پرسش

در پاسخ به بعضی از سوالات مطروحه در سایت شما در عنوان تناسخ مسئله حركت از نقص به كمال امری مسلم و قطعی فرض شده است بدون اینكه به دلیل آن پرداخته شود.
لطفا دلیل مستقل و عقلی روشن بر این مدعا را بیان فرمائید.

پاسخ

دوست عزیز!
اگر توجه نمایید ما در پاسخ به مسأله تناسخ، بحث حركت انسان به سوی كمال را مطرح نمودیم و به همراه آن استدلال فلسفی آن را هم آورده ایم. هم اكنون همان مطالب را برای شما ارسال می داریم تا با توجه بیشتری مطالعه نمایید:
موجودات زنده در این جهان دائمـا در تـحـول و تـكاملند و از مرحله اى به مرحله كاملتر قدم مى گذارند و در حقیقت همه به سـوى كـمال و مراحل عالیترى رهسپارند، و این حقیقت جزو نوامیس خلقت است، و هیچگاه دیده نشده است كه مثلا میوه رسیده و كامل عقب گرد نموده و دوباره به صورت گل درآید، یا انسان تكامل یافته اى به صورت نطفه و مراحل اولیه درآید. خـلاصـه آنـكـه در سـراسـر گیتى این قانون مسلم است كه چیزی كه تكامل یافت دیگر به عقب برنمى گردد و تكامل خود را از دست نمى دهد. روى همین حساب است كه فلاسفه گفته اند مـوجـودى كه از قوه به فعلیت ـ یعنى از نقص به كمال ـ رسید، دیگر به حالت اولیه (قوه) بازنخواهد گشت. بـعـبارت دیگر روح و بدن هر دو در ابتداى آفرینش و حدوث بالقوه هستند و رفته رفته به فعلیت مـى رسند و هماره از صورتى به صورت دیگر منتقل مى شوند و هر روحى در مدت حیات جسمانى از قـوه و نـقـص به كمال و فعلیت مى رسد. وقتى روح به مرحله فعلیت رسید، دیگر محال است به قـوه بازگردد، زیرا هر موجودى طبعا مایل به حركت به سوى كمال است و ممكن نیست به جهت مـخـالف ـ یعنی مراحل قبل ـ هم متمایل باشد؛ چون طبع یك شیء نمى شود مقتضى دو امر متضاد ـ یعنی حركت به جلو و عقب ـ باشد.
دوست گرامی!
نگارنده تصور می كند شما كمال در جملات ما را با مفید بودن و كمالات اخلاقی اشتباه گرفته باشید؛ مراد ما از كمال در جملات فوق كمال فلسفی است، یعنی از قوه به فعل رسیدن. شكی نیست كه مثل یزید بن معاویه در مسیر زندگی خود راه كمال نپیمود، و هر چه گذشت بر شقاوت و نقصان خود افزود، ولی هم او از نظر فلسفی قوایی از وجودش به فعلیت رسید. ما از كمال آن كمال اخلاقی و دینی مرادمان نیست، بلكه این كمال فلسفی را اراده كرده ایم.
اگر باز هم مشكل یا ابهامی هست، آن را با ما در میان بگذارید.
پیروز باشید.
مشاوره مذهبی ـ قم.