تبیان، دستیار زندگی

معاون صدا درباره قدردانی همزمان از برنامه‌سازان برگزیده نوروز و انتخابات توضیح داد: از آنجا که به محض تمام شدن تعطیلات نوروز و ویژه‌برنامه‌های این ایام، اهالی رادیو دست به کار تدارک و تولید برنامه‌های انتخابات شدند، مراسم قدردانی از بهترین‌های این دو مناسبت به صورت همزمان برگزار شده است.

صوفی دو هدف برای برگزاری این مراسم برشمرد و توضیح داد: تجلیل از دست‌اندرکاران تولید برنامه‌های برتر انتخابات و نوروز در حکم «من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق» است و بهانه‌ای برای بازنگری در رفتار، برنامه‌ها و اقدامات برنامه‌سازان رادیو در این ایام.

صوفی به تاثیرات مشابهی که برگزاری جشن‌های نوروز در جامعه همراه دارد و نتایج برگزاری انتخابات در کشور اشاره کرد و گفت: نوروز یک مناسبت ملی است با ریشه‌های عمیق اجتماعی و فرهنگی که هویت ما را نشان می‌دهد و انتخابات نیز یک رویداد ملی است که هویت سیاسی - اجتماعی ما را شکل می‌دهد.

وی نوروز را نشانگر گذشته برشمرد و انتخابات را روشنگر آینده. صوفی ضمن اشاره به چند مورد دیگر از شباهت‌های این دو مناسبت، رسالت رسانه در این باره را شرح داد و افزود: در چنین مناسبت‌هایی هم محتوای برنامه‌ها تغییر می‌کند هم ساختار ارائه و چینش برنامه‌ها در کنداکتور شبکه؛ به همین دلیل در چند ماه گذشته اهالی رسانه فشار مضاعفی متحمل شده‌اند. اهالی رادیو با تحمل دشواری‌ها سبب شدند رادیو به رسانه‌ای موفق و کارآمد بدل شود که مورد اعتنا و اعتماد مردم است.

به اعتقاد معاون صدای سازمان صداوسیما، انتخاب برترین‌ها فرصتی است برای ارزیابی عملکرد رادیویی‌ها در مناسبت‌های ویژه و تعریف معیارهای رسانه تراز یا رسانه مطلوب. او کیفیت، نظارت درون‌زا، موقعیت‌شناسی، نشاط و امیدبخشی را از معیارهای مهم ایجاد رسانه‌ تراز دانست و تصریح کرد: ارزیابی برنامه‌های تولید شده برای ایام نوروز و انتخابات در رادیو با همین دیدگاه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته و به همین منظور بهترین برنامه‌ها ابتدا در خود شبکه‌ها بررسی شده و بهترین‌ها برای شرکت در مرحله انتخاب معرفی شدند.

رسانه ملی وحدت ملی را افزایش داد

حجت‌الاسلام موسوی‌مقدم، قائم‌مقام سازمان صدا و سیما نیز در این مراسم یکی از مهم‌ترین کارکردهای رادیو را افزایش سرمایه‌های اجتماعی دانست. وی در این باره گفت: سرمایه اجتماعی از سرمایه‌های مادی، بالندگی بیشتری به ارمغان می‌آورد و فلسفه وجودی دولت‌ها و حکومت‌ها این است که بر این سرمایه بیفزایند.

وی مجموعه فرهنگ‌ها، آداب، اعتقادات، دین و... را سرمایه اجتماعی دانست و تاکید کرد: توسعه بدون رشد سرمایه‌های اجتماعی میسر نیست. بسیاری از کشورها صاحب سرمایه‌های عظیم مادی هستند ولی به رشد و توسعه نرسیده‌اند. در این مورد می‌توان به کشورهای عربی اشاره کرد و در عین حال کشورهایی هستند که از سرمایه‌های مادی بی‌بهره‌ هستند، اما از سرمایه‌های اجتماعی خود نهایت بهره را می‌برند.

موسوی‌مقدم، یکی از مهم‌ترین کارکردهای رسانه را افزایش سرمایه‌های اجتماعی و انسانی دانست و تصریح کرد: وحدت ملی سرمایه اجتماعی است و رسانه ملی در نوروز در انتخابات و قبل از همه اینها در فتنه سال 88 توانست وحدت ملی را انسجام بدهد.

موسوی‌مقدم، ماه رمضان را نیز یک سرمایه اجتماعی دانست که تاثیر محسوسی چون کاهش جرایم در جامعه دارد و حیات مذهبی جامعه را ادامه می‌بخشد.

