پرسش

به نام خدا
با سلام وخسته نباشید
1-چرا انرژی شبكه بلوری كلرید نقره از كلرید سدیم بیشتر است؟
2-آیا همه نمك ها جامد یونی هستند؟
3-چرا HCO3 منفی در مقابل آب به صورت یك تركیب آمفوتر عمل می كند در حالی كه ثابت یونش آن از ثابت یونش آب بیشتر است؟(ص58 شیمی3 تجربی)

پاسخ

درجه تفكیك یك الكترولیت در محلول به نوع الكترولیت و به غلظت آن بستگی دارد. نظریه‌ی معروف دبای – هوكل رفتار محلولهای رقیق الكترولیتها را توجیه می‌كند. در حال حاضر، رفتار محلولهای غلیظ به خوبی شناخته نشده است. بین عواملی كه برای توضیح رفتار غیرعادی محلولهای غلیظ، از همه مسلم‌تر است، فقدان آب كافی برای آبدار كردن یونها و وجود یونهای دوگانه و سه‌گانه ( یونهایی كه كاملا به یكدیگر پیوسته‌اند) می‌باشد.
اما در محلول الكترولیتهای رقیق، بر اساس نظریه دبای- هوكل، جاذبه‌های بین یونی وجود دارد، به طوریكه، یونها بر خلاف مولكولها، در محلول كاملا مستقل از هم نیستند. وقتی محلول رقیق می‌شود، یونها از هم دور می‌شوند و تعداد آنها اندك است و آب كافی برای هیدراته كردن آنها وجود دارد درنتیجه وابستگی حلالیت به غلظت در رقتهای بسیار كم از بین می‌رود.
2- نمكهای AgCl , NaCl هر دو در یك ساختار متبلور می‌شوند. یك سیستم مكعبی ساده كه آنیونها در راسها قرار دارند و كاتیونها در مركز سلول واقع شده‌اند. در یك شبكه‌ی خاص هر چه آنیونها و كاتیونها تا حد امكان ( ترجیحا تا حد مماس شدن ) به یكدیگر نزدیكتر باشند، نیروهای جاذبه و پایداری شبكه به بالاترین مقدار ممكن خود می‌رسد. ار آنجا كه شعاع یونی Ag+1.26 آنگستروم و شعاع یونی Na+ 95/0 آنگستروم است، و یون كلرید هم كه مشترك است، بنابراین، در شبكه‌ی AgCl یونها به هم نزدیكترند و درنتیجه انرژی شبكه افزایش می‌یابد.
3- می‌دانید نمك تركیبی است كه از پیوند یك فلز با یك غیرفلز به وجود می‌آید. اما همه‌ی نمكها جامد یونی نیستند. بلكه نمكها از محدوده‌ی یونی خالص، كووالانسی- یونی و كووالانسی خالص تغییر می‌كنند. در هر یك از گروههای فلزات جدول تناوبی ، عنصری كه كوچكترین كاتیون را تشكیل می‌دهد تمایل به از دست دادن الكترون و انتقال كامل آن به غیر فلز كه لازمه‌ی تشكیل پیوند یونی است ندارد ، و درنتیجه بیشترین تمایل را برای تشكیل تركیباتی دارد كه خصلت كووالانسی آنها زیاد است. به عنوان مثال همه‌ی تركیبات بریلیم با غیرفلزات به طور قابل ملاحظه‌ای خصلت كووالانسی دارد.
4- ثابت یونش HCO3-بیشتر از آب است و درنتیجه نسبت به آب الكترولیت قویتری است و در آب+ H آزاد می‌كند. اما در كل الكترولیت ضعیفی است و تفكیك آن در آب كامل نیست و وقتی غلظت+ H در آن به یك حدی رسید، واكنش برگشت انجام می‌شود تا غلظت + H را در یك حد ، ثابت نگه دارد. در واقع وقتی واكنش به تعادل رسید، واكنشهای درون آن متوقف نمی‌شوند، بلكه سرعت واكنشهای رفت و برگشت برابر می‌شود. یون كربنات در این واكنشهای رفت و برگشت در یكی + H تولید می‌كند و در دیگری - OH تولید می‌كند، درنتیجه به دلیل داشتن چنین توانایی، به عنوان تركیب آمفوتر از آن نام برده می‌شود.