خانواده
دوای همه دردها نیكی است ، به شرط آنكه ندانند شما نیكید وگرنه نخواهند گذاشت نیك بمانید .
درعالم دوچیزازهمه زیباتر است: آسمان پرستاره و وجدانی آسوده جمعه 25/10/1388 - 20:56
رويا و خيال
زندگی گل سرخی است كه گلبرگهایش خیالی و خارهایش واقعی است .
زندگی کتابی است پرماجرا ، هیچگاه آنرا به خاطر یک ورقش دور مینداز جمعه 25/10/1388 - 20:54
خواستگاری و نامزدی
خوب است بدانیم که بهترین نوع ذرت آن است که به حالت بخار پز در منزل تهیه شود. خوردن ذرت‌های کبابی یا همان بلال معمولی نیز بر خوردن سایر انواع ذرت مثل ذرت‌های مکزیکی ارجحیت دارد. البته باید توجه داشت که این بلال‌ها هنگام کباب شدن نسوزد
بچه که بودیم و به همراه پدر و مادرمان برای گردش بیرون می‌رفتیم، همیشه جلوی درب پارک پیرمردی در حال کباب کردن بلال‌ها بود. ما نیز بعد از بازی از بابا می‌خواستیم که برایمان بلال بخرد. اما حالا کمتر از اون بلال‌ها خبری هست و مد شده کنار هر سوپرمارکتی کسی ایستاده و ذرت مکزیکی می‌فروشد. ما هم که الان بزرگ و با کلاس شدیم، دیگر سراغ بلال نمی‌رویم و به کمتر از ذرت مکزیکی راضی نیستیم. اما خوب است بدانیم که ذرت به دلیل فیبر بالایی که دارد جزو سبزیجات مفید نشاسته‌ای به حساب می‌آید. ذرت نه تنها حاوی انرژی است بلکه دارای مختصری ویتامین نیز بوده و خواص زیادی برایش قایل‌اند. این خوراکی معمولا به اشکال متنوعی مثل کنسروی ، بخارپز، کبابی و اخیرا «مکزیکی» مورد استفاده قرار می‌گیرد...
خوب است بدانیم که بهترین نوع ذرت آن است که به حالت بخار پز در منزل تهیه شود. خوردن ذرت‌های کبابی یا همان بلال معمولی نیز بر خوردن سایر انواع ذرت مثل ذرت‌های مکزیکی ارجحیت دارد. البته باید توجه داشت که این بلال‌ها هنگام کباب شدن نسوزد چرا که با سوختن هر ماده غذایی احتمال سرطان‌زایی آن افزایش می‌یابد. اگر این ذرت‌ها بعد از کباب شدن در آب نمک قرار داده شوند، کمی از خاصیت‌شان کم می‌شود. خلاصه اینکه ذرت به خودی خود غذایی خوبی است اما نحوه طبخ و اضافه کردن نمک و کره به آن کمی از ارزش غذایی‌اش می‌کاهد. توصیه می‌شود اگر می‌خواهید از ذرت استفاده کنید بیشتر نوع آب پز و کبابی‌اش را انتخاب کنید و کمتر به سراغ نوع مکزیکی آن بروید چرا که اضافه کردن کره، نمک و برخی افزودنی‌های دیگر سبب افزایش کالری ذرت مکزیکی شده و به این ترتیب باید در مصرفش محدودیت به خرج داد. البته لازم به ذکر است که باز هم مصرف همین نوع ذرت نسبت به مصرف سایر غذاهای آماده ارجحیت دارد. اگر قرار است که شما میان وعده‌ای را از میان شکلات، ساندویچ پرسس و یا نوشابه انتخاب کنید، مصرف ذرت مکزیکی بر همه آنها مقدم است.
جمعه 25/10/1388 - 9:11
بیماری ها
این صدا از كجا می‌آید؟...تمامی آنچه ما از قولنج به یاد داریم، به گرفتگیهای عضلانی ختم نمی‌شود. در حقیقت بیشتر اوقات قولنج را با صدای قولنج شكستن می‌شناسیم و اما این صدا از كجا می‌آید؟ و چرا ما از شنیدن آن احساس لذت و راحتی می‌كنیم؟
قولنج شكستن، ممنوع
تقریباً همه آدم‌ها در طول زندگی خود كشیدگی عضلانی را تجربه می‌كنند. اسپاسم‌های عضلانی می‌توانند به علت كم‌آبی پس از ورزش‌های سنگین،استفاده زیاد و طولانی از عضلات، آسیب‌های فیزیكی و همچنین كمبود بعضی مواد معدنی مثل منیزیم و كلسیم رخ دهند.
علاوه بر این اسپاسم عضلانی می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های اعصاب و روان باشد. مخصوصاً اگر به طور متناوب و در شرایط خاص تكرار شود.هرچند اسپاسم عضلانی در اغلب اوقات ناشی از علل چندان خطرناكی نیست اما در صورت تكرار باید آسیب‌های مغزی، فشار به روی نخاع در ستون فقرات و حتی بیماریهایی چون ام.اس را از نظر دور نداشت.
