تبیان، دستیار زندگی

با این اعداد و ارقام اگر یک حساب سرانگشتی بکنید معلوم می‌شود هزینه یک اسباب‌کشی خیلی هم کم نیست. البته باید خسارت‌ها و مشکلاتی را که حین اسباب‌کشی پیش می‌آید هم در نظر بگیریم، چون بالاخره اسباب‌کشی و تغییر مکان خسارت‌هایی هم به همراه دارد.

خیلی‌ها بعد از همین حساب و کتاب‌ها، از اسباب‌کشی پشیمان می‌شوند و ترجیح می‌دهند در همان خانه قدیمی‌شان بمانند. آنهایی که مستأجرند و صاحب‌خانه مبلغ کرایه‌شان را اضافه کرده است هم بعید نیست با پذیرفتن مبلغ جدیدی که صاحب‌خانه پیشنهاد کرده، از پرداخت هزینه اسباب‌کشی و دردسرهایش صرف‌نظر کنند.

بعضی‌ها هم می‌گویند خسارت ناشی از چند مرتبه اسباب‌کشی مانند یک آتش‌سوزی است و همان‌قدر می‌تواند زندگی را ویران کند. برای همین هم ترجیح می‌دهند اصلا به فکر اسباب‌کشی نباشند.

هر چیز که خوار آید...

ما ایرانی‌ها معمولا براحتی اسباب و لوازم اضافی را کنار نمی‌گذاریم و تا جایی که امکان داشته باشد از آنها استفاده می‌کنیم. برای همین هم معمولا اسباب‌کشی‌های ما حسابی نفسگیر و طاقت‌فرساست. بعضی از خانم‌های خانه‌دار می‌گویند همه خانه یک طرف و جمع کردن لوازم آشپزخانه هم یک طرف؛ چون می‌دانند هزار و یک جور وسیله مختلف در آشپزخانه‌شان دارند که باید همه آنها را جمع کنند، داخل کارتن بچینند و به خانه جدید منتقل کنند.

پس می‌توانیم بگوییم فرهنگ و نحوه زندگی ما نیز در سخت‌تر شدن کار اسباب‌کشی و تغییر مکان خانه تاثیر گذاشته و همین جمع کردن ده‌ها وسیله اضافی داخل خانه یا انباری نیز غول اسباب‌کشی را برای ما وحشتناک‌تر کرده است.

در حالی که خوب است هنگام اسباب‌کشی کمی وسایل را کمتر کنیم تا هم خودمان راحت‌تر باشیم و هم هزینه کمتری برای جابه‌جایی بپردازیم.

پنجشنبه و جمعه‌ها اسباب‌کشی نکنید

آنهایی که به هر دلیلی ترجیح می‌دهند پنجشنبه یا جمعه کار حمل و نقل و جابه‌جایی را انجام دهند، باید بدانند بعضی شرکت‌های حمل بار در روزهای آخر هفته، هزینه بیشتری برای انجام این کار دریافت می‌کنند. البته شاید این هزینه اضافی خیلی زیاد نباشد ولی در هر حال، کمی بیشتر از روزهای عادی است.

علاوه بر روزهای پایانی هفته، به نظر می‌رسد هزینه اسباب‌کشی در فصل‌های مختلف سال هم کمی تغییر می‌کند و قیمت خاور و کارگران در فصل اسباب‌کشی و جابه‌جایی، بیشتر از دیگر ماه‌های سال می‌شود.

به‌عنوان نمونه، هزینه کارگران که تا ماه گذشته در یکی از شرکت‌های حمل بار 22 هزار تومان به ازای سه ساعت کار بوده، در این ماه به 24 هزار تومان و هزینه کرایه خاور برای مسیری مشخص از 60 به 80 هزار تومان افزایش یافته است.

اسباب‌کشی با کارگران مجرب!

اگر سری به آگهی‌های مربوط به اسباب‌کشی و حمل بار بزنید، متوجه می‌شوید که تقریبا بیشتر شرکت‌ها ادعا می‌کنند کارگرانی مجرب و ورزیده دارند که براحتی و با اطمینان خاطر می‌توانید کار حمل و نقل اسباب و لوازم خانه‌تان را به آنها بسپارید.

با این حال، گاه زمانی که کارگران از راه می‌رسند متوجه می‌شوید منظور شرکت از استخدام کارگران مجرب، چیز دیگری بوده و شما آن را اشتباه درک کرده‌اید. خیلی‌ وقت‌ها پیش می‌آید که کارگران فقط نیروی بدنی زیادی دارند و به هیچ عنوان کار را با ظرافت و دقت لازم انجام نمی‌دهند. در نتیجه طبیعی است که در این شرایط بعضی از لوازم‌ خانه بشکند یا آسیب ببیند و آن وقت این صاحب خانه است که می‌ماند با اسبابی شکسته و صدمه دیده.

هزینه‌هایی که فکرش را نکرده‌اید

روز اول که در مورد هزینه‌های جابه‌جایی و حمل بار صحبت می‌شود، کسی به فکر هزینه‌های متفرقه‌ای نیست که ممکن است بعد از تمام شدن کار هم پیش بیاید. در حالی که اغلب افرادی که اسباب‌کشی کرده‌اند، خوب می‌دانند در پایان روز اسباب‌کشی و زمانی که قرار است کارگران راهی خانه‌هایشان شوند، باید مبلغ بیشتری به آنها بپردازند.

معمولا کارگران زمانی که می‌خواهند کار را تعطیل کنند و به خانه برگردند، از صاحب‌خانه تقاضای مبلغ بیشتری می‌کنند و می‌گویند پولی که او به ازای کار کارگران پرداخته، به شرکت مربوط می‌شود و آنها برای طی مسیر تا خانه پول کافی ندارند. مسلما قرار گرفتن در چنین شرایطی، حس ناخوشایندی برای صاحب‌خانه ایجاد خواهد کرد و او نمی‌داند چطور باید با آنها برخورد کند تا هم خودش ناراحت نباشد و هم کارگران راضی شوند.