بررسی نقاط ضعف و قدرت

نرگس اصفهانی به نمایندگی از هیات داوران در این مراسم، بیانیه این هیات را قرائت کرد و گفت: هیات داوران ضمن قدردانی و تشکر از همه عوامل و دست‌اندرکاران انتخاباتی رادیو نکات متعددی را در انتخاب برنامه‌ها مدنظر داشته که از آن جهت می‌توان به میزان تسری سیاست‌های ابلاغی سازمان در برنامه‌ها، خلاقیت و نوآوری به منظور ایجاد فضای امیدبخش در جامعه، تلاش برای حضور حداکثری مردم، تبیین هنرمندانه شاخصه‌های حماسه سیاسی، توجه به محوریت پیام در برنامه‌ها و پرداخت غیرمستقیم به موضوع انتخابات بویژه در شبکه‌های تخصصی اشاره کرد.

وی برخی مواردی را که در برنامه‌های انتخاباتی به آنها اشاره شده، یادآور شد و گفت: از جمله نکاتی که در اغلب برنامه‌های انتخاباتی به آنها توجه شده، انتخاب عناوین مناسب برای برنامه‌ها بوده است. متاسفانه در برخی برنامه‌ها محتوای به کار رفته به زبان رسانه ترجمه نشده بود و متن مناسب خواندن بوده و نه گفتن یا شنیدن. همچنین در مواردی محتوای برنامه با ویژگی‌ها، رویکرد و مخاطب هماهنگ نبوده است.

وی به تولید تعداد قابل توجه آنونس انتخاباتی اشاره کرد و رضایت مقام رهبری و ریاست سازمان را مهر تائیدی بر عملکرد اهالی رادیو دانست.

اصفهانی درباره انتخاب برنامه‌های نوروزی شبکه‌های رادیویی گفت: اداره کل طرح و برنامه نظارت صدا در
163 جلسه ، 390 برنامه را در دو بخش تحویل‌سال و نوروزی از اول سال تا شانزدهم فروردین شامل برنامه‌های نمایشی و غیرنمایشی مورد داوری قرار داده است و برنامه‌هایی که بیشترین امتیاز را کسب کرده‌اند، حائز قدردانی دانست.

اگر چنین است پس تکلیف چیست و برای مصرف گوشت قرمز چه نکاتی را باید مد نظر قرار دهیم تا دست‌کم این عامل دست از سر ما بردارد و ما را به دام دیابت نکشاند.

پژوهش یادشده شامل حدود 150 هزار نفر است که هیچ کدامشان در ابتدای این بررسی 12 تا 16 ساله به دیابت مبتلا نبوده‌اند. شرکت‌کنندگان هر چهار سال یک بار با توجه به عادات غذایی‌شان و تغییراتی که در الگوی مصرف گوشت قرمز خود داده بودند، مورد بررسی قرار می‌گرفتند.

در پایان حاصل کار چنین بود: در یک دوره معین چهار ساله، افرادی که مصرف گوشت قرمزشان بیش از نصف مصرف روزانه افزایش یافته بود، 48 درصد بیشتر از افرادی که تغییری در مصرف گوشت قرمزشان نداده بودند در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع 2 قرار گرفته بودند.

قطع مصرف گوشت قرمز نیز در کاهش احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 موثر است، هر چند رسیدن به این یافته زمان بیشتری به خود اختصاص می‌دهد.

افرادی که مصرف گوشت قرمز را به نصف رسانده بودند، در یک دوره چهار ساله هیچ کاهشی در احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 تجربه نکردند، اما هنگامی که پژوهشگران داده‌های گردآوری‌شده در طول 12 سال یا بیشتر را مورد بررسی قرار دادند، به این نتیجه رسیدند افرادی که مصرف گوشت قرمز خود را قطع کرده بودند 14 درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع 2 قرار گرفته بودند.

اما آیا همه انواع گوشت قرمز در معرض اتهام قرار دارد؟ دکتر ویلیام اوانز، از دانشگاه دوک و از اعضای تیم تحقیقاتی می‌گوید: «در واقع نباید تقصیرها را متوجه قرمز بودن گوشت بدانیم، بلکه در اصل میزان چربی اشباعی که می‌خوریم نقش مخرب را بازی می‌کند.

عبارت گوشت قرمز نمی‌تواند کمک چندانی به درک نتایج این پژوهش کند، زیرا برخی برش‌های گوشت قرمز، مانند راسته، چربی اشباع کمی دارند، در حالی که بعضی از انواع پنیر چربی اشباع بسیار بالاتری دارند.»