این صدا از كجا می‌آید؟
تمامی آنچه ما از قولنج به یاد داریم، به گرفتگیهای عضلانی ختم نمی‌شود. در حقیقت بیشتر اوقات قولنج را با صدای قولنج شكستن می‌شناسیم و اما این صدا از كجا می‌آید؟ و چرا ما از شنیدن آن احساس لذت و راحتی می‌كنیم؟
اولین بار در سال 1971 دو دانشمند آلمانی پس از وارد آوردن یك نیروی كششی به مفصل بین انگشت و كف دست شكل‌گیری حباب‌های گازی را در مفصل اثبات كردند. مفاصل بدن ما به وسیله یك بافت پوششی فرا گرفته شده است كه به آن كپسول مفصلی می‌گوییم. در داخل این كپسول مایعی وجود دارد كه با ایجاد حالت لغزندگی باعث حركت آسان‌تر استخوان‌ها كنار هم می‌شود. مواد معدنی و گازهای گوناگونی در این مایع محلول هستند.حركات مفصلی در فعالیت‌‌های معمول، موجب افزایش حجم مفصل و كاهش فشار مایع مفصلی می‌شود. كاهش فشار باعث یك حالت مكش در داخل فضای مفصل می‌شود و گازهای محلول در مایع به صورت حباب درمی‌آیند.
ایجاد این حباب‌ها باعث تحریك گیرنده‌های عصبی داخل مفصل می‌شود و به این ترتیب مغز از پیدایش یك حالت غیر طبیعی در مفصل اطلاع پیدا می‌كند. حال می‌توان فهمید كه چرا ما پس از مدتی فعالیت دوست داریم قولنج مفاصل خود را بشكنیم. در حقیقت ما به طور ناخود آگاه تلاش می‌كنیم پیام ناراحت‌كننده‌ای را كه از مفصل‌ها به مغزمان مخابره شده است، رفع كنیم. به این ترتیب با ایجاد كشش مفاصل خود در حداكثر دامنه حركت آنها، سعی می‌كنیم كه این حباب گازی را بتركانیم و وقتی حباب گازی می‌تركد، همان صدای معروف و خوشایند شنیده می‌شود. به خاطر همین فرآیند تشكیل حباب است كه پس از قولنج شكستن یا همان تركاندن حباب تا مدتی با هر حركتی هم هیچ صدایی از مفصل ما بیرون نمی‌آید چون تشكیل دوباره حباب نیازمند گذشت زمان است. و اما ماجرا برای برخی افراد به همین جا ختم نمی‌شود. آرام آرام با تكرار این كار برخی از ما نه به خاطر روان‌تر شدن حركت مفصل‌های خود كه فقط برای لذت بردن از صدای تركیدن به جان مفاصل خود می‌افتیم، به طوری كه تا صدای تازه‌ای از مفاصل خود نشنویم، دست بردار نیستیم.
از این صدا بترسیم؟
یافته‌های اثبات شده چندانی وجود ندارند كه نشان دهند شكستن عادتی مفاصل نهایتاً موجب آرتریت آنها می‌شود اما در عوض ثابت شده است كه با تحت كشش قرار دادن مفاصل بافت‌های اطراف مفصل همچون عضلات، رباط‌ها و تاندون‌ها آسیب می‌بینند و در نتیجه در طولانی مدت امكان حركات ظریف از فرد سلب می‌شود. از طرف دیگر آسیب بافت‌های حمایتی اطراف مفصل دامنه حركت آن را به طور غیر طبیعی افزایش میدهد و احتمال در رفتگی آن را بالا می‌برد. با تمامی این تفاصیل، حركت دادن ناگهانی گردن یا ستون فقرات برای بیرون كشیدن صدا از آنها به هیچ عنوان منطقی به نظر نمی‌رسد. حركت سریع گردن می‌تواند به آسیب شریان‌های تغذیه‌كننده مغز و سایش تدریجی مهره‌ها منجر شود. آسیب دیدن مهره‌های گردنی می‌تواند آن قدر خطرناك و فاجعه بار باشد كه هر انسان عاقلی را از خیر این صدای خوشایند منصرف كند. شاید نتوان با قطعیت از عوارض طولانی مدت شكستن قولنج مفاصل سخن گفت اما یك توصیه را باید بی‌تردید پذیرفت: «لطفاً برای شكستن قولنج خود از فرد دیگری استفاده نكنید!» اگر تا امروز هنگام گرفتن عضلات پشت شما از كسی تقاضا می‌كردید كه روی ستون فقرات‌تان راه برود و حالا سالم هستید، فقط باید گفت كه آدم خوش شانسی بوده‌اید!