این روزها، بعضی از شرکت‌های حمل بار خدمات دیگری را نیز به مشتریان‌شان ارائه می‌کنند. آنها کار بسته‌بندی و جمع کردن اسباب و لوازم خانه را هم به عهده می‌گیرند و حتی در صورت تمایل مشتری، اسباب را در خانه جدید نیز می‌چینند. البته هزینه‌ای که برای این کار دریافت می‌شود نیز به طور جداگانه حساب خواهد شد و مبلغ آن براساس تعداد کارتن‌های مورد نیاز، تعداد افرادی که برای بسته‌بندی مراجعه می‌کنند، مساحت خانه‌ای که اسباب آن باید جمع شود، حجم اسباب، استفاده از تجهیزات و لوازمی مانند نایلون‌های حباب‌دار و... متغیر است.

در هر حال، بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند مبلغ بیشتری بپردازند اما کار جمع کردن اسباب خانه را به افراد دیگری بسپارند. در حالی که خیلی‌ها هم ترجیح می‌دهند خودشان کم‌کم این کار را انجام دهند ولی هزینه کمتری بپردازند. آنچه مهم است این‌که، اسباب‌کشی بالاخره هزینه‌های خاص خودش را دارد و حتما قبل از شروع کار باید این هزینه‌ها بدرستی محاسبه شود تا هنگام جابه‌جایی اسباب خانه هیچ مشکلی پیش نیاید.

با وجود این، اسباب‌کشی کردن و رفتن به خانه‌ای دیگر در کشورهای مختلف به شیوه‌های متفاوتی انجام می‌شود و بر همین اساس ممکن است این کار در کشوری ساده‌تر از کشور دیگر باشد. به‌عنوان نمونه، شاید برای ما خیلی عجیب به نظر برسد که خانواده‌ای تمام اسباب و اثاثشان را داخل یک چمدان جا بدهند و از خانه‌ای به خانه دیگر نقل مکان کنند. دلیلش هم مشخص و البته تا حدی طبیعی است، چون ما همیشه عادت کرده‌ایم برای نقل مکان، کامیون‌های بزرگ و جاداری را ببینیم که پر از اسباب خانه است و داخل کوچه‌ها و خیابان‌ها می‌گردد تا به خانه جدید برسند. یعنی وقتی حرف اسباب‌کشی می‌شود، فقط به این فکر می‌کنیم که چطور این همه وسیله را جمع کنیم، کجا آنها را جا بدهیم و چگونه آنها را به خانه جدید برسانیم؟!

برای همین هم اغلب از اسباب‌کشی می‌ترسیم و نگرانش هستیم و تا جایی که امکان داشته باشد، خانه و آپارتمان‌مان را عوض نمی‌کنیم. در حالی که مردم بسیاری از کشورهای جهان و این‌طور که ما اسباب‌کشی می‌کنیم، در صدد جمع کردن لوازم خانه و جابه‌جایی نیستند.

بعضی‌ها اصلا اسباب‌کشی نمی‌کنند

در کشور ما تقریبا تمام افراد زمانی که می‌خواهند به خانه دیگری نقل مکان کنند، اسباب و لوازم خودشان را جمع می‌کنند و آنها را به خانه جدید می‌برند. در حالی که در بسیاری از کشورها، اسباب‌کشی به این شیوه انجام نمی‌شود و افراد می‌توانند خانه را همراه با تجهیزات و مبلمان کامل بخرند یا اجاره کنند.

در بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی، مردم ترجیح می‌دهند خانه‌ای که برای خرید یا اجاره انتخاب می‌کنند مبله بوده و تمام امکانات لازم برای زندگی را داشته باشد. البته گروهی هم هستند که این شیوه را نمی‌پسندند و آنها نیز می‌توانند از میان خانه‌های معمولی که هیچ وسیله‌ای ندارد، یکی را انتخاب کنند.

کسانی که خانه‌های مبله را انتخاب می‌کنند برای تغییر مکان و اسباب‌کشی، کار دشواری در پیش ندارند. فقط کافی است وسایل شخصی و یادگاری‌های‌شان را جمع کنند، داخل چمدانی بچینند و راهی خانه جدیدشان شوند. علاوه بر راحت بودن کار اسباب‌کشی با تهیه آپارتمان‌های مبله، معمولا در هزینه‌ها و زمان هم صرفه‌جویی می‌شود و دیگر لازم نیست اعضای خانواده چند روز به دنبال خرید لوازم مورد نیازشان باشند و آنها را با مبلغی به نسبت سنگین تهیه کنند.

دردسر اسباب‌کشی یا لذت خرید

خیلی‌ها هم ترجیح می‌دهند خانه‌ را به سلیقه خودشان طراحی کنند و دوست دارند چیدمان لوازم خانه مطابق میل آنها باشد. این افراد هم براحتی می‌توانند خانه‌های معمولی را انتخاب کنند؛ خانه‌هایی که مبلمان و تجهیزاتی ندارد و خالی است.

البته در صورتی که فرد تمایل داشته باشد می‌تواند خانه‌ای را انتخاب کند که لوازم اصلی آشپزخانه مانند گاز، یخچال و ماشین لباسشویی را دارد ولی خرید لوازم دیگر به عهده خودش است. آنهایی که طرفدار خریدن این نوع آپارتمانها هستند، معمولا می‌گویند خرید لوازم خانه کاری لذت‌بخش است و دوست دارند مطابق میل خودشان وسایل را بخرند.

همچنین گروهی هم هستند که دوست ندارند از لوازمی استفاده کنند که قبلا دیگران از آنها استفاده کرده‌اند و به همین دلیل ترجیح می‌دهند خانه‌ای مبله نشده را تهیه کنند. علاوه بر این، با خریدن خانه‌های بدون تجهیزات و لوازم، افراد دیگر نگران خراب شدن یا آسیب دیدن لوازم خانه هم نیستند. بنابراین گروهی هم هستند که با تمام زحمت‌ها و دردسرهای اسباب‌کشی، طرفدار خرید خانه‌های بدون اسباب و لوازم هستند.