دکتر اوانز توضیح می‌دهد هنگامی که سلول‌های چربی از چربی‌های اشباع پر شوند، پروتئین‌های التهابی ترشح می‌کنند. «ما می‌دانیم این پروتئین‌ها خطر ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهند.» برای مثال، در بررسی‌های آزمایشگاهی، جوندگانی که برایشان رژیم غذایی سرشار از چربی اشباع تدارک دیده شده بود، طی مدت بسیار کوتاهی، یعنی پس از سه یا چهار روز، علائم ابتلا به دیابت نوع 2 را از خود بروز داده بودند. اتفاقی که بسیار سریع رخ داد، تقریبا می‌توان گفت که اثری فوری داشت.

این پژوهش، همچنین نشان می‌دهد افرادی که مصرف گوشت قرمز را افزایش می‌دهند، در معرض افزایش وزن نیز قرار دارند و افزایش وزن خودش یکی از عوامل زمینه‌ساز ابتلا به دیابت نوع 2 است.

با توجه به این دلایل، دکتر اوانز توصیه می‌کند اگر نگران دیابت هستید، مهم‌ترین کاری که می‌توانید بکنید، فعالیت جسمانی و ورزش است و البته این که وزن خود را همیشه متناسب نگه دارید.

هرگاه هم خواستید گوشت قرمز مصرف کنید، برش‌هایی را انتخاب کنید که چربی اشباع کمی دارد. لازم نیست از ترس دیابت نوع 2 گوشت قرمز را کلا از برنامه غذایی خود حذف کنید، زیرا گوشت قرمز حاوی پروتئین فراوانی است و بیشترین مقدار آهن مورد نیاز بدن ما را نیز در خود جای داده است. گوشت قرمز برای بدن لازم است. فقط مواظب باشید چربی اشباع زیادی نداشته باشد زیرا چربی اشباع نه تنها در گوشت قرمز، بلکه در هر ماده پروتئینی دیگری مانند انواع لبنیات نیز می‌تواند اثرات مخرب و در نهایت ابتلا به دیابت نوع 2 را در پی داشته باشد.

تاکنون نتایج تحقیقات ناتمام آنها خوب پیش رفته است؛ هر چند عملی کردن این ایده دشواری‌های خاص خود را دارد. از تنفس یک بیمار مبتلا به مرض قند (دیابت) که بویی شبیه به ماده استون دارد تا ترکیبات سرطانی که می‌توان بو کردنشان را به سگ‌ها آموزش داد، بیماری‌های متعددی در آدمی وجود دارد که در نهایت مولکول‌های خاصی را در فضا منتشر کرده و بویی متمایز را تولید می‌کنند؛ موضوعی که شاید در آینده بتوان با بهره‌برداری بهینه از آن به تشخیص سریع بیماری‌ها نائل آمد.

محققان در مراکز و آزمایشگاه‌های متعددی در سراسر جهان،‌ روی ابزارهای نوین بویایی تحقیق می‌کنند؛ وسیله‌ای که قادر به جذب و تشخیص بوی بیماری‌ها باشد. به این ترتیب می‌توان در مناطق دور افتاده با حداقل امکانات یا در شرایط اضطراری، بسیار سریع‌تر و ساده‌تر به تشخیص بیماری‌ها پرداخت. بتازگی، دانشمندان آمریکایی موفق شده‌اند ابزاری اولیه و آزمایشی برای این منظور طراحی و ابداع کنند که می‌توان آن را گامی نخست در تشخیص بیماری‌ها براساس بو دانست.

آنها توانسته‌اند حسگر ویژه‌ای برای تشخیص بوهای شیمیایی بخصوص ماده استون بسازند و به این ترتیب گام‌های اولیه را در ساخت حسگرهای تشخیص بیماری مبتنی بر بویایی بردارند. هر چند هنوز هیچ آزمایش عملی در خارج از محیط‌های ایزوله آزمایشگاهی در این زمینه صورت نگرفته و ابزار استانداردی برای این منظور نهایی نشده است، محققان با خوشبینی معتقدند در آینده‌ای نه چندان دور، شاهد همه‌گیر شدن این ابزارها در سراسر جهان خواهیم بود.