با قولنج خود چه كنیم
همان‌طور كه طیف گسترده‌ای از علل باعث ایجاد قولنج می‌شوند، درمان و پیشگیری از آن هم راههای گوناگونی دارد.اگر گرفتگی، درد و محدودیت حركت شما ناشی از اسپاسم و كرامپ عضلانی باشد، باید به شناخت علت و درمان آن پرداخت. برای مثال برخی داروهای پایین آورنده كلسترول خون، داروهای پر فشاری خون و داروهای ضد آلزایمر و پاركینسون می‌توانند موجب گرفتگیهای عضلانی شوند. اگر داروی خاصی را به طور مرتب مصرف می‌كنید و دچار گرفتگی عضلانی شده‌اید،شاید عاقلانه‌ترین كار ممكن مراجعه به پزشك‌تان باشد.در هر حال فارغ از دلایل زمینه‌ای مهم، اغلب گرفتگیهای عضلانی با انجام مانورها و حركات كششی برطرف می‌شوند و نیازی به مصرف دارو نیست.
اگر به طور مكرر دچار گرفتگی عضلانی می‌شوید و پس از بررسی‌های لازم علت خطرناكی یافت نشده است، میتوانید با مشاوره با یك كارشناس فیزیوتراپی نرمش‌ها و حركت‌های كششی مفید را یاد بگیرید.
بهتر آن است كه این مانورها را هنگامی كه دچار مشكل نیستید، تمرین كنید و در موقع گرفتگی عضلانی تازه به فكر یاد گرفتن و امتحان كردن آنها نیفتید! اگر پس از انجام حركات ورزش سنگین و طولانی مدت دچار گرفتگی عضلانی شده‌اید، محتمل‌ترین علت به هم ریختن تنظیم آب و الكترولیت‌های بدن شماست. بهتر است فوراً مایعات و املاح بدن خود را با نوشیدنی‌های مفید جایگزین كنید و در نوبت‌های بعدی پیش از شروع فعالیت ورزشی نیز به میزان كافی مایعات استفاده كنید. همچنین ماساژ ناحیه‌ای كه دچار اسپاسم شده است یا گذاشتن كیسه یخ نیز می‌تواند موثر باشد.
استفاده از داروهای ضدالتهاب و شل‌كننده‌های موضعی عضلانی معمولاً آخرین اقدامی است كه می‌توان در خانه انجام داد. هر چند بهتر آن است كه لااقل برای اولین بار به وسیله پزشك توصیه شده باشند. به هر ترتیب استفاده از پمادهای سالسیلات و پیروكسیكام می‌توانند در این شرایط موثر واقع شوند اما اگر قولنج شما به علت تشكیل همان حباب‌های عجیب هم باشد، راه درمان و پیشگیری مسابقه برای شكستن قولنج نیست. بهترین كار این است كه با تنظیم یك برنامه منظم ورزش‌های كششی تدریجا قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات و مفاصل بدن خود را بالا ببرید و حداكثر دامنه حركت آنها را افزایش دهید.
انواع قولنج
باور كردنش خیلی ساده نیست اما اگر به فهرست‌ها مراجعه كنیم، متوجه می‌شویم كه بوعلی سینا و محمد بن زكریای رازی هر كدام یك كتاب مستقل و مفصل در مورد قولنج نوشته‌اند. البته در آن زمان كارشان چندان هم عجیب نبود. قولنج یكی از مهمترین بیماری‌های روزگار آنها به حساب می‌آمد. بسیاری از بیماریهایی كه امروز می‌شناسیم در آن زمان همه با هم قولنج نامیده می‌شدند. كلمه قولنج از ریشه قولون یا همان colon یونانی گرفته شده است.
در علم پزشكی قدیم به دردهای پیچشی و ناراحت‌كننده شكم و اعضای مجاورش بدون آنكه دلیل واقعی آن را بدانند، قولنج می‌گفتند. با این حساب هر عضوی در كنار بیماری‌ها یك قولنج هم داشت. مثل قولنج كلیه، قولنج كبد، قولنج روده، قولنج نوزادی و...هر چند بسیاری از این قولنج‌ها در دنیای جدید به عنوان یك بیماری خطرناك و تمام عیار شناخته می‌شوند اما جالب این است كه برخی هم درست مثل قولنج‌های عضلانی روزگار ما به دلیل انقباضات عضلانی رخ می‌دهند.
البته این بار انقباض عضلات صاف مثلاً قولنج نوزادان به دلیل پاسخ نارس مغز نوزاد به فرآیندهای گوارشی پدید می‌آید و فرمان مغز موجب انقباض بیش از اندازه عضلات شكم و احساس درد شدید نوزاد و گریه‌های پایان ناپذیر او می‌شود یا اینكه قولنج روده كم و بیش همان سندرم روده تحریك‌پذیر است كه به دلیل اسپاسم‌های گاه و بی‌گاه عضلات صاف روده ایجاد می‌شود
جمعه 25/10/1388 - 9:5
بیماری ها
* آب و هـــوای سرد علت سرماخوردگی نمیباشد. به این عـلت شیـوع ایـن بـیـمـاری در فـصـول ســـرد سال بــیشتر میباشد که افراد معمولا در محیطهای بسته و در مجاورت یکدیگر بسر میبرند ...