خانه‌های گران‌تر، اسباب‌کشی راحت‌تر

مسلما تهیه خانه‌ای با تمام اسباب و لوازم موردنیاز هزینه بیشتری برای افراد دربردارد اما کسانی که طرفدار خرید این نوع خانه‌ها یا آپارتمان‌ها هستند، می‌گویند با کم شدن هزینه اسباب‌کشی و خرید لوازم، این مبلغ اضافی، جبران می‌شود.

گروهی از افراد نیز به خرید این آپارتمان‌ها و خانه‌ها روی می‌آورند و چنین فکر می‌کنند که تهیه خانه‌ای همراه با تمام وسایل ارزش پرداخت پول بیشتر را هم دارد. عده‌ای هم برخلاف این گروه، با تصور این‌که این نوع خانه‌ها بسیار گران‌تر از خانه‌های معمولی است، فقط به فکر خریدن یا اجاره کردن خانه‌ای بدون لوازم و مبلمان هستند.

اسباب‌کشی بدون اسباب اضافی

اسباب‌کشی فرصت خوبی است تا سروسامانی به لوازم خانه بدهیم و اسباب و لوازم غیرضروری و دست‌وپاگیر را کنار بگذاریم اما خیلی‌ها نمی‌دانند با این لوازم اضافی چه کار باید کرد؟ گروهی آنها را با خودشان به خانه جدید می‌برند و پس از این‌که دردسرهای جابه‌جایی را هم متحمل شدند، آنها را رد می‌کنند و عده‌ای هم در شلوغی خانه قدیمی این کار را انجام می‌دهند.

مردم آلمان اما شیوه جالبی دارند؛ آنها تمام وسایل غیرضروری و آنچه را که مورد استفاده‌شان قرار نمی‌گیرد، پشت در خانه‌های‌شان می‌گذارند تا هرکس به آنها نیاز دارد، بتواند آنها را بردارد یا شهرداری این کار را برای‌شان انجام دهد.

آلمانی‌ها هر وقت حس کنند اسباب و لوازم خانه‌شان غیرضروری است، آنها را پشت در خانه می‌گذارند ولی این کار در اسباب‌کشی‌های آنها بیشتر به چشم می‌خورد تا سبک‌تر و راحت‌تر به خانه جدید بروند.

خودتان اسباب‌کشی کنید

تا به حال فکر کرده‌اید خودتان سوار کامیونی شوید و اسباب و اثاثیه‌تان را به خانه جدید ببرید؟ یعنی بدون این‌که از راننده یا کارگر‌ی کمک بگیرید، خودتان کارهای حمل و نقل و جابه‌جایی را انجام دهید؟!

اگر فکر می‌کنید این کار غیرممکن است، شاید برایتان جالب باشد بدانید که در بعضی از کشورها، مردم می‌توانند خودشان کارهای مربوط به اسباب‌کشی را انجام دهند. برای این کار باید کامیونی متناسب با اسباب و لوازم‌شان کرایه و خودشان مسیر خانه قدیمی تا خانه جدید را طی کنند. البته کسانی که از این شیوه استفاده می‌کنند، حتما باید از دوستان و آشنایان‌شان هم کمک بگیرند، چون مسلما جمع کردن لوازم خانه به تنهایی کار آسانی نخواهد بود.

بسیاری از افرادی که تنها زندگی می‌کنند یا اسباب زیادی ندارند و در عین حال هم نمی‌خواهند خانه‌ای مبله بخرند یا اجاره کنند از این شیوه برای اسباب‌کشی و نقل مکان به خانه جدیدشان استفاده می‌کنند که هزینه به نسبت کمتری دارد.

شرکت‌هایی که جای شما اسباب‌کشی می‌کنند

در اغلب کشورهای اروپایی اگر قرار باشد کسی اسباب و لوازم خانه را هم با خودش به آپارتمان جدید ببرد، معمولا از شرکت‌هایی کمک می‌گیرد که کار بسته‌بندی و جابه‌جایی را برای مردم انجام می‌دهند. در این کشورها، شرکت‌هایی وجود دارد که در صورت تمایل صاحبخانه، کارگران آن تمام لوازم خانه را بسته‌بندی می‌کنند و همراه با کامیون به خانه جدید می‌فرستند. البته اگر صاحب خانه از آنها بخواهد، کار چیدن لوازم در خانه جدید هم توسط آنها انجام می‌شود. بنابراین تنها کاری که فرد صاحبخانه در این شرایط باید انجام دهد، کنترل کردن اسباب و لوازم است تا چیزی در خانه قدیمی جا نماند.

تغییر آدرس را باید اعلام کنید

ساکنان کشورهای اروپایی و آمریکا می‌دانند هنگام اسباب‌کشی، علاوه بر جمع کردن لوازم خانه و انتقال آنها به خانه جدید، کار مهم دیگری هم هست که حتما باید انجام شود. در این کشورها، بسیار مهم است که تغییر آدرس و تغییر نام مالک خانه به موسسات و شرکت‌های مربوط اطلاع داده شود.

به عنوان نمونه تمام بانک‌هایی که فرد در آنها حساب دارد قبل از جابه‌جایی باید از تغییر آدرس او مطلع شوند. همچنین افراد باید با اداره برق تماس بگیرند و این موضوع را به آنها هم اطلاع دهند. جالب است که تلفن، تلویزیون و اینترنت هم باید به آدرس جدید منتقل شود. بنابراین یکی از مهم‌ترین کارهایی که قبل از اسباب‌کشی و حین جمع‌کردن لوازم در این کشورها باید انجام شود، اطلاع دادن به موسسه‌ها و اداره‌های مختلف است.

مرد جوان با یخچال سایدبای‌ساید روی دوشش، آنقدر با مهارت طبقه‌های برج را یکی پس از دیگری فتح می‌کند که در نگاه اول تصور می‌کنید او ماکت یخچال را روی دوش خود گذاشته و مشغول نقش بازی‌کردن فیلم یا سریال تلویزیونی است، شاید هم با دیدن او فکر کنید یکی از قوی‌ترین مردان ایران در حال تمرین و زورآزمایی با یخچال است، اما در واقع ماجرا چیز دیگری است. مرد جوان نه بازیگر است و نه مشغول تمرین برای رقابت در مسابقات قوی‌ترین مردان ایران، بلکه این کار هر روز اوست و مرد جوان از این راه امرارمعاش می‌کند. دیگر گذشت آن زمانی که هنگام اسباب‌کشی همه جوانان فامیل بسیج می‌شدند و سه یا چهار نفری لوازم سنگین خانه را جابه‌جا می‌کردند، این روزها اوضاع تغییر کرده است یعنی علاوه بر تغییر طراحی و ساخت خانه‌ها جوانان هم دیگر تاب و توان حمل وسایل سنگین و بالا رفتن از پله آپارتمان‌ها را ندارند. هر چند اگر عده‌ای هم توان انجام چنین کارهایی را داشته و با بلند کردن وسایل سنگین کارشان به دوا و دکتر نرسد؛ جابه‌جایی بار به دست آنها مقرون به صرفه نیست چون به طور حتم هنگام جابه‌جایی لوازم خانه در راه‌پله‌های تنگ آپارتمان‌های امروزی به در و دیوار خورده و خسارت می‌بینند، البته بجز خراب شدن وسیله‌ها باید خسارتی که به دیوارهای خانه هم می‌خورد هم به حساب آورد. به همین دلیل مانند سایر کارها مردم ترجیح می‌دهند کار را به کاردان بسپارند، بنابراین مدتی است شرکت‌هایی شروع به کار کرده‌اند که به صورت تخصصی خدمات اسباب‌کشی ارائه می‌دهند.

جابه‌جایی با تضمین

بسته‌بندی ویژه، کارگران متخصص و مجرب و کامیون‌های مجهز به جرثقیل؛ اینها برخی شعارهای تبلیغاتی است که شرکت‌های جابه‌جایی و اسباب‌کشی چاشنی کار خود کرده‌اند. تا چند سال پیش اسباب‌کشی را بیشتر اعضای خانواده انجام می‌دادند به این شکل که با گرفتن وانت‌بار در چند مرحله کار اسباب‌کشی انجام می‌شد، اما این روش سختی‌های خاص خود را داشت. برای نمونه معمولا حین جابه‌جایی حداقل به چند وسیله خسارت جدی وارد می‌شد یا حتی اعضای خانواده هنگام بلند کردن اشیای سنگین صدمه جسمی می‌دیدند، اما امروزه با فعالیت شرکت‌های باربری زحمت خانواده‌ها کمتر شده است و آنها خستگی زیادی احساس نمی‌کنند.

محمود کاظمی، مدیر دفتر یکی از شرکت‌های باربری تهران دراین باره به جام‌جم می‌گوید: این روزها مشتری‌های ما درخواست‌های ویژه‌ای دارند، برای مثال آنها می‌خواهند لوازم خانه خود را با کمترین خسارت ممکن به خانه جدید منتقل کنند. به همین دلیل ما هم خدمات ویژه‌ای را تدارک دیده‌ایم مانند استفاده از کیسه‌های حباب‌دار و ضربه‌گیر یا کارتن‌های خاص و مقاومی که با استفاده از آن می‌توان اطمینان پیدا کرد هنگام جابه‌جایی به وسایل کمترین آسیبی وارد نمی‌شود.

چون خسارت به وسایل هنگام اسباب‌کشی اجتناب‌ناپذیر است، بنابراین مردم از خدمات شرکت‌های باربری استقبال می‌کنند. کاظمی ادامه می‌دهد: مشکلی که ما الان با آن روبه‌رو هستیم این است که شرکت‌های بیمه تعرفه مناسبی برای بیمه کردن لوازمی که ما جابه‌جا می‌کنیم، ندارند. برای نمونه ما برای یک سرویس حدود 80 هزار تومان می‌گیریم، اما شرکت‌های بیمه، بار یک کامیون را حدود 23 هزار تومان بیمه می‌کنند، این مبلغ برای مشتری‌ها گران تمام می‌شود، به این دلیل ما ترجیح می‌دهیم اگر هنگام جابه‌جایی وسیله آسیب دید خودمان خسارتش را جبران کنیم یا مشکل دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که شرکت‌های بیمه می‌گویند قبل از جابه‌جایی باید وسایل را ببینند که این کار هم وقت‌گیر است.

هرچند شرکت‌های حمل و نقل سابقه زیادی در کشورمان دارند، اما تا اوایل دهه 80 مردم بیشتر از خدمات آنها برای جابه‌جایی بار در مسافت‌های طولانی استفاده می‌کردند مثلا آنهایی که از شهرستان‌ها به تهران می‌آمدند بیشترین مشتری‌های این شرکت‌ها را تشکیل می‌دادند، ولی از سال 80 به بعد در شهرهای بزرگ مردم از خدمات شرکت‌های اتوبار در داخل شهر هم استقبال می‌کنند.

دغدغه زیاد شهروندان در کلانشهر‌ها را هم باید یکی از دلایلی دانست که سبب شده مردم به استفاده از خدمات شرکت‌های باربری روی بیاورند،زیرا در شهرهای کوچک مردم هنوز از خودروهایی مانند نیسان و وانت‌بار برای اسباب‌کشی استفاده می‌کنند. کاظمی می‌افزاید: مردم این روزها آنقدر گرفتار هستند که حتی وقت ندارند هنگام اسباب‌کشی در خانه مانده و به کار کارگران نظارت کنند.

البته باید اضافه کرد هرچند امروز شرکت‌های خدماتی زیادی برای اسباب‌کشی و جابه‌جایی وجود دارد، اما خیال مردم در گذشته خیلی راحت‌تر بود، زیرا آن زمان جمله اجاره‌نشینی خوش‌نشینی است بین مردم باب شده بود.

کاظمی اضافه می‌کند: خب زندگی سخت شده، خیلی‌ها اسباب‌کشی و جابه‌جایی برایشان عین کابوس است، مگر آنها که بعد از عمری اجاره‌نشینی صاحب خانه شده‌اند، به همین دلیل من و همکارانم تمام تلاش خود را به کار می‌گیریم تا وظیفه‌مان را درست انجام داده و برای مستاجرها دغدغه بیشتری درست نکنیم.

به گفته کاظمی، با گران شدن قیمت مسکن و بالا رفتن نرخ اجاره‌بها در تهران این روزها بیشتر مشتری‌های آنها به حاشیه شهرها مهاجرت می‌کنند، او ادامه می‌دهد: از وقتی که قیمت خانه، یکباره بالا رفته بیشتر افرادی که به شرکت ما زنگ می‌زنند، می‌خواهند به حاشیه تهران مانند پردیس یا پرند بروند زیرا آنها دیگر قدرت پرداخت اجاره‌بهای بالا را ندارند.

کاظمی می‌گوید: در این میان مردم بهتر است از خدمات شرکت‌هایی استفاده کنند که برای این کار مجوز دارند زیرا شرکت‌های زیادی هم‌اکنون در شهر تهران فعالیت می‌کنند که مجوز ندارند. او ادامه می‌دهد: خیلی از این مراکز با انتشار آگهی در روزنامه‌ها فعالیت می‌کنند و کسی از محل دفتر آنها خبر ندارد به همین دلیل اگر حادثه‌ای اتفاق بیفتد نمی‌توان مطمئن بود خسارت فردی که زیان دیده جبران شود.

مشکل دیگری که این شرکت‌های بدون مجوز ایجاد کرده‌اند تعیین تعرفه‌های غیرواقعی است. برای نمونه آنها برای حمل و جابه‌جایی برخی وسایل سنگین پول بیشتری طلب می‌کنند. کاظمی توصیه می‌کند: الان در بین شرکت‌های حمل و نقل عرف است کارگرها برای جابه‌ جایی گاوصندق، پیانو و یخچال سایدبای‌ساید هزینه بیشتری می‌گیرند، مثلا برای هر طبقه 5000 تومان، اما شرکت‌هایی که فاقد مجوز هستند از این ماجرا سوءاستفاده کرده و برای حمل و نقل وسایل دیگری مانند کمد، تردمیل یا شیشه میز ناهارخوری هم پول بیشتری می‌گیرند. مردم باید بدانند این کار قانونی نیست.

به گفته کاظمی، فعال نبودن اتحادیه شرکت‌های اتوبار هم سبب شده شرکت‌های فاقد مجوز براحتی فعالیت کنند.

با این حال، خدمات مناسبی که اتوبارها ارائه می‌کنند، سبب شده این روزها بیشتر مردم از آنها بهره ببرند. کاظمی یادآور می‌شود: الان شرکت‌ها شبانه‌روزی در تمام نقاط کشور خدمات می‌دهند. خدمات بسته‌بندی وسایل اکنون در کشورمان مانند کشورهای اروپایی ارائه می‌شود و شرکت‌ها برای هر وسیله‌ای بسته‌بندی مخصوصی در نظر می‌گیرند. برای نمونه به بسته‌های مخصوص حمل رختخواب یا لباس می‌توان اشاره کرد. تمام این امکانات به راحت‌تر شدن اسباب‌کشی کمک می‌کند.

افزایش 56 درصدی اجاره‌نشینی

یکی از دلایل اصلی افزایش شرکت‌های حمل و نقل به طور حتم افزایش آمار اجاره‌نشینی در کشور است، برای اثبات این ادعا می‌توان از آمار کمک گرفت؛ طبق آماری که مدتی قبل اتحادیه کشوری مشاوران املاک منتشر کرد سال گذشته اجاره‌نشینی در تهران بیش از 56 درصد افزایش یافت و آمار بالای ثبت قرارداد اجاره، تهرا‌نی‌‌ها را در صدر جدول اجاره‌نشینی کشور قرار داده است.

علاوه براین، سال گذشته حدود 547 هزار قرارداد اجاره واحدهای مسکونی در کشور ثبت شد. جالب این‌که این آمار 197 هزار مورد نسبت به سال 90 افزایش پیدا کرده است. البته کارشناسان دلایلی مانند افزایش مهاجرت و رشد جمعیت را در این خصوص مطرح می‌کنند.

اگر کمی به عقب‌تر برگردیم یعنی در سال 90 حدود 350 هزار اجاره‌نامه در کشور تنظیم شد، اگر این آمار را با سال 89 مقایسه کنید متوجه خواهید شد 50 هزار مورد افزایش داشته است. این در حالی است که در چهار سال گذشته کمترین آمار اجاره نشینی در سال 88 و بیشتر این آمار هم در سال 91 ثبت شده است، زیرا در طول 11 ماه از سال گذشته 157 هزار و 986 قرارداد اجاره در استان تهران ثبت شد که نسبت به سال 90، 63 هزار و 241 مورد افزایش داشته است. بنابراین آمار بالای اجاره‌نشینی در کشور یکی از دلایل عمده‌ای است که سبب شده شرکت‌های حمل و نقل خدمات بیشتری را برای مشتریان خود در نظر بگیرند.

اینها معمولا گفته‌های افرادی است که در روابط بین فردی یک «هم‌وابسته» محسوب می‌شوند. «هم‌وابستگی» مجموعه رفتارهای عادی است که در آن افراط می‌شود. وقتی ما تمام توجه‌مان را بیش از اندازه به دنیای خارج از خود معطوف کنیم و تماس‌مان را با آنچه در درونمان می‌گذرد از دست بدهیم، زمانی که بیش از حد محبت می‌کنیم، به آدم‌های نیازمند آویزان می‌شویم و با محبت زیادی آنان را خسته می‌کنیم یا آنقدر در خوشحال‌کردن اطرافیان‌مان تلاش می‌کنیم که دیگر تحمل‌مان را ندارند یک هم‌وابسته نامیده می‌شویم. در واقع، هم‌وابستگی شایع‌ترین نوع اعتیاد است؛ اعتیاد به توجه و مشغولیت به افرادی غیر از خود. هم‌وابستگی را بیماری تلقی می‌کنند؛ بیماری «خود گم‌گشتگی»، این بیماری می‌تواند زمینه‌ساز انواع مشکلات جسمی، روانی یا عاطفی شود.

