پرسش

با عرض سلام خدمت كارشناس محترم:
چه ورزشهایی برای رشد قد در سنین 18 سال
به بالا توصیه میكنید وآیا راه دیگری برای
رشد در سنین 18 سال به بالا وجود دارد.
متشكرم

پاسخ

با سلام
مطلبی در این رابطه برایتان ارسال می كنم.امیرئارم مفید واقع شود.برای دیدن بهتر مطالب می توانید به بخش دانستنی های تغذیه مراجعه كنید.
" قد رعنا ، آرزوی همه جوانها "
چگونه می توانم قد بلندی داشته باشم؟

این سؤالی است كه برای بسیاری از نوجوانان مطرح است.

به عقیده ی بیشتر افراد ، قد بلند مشخصه ی بسیار خوبی است و پسران ما عموماً آرزو دارند بلندتر و درشت اندام تر باشند. اما بلند قد شدن به عوامل متعددی بستگی دارد. سایز بدن افراد نتیجه ای از تداخل عوامل داخلی و محیطی در طول دوران رشد است. عوامل داخلی تعیین كننده قد ، فاكتورهای ژنتیكی است كه فرد از والدینش دریافت می كند و قابل تغییر نیست ، عوامل محیطی تاثیر گذار نیز عبارتند از : تغذیه ، آب و هوا ، اقلیم و بیماریها و .... مثلاً شواهد موجود نشان می دهد نزدیكی یا دوری به خط استوا در اندازه بدن افراد موثر است .

اگر چه نمی توان عوامل محیطی و ژنتیكی را به راحتی جدا كرد ولی با بررسی ملل مختلف ، نژادها و سرزمینهای گوناگون این نتیجه به دست می آید كه عوامل محیطی بسیار مهم اند . ضمنا افراد نیز می توانند رژیم غذایی مناسبی را انتخاب كنند تارشدی آرام و طولانی تر داشته باشند.

طی تحقیقاتی مشخص شده كه انسان كنونی از انسان اولیه بسیار بلند قامت تر است ؛ این نتیجه كه با مقایسه ستون مهره ها در سنگواره های به دست آمده حاصل شده است . از لحاظ فیزیولوژیك ، یك مادر بلند قد ، نوزادی با وزن گیری بهتر خواهد داشت زیرا فضای لگن مادر بیشتر است و جنین رشد بهتری در رحم دارد .

بلند قد بودن مردان یكی از معیارهای خانم ها برای انتخاب همسر است ، مرد بلند قد ، قوی تر به نظر می رسد.

در میان مواد مغذی مورد نیاز برای رشد قدی ، مصرف به اندازه پروتئین ها و املاح از اهمیت ویژه ای برخوردار است .

بیشتر رشد قدی با افزایش طول استخوانهای دراز بدن صورت می گیرد بدین ترتیب كه در سنین كودكی در انتهای استخوانهای دراز بدن مثل استخوان ران و ساق پا ، منطقه ای بنام اپی فیز موجود است كه هنوز استخوانی نشده و از جنس غضروف است. این بخش مولد با تكثیر سلولی موجب افزایش قد استخوانها می شود و در انتهای سنین بلوغ ، این بخش استخوانی شده و در این مرحله رشد قدی فرد متوقف می شود ، لذا قد فرد بلندتر نخواهد شد.
در بدن ، هورمونی به نام هورمون رشد موجود است كه در سنین كودكی و نوجوانی تكثیر سلولی ، در این مناطق غضروفی را تحریك و موجب افزایش استخوان سازی می شود. استخوان سازی تا پایان سنین بلوغ ، ادامه دارد یعنی تا اوایل 20 سالگی هنوز امكان افزایش قد وجود دارد.

یكی از عوامل تاثیرگذار بر رشد قدی تغذیه است . ژاپنی ها توانسته اند با تغذیه سالم ، متوسط قد جوانانشان را افزایش دهند. در میان مواد مغذی مصرف به اندازه ی پروتئین ها و املاح بسیار اهمیت دارد. یك نوجوان باید پروتئین مورد نیازش را هر روز و به خصوص چند مرحله در طول روز دریافت كند. بهتر است پروتئین مصرفی از منابع پروتئین حیوانی باشد مثل گوشت گوسفند و گاو ، مرغ و ماهی ، تخم مرغ و شیر. در میان املاحی كه برای رشد قدی لازم اند كلسیم ، فسفر ، منیزیم ، روی و فلوئور از اهمیت ویژه برخوردار هستند. منابع كلسیم: لبنیات مثل شیر ، ماست ، پنیر خامه و بستنی است . فسفر و منیزیم در گوشت و دیگر منابع پروتئین و حبوبات فراوان است. فلوئور نیز در آب موجود است و آب مصرفی بایستی محتوی ppm 1 فلوئور باشد.

تحقیقات اخیر ، اذعان می دارد كه مصرف " روی " به مقدار كافی موجب رشد قدی مناسب خواهد شد ، در خاورمیانه و خصوصاً ایران مصرف كم روی موجب كوتاه قدی و قدرت جنسی پایین مردان جوان می شود. به علاوه با كمبود روی سطح توانایی های مغزی و ایمنی بدن پائین آمده و ابتلا به بیماریهای مسری زیاد تر رخ می دهد.

توصیه متخصصان تغذیه برای نوجوانان ، مصرف روزانه 150 گرم گوشت ، نصف تا 1 لیوان حبوبات پخته ، 2 تا 3 لیوان شیر و لبنیات دیگر به همراه سبزیجات فراوان است.
نوجوانانی كه در سنین رشد هستند و افزایش قد خوبی ندارند می توانند با مصرف مكمل ویتامینها و املاح ، طبق دستور و مصرف هفتگی آهن ، رشد قدی شان را بهبود بخشند. پس توصیه می شد كسانی كه می خواهند قد بلند تری داشته باشند هفته ای یكبار جگر و دو بار غذای دریایی میل كنند و هر روز چند عدد ، بادام ، بادام زمینی و گردو بخورند .

غذاهای دریایی مثل ماهی ، میگو ، جگر و دانه های روغنی حاوی املاح زیادی هستند و فوائد بسیاری برای نوجوانان دارند.

پس توصیه می شود كسانی كه می خواهند قد بلندتری داشته باشند هفته ای 1 مرتبه جگر و 2 مرتبه غذای دریایی میل كنند و هر روز چند عدد بادام و بادام زمینی و گردو بخورند .

یك نكته بسیارمهم در افزایش قد ، انجام فعالیت های ورزشی است . هر چه تحرك ما بیشتر باشد گردش املاح استخوانی بیشتر خواهد بود و این مساله به رشد قدی كمك خواهد كرد. ورزشهایی مثل بسكتبال ، والیبال ، شنا ، بدمینتون و تنیس برای كمك به افزایش قد بسیار مفید اند.

در دهه ی اخیر با انجام عملی بر روی افراد كوتاه قد ، به طور مصنوعی طول استخوانهای درازشان را افزایش می دهند ، بدین ترتیب كه استخوانهای پا را شكسته و محل شكستگی را به پوششی از جنس استیل متصل می كنند .

در نهایت بهتر است با تامین رژیم غذایی مناسب و با تشویق آنها به فعالیت بیشتر زمینه رشد قدی نوجوانان را فراهم سازیم.

كارشناس تغذیه تبیان