روشهای پیشگیری از سرما خوردگی
عامل سرماخوردگی: قریـب بـه 200 نــوع ویــــروس عامل بیماری سرماخوردگی میباشند.
* آب و هـــوای سرد علت سرماخوردگی نمیباشد. به این عـلت شیـوع ایـن بـیـمـاری در فـصـول ســـرد سال بــیشتر میباشد که افراد معمولا در محیطهای بسته و در مجاورت یکدیگر بسر میبرند بنابراین سرایت ویروس ســرماخوردگی سهل تر میگردد. علت دیگر آن کاهش رطـوبت هـوا در فـصـول سـرد سـال میـباشد که سبب خشـکی بیـنـــی و افزایش آسیب پذیری آن نسبت به ویروس سرماخوردگی میگردد.
مدت بیماری: یک تا دو هفته
شروع علائم بیماری: 3-2 روز پس از سرایت بیماری
زمان اوج واگیردار بودن: 4-2 روز پس از ظهور علائم
علائم سرماخوردگیاحتقان بینی، التهاب سینوسها، عطسه، گلو درد، سرفه، سردرد، تب، آبریزش بینی، کاهش حس بویایی و چشایی، درد عضلانی، بی اشتهایی، خستگی و ضعف.
تفاوت علائم سرماخوردگی و آنفلوآنزا
1- تب در سرماخوردگی نادر بوده اما در آنفلوآنزا بروز تب بالا (4-3 روز تداوم می یابد) عادی است.
2- سردرد در سرماخوردگی نادر بوده اما در آنفلوآنزا شدید میباشد.
3- درد عمومی بدن در سرماخوردگی خفیف بوده اما در آنفلوآنزا شدید میباشد.
4- خستگی و فرسودگی شدید در سرماخوردگی وجود نداشته اما در آنفلوآنزا شدید میباشد.
5- سرفه در سرماخوردگی خفیف بوده اما در آنفلوآنزا شدید میباشد.
6- عطسه و گرفتگی بینی در سرماخوردگی عادی بوده اما در آنفلوآنزا ممکن است وجود نداشته باشد.
راههای پیشگیری از سرماخوردگی
1- شستشوی دستها.
2- جلوی عطسه و سرفه خود را با دستمال کاغذی بگیرید و نه دستها.
3- دست نزدن به صورت (چون ویروس سرماخوردگی از راه چشمها، بینی و دهان وارد بدن میگردد)
4- نوشیدن آب فراوان.
5- ورزش کردن.
6- سیگار نکشیدن.
7- دوری گزیدن از افراد مبتلا به سرماخوردگی.
8- برخورداری از یک رژیم غذایی معتدل سرشار از ویتامین.
راههای درمان سرماخوردگی
1- مصرف داروهای آسپرین (افراد بالای 20 سال)، استامینوفن، آنتی هیستامینها، اکسپکتورانت.
2- استراحت کردن و گرم نگاهداشتن بدن بسیار مهم میباشد.
3- نوشیدن مایعات گرم مانند سوپ.
4- مصرف موز، هویج و چای.
5- مصرف ویتامین C و روی.
6- هنگام شب می باید یک بالشت اضافی زیر سر قرار داده شود تا گرفتگی بینی کاهش یابد.
7- برای درمان گرفتگی بینی 4/1 قاشق چایخوری نمک و 4/1 قاشق چایخوری جوش شیرین را در 18 اونس آب گرم مخلوط کرده و توسط سرنگ (سوزن جدا شده) به درون بینی وارد کنید.
8- برای کاهش علایم گلو درد یک قاشق چایخوری نمک را در 18 اونس آب گرم مخلوط کرده و غرغره کنید. همچنین میتوانید یک قاشق غذاخوری آب لیمو و یک قاشق غذاخوری عسل را در 2 فنجان آب گرم مخلوط کرده سپس غرغره کنید.
9- بخور اوکالیپتوس علایم گرفتگی بینی را کاهش میدهد.
10- حمام آب گرم بگیرید.
11- تخلیه مرتب بینی در تسریع دفع ویروس از بدن موثر میباشد
جمعه 25/10/1388 - 9:3
طنز و سرگرمی
یک تست هوش خیلی جالب !!!!
از بچه‌های کودکستان سوال زیر پرسیده شد:
«اتوبوس شکل زیر به کدام طرف حرکت میکند؟»
به دقت به شکل نگاه کنید.
جواب سوال بالا را می‌دانید؟
تنها دو جواب وجود دارد: «چپ» یا «راست»
درباره‌اش فکر کنید ...
