پرسش

با عرض سلام
در شهر اصفهان ، مدتی است كه قرض الحسنه های زیادی فعالیتهای چشمگیری را در خصوص ارائه وام به مردم انجام می دهند .كه این فعالیتها مورد توجه و اقبال فراوان مردم قرار گرفته است .
شیوه وام دهی اكثر آنها كه در ضمن سوال اینجانب نیز می باشد به شرح ذیل می باشد خواهشمند است نظر مراجع عظام بالاخص مقام معظم رهبری را در این خصوص بفرمایید .
شیوه وام دهی :
مردم مبلغی را در مدت ثابت و معینی در قرض الحسنه قرار می دهند و پس از گذشت مدت فوق قرض الحسنه اقدام به پرداخت چند برابر اصل سپرده به عنوان وام می نماید .
مثلا اگر فردی مبلغی را به مدت 5 ماه در قرض الحسنه قرار دهد و از آن برداشتی نكند ، قرض الحسنه مذكور ، یك و نیم برابر اصل سپرده به وی وام می دهد .
با تشكر

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
فتاوای تعدادی از مراجع عظام تقلید در باره مساله شما خدمتتان ارسال می گردد:
حضرت آیت الله خامنه ای: شرط داشتن حساب پس انداز اشكال ندارد. ولی اگر شرط داشتن مبلغ معین در حساب و باقی ماندن آن به مدت خاص شرط وام بعدی باشد، زیادی حكمیه و در حكم ربا است.
حضرت آیت الله بهجت: اگر در وقت دادن و گرفتن وام چنین شرطی نباشد، جایز است.
حضرت آیت الله مكارم شیرازی: در صورتی كه این شرط به نفع وام گیرنده باشد اشكالی ندارد.
حضرت آیت الله صافی گلپایگانی: شرط مذكور اشكال دارد.
حضرت آیت الله سیستانی: چنانچه واریز كننده مبلغ به حساب شرط نكند كه به او وام بدهند و اگر شرط بكند این شرط حرام است. ولی اگر آنها كه به او وام می دهند كاری به شرط او نداشته باشند و حتی در فرض فساد شرط و عدم استحقاق وی راضی به وام دادن به او باشند او مالك آن وام می شود.
حضرت آیت الله تبریزی: چنانچه سپرده گذار كه وام دهنده اول به صاحبان مؤسسه است شرط كند در وامش كه بعد از مدتی به من قرض بدهید، شرط نافذ نیست، و همچنین اگر صاحبان مؤسسه شرط كنند كه پول وام گیرنده تا پرداخت آخرین قسط وام در نزد آنها باقی بماند، این شرط هم نافذ نیست، و وام گیرنده كه به طور مثال دو برابر پولی كه به مؤسسه سپرده، وام دریافت می كند نسبت به نصف وام دریافتی تهاتر قهری است و فقط نصف آن چه گرفته قرض می شود.
موفق و مؤید باشید.
مشاوره مذهبی ـ قم.