تبیان، دستیار زندگی

پاكی جان

پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله : مثال نماز در میان شما ، مثال جوی آبی است كه بر خانه یكی از شما روز و شب روان باشد و او پنج بار خود را در آن بشوید. پس (همانگونه كه) هیچ چركی با پنج بار شستن باقی نمی ماند ، گناهان نیز با پنج بار نماز خواندن ، باقی نمی مانند.

امام باقر علیه السّلام : پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله فرمود: اگر بر در خانه یكی از شما، جویی باشد و هر روز پنج بار خود را در آن بشوید، در تن وی چركی باقی می ماند؟ گفتیم: نه . فرمود: پس همانا مثال نماز، مثال همان جوی روان است كه هرگاه نماز می گزارد ، آنچه گناه میان آن دو (نماز) است پاك می كند.

پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله : نمازهای پنجگانه كفّاره میان آنان است . اگر مردی میان منزل و محل كارش، پنج جوی آب برای شست و شوی خویش داشته باشد و هر گاه به محل كارش برود و در آن كار كند و عرق بریزد به این جویها می رود و خود را پاكیزه می سازد ، آیا از چرك و كثیفی وی چیزی می ماند ؟ نمازهای پنجگاه نیز چنین است ، هر گاه خطایی از او سرزند یا آنچه خدا خواهد بشود ، نماز بگزارد و دعا كند و آمرزش بطلبد ، هر چه در اوست آمرزیده گردد .

امام علی علیه السّلام : نماز ، صابون خطاهاست.

در گفتاری كه در آن یارانش را به نماز سفارش می كرد ـ فرمود: و همانا نماز ، گناهان را چون برگ فرو می ریزد و آن ها را می گشاید، آن گونه كه بند از كسی بگشایند و پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله ، آن را به چشمه آب گرم كه بر در خانه مرد روان باشد، تشبیه كرد كه شبانه روز، پنج بار خود را در آن بشوید ، دیگر چركی بر تن وی نخواهد ماند.

ابوحمزه ثمالی: از یكی از دو (امام باقر یا امام صادق) شنیدم كه می فرماید: حضرت علی7 به مردم رو كرد و گفت: امیدوار كننده ترین آیه در كتاب خدا كدام است؟ برخی گفتند: «بی گمان خداوند شرك ورزیدن به خود را نمی بخشد وپائین تر از آن را برای هر كه بخواهد می بخشد».

فرمود: نیكوست ولی آن نیست. برخی گفتند: «ای بندگان من ـ كه بر خویشتن زیاده روی روا داشته اید ـ از رحمت خدا نومید مشوید».

فرمود: نیكوست ولی آن نیست. برخی گفتند: «آنان كه چون كار زشتی كنند ، یا بر خود ستم روا دارند، خدا را به یاد می آورند و برای گناهانشان آمرزش می خواهند».

فرمود: نیكوست ولی آن نیست. پس مردم، از سخن باز ایستادند و حضرت فرمود: ای مردم مسلمان، شما را چه می شود؟ گفتند: نه،به خدا سوگند، چیزی نمی دانیم.

فرمود: شنیدم پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله می گوید: امیدوار كننده ترین آیه در كتاب خدا این است: «در دو طرف روز و نخستین ساعات شب نماز برپا دار» و همه آیه را قرائت كرد و گفت: ای علی، سوگند به كسی كه مرا به حقّ، نوید بخش و بیم دهنده برانگیخت؛ همانا یكی از شما به وضو بر می خیزد، پس گناهانش از اندامش فرو می ریزد و هنگامی كه با برون و درون به خدا رو كند، از نمازش باز نمی گردد ، جز آنكه از گناهانش چیزی بر او نمانده است ؛ آنگونه كه مادرش او را زاده بود . پس اگر به گناهی میان دو نماز گرفتار آمد برایش چنین است تا اینكه هر پنج نماز را شمرد و سپس گفت: ای علی، جایگاه نمازهای پنجگانه برای امتم چون جویی است كه بر در خانه یكی از شما روان باشد، پس چه گمان می برید اگر در تن وی چركی باشد و خود را در آن جوی پنج بار در روز بشوید، آیا در تنش چركی می ماند؟ به خدا سوگند، نمازهای پنجگانه برای امتم نیز همینگونه است.