هنوز نمی‌دانید به کدام طرف حرکت میکند؟
عیب نداره! ما به شما می‌گوئیم.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
تمام بچه کودکستانی‌ها جوابشان این بود: به طرف چپ.
وقتی از آنها پرسیده شد: «چرا فکر می‌کنید که اتوبوس به طرف چپ حرکت میکند؟»
جواب همه‌شان این بود: «چون درب اتوبوس دیده نمی‌شود.»
خجالت کشیدید، مگه نه؟
عیب نداره! ناراحت نباشید
پنج شنبه 24/10/1388 - 18:20
طنز و سرگرمی
اولین تلفن همراه موجود در ایران متعلق به ناصرالدین شاه بوده است.
شكل و شمایل این تلفن همراه كه در سال 1230 تولید شده است، به تلفن‌های همراه امروزی شباهتی ندارد.
این تلفن همراه در سفرها همراه ناصرالدین شاه بوده و در زمان نیاز به كابل‌های كشیده شده بین راه وصل و با مخاطب مورد نظر تماس تلفنی برقرار می‌شده است.
این تلفن دارای راهنمای فارسی بوده و ساخت كارخانه البیس شهر زوریخ میباشد.
پنج شنبه 24/10/1388 - 18:16
طنز و سرگرمی
هر وقت من یك كار خوب می كنم مامانم به من می گوید بزرگ كه شدی برایت یك زن خوب می گیرم.
تا به حال من پنج تا كار خوب كرده ام و مامانم قول پنج تایش را به من داده است.
حتمن ناسرادین شاه خیلی كارهای خوب می كرده كه مامانش به اندازه استادیوم آزادی برایش زن گرفته بود. ولی من مؤتقدم كه اصولن انسان باید زن بگیرد تا آدم بشود ، چون بابایمان همیشه می گوید مشكلات انسان را آدم می كند.
در عزدواج تواهم خیلی مهم است یعنی دو طرف باید به هم بخورند. مثلن من و ساناز دختر خاله مان خیلی به هم می خوریم.
از لهاز فكری هم دو طرف باید به هم بخورند، ساناز چون سه سالش است هنوز فكر ندارد كه به من بخورد ولی مامانم می گوید این ساناز از تو بیشتر هالیش می شود..
در عزدواج سن و سال اصلن مهم نیست چه بسیار آدم های بزرگی بوده اند كه كارشان به تلاغ كشیده شده و چه بسیار آدم های كوچكی كه نكشیده شده. مهم اشق است !
اگر اشق باشد دیگر كسی از شوهرش سكه نمی خواهد و دایی مختار هم از زندان در می آید من تا حالا كلی سكه جم كرده ام و می خواهم همان اول قلكم را بشكنم و همه اش را به ساناز بدهم تا بعدن به زندان نروم.
مهریه و شیر بلال هیچ كس را خوشبخت نمی كند. همین خرج های ازافی باعث می شود كه زندگی سخت بشود و سر خرج عروسی داییمختار با پدر خانومش حرفش بشود دایی مختار می گفت پدر خانومش چتر باز بود.. خوب شاید حقوق چتر بازی خیلی كم بوده كه نتوانسته خرج عروسی را بدهد. البته من و ساناز تفافق كرده ایم كه بجای شام عروسی چیپس و خلالی نمكی بدهیم. هم ارزان تر است ، هم خوشمزه تراست تازه وقتی می خوری خش خش هم می كند!
اگر آدم زن خانه دار بگیرد خیلی بهتر است و گرنه آدم مجبور می شود خودش خانه بگیرد. زن دایی مختار هم خانه دار نبود و دایی مختار مجبور شد یك زیر زمینی بگیرد. میگفت چون رهم و اجاره بالاست آنها رفته اند پایین! اما خانوم دایی مختار هم می خواست برود بالا! حتمن از زیر زمینی می ترسید. ساناز هم از زیر زمینی می ترسد برای همین هم برایش توی باغچه یك خانه درختی درست كردم. اما ساناز از آن بالا افتاد و دستش شكست.. از آن موقه خاله با من قهر است.
قهر بهتر از دعواست. آدم وقتی قهر می كند بعد آشتی می كند ولی اگر دعوا كند بعد كتك كاری میکند
پنج شنبه 24/10/1388 - 18:14
طنز و سرگرمی
آورده اند روزی میان یک ماده شتر و فرزندش گفت وگویی به شرح زیر صورت گرفت:
بچه شتر: مادر جون چند تا سوال برام پیش آمده است. آیا می تونم ازت بپرسم؟
شتر مادر: حتما عزیزم. چیزی ناراحتت کرده است؟
بچه شتر: چرا ما کوهان داریم؟
شتر مادر: خوب پسرم. ما حیوانات صحرا هستیم. در کوهان آب و غذا ذخیره می کنیم تا در صحرا که چیزی پیدا نمی شود بتوانیم دوام بیاوریم.