بسیاری از هم‌وابسته‌ها از رنجی مبهم در عذابند. آنها ارزش چندانی برای خود قائل نیستند و احساس خوبی نسبت به خودشان ندارند، آنان علاقه چندانی به خود ندارند، ظاهر خود را نمی‌پسندند، آنان تصور می‌کنند انسان‌هایی کودن، بی‌عرضه و کم‌استعداد و در بسیاری از موارد زشت، زننده و ناخوشایند هستند. ‌آنان فکر می‌کنند پایین‌تر از بقیه آدم‌‌های دنیا هستند. احساس بی‌ارزشی و از خودبیزاری هم‌وابسته‌ها به تمام جوانب و زوایای زندگی‌شان مرتبط می‌شود. ایثار تا حد شهادت، امتناع از لذت بردن از زندگی، افراط در کار و غرق‌شدن در مشغله‌های مختلف به حدی که فرصت زندگی‌کردن از فرد گرفته شود، انباشتن توده‌های احساس گناه، دودلی و نداشتن اعتماد به نفس، چشم‌پوشی از روابط صمیمی، ادامه‌دادن روابط تخریب‌کننده، آغازکردن ارتباط با کسانی که مناسب فرد نیستند و چشمپوشی از ارتباط با کسانی که با ما هماهنگی دارند، همه و همه از ویژگی‌های فرد هم‌وابسته محسوب می‌شود.

هم‌وابستگی به مفهوم عبور از مرزها در روابط میان‌فردی است. زمانی که از خط عبور می‌کنیم و وارد محدوده هم‌وابستگی می‌شویم، تنها هدف ما رسیدگی به دیگران می‌شود، اما آنچه انجام می‌دهیم رنج‌آور است و کارایی ندارد. هم‌وابستگی را ما از افراد دوروبرمان وقتی که هنوز کوچک هستیم، یاد می‌گیریم. از زمانی که به دنیا می‌آییم الگوهای رفتار هم‌وابسته را از والدین، معلم‌مان و قهرمانان زن و مرد می‌آموزیم و به صورت یک الگو و سرمشق غلط در زندگی‌مان به کار می‌گیریم تا فرد مقبول و پسندیده و موجهی قلمداد شویم.

مهم‌ترین جلوه‌های هم‌وابستگی

هم‌وابستگی خودش را می‌تواند از دید مردم پنهان کند، ولی برای متخصصان یاری‌رسان به طرق زیر قابل شناسایی است:

مردم راضی‌کن‌ها یا خشنود‌‌کنندگان: آنها حد و مرز شخصی ناسالمی دارند. به جای این که به ابراز نیازها و خواسته‌های طبیعی خود بپردازند و آنها را برآورده کنند، ترجیح می‌دهند تسلیم دیگران شوند و خواسته‌های آنان را اجابت کنند. این افراد به سختی می‌توانند جواب رد به دیگران بدهند.

افراد بی‌کفایت یا ناموفق: این افراد اعتماد به نفس خیلی کمی دارند و احساس خجالت و شرمندگی می‌کنند. آنها در درون خودشان احساس ناکاملی، معیوبی، نامناسبی،‌ بدی، بی‌ارزشی و ناخوشی می‌کنند. همین احساس بی‌کفایتی در واقع شالوده و اساس هم‌وابستگی آنان است.

قربانیان: اینان اکثر اوقات در گذشته زندگی می‌کنند و از مصیبت و غم خود صحبت کرده، دائم نق‌زده و ناله و زوزه می‌کشند. آنان اعتراف می‌کنند بازنده‌ای بیش نیستند و از دیگران می‌خواهند برایشان دل بسوزانند و معمولا هم می‌گویند «کسی مرا نمی‌فهمد!»

افراد معتاد: مردم ممکن است به چیزهایی غیر از الکل یا مواد مخدر معتاد شوند؛ مانند معتاد شدن به افراد دیگر،‌ مکان‌ها، رفتارها یا تجربه‌ها. تمام این معتادان در خانواده‌‌های غیرمعمولی بزرگ شده‌اند و همین عامل وابستگی آنان شده است.شایع‌ترین اعتیاد‌ها هم اختلال خوردن، معتاد بودن به کار، اعتیاد به پول و خریدکردن وسواس‌گونه است.

افراد بزرگمنش: مانند کسانی که زیادی به خود مطمئن هستند یا حتی مانند افراد متکبر و پرمدعا رفتار می‌کنند. مردان این دسته ممکن است جاهل‌مآب و زنان آن به طور اغراق‌آمیزی دارای حالت زنانه یا حساس و آسیب‌پذیر یا ضعیف باشند.

کودکان از دست‌رفته یا گمشده: این افراد اغلب فرزندان سوم یا آخر خانواده کژکارکرد یا غیرمعمولی هستند. از آنجا که آنها تلاش می‌کنند توجه و محبت مطابق میلشان را از دیگران به دست آورند و در رقابت با خواهران و برادران بزرگ‌تر خود و همین‌طور در رقابت با فرزند دوم خانواده احساس می‌کنند که بشدت از پا در آمده و مستاصل می‌شوند، ممکن است در نقش قربانی،‌ فدایی یا آدم خوددار و صبور ظاهر شوند.

آدم‌های شوخ یا شازده کوچولوها: آنها مایه شگون یا خوش‌شانسی و عزیزدردانه خانواده نامیده می‌شوند. این افراد یاد می‌گیرند از طریق بامزه و با نمک بودن توجه و محبت دیگران را به دست‌آورند. این رفتار می‌تواند تا دوره بزرگسالی به منظور دفاع در مقابل صمیمیت و رنج یا فریب‌دادن، تسلط یافتن یا صدمه زدن به دیگران ادامه یابد. شبیه هر چیز دیگری در زندگی شوخ‌طبعی مثل شمشیر دو لبه است که می‌توان از آن در راه‌های سالم یا ناسالم استفاده کرد.

هم‌وابستگی از کجا پیدا می‌شود

ـ وجود والدین جریحه‌دار شده و بی‌کفایت و دیگر اطرافیانی که فاقد رفتار حمایت‌‌کننده و یاری‌رسان هستند.