بسیاری از دانشمندان تلاش می‌کنند این ابزار را به‌صورت وسیله یا کیتی مستقل بسازند. در صورت شکست این طرح، می‌توان از سگ‌ها که به طور فطری توانایی ویژه‌ای برای تشخیص بو دارند نیز کمک گرفت. هر چند تعلیم سگ‌ها نیازمند صبر، حوصله و زمانی بسیار طولانی است و بودجه‌ای هنگفت طلب می‌کند. البته هر سگی نیز چنین توانایی را ندارد و فقط برخی از نژادها قابل اتکا خواهند بود. از این گذشته سگ‌ها نمی‌توانند به روشنی و وضوح ابزارهای دیجیتالی، نتایج حاصل از ارزیابی‌های خود را بیان کنند که این نیز مشکلی مهم در نوع خود است.

هر چند هنوز چالش‌های زیادی در پیش روی این دسته از محققان وجود دارد، آنها می‌کوشند با بهره بردن از تازه‌ترین نتایج تحقیقات و ابزارهای نوین، میانبری به آینده بزنند. البته نباید از یاد برد که تشخیص بوی بیماری‌ها در محیط‌های شلوغی نظیر مدارس، فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های قطار، مترو یا شهرهای آلوده دشواری‌های خاص خود را خواهد داشت. از سوی دیگر، باید دید این ابزار دقیق بویایی در شرایط آب و هوایی گوناگون با چه دقتی قادر به تشخیص است، چه بسا رطوبت، گرما یا سرمای شدید هوا از عوامل محیطی موثر بر افزایش خطای دستگاه‌ باشد.

در همین خصوص محققان موفق شده‌اند روش جدیدی را طراحی کنند که طی آن مغز انسان را به صورت سه‌بعدی اسکن کرده و جزئیات آن را مورد بررسی قرار دهند. در این پروژه که «بیگ‌برین» نام دارد، دستگاهی طراحی شده که توسط آن مغز انسان با دقت 20 میکرون اسکن شده است. در این اسکن جدید جزئیات به نمایش در آمده 50 بار دقیق‌تر از آن چیزی است که در عکس‌های گرفته شده به وسیله بهترین فناوری ام‌آرآی دیده شده است.

گامی نوین در بررسی انسان

کارل زیلس به‌عنوان یکی از مسئولان اصلی پروژه بیگ‌برین در آلمان توضیح داده که به دست آوردن مدل‌های سه بعدی از مغز انسان‌ نه تنها در فعالیت‌های تحقیقاتی نقش پر رنگی دارد، بلکه برای تشخیص بیماری‌های مختلف می‌تواند کمک فراوانی به پزشک کند. یکی از نمونه‌های آن بررسی هیپوکامپوس در بیماری آلزایمر است. هیپوکامپوس منطقه‌ای از مغز است که نقش پر رنگی در حافظه دارد و بررسی اختلال‌های آن می‌تواند در تشخیص سریع‌تر آلزایمز تاثیر بسزایی داشته باشد. تاکنون تمام عکسبرداری‌های مغز توسط دستگاه‌های پیشرفته ام‌آر‌آی و پت انجام می‌شد. دستگاه‌هایی که توان به نمایش درآوردن جزئیات دقیق مغز را فقط تا حد پایینی در اختیار داشت.

به‌وسیله این فناوری جدید می‌توان قسمت‌های مختلف مغز را به صورت جداگانه با دقتی فراتر از میلی‌متر که در ام‌آر‌آی شاهد بودیم، تجزیه و تحلیل کرد. زیلس در همین رابطه توضیح داده برای تشخیص بیماری‌هایی همچون آلزایمر و صرع باید گروه‌های سلولی به صورت جداگانه بررسی شوند که با فناوری‌های امروزه، امکان‌پذیر نیست. در آزمایش ابتدایی، مغز اهدایی زنی شصت‌وپنج ساله که جان خود را از دست داده بود، این فرصت را برای تیم تحقیقاتی به‌وجود آورد تا اسکن سه بعدی برای اولین بار انجام شود.

دکتر کاترین آمونتس از دانشگاه دوسلدورف آلمان در این رابطه توضیح داد که مورد آزمایشی، در گذشته هیچ بیماری روانی نداشته و آناتومی مغز آن نیز در زمان مرگ آسیب ندیده است. در ادامه محققان حاضر در تیم بیگ‌برین به وسیله دستگاهی به نام میکروتوم، مغز را به 7400 قسمت مختلف تقسیم کردند. تجزیه‌ای که با دقت 20 میکرون انجام شده است.