راندن شیطان

پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله : نماز ، چهره شیطان را سیاه می كند.

امام علی علیه السّلام : نماز، پناهگاهی در برابر حمله های شیطان است.

نماز ، پناهگاه رحمان و وسیله راندن شیطان است.

امام صادق علیه السّلام : فرشته مرگ، شیطان را از مواظبت كننده بر نماز، دور می كند و در آن حال سخت (جان كندن) گواهی بر یكتایی خداوند و رسالت محمّد صلّی الله علیه و آله را به او تلقین می كند.

بازداشتن از كار زشت و ناپسند

قرآن :«آنچه از كتاب به تو وحی شده است، بخوان و نماز برپادار كه همانا نماز از كار زشت و ناپسند باز می دارد و بی گمان یاد خدا بزرگتر است و خداوند می داند چه می كنید.»

پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله : هر كس نمازش او را از كار زشت و ناپسند باز ندارد، جز دوری از خدا نیفزاید.

كسی كه از نماز فرمان نبرد، نمازی ندارد و فرمان بردن از نماز، خودداری از كار زشت و ناپسند است.

عمران بن حصین: درباره گفته خدا: «همانا نماز از كار زشت و ناپسند باز می دارد» از پیامبر صلّی الله علیه و آله پرسیده شد. فرمود: هر كس، نمازش او را از كار زشت و ناپسند باز ندارد، نمازی ندارد.

انس: جوانی از انصار همراه پیامبر نماز می گزارد و كارهای زشت هم می كرد . این مطلب را به پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله گفتند. فرمود: روزی، نمازش او را باز می دارد.

ابو هریره: مردی نزد پیامبر آمد وگفت: همانا فلانی در شب نماز می خواند وصبح، دزدی می كند. فرمود: آنچه می گوید (نمازش) بزودی او را باز می دارد.

امام صادق علیه السّلام : هر كس دوست دارد بداند آیا نمازش پذیرفته شده است یا نه، پس بنگرد آیا نمازش، او را از كار زشت و ناپسند بازداشته است، یا نه. پس به هر اندازه كه او را بازداشته، از او پذیرفته شده است.

نماز ، بازدارنده ای الهی است؛ زیرا نمازگزار را تا آنگاه كه در نماز است از گناهان باز می دارد. خدای جلّ جلاله می فرماید: «همانا نماز از كار زشت و ناپسند باز می دارد».

بدان كه نماز بازدارنده ای برای خدا در زمین است، پس هر كس دوست دارد بداند چه اندازه از نمازش سود برده ، پس بنگرد، اگر نمازش او را از كارهای زشت و ناپسند باز داشته، به همان اندازه كه او را بازداشته، از نمازش بهره برده.

پایداری

«ای كسانی كه ایمان آورده اید، از شكیبایی ونماز یاری جویید؛ كه خدا با شكیبایان است.»

حذیفه: هرگاه به پیامبر صلّی الله علیه و آله غم و اندوهی می رسید، نماز می خواند[4].

یوسف بن عبدالله بن سلام: پیامبر صلّی الله علیه و آله هرگاه به خانواده اش سختی می رسید، آنان را به نماز فرمان می داد و سپس این آیه را قرائت می كرد: «و خانواده ات را به نماز فرمان ده و خود بر آن شكیبا باش».

امام صادق علیه السّلام : علی علیه السّلام هرگاه از چیزی اندیشناك می گردید، به نماز پناه می برد و سپس این آیه را تلاوت می كرد: «و از شكیبایی و نماز یاری جویید».

چه چیز مانع می شود هرگاه بر یكی از شما اندوهی از اندوههای دنیا رسید ، وضو بگیرد ، سپس به مسجد برود و دو ركعت نماز بخواند و خدا را در آن بخواند؟ آیا نشنیده ای كه خداوند می گوید: «و از شكیبایی و نماز یاری جویید» ؟