ـ سرکوب دائم احساسات.

ـ غفلت و بی‌توجهی نسبت به نیازها.

ـ فرو خوردن و خفه کردن خود حقیقی‌مان‌.

ـ افزایش تحمل دردها و رنج‌های عاطفی و احساس بی‌حسی و کرختی نسبت به آنها.

ـ تحریف حد و مرزهای شخصی.

ـ تحمل فوق‌العاده در برابر رفتارهای نامناسب.

کنترل‌گری از ویژگی‌های آشکار هم‌وابسته‌ها

هم‌وابسته‌ها افرادی هستند که پیوسته و با مجاهدت و صرف انرژی فراوان در تلاشند رویدادها را وادار سازند آن گونه که آنان می‌خواهند روی دهد. آنان آه و ناله سر می‌دهند، گریه و زاری می‌کنند، ادعای ناتوانی می‌کنند و از این طریق و به شکلی مظلومانه با موفقیت به کنترل امور می‌پردازند. بعضی اوقات آدم‌های ضعیف در قالب یک هم‌وابسته از قدرتمندترین فریبکاران و کنترل‌گران هستند. آنان یاد گرفته‌اند چطور با احساس گناه و دلسوزی در اطرافیان اعمال نفوذ کنند. هم‌وابسته‌ها باج می‌دهند، تهدید می‌کنند، اتمام‌حجت می‌کنند، حقه‌بازی می‌کنند، محکوم می‌کنند، گوشزد می‌کنند، دلیل‌تراشی می‌کنند، جیب‌های طرف مقابل را می‌گردند، به بستگان‌شان زنگ می‌زنند و دوباره تسلیم می‌شوند. اینها تماما زنجیره‌ای از رفتار افراد هم‌وابسته است که دائم می‌خواهند دیگران را کنترل کنند. افراد هم‌وابسته‌ نمی‌توانند بپذیرند افراد همان کاری را انجام دهند که می‌خواهند بکنند و تنها زمانی تغییر می‌کنند که آمادگی تغییرکردن را داشته و خواستار آن باشند.

جدا شوید و واسپارید؛ بعضی اوقات وقتی چنین کنیم نتایج بهتری می‌گیریم. دیگران را آزاد بگذارید تا همان کسی باشند که هستند. با چنین کاری، شما خودتان را آزاد و رها ساخته‌اید. برای هر یک از ما زمانی فرا می‌رسد که رها کنیم چراکه هر آنچه در توان داشته‌ایم انجام داده‌ایم و زمان آن رسیده که با واقعیت روبه‌رو شویم.

«سرسپردگی» هم‌وابسته‌ها

اصطلاح «سرسپردگی» و فراموش‌کردن خود در هم‌وابستگی‌ها یعنی این‌که دائم نیازها، خواسته‌ها و تقاضاهای دیگران را بر نیازهای خود مقدم بدانیم و از نظر عاطفی کاملا وابسته باشیم. ما می‌توانیم نسبت به همسر، فرزند، همکار و حتی سگ و طوطی خود حس سرسپردگی داشته باشیم. به جای این‌که از درون خویش و از سوی خودمان حس احترام به خویشتن، انگیزه و شایستگی کسب کنیم، چشم به دیگران می‌دوزیم و توقع داریم آنها تامین‌کننده این نیاز ما باشند. وقتی به‌عنوان یک هم‌وابسته زندگی خود را به دست دیگران می‌‌سپاریم و رضایت خود را وابسته به چیزی در بیرون از خود قرار می‌دهیم، در قفس سرسپردگی اسیر می‌شویم، در چنین قفسی مطمئنا با عدم پذیرش و افسردگی مواجه خواهیم شد.

زن یا مرد هم‌وابسته برای فداکردن خود زیاد مایه می‌گذارد و از این امر غافل است که میزان فدا کردن چه کم باشد چه زیاد، به هر حال روی هم انباشته می‌شود و معادله‌ای به وجود می‌آورد که در نتیجه آن فرد «اصلا زندگی نکرده است».

یادآوری

ـ تلاش کنید هم‌وابستگی‌تان را به طور کامل از بین ببرید، چراکه در غیر این صورت در نهایت زیان‌دیده خواهید بود.

ـ در بخشش و دریافت تعادل ایجاد کنید، هدف زندگی سالم بخشش و دریافت در حد تعادل است. منظور چوب خط‌زدن نیست، اما در عین حال قرار نیست یک نفر همیشه اهداکننده و فرد دیگر فقط دریافت‌کننده باشد. در حالی که این دو رکن همیشه باید دوجانبه باشد.

ـ زیادی از خودتان مایه نگذارید تا وقتی تعادل ایجاد شود. افراط بیش از حد در ایثار امری سالم به شمار نمی‌آید. زمانی که دادن و گرفتن را متعادل و بی‌‌ریا ساختید، دوباره از خود مایه بگذارید.

ـ خدمتگزار باشید. بسیاری از افراد درگیر با هم‌وابستگی‌، خدمت‌کردن را با هم‌وابستگی اشتباه می‌گیرند. ما می‌توانیم بدون از دست دادن خودمان و عبور از محدوده هم‌وابستگی خدمت کنیم، ما باید خدمت کنیم تا سالم باشیم، خود را دوست بداریم و از همه مهم‌تر عاری از احساس گناه باشیم.

ـ برای دستیابی به وابستگی و استقلال سالم تلاش کنید. در هر رابطه‌ای که هستید توجه و مراقبت از خود را شروع کنید و مسئولیت خود را بپذیرید.

ـ باید از روابط خصومت‌آمیز و ضدیت با خود دست برداریم. بهتر است سرزنش‌کردن خود و قربانی شدن را دیگر بس کنیم و بی‌دلیل احساس گناه نداشته باشیم.

ـ به خود اجازه برخورداری از مواهب را بدهید. حد و مرز تنفر از خود را از میان بردارید، چراکه در حالت تنفر از خود خویشتن را سزاوار برخورداری از مواهب نمی‌دانیم و توانایی دستیابی به آنها را نیز نداریم.

ـ عدم پذیرش ما از سوی دیگران نشانه کم‌ارزشی ما نیست. اگر کسی که برای شما مهم است، شما را نمی‌پذیرد یا انتخاب‌های شما را قبول ندارد، شما هنوز وجود دارید. برای پذیرفته‌شدن از سوی دیگران انرژی زیاد نگذارید، چراکه ضرورتی ندارد!

ـ ما نباید رفتار دیگران را به‌عنوان میزانی برای سنجش خود ارزشمندی‌مان بدانیم.

ـ مواظب باشید از مرز عبور نکنید.

احساساتم را سرکوب می‌کنم که دیده شوم!

هم‌وابسته‌ها افرادی وسواسی، افسرده و با احساسات سرکوب‌شده هستند. اگر ما خودمان را همین طور که هستیم قبول نداشته باشیم، اگر تصور کنیم نباید چنین احساسی داشته باشیم، اگر باور داشته باشیم واکنش‌های عاطفی ما اشتباه است، اگر در محیطی زندگی می‌کنیم که قوانین وابستگی از قبیل فکر نکن، اوضاع را به هم نزن و احساس نکن را به ما آموخته باشند یا اگر هر زمانی خواسته باشیم ابراز وجود کنیم، سرمان فریاد کشیدند یا مجازاتمان کردند بعدها به عنوان یک فرد هم‌وابسته‌ سرکوب احساساتمان به ابزار بقا و سپس به روش زندگی‌مان تبدیل می‌شود.

زیان‌آورترین کار این است که عواطف خود را برحسب عادت سرکوب کنیم و با این عمل سلامت، خلاقیت، آرامش و نیروهای خود را مسدود می‌کنیم. سرکوب احساسات ما را از حالت تعادل دور می‌کند و می‌تواند بخشی از کنترل باشد.

فرد هم‌وابسته‌ با سرکوب احساساتش این تصور را دارد که اگر هویت، احساس و خواسته خود را سرکوب کند، می‌تواند در دیگران تاثیر بگذارد و آنها را به خود علاقه‌مندتر سازد و به این ترتیب، سرکوب عواطف و احساسات به شیوه زندگی وی تبدیل می‌شود. در این حالت، اولین واکنش فرد به هر فکر، احساس، خواسته یا حرفش به طور خودکار و بی‌درنگ سرکوب می‌شود. حتی نویسندگان و هنرمندان هم می‌توانند گرفتار این معضل شوند چراکه گاه آنان مطالبی را می‌نویسند که گمان می‌کنند مردم دوست دارند یا نیاز دارند بخوانند، نه آنچه خودشان میل دارند بنویسند.

مراقبت‌کردن؛ بالاترین مهارت هم‌وابسته‌ها

مراقبت کاری است که برخی از ما به طور مکرر انجام می‌دهیم و از طریق مذهب و خانواده به ما منتقل شده است. هم‌وابسته‌ها تصور می‌کنند برای این که انسان بهتری به حساب آیند باید از دیگران مراقبت کنند. چسبیدن به دیگران به جای مراقبت بموقع و صحیح به هم‌وابسته‌ها این فرصت را می‌دهد که احساس حقارت خود را پنهان و وانمود کنند که دیگران به آنان وابسته‌اند در حالی که این آنان هستند که به دیگران نیاز دارند.

هم‌وابسته‌ها بسیار نیازمند ایفای نقش مراقبت‌کنندگی هستند و معمولا مراقبت در حد افراطی را به عهده می‌گیرند که برخی موارد آن به این شرح است:

ـ انجام کارهایی که دیگران می‌توانند و باید خودشان انجام دهند، ولی هم‌وابسته‌ها آن را به عهده می‌گیرند.

ـ رفع نیازهای دیگران بی‌آن که حتی از ما تقاضای کمک کرده باشند.

ـ تحمیل کمک‌های خود به دیگران حتی زمانی که آنان این کمک را نمی‌خواهند.

ـ بخشیدن بیش از دریافت کردن به جای بخشیدن و دریافت متقابل.

ـ مواجهه با عواقب اعمال دیگران تا مبادا آنها با عواقب آن مواجه شوند.

ـ بیان نکردن نیازها.

ـ مراقبت وسواس‌گونه از دیگران و ندانستن نحوه خاتمه دادن آن.

اگر ما به نوعی مبتلا به هم‌وابستگی باشیم همیشه سعی می‌کنیم از احساسات، مشکلات و نیازهای دیگران مراقبت کنیم و معمولا این کار را بخوبی انجام می‌دهیم. ما از خواسته‌های دیگران آگاهیم حتی پیش از آن که خودشان از آن خبر داشته باشند. تعدادی از ما در خانه از افرادی پرستاری می‌کنیم و شعارمان این است که «مطیع اوامر تو هستم، مشکل تو مشکل من است» در حالی که آن فرد خودش توانایی انجام کارهایش را دارد.

معصومه اسدی / جام‌جم

فرزاد جمشیدی، مجری برنامه‌های سحر ماه رمضان که حدود 20 سال در سازمان صداوسیما سابقه فعالیت دارد، هفته گذشته با انتشار نامه‌ای در خبرگزاری‌ها و مطبوعات برای همیشه از عرصه اجرا خداحافظی کرد. او در این نامه اشاره کرده که شایعات و حواشی چند ماهه اخیر درباره خودش آشغال‌های دروغی بر دامنه کوهسار زندگی‌اش است و در بخشی از این نامه بیان کرده است: اگر آنچه درباره‌ فرزاد جمشیدی گفته‌اند، حقیقت دارد، چه وقیحم من که باز هم رو به‌روی چشم سیاه دوربین بنشینم و از بخت سپید سحرگاهی رمضان، با مردم و روزه‌داران سخن بگویم! اما اگر آنچه نوشیدند و نوشتند و نشر دادند، حقیقت نداشته باشد چه کم توانم من که بخواهم تمامی ذهن‌های مخدوش را ترمیم کنم و چه کم‌توان‌تر و نحیف‌ترند آنها که باید رو‌به‌روی یک آیه از آیه‌های قرآن بایستند و خدای خویش را پاسخ گویند.