بچه شتر: چرا پاهای ما دراز و کف و پای ما گرد است؟
شتر مادر: پسرم. قاعدتا برای راه رفتن در صحرا و تندتر راه رفتن داشتن این نوع دست و پا ضروری است.
بچه شتر: چرا مژه های بلند و ضخیم داریم؟ بعضی وقت ها مژه ها جلوی دید من را می گیرد.
شتر مادر: پسرم این مژه های بلند و ضخیم یک نوع پوشش حفاظتی است که چشم ها ما را در مقابل باد و شن های بیابان محافظت می کنند.
بچه شتر: فهمیدم. پس کوهان برای ذخیره کردن آب است برای زمانی که ما در بیابان هستیم. پاهایمان برای راه رفتن در بیابان است و مژه هایمان هم برای محافظت چشمهایمان در برابر باد و شن های بیابان است... .
بچه شتر: فقط یک سوال دیگر دارم... ..
شتر مادر: بپرس عزیزم.
بچه شتر: پس ما در این باغ وحش چه می کنیم؟
نتیجه گیری:
مهارت ها، علوم، توانایی ها و تجارب فقط زمانی مثمرثمر است که شما در جایگاه واقعی و درست خود باشید... پس همیشه از خود بپرسید الان شما در کجا قرار دارید؟
پنج شنبه 24/10/1388 - 18:11
دانستنی های علمی
اعلام میانگین ضریب هوشی 84 برای ایرانی‌ها، سبب تعجب بسیاری از نخبگان ایران گردید. عده‌ای با انكار این آمار درصدد اعتراض به آن برآمده‌اند، اما برای اینجانب، این آمار هیچ‌گونه جای تعجبی نداشت، زیرا این موضوع را در سال 1379 در سخنرانی در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی تحت عنوان نظریه ترقیق هوشی (Intellectual Dilution) پیش بینی كرده بودم. در این مقاله به اختصار علل افت میانگین ضریب هوشی در كشور را بررسی خواهم كرد و سپس به راهكارهای مقابله با این رخداد تلخ خواهم پرداخت.
ضریب هوشی چیست و اهمیت آن در چیست؟
ضریب هوشی IQ یك نسبت است كه از تقسیم سن عقلی بر سن تقویمی ضربدر صد به دست می‌آید. اگر سن عقلی با سن تقویمی یكسان باشد، ضریب هوشی صد می‌شود ولی در بعضی مواقع در بعضی افراد سن عقلی بیشتر می‌شود كه این فرد هوشی بیشتر از سایر افراد دارد.
برای به دست آوردن سن عقلی راههای زیادی وجود دارد و معمولا كارشناسان از تست‌های خاصی استفاده می‌كنند كه جنبه‌های مختلفی مانند تشخیص الگوها، قدرت حافظه كوتاه مدت، استفاده فرد از واژه‌ها، سرعت محاسبه فرد، درك روابط یا جبر، اطلاعات عمومی، محاسبات ریاضیات، درك فضایی، منطق و املا را ارزیابی می‌كند.
اخیرا در مورد صحت نتایج آزمون‌های هوش متداول شبهات زیادی وارد شده است. انجمن روان‌شناسی آمریكا در سال 1995 هوش را به عنوان «توانایی فهم مسایل پیچیده، انطباق موثر با تغییرات محیطی، یادگیری به دنبال تجربیات، استفاده از اشكال مختلف استدلال و فایق آمدن بر مشكلات از طریق تفكر» تعریف كرده است.
این انجمن بر این موضوع تاكید دارد كه آزمون‌های متداول هوش به هیچ وجه توانایی سنجش چنین سازه انتزاعی پیچیده‌ای را ندارد. مطالعات متعدد، ارتباط مثبت و قوی بین ضریب هوشی با موفقیت تحصیلی، میزان درآمد، سطح سلامت، طول عمر و سطح اجتماعی و ارتباط منفی و قوی با بی‌كاری و ارتكاب جرایم را نشان داده است. به این ترتیب موضوع ضریب هوشی پایین یا افت ضریب هوشی و در مقابل آن سازوكارهای ارتقای ضریب هوشی به یك مقوله راهبردی اجتماعی و اقتصادی در بسیاری از كشورها تبدیل شده است. به این ترتیب دستیابی به میانگین ضریب هوشی بالاتر یكی از ابزار توسعه و به طور هم‌زمان یكی از دستاوردهای مهم توسعه محسوب میگردد.
ضریب هوشی اقوام و ملل
مطالعات فراوانی روی تفاوت متوسط ضریب هوشی در كشورهای مختلف صورت گرفته است.
میانگین ضریب هوشی در آمریكا و انگلستان حدود 100 است. این عدد برای شهروندان ژاپنی، چینی، كره‌ای، هنگ كنگی و تایوانی 105 و برای تركیه، كشورهای خاورمیانه و جنوب آسیا بین 78 و 90 و برای كشورهای آفریقایی پایین تر از صحرای آفریقا بین 65 تا 75 است. در این میان كشور ما ایران با ضریب هوشی متوسط 84 رتبه 97 را بین 185 كشور جهان دارا میباشد. هوش یك سازه انتزاعی مولتی فاكتوریال محسوب می‌شود و هنگامی كه صحبت از تفاوت ضریب هوشی بین دو فرد می‌شود تفاوت‌های ژنتیكی، تفاوت‌های محیط فیزیكی، تفاوت‌های محیط روانی و تفاوت‌های آموزشی به خصوص در دوران كودكی می‌تواند توجیه كننده تفاوت ضریب هوشی باشد، اما هنگامی كه با تفاوت میانگین ضریب هوشی میان دو كشور یا دو نژاد مواجه می‌شویم قایل شدن به تفاوت ژنتیكی، به نوعی به معنای وجود نژاد برتر (ژن برتر) است.
در واقع در توجیه تفاوت ثروت ملل در طول تاریخ توجیهات زیادی آورده شده است. منتسكیو (1748) آب و هوای معتدل را مهمترین علت برای ثروت ملل می‌دانست، آدام اسمیت (1776) مهارت‌های انسانی، تخصص‌گرایی و وجود یك بازار آزاد را عامل اصلی توسعه فرض می‌كرد، توماس مالتوس در سال 1817 شناسایی عوامل موثر بر فقر و ثروت ملل را مهمترین چالش پژوهشی در حوزه اقتصاد سیاسی می‌داند.
دیوید لاندز و ساموئل‌هانتینگتون عوامل فرهنگی (سخت‌كوشی، نظم، آرمان‌های بزرگ، همگرایی اجتماعی، احترام به كار، ارزش قایل شدن برای تحصیلات) را مهمترین عامل موفقیت و ثروت ملل می‌دانند. در این میان یكی از جنجال برانگیزترین دیدگاه‌ها توسط ریچارد لین (2002) مطرح شده است، ریچارد لین ریشه‌های ثروت و فقر ملل مختلف را در هوش و استعداد ذاتی آنان می‌داند و قایل به برتری ژنتیكی بعضی از اقوام و نژادها در مقایسه با سایرین است. موضوع ژن برتر و نژاد باهوش‌تر موضوعی است كه در طول تاریخ به كرّات از سوی گروه‌ها و رهبران نژادپرست (مانند نازی‌ها و صهیونیست‌ها) اعلام شده است، اما تاكنون هیچ یك از شواهد ارایه شده نتوانسته است برتری هوشی یك قوم یا نژاد نسبت به سایر اقوام را به تفاوت‌های ژنتیكی مابین آنان نسبت دهد.
جدای از عوامل ژنتیكی، عوامل محیطی متعددی روی ضریب هوشی تاثیر می‌گذارد وضعیت تغذیه‌ای به خصوص در دوران كودكی، استرس‌ها و تروماهای روانی، فقر عاطفی و ارتباطی و كمیت و كیفیت تحصیلات همگی بر ضریب هوشی تاثیر می‌گذارند. به عنوان مثال، نوزادانی كه از شیر مادر محروم‌اند ضریب هوشی كمتری دارند. ضریب هوشی كودكان مبتلا به كم‌خونی 5 تا 10 درجه كمتر از حد طبیعی برآورد شده است. كمبود ید نیز باعث كاهش آموزش‌پذیری كودكان شده و ضریب هوشی آنها را به میزان 5 تا 13 ( در موارد كمبود شدید ید تا 30 درجه، فوروارد كننده!) امتیاز كم می‌كند. به این ترتیب می‌توان در نظر گرفت كه فقر و ضریب هوشی پایین هر یك دیگری را تشدید می‌كنند و یك چرخه معیوب را تشكیل می‌دهند. این امر بخشی از ضریب هوشی پایین در كشورهای آفریقایی و جنوب آسیا را توجیه می‌كند.
مهاجرت نخبگان و ضریب هوشی
مهاجرت انتخابی نخبگان اثری مخرب بر توسعه ملل می‌گذارد. بدیهی است كه بار توسعه و پیشرفت جوامع بر دوش هوشمندان و نخبگان هر جامعه‌ای است. حال وقتی در یك جامعه شرایط به گونه‌ای باشد كه نخبگان در گذر زمان آن را ترك می‌كنند، نه تنها خروج آنها مستقیماً جامعه را متاثر می‌كند، بلكه در دراز مدت، ذخیره ژنتیكی كشور را نیز فقیرتر می‌كند و در نسل‌های آتی، روند انتقال ضرایب بالای هوشی به «نسل‌های آینده» با اختلال مواجه می‌شود. این امر در مورد كشور اسكاتلند طی بیش از نیم قرن به دقت مطالعه شده است. از اوایل قرن بیستم، هر ساله تعداد زیادی از افراد تحصیل كرده اسكاتلندی به انگلستان مهاجرت می‌كنند. درصد متوسط مهاجرت سالانه تحصیل كردگان دانشگاهی از اسكاتلند به انگلستان 17.2 درصد و ضریب هوشی متوسط این مهاجران 108.1 میباشد.
این موضوع سبب شده است كه میانگین ضریب هوشی اسكاتلندی‌ها به طور متوسط در هر نسل یك امتیاز نسبت به نسل قبل كاهش پیدا كند و اسكاتلندی‌ها در اواسط قرن بیستم به كم‌هوش‌ترین ملت اروپایی (با میانگین ضریب هوشی 97) تبدیل شدند. در واقع، یك نخبه علمی یا اقتصادی كه از كشور خارج می‌شود، تنها دانش و استعداد فردی یا مقداری ثروت مادی از كشور خارج نمی‌كند، بلكه ژن‌های نخبگی و كارآمدی را نیز با خود می‌برد تا نسل‌های بعدی او در خارج از كشور مادری از آن بهره مند شوند و جوامع میزبان‌شان را از آن بهره‌مند سازند وضعیت كشور ما ایران در میان كشورهای در حال توسعه مشابه وضعیت اسكاتلند در میان كشورهای توسعه یافته است. بر اساس آمار صندوق بین المللی پول، ایران با ضریب مهاجرت 15 درصد، رتبه اول را در میان 61 كشور توسعه نیافته و در حال توسعه دارا میباشد و می‌توان تخمین زد كه در طی سه دهه اخیر حداقل سه واحد از ضریب هوشی متوسط ایرانی‌ها صرفا به سبب مهاجرت كاهش پیدا كرده است.
مهاجرت نخبگان تنها سبب كاهش میانگین ضریب هوشی ملل نمی‌شود، بلكه این كشورها را از نوابغ تهی می‌سازد. با نگاهی به فهرست اسامی افرادی مانند لئوناردو داوینچی (ضریب هوشی220)، گوته (210)، پاسكال (195)، نیوتن (190)، لاپلاس (190)، ولتر (190)، دكارت (185)، گالیله (185)، كانت (175)، داروین (165)، موزارت (165)، بیل گیتس (160)، كوپرنیك (160) و اینشتین (160) به‌سادگی درمی‌یابیم كه توسعه دانش بشر در طول تاریخ بیش از هر چیز مرهون افراد نابغه میباشد. نوابغ همان كسانی هستند كه توان حل پیچیده‌ترین مشكلات یك كشور را دارا میباشند و مسوولیت راهبری كشور را در وضعیت‌های بحرانی بر عهده دارند. تاثیر نوابغ روی توسعه جوامع به حدی است كه می‌توان عبارت معروف «ملتی كه قهرمان ندارد هیچ چیز ندارد» را با جمله «ملتی كه نوابغ را در راس مدیریت خود ندارد، به هیچ جا نخواهد رسید» جایگزین كرد.
كنترل موالید و ضریب هوشی
بررسی‌های متعدد ارتباط بین هوش و تحصیلات و همچنین ارتباط میان تحصیلات و تبعیت از سیاست‌های كنترل موالید را به اثبات رسانده است. ضریب هوشی متوسط 20 درصد پرهوش جامعه حدود 115 و ضریب هوشی متوسط 20 درصد كم‌هوش جامعه حدود 85 میباشد. اگر فرض كنیم كه میزان زاد و ولد در گروه كم‌هوش جامعه تنها 30 درصد بیش از میانگین جامعه و میزان زاد و ولد در گروه پر هوش جامعه 30 درصد كمتر از میانگین جامعه باشد، میانگین ضریب هوشی نسل دوم از محاسبه زیر به دست می‌آید:
0.2x1.3x85) + (0.6x1x100) + (0.2x0.7x115) = 98.8
به این ترتیب می‌توان انتظار داشت كه میانگین ضریب هوشی هر نسل 1.2 امتیاز از میانگین ضریب هوشی نسل قبل كمتر شود.
تحلیل فوق به خوبی می‌تواند آمار توصیفی ارایه شده از سوی نهادهای بین‌المللی را توجیه نماید، اما اصلاح این وضعیت نیازمند اتخاذ رویكردی مداخله‌ای و همه‌جانبه است. اتخاذ تمهیدات و سیاست‌های علمی برای فقرزدایی و مقابله با شكاف رو به فزونی طبقاتی، توجه به مدیریت عوامل خطرزای سلامت و عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، حمایت و مدیریت علمی نخبگان و تلاش برای متوقف و معكوس نمودن سیر مهاجرت نخبگان و بازنگری علمی سیاست‌های كنترل جمعیت تنها بخشی از رژیم‌درمانی ملتی است كه به تدریج هوش خود را از دست میدهد.
دكتر شهرام یزدانی
*دانشیار دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی
پنج شنبه 24/10/1388 - 12:31