مشکلات و ضعف‌های فعلی

بعد از انجام این فعالیت‌ها هر کدام از قسمت‌های مغز علامت‌گذاری و به‌وسیله یک دوربین استاندارد از آنها با وضوح بسیار بالا عکسبرداری شده است. جزئیات منتشر شده در این رابطه نشان می‌دهد هر کدام از تصاویر به دست آمده، اندازه‌ای معادل 13 هزار در 11 هزار پیکسل و در مجموع حجمی معادل یک ترابایت داشته‌اند. در ادامه تمام این تصاویر به کامپیوتری قدرتمند منتقل و به‌وسیله برنامه‌ای خاص به یکدیگر متصل شده و در قالب یک مدل سه بعدی در آمده‌اند. مک‌گیل از موسسه عصب‌شناسی مونترال به این نکته اشاره کرد که با پیشرفت پروژه اطلس می‌توان در آینده شاهد پیشرفت‌های چشمگیری در شناخت آسیب‌های مغزی باشیم.

آسیب‌هایی که در حال حاضر فقط در صورت عمق و وسعت زیاد قابل شناسایی هستند. اگر در آینده برنامه‌ای مناسب برای کاربرد اطلس ساخته شود، این امکان وجود دارد که تصویر به دست آمده با نمونه‌های سالمی که در گذشته مورد آزمایش قرار گرفته، بررسی شده و اختلال‌های احتمالی شناخته شود. ضعف فعلی پروژه اطلس، در این مورد خلاصه شده که آسیب‌های جدی در مغز می‌تواند بافت‌ها را به شکل قابل ملاحظه‌ای تغییر دهد و در ادامه اسکن سه بعدی را با مشکل روبه‌رو کند. دیگر ضعف فعلی این که روند اسکن سه بعدی در حال حاضر به عکسبرداری دقیق از تمام اجزای مغز نیاز دارد. روندی که در حالت کلی و زمانی که بیمار زنده است امکان‌پذیر نیست.

موسسه بیگ‌برین در همین خصوص توضیح داد که مشغول بررسی روش‌های مختلف برای برطرف کردن این مشکل است.

شمس‌علی رضازاده به این نکته مهم هم اشاره کرد که با توجه به هزینه کمتر داروهای تولید شده در کشورهای آسیای‌شرقی و راحت‌تر بودن مبادلات مالی با این کشورها علاقه‌مندیم واردات دارو را از شرکت‌هایی که خودمان آنها را تائید می‌کنیم از این کشورها بخصوص هند و کره افزایش دهیم.

در همین خصوص، عباس حاجی‌آخوندی، رئیس سازمان غذا و دارو نیز در گفت و گو با جام‌جم با بیان این‌که هم اکنون حداکثر 65 قلم کمبود دارو در بازار وجود دارد، عنوان کرد: سیاست اصلی وزارت بهداشت، حمایت از تولید داخلی داروست و در وهله دوم نیز ضمن رعایت قوانین و حفظ کیفیت دارو، تلاش می‌کنیم که واردات دارو از طریق شرکت‌های خارجی انجام شود که قیمت تمام شده دارو، ارزان‌تر باشد.

این مقام مسئول تاکید کرد که با واردات داروهای مورد نیاز از این کشورها تلاش می‌کنیم که کمبود دارو در کشور را جبران کنیم.

حاجی‌آخوندی در پاسخ به این‌که آیا داروهای وارداتی از این کشورهای آسیایی، همان کیفیت داروهای استاندارد وارداتی از کشورهای توسعه یافته را داراست، تصریح کرد: داروهایی را از این کشورها وارد می‌کنیم که در 35 کشور پیشرفته دنیا، گواهی فروش داشته باشد؛ یعنی طبق قانون، محل تولید دارو مهم نیست، بلکه مهم این است که آیا این دارو در کشورهای پیشرفته، مجوز توزیع دارد یا خیر. بر همین اساس نیز داروهایی را از کشورهای آسیایی وارد می‌کنیم که مجوز فروش در اروپای غربی، استرالیا و آمریکا‌ی‌شمالی داشته باشد.

معاون سازمان غذا و دارو نیز درباره ویژگی این شرکت‌های تولیدکننده دارو اضافه کرد: این طور نیست که داروهای مورد نیاز کشور را از هر شرکتی وارد کنیم. این شرکت‌ها باید شرایط خاصی را داشته باشند و سختگیری‌های زیادی بخصوص برای تائید شرکت‌هایی که دارو از آنها وارد می‌کنیم، اعمال می‌شود.

