تبیان، دستیار زندگی

در برخورد با حوادث تلخ، چه كنیم؟

در سر یك سفره ممكن است هم ترشى و فلفل قرار دهند و هم شیرینى و مربّا؛ كودكان از شیرینى و حلواى سفره لذّت مى‏برند، و فلفل و ترشى را بى مورد مى‏دانند، امّا بزرگ‏ترها هر دو را در سفره لازم مى‏دانند. 
حوادث تلخ نیز بركاتى دارد، از جمله: 
1- توجّه انسان را به خدا بیشتر مى‏كند. 2- انسان را سنجیده و استعدادهاى او را شكوفا مى‏سازد. 3- كفّاره گناهان و لغزش‏هاى او مى‏شود. 4- قدر نعمت‏ها بیشتر شناخته مى‏شود. 
انسان‏ها در برابر حوادث سه گروهند: چنانكه كودك همین كه لب به فلفل و پیاز و ترشى مى‏گذارد ناراحت مى‏شود، نوجوان تحمّل مى‏كند و والدین او پول مى‏دهند و فلفل و ترشى را مى‏خرند. 
قرآن مى‏فرماید: گروهى همین كه دچار سختى مى‏شوند، جیغ مى‏زنند، «اذا مَسّه الشَرّ جَزوعا»(سوره معارج، آیه 20.) گروهى صبر مى‏كنند، «و بَشِّر الصّابرین الّذین اذا أصابَتهم مُصیبة قالوا اِنّا لِلّه و اِنّا الیه راجِعون»(سوره بقره، 154 - 155.) و گروهى به استقبال سختى‏ها مى‏روند. «و منهم مَن یَنتظر»(سوره احزاب، آیه 23.) كسانى نزد پیامبر اكرم‏صلى الله علیه وآله مى‏آمدند تا آنان را به جهاد و جبهه جنگ اعزام كند، حضرت مى‏فرمود: اسب و شمشیر ندارم تا شما را مجهّز كنم آنان گریه مى‏كردند كه چرا به جبهه نرفتند. 
از سختى‏ها و حوادث تلخ مى‏توان با تدبیر و صبر و استمداد از خداوند، بهترین استفاده را برد. همان گونه كه مى‏توان از لیموى ترش، شربت لیموناد ساخت. 
آرى، اگر انسان آشپز ماهرى باشد، حتى از پوست پرتقال هم مربّا درست مى‏كند. امروزه حتى از زباله‏ها استفاده بهینه مى‏كنند. 
حضرت زینب علیها السلام با سخنرانى خود در كاخ ستمگران، از اسارت خود در كوفه و شام آن گونه استفاده كرد كه پایه‏هاى رژیم اموى را لرزاند. 
در مسجد شام، امام سجاد علیه السلام بر بالاى منبر رفت و رژیم بنى امیه را به شدت استیضاح كرد. یزید براى آن كه صداى امام را خاموش كند، به مؤذّن دستور داد كه با صداى بلند اذان بگوید تا شاید سخنرانى امام سجاد علیه السلام قطع شود، ولى امام علیه السلام از همین صحنه نیز استفاده كرد و جملات اذان را آن گونه تفسیر كرد كه بر مسجد لرزه افتاد، بخصوص پس از گفتن «أشهد أنّ محمّداً رسول اللّه» فرمود: اى یزید! این محمّد جّد من است یا جّد تو؟! آیا این اُسرا از نسل او نیستند؟ 
هنگامى كه امام كاظم علیه السلام را به زندان انفرادى بردند، فرمود: چه جاى خوبى براى عبادت است؟! 
بسیارى از علما، كتاب‏هاى خود را در شرایط سخت و در زندان و تبعیدگاه‏ها نوشته‏اند.

برگرفته از مطالب سایت آقای قرائتی   

حضور در مراسم مذهبى، نوعى مطرح كردن خود است، آیا این كار، ریا و تظاهر نیست؟

اولاً هر خودنمایى و تظاهرى حرام نیست. زن و مرد كه خود را براى یكدیگر آرایش مى‏كنند، براى تظاهر است و همین تظاهر عبادت است. 
سفارش اسلام به حضور در مسجد براى نماز، نوعى تظاهر است، امّا تظاهر براى تعظیم شعائر دینى. 
عزادارى براى امام حسین‏علیه السلام با حضور در خیابان‏ها، تظاهرى است كه در آن عبادت نهفته است. 
ثانیاً شركت بعضى افراد در مساجد و محافل، یك نوع تبلیغ و تشویق عملى براى دیگران است. اگر مسئولین به مسجد محلّه بروند، مردم عادّى نیز خواهند آمد. 
تظاهر و ریا آنجا حرام است كه هدف، مطرح كردن خود باشد، نه مطرح كردن كار. یعنى اگر در جایى شركت كنیم كه نشان دهیم انسان نیكوكار و خوبى هستیم، این ریا و حرام است، امّا اگر هدف ما از حضور در مراسم این باشد كه به مردم بگوییم: «من آمدم، شما هم بیایید»، این تبلیغ عملى است و حتى پاداش و ثواب دارد.

برگرفته از مطالب سایت آقای قرائتی  

آیا براى حفظ آبرو مى‏توان نماز باران را ترك كرد؟(از ترس اینکه باران نبارد.)

در مسابقات ورزشى، ورزشكاران نمى‏گویند: مى‏ترسیم شكست بخوریم، پس در زمین حاضر نشویم! 
فوتبالیست باید در مسابقه شركت كند، خواه گل بزند یا گل بخورد. حتى اگر چند بار هم شكست بخورد باز هم دست از مسابقه برنمى‏دارد. ناپلئون مى‏گوید: در چهارده عملیات نظامى شكست خوردم تا بالاخره پیروز شدم. 
بر اساس روایات، به هنگام خشكسالى باید نماز باران خواند، ما باید به وظیفه خود عمل كنیم، این كه باران ببارد یا نبارد، مربوط به خداوند است.

برگرفته از مطالب سایت آقای قرائتی    

در برابر متلك‏ها و یا سرزنش‏هایى كه در راه حقّ مى‏شنویم، چه وظیفه‏اى داریم؟

شخصى از قاهره شترى را اجاره كرد تا به منطقه عبّاسیه برود. او بر شتر سوار شد و صاحب شتر افسار شتر را گرفته و مسافر را مى‏برد. در مسیر راه، شتربان زیر لب و گاهى هم بلند مسافر را مسخره مى‏كرد و چون او را مردى غریب و تنها و محتاج یافته بود، همگام با حركت شتر به جسارت‏هاى خود ادامه مى‏داد. در مسیر راه شخصى این صحنه را دید و به مسافر گفت: آیا مى‏دانى و مى‏شنوى كه شتربان چه مى‏گوید؟ گفت: بلى! پرسید: پس چرا از خود عكس العملى نشان نمى‏دهى؟ گفت: اگر او مرا به عباسیه مى‏رساند و مسیر راه درست است، این حرف‏ها مهم نیست، هرچه مى‏خواهد بگوید. 
در سوره مطفّفین( سوره مطفّفین، آیه 29 - 32.) مى‏خوانیم كه مجرمان، مؤمنان را به شكل‏هاى مختلف تحقیر مى‏كنند: 
1- پیوسته به آنها مى‏خندند: «اِنّ الّذین أجرَموا كانوا من الّذین آمنوا یَضحكون» 
2- هر گاه از كنار آنها عبور مى‏كنند، غمزه مى‏آیند و چشمك مى‏زنند: «و اذا مَرّوا بهم یَتَغامزون» 
3- همین كه به سوى دار و دسته خود بر مى‏گردند، پشت سر مؤمنان فكاهى و طنز مى‏گویند: «و اذا انقَلبوا الى اهلِهم اِنقَلبوا فَكِهین» 
4- هنگامى كه مؤمنان را مى‏بینند، مى‏گویند: اینها منحرفند: «و اذا راوهم قالوا انّ هؤلاء لضالّون» 
امّا مؤمنان استقامت كرده و از راه خود دست بر نمى‏دارند. قرآن در ادامه مى‏فرماید: 
روزى خواهد آمد كه مؤمنان، به كفار خواهند خندید. «فالیوم الّذین آمنوا من الكفار یَضحكون»(سوره مطفّفین، آیه 34.)

برگرفته از مطالب سایت آقای قرائتی   

نقش رهبرى در جامعه اسلامى چگونه است؟

هر حركت، چند عنصر دارد: مبدأ، مسیر، وسیله، راهنما و مقصد. در میان این پنج عنصر، مهم‏ترین نقش با راهنماست. اگر رهبر و راهنما، عالم و متّقى باشد، نه هدف گم مى‏شود و نه به انحراف كشیده مى‏شود. 
اگر رهبر لایق باشد و مردم اطاعت كنند، مشكلات حل مى‏شود؛ اگر سوزن تیز باشد و نخ هم متّصل به آن، هر پارچه‏اى دوخته مى‏شود، امّا اگر سوزن كج بود یا نخ جدا شد، نازك‏ترین پارچه هم دوخته نمى‏شود. 
اگر مردم اطاعت نكنند، رهبر كارى از پیش نمى‏برد همان گونه كه اگر نخ به دنبال سوزن نرود، هر قدر هم سوزن كارآمد باشد، كارى از پیش نمى‏برد. حركت و نفوذ سوزن در پارچه‏هاى مختلف، به شرط پیروى نخ از اوست. اگر راننده اهل فن باشد، حتى ماشین معیوب را راه اندازى و با آن رانندگى مى‏كند. همان گونه كه پیامبران در بدترین شرایط اجتماعى، بهترین امّت‏ها را ساختند. 
امّا اگر رهبرى صلاحیّت نداشته باشد، بهترین شرایط را نیز به هدر مى‏دهد، چنانكه بهترین اتومبیل‏ها را اگر در اختیار راننده ناشى قرار دهیم، آن را به درّه سقوط مى‏دهد.

برگرفته از مطالب سایت آقای قرائتی  

آیا شخصیّت و موقعیّت افراد، در كیفر و پاداش آنها مؤثّر است؟

قرآن به زنان پیامبر مى‏فرماید: شما با سایرین فرق دارید و كار خلاف شما دو برابر حساب مى‏شود: «یا نساء النّبىّ مَن یَأتِ منكُنّ بفاحشةٍ مُبیّنةٍ یُضاعف له العذابُ ضِعفَین»(سوره احزاب، آیه 30.) همان گونه كه پاداش عمل شایسته شما، دو برابر دیگران است. «و مَن یَقنُت مِنكنّ لِلّه و رسوله و تَعمل صالحاً نُؤتