ولی خود بر اثر گفتار افراد عادل احراز شرعی این امر را كرده بودند، و حال آن كه برای مراجع دیگر چنین یقینی حاصل نشده بود.
بنابراین، افرادی كه اطمینان به ثبوت شرعی اول ماه در روز سه شنبه را نموده بودند، روز سه شنبه را باید عید دانسته و روزه نمی گرفتند؛ و افرادی كه برای آنان روز سه شنبه به عنوان عید احراز نشده بود، روز چهارشنبه را عید قرار داده اند.
هر كس به اطمینان و حجت شرعی خود عمل كرده است به بركات عید رسیده است انشاءالله و همه معذور و مأجور خواهند بود.
موفق باشید.
مشاوره مذهبی ـ قم.