رضازاده در گفت‌وگو با فارس یادآور شد: در مورد محصول نهایی و داروی آماده فعلا حدود ۵ درصد واردات دارو به کشور از آسیای‌شرقی و کشورهایی مثل هند یا کره است که بنا داریم این میزان را افزایش دهیم، البته این کشورها هنوز تکنولوژی داروهای پیشرفته مثل فاکتورهای خونی یا داروهای بایوتکنولوژی را ندارند، به همین علت بیشتر داروهای وارداتی ما از منابع اروپایی است که بیشتر داروهای ضدسرطان را شامل می‌شود.

این مقام مسئول تأکید کرد: فعلا واردات داروی نهایی از کشور چین نداریم، اما اگر شرکتی در این کشور باشد که تولید باکیفیت و مورد تائید سازمان غذا و داروی ایران داشته باشد، علاقه‌مندیم برای کاهش هزینه‌های بیماران از منابع مورد تائید این کشور هم واردات دارو داشته باشیم.

وی گفت: امکان افزایش واردات دارو از آسیای‌شرقی و کشورهایی مثل هند و کره تا ۱۰ یا حتی ۲۰ درصد داروهای وارداتی وجود دارد، اما این کار به صورت یکدفعه انجام نمی‌شود و سیر آن کند خواهد بود. چون باید ارزیابی دقیقی در مورد کیفیت داروهای وارداتی داشته باشیم.

معاون دارویی سازمان غذا و دارو خاطرنشان کرد: به‌هر‌حال روند افزایش واردات دارو از کشورهای آسیای‌شرقی عملیاتی شده است و داروهای ارائه شده از این کشورها برای ورود به کشور در اولویت بالاتری بررسی می‌شود.

واردات داروهای بیماران ام‌‌اس تا هفته آینده

مدیرعامل شرکت بازرگانی سهاکیش، وابسته به سازمان تدارکات پزشکی جمعیت هلال احمر از ورود نخستین محموله داروهای مورد نیاز بیماران ام‌اس درهفته آینده به کشور خبر داد.

محمد شریعتی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: این محموله دارویی با مجوز رسمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و به منظور درمان بیماران ام‌اس (مولیتپل اسکلروزیس) که یکی از شایع‌ترین بیماری‌های سیستم اعصاب مرکزی (مغز و نخاع) است وارد کشور خواهد شد.

وی همچنین درباره داروی ناتالی زوماب با نام تجاری تای صبری که بهترین داروی تزریقی برای درمان بیماری ام‌اس است، گفت: برای واردات این دارو یک برنامه‌ریزی ویژه‌ای را در دستور کار قرار دادیم که براساس نیازی که انجمن ام‌اس اعلام می‌کند این دارو وارد کشور می‌شود.

شریعتی از کاهش زمان خرید و واردات دارو در شرکت بازرگانی سهاکیش، وابسته به سازمان تدارکات پزشکی جمعیت هلال‌احمر خبر داد و افزود: تاکید مسئولان جمعیت هلال‌احمر بر خرید محصولات باکیفیت و با قیمت‌های مناسب از طریق حذف واسطه‌ها، توزیع سریع دارو و تجهیزات پزشکی مورد نیاز مردم است و به همین منظور در سال ۹۲ برنامه‌های ویژه‌ای برای تحقق این موضوع داریم.

کمبود 150 قلم دارو در بازار

با وجود این‌که وزارت بهداشت مدعی است هم‌اکنون حداکثر 65 قلم کمبود دارو در بازار وجود دارد و سایر آمار کمبودهای دارو متعلق به ماه‌های گذشته است، رئیس سازمان نظام پزشکی کشور در مورد کمبودهای دارویی کشور گفت: اگرچه آمار دقیقی در این زمینه موجود نیست، اما از 500 قلم داروی موجود در سطح بازار به نظر می‌رسد 150 قلم دارو با کمبود مقطعی مواجه باشد.

علیرضا زالی افزود: به عنوان مثال در حوزه مغز و اعصاب بسیاری از داروهای ضروری این حوزه یا بسختی تهیه می‌شود، یا به اندازه کافی در اختیار بیماران وجود ندارد و باید تأمین این قبیل داروها در اولویت اساسی نظام سلامت قرار گیرد.

وی گفت: شاید لازم باشد برای حل این مشکل در قالب طرح و لایحه تسهیلات مالی و اعتباری جدیدی با استفاده از ذخایر ارزی برای تامین داروها شکل بگیرد.

زالی یادآور شد: اگرچه تاکنون 650 میلیون دلار در بحث ارز مبادلاتی صرف شده، اما علاوه بر در دسترس نبودن و کمبود مقطعی دارو، بحث گران شدن این داروها نیز مطرح شده است.

رئیس سازمان نظام پزشکی کشور گفت: زمانی که در سال‌های گذشته از ارز مرجع استفاده می‌کردیم نیز سومین بار هزینه در سبد خانواده دارو بوده است، در نتیجه باید توجه ویژه‌ای به این حوزه شود.

برای مثال بارها شده است که خبرنگاران موفق نشده‌اند درباره یک پدیده اجتماعی، نظر برخی جامعه‌شناسان را جویا شوند، زیرا عده‌ای از جامعه‌شناسان بصراحت می‌گویند که جای مباحث علمی جامعه‌شناختی در رسانه نیست و انعکاس تحلیل‌های جامعه‌شناسی در رسانه‌ها، وزن علمی تحلیل را پایین می‌آورد.

از این موردها نیز کم پیدا نمی‌شود و هنوز هم برخی روان‌شناسان و جامعه‌شناسان از گفت‌وگو با رسانه‌ها ابا دارند، چون اعتقاد دارند که بیان تحلیل‌های روان و قابل هضم برای خوانندگان، سطح تحلیل را کم‌عمق می‌کند.

اما پرسشی که باید از این دسته کارشناسان علوم اجتماعی پرسید این است که اگر بپذیریم ماموریت علوم اجتماعی، تحلیل و اصلاح رفتارهای اجتماعی است، آیا صحبت نکردن با رسانه‌ها، انتشار کتاب‌های حجیم و گاه غیرقابل فهم برای مخاطب عام و تکیه کردن صرف به تدریس برای تعداد معدودی از دانشجویان می‌تواند این ماموریت بزرگ علوم اجتماعی را در کشور ما محقق کند؟

یعنی زمانی که رسانه به عنوان رابط بین عالم و شهروند می‌تواند مباحث علوم اجتماعی را با بیانی روان‌تر و کاربردی‌تر به مخاطب انتقال دهد و مباحث پیچیده علوم اجتماعی را با زبانی دلچسب‌تر و قابل استفاده به درون خانه‌ها بکشاند، چرا نباید جامعه‌شناس از این فرصت مغتنم استفاده کند؟

به بیان ساده‌تر، اگر قرار است علوم اجتماعی تحول مثبتی در کشور ایجاد کند و همه شهروندان از آن بهره ببرند، رسانه می‌تواند به عنوان ابزاری مناسب این هدف را محقق کند، اما اگر جامعه‌شناس می‌خواهد علمش را قاب کند و در کلاس‌های درس یا گوشه کتابخانه‌ها، به افراد محدودی ارائه کند، در آن صورت بعید است که سطح تاثیر این علم از محدوده همان کتابخانه یا دانشگاه فراتر برود.

امروز که به مهمانی آمده‌ام، می‌خواهم سرانجام کارم را که خشنودی تو و رستگاری من باشد عطایم بخشی که تو مهربان‌ترین مهربانان هستی.

خدایا توفیق تلاوت آیات قرآنی و نورانی تو، سرمایه‌ای جاوید برای من است. سرمایه‌ای که مرا به آداب زندگی، دوستی‌ها و دشمنی‌ها، تولی و تبری، امید و رجاء، خوبی‌ها و بدی‌ها آشنا می‌کند. مرا پند زندگی می‌دهد و از کژی‌ها برحذر می‌دارد، سرگذشت پیشینیان را برایم بازگو می‌کند تا از آموزه‌های آنها عبرت گرفته و در زندگی به کار بگیرم.

خدایا! من ناتوانم، تو به من توانایی ده تا توفیق تلاوت آیات قرآنی را از آن خود کنم و آیه آیه آن را چراغ راه خود قرار دهم تا در ظلمت روزگار در گرداب سستی و خمودی و تن به بی‌عدالتی و ظلم و ستم ندهم و در همان راه و صراطی که بندگان خاص، اولیا و دوستان تو در آن رهنمون شدند، گام بردارم. من به مهمانی تو آمده‌ام، تو راه و رسم مهمانی را به من بیاموز تا با زبان و دلی پاک با تو سخن بگویم و مسافر پرواز رمضان باشم. من برای مهمانی آمده‌ام و تو میزبانی مرا عهده‌دار باش، من فقیر و ناتوانم، تو مرا بر سر سفره احسان خود جای بده.

موضوع این است که وزارت بهداشت با کمبود رادیولوژیست روبه‌روست بویژه در شهرهای کوچک و مناطق محروم. در جاهایی هم که نیرو کم نیست، مشکل این است که متخصصان رادیولوژیست حاضر به ارائه خدمت در شبکه بهداشت و درمان نیستند و ترجیح می‌دهند در مطب‌های شخصی خود کار کنند. به هر حال نتیجه این شده که وزارت بهداشت در این بخش دستش خالی است.

راهکاری که برای این کمبود اندیشیده شده، اما دردساز شده یعنی دست‌کم رادیولوژیست‌ها را به خشم آورده است؛ راهکاری که به همه پزشکان اعم از عمومی و متخصص اجازه می‌دهد با گذراندن دوره‌های آموزشی، فوت و فن‌ رادیولوژی را یاد بگیرند و به بیماران خود خدمات بدهند.

به‌زعم وزارت بهداشت این فکری بکر است که سرانجام به نفع مردم تمام می‌شود، چون هم در شهرهای کوچک و محروم مشکل کمبود متخصص حل می‌شود و هم دیگر نیازی نیست بیماران حتما به متخصص رادیولوژی مراجعه کنند. اما برخلاف تصور وزارت بهداشت این فکر نه‌تنها بکر نیست بلکه می‌تواند مخرب باشد. شاید پزشکان رشته‌های دیگر در مقابل این موضعگیری ما واکنش منفی داشته باشند و بویژه پزشکان عمومی که بیشترشان از بیکاری و کمی درآمد رنج می‌برند مقابل این حرف‌ها گارد بگیرند، اما واقعیت این است که سپردن خدمات رادیولوژی به پزشکان سایر رشته‌ها مثل نوشتن شیر و شیر است، یعنی به ظاهر شبیه هم ولی متفاوت در معنا.

اگر قرار باشد خدمات رادیولوژی را پزشکان غیرمتخصص انجام دهند. نخستین پرسش این است که پس چرا در دانشگاه، تخصصی به این نام را تعریف کرده‌ایم و نیروهای ویژه برای آن تعلیم می‌دهیم. سوال بعد این که اگر یک پزشک عمومی یا متخصص در رشته‌های دیگر می‌تواند رادیولوژیست هم باشد پس حتما یک دندانپزشک تجربی نیزمی تواند با گذراندن دوره‌های آموزشی در حد یک متخصص خدمت ارائه کند. اگر ‌چنین است پس چرا وزارت بهداشت با پزشکانی که در غیر از تخصص خود فعالیت می‌کنند، برخورد می‌کند؟

آیا به نظر وزارت بهداشت این که به همه پزشکان اجازه دهیم خدمات رادیولوژی ارائه کنند به معنی صدور مجوز برای پا در کفش هم کردن نیست؟

شاید برخی بگویند وزارتخانه در شرایط فعلی چاره‌ای جز این کار ندارد، اما واقعیت این است که راه‌های بهتری برای رفع کمبودها وجود دارد. بهترین کار این بود که وزارتخانه پیش از هر اقدامی نظر رادیولوژیست‌ها را نیز می‌پرسید و برای جلب رضایت آنها تلاش می‌کرد نه این که آنها را در عمل انجام شده قرار می‌داد و آنها را به واکنش‌های تند وادار می‌کرد. بعد از این کار، وزارتخانه باید به این فکر می‌کرد که مشکل کمبود نیرو را حل کند نه این که با یک تصمیم شتابزده بین پزشکان تفرقه بیندازد. یعنی می‌توانست راهکاری برای توزیع مناسب‌تر متخصصان رادیولوژی در سراسر کشور بیندیشد یا با ایجاد جذابیت در شبکه بهداشت و درمان و واقعی کردن تعرفه‌ها، رادیولوژیست‌ها را از مطب‌های شخصی بیرون آورده و جذب بخش دولتی کند. یا حتی می‌توانست ریشه‌ای‌تر از این عمل کند مثلا در نقاطی که می‌داند با کمبود رادیولوژیست روبه‌روست، نیروهای متقاضی شرکت در آزمون دستیاری این رشته را آسان‌تر پذیرش کند به شرط آن که بعد از فارغ‌التحصیل شدن در همان محل مشغول خدمت شوند.

به هر حال اگر کارشناسان این بخش دور هم بنشینند، می‌توانند به راهکارهای موثرتری برسند و وضع موجود را تغییر دهند، چون هنوز هم می‌شود یک تصمیم نادرست را که از روی استیصال گرفته شده، اصلاح کرد.