پرسش

بنام خدا
باسلام . می خواستم بپرسم كه1- من چكاركنم تا در سر نماز هواسم فقط به خدا متوجه شود.
2- دیگر اینكه اخلاق ورفتارم بادیگران بهتر شود.
با تشكر.

پاسخ

دوست محترم!
الف) به طور خلاصه براى تحصیل خشوع و حضور قلب در نماز و سایر عبادات، امور ذیل را توصیه مى كنند:
1 - بدست آوردن آنچنان معرفتى كه دنیا را در نظر انسان كوچك و خدا را در نظر انسان بزرگ كند، تا هیچ كار دنیوى نتواند به هنگام راز و نیاز با معبود نظر او را به خود جلب و از خدا منصرف سازد.
2 - توجه به كارهاى پراكنده و مختلف، معمولا مانع تمركز حواس است
و هر قدر انسان، توفیق پیدا كند كه مشغله هاى مشوش و پراكنده را كم كند به حضور قلب در عبادات خود كمك كرده است.
3 - انتخاب محل و مكان نماز و سایر عبادات نیز در این امر، اثر دارد.
به همین دلیل، نماز خواندن در برابر اشیاء و چیزهائى كه ذهن انسان را به خود مشغول مى دارد مكروه است؛ و همچنین در برابر درهاى باز و محل عبور و مرور مردم، در مقابل آئینه و عكس و مانند اینها.
به همین دلیل معابد مسلمین هر قدر ساده تر و خالى از زرق و برق و تشریفات باشد بهتر است، چرا كه به حضور قلب كمك مى كند.
4 - پرهیز از گناه عامل بسیار مؤ ثرى است، زیرا گناه قلب را از خدا دور مى سازد، و از حضور قلب مى كاهد.
5 - آشنائى به معنى نماز و فلسفه افعال و اذكار آن، عامل مؤ ثر دیگرى است.
6 - انجام مستحبات نماز و آداب مخصوص آن نیز، چه در مقدمات و چه در اصل نماز، كمك مؤ ثرى به این امر مى كند.
7 - از همه اینها گذشته این كار، مانند هر كار دیگر نیاز به مراقبت و تمرین و استمرار و پیگیرى دارد. بسیار مى شود كه در آغاز انسان در تمام نماز یك لحظه كوتاه قدرت تمركز فكر پیدا مى كند، اما با ادامه این كار و پیگیرى و تداوم آنچنان قدرت نفس پیدا مى كند كه مى تواند به هنگام نماز دریچه هاى فكر خود را بر غیر معبود مطلقا ببندد!

مطالعه كتب مفیدی، مثل "صلوة الخاشعین" از شهید آیت الله دستغیب، و "با راهیان كوی دوست" آیه الله مصباح یزدی را توصیه می كنیم.

ب) به طور كلی، سعی كنید "آنگونه با دیگران رفتار كنید كه دوست دارید با شما آنگونه رفتار شود." این كلام روایت و توصیه علمای اخلاق است.
از عصبانیت بپرهیزید. قبل از هر تصمیم و سخنی كمی تامل كنید. هیشه لبخند بر لب داشته باشید.
موفق و موید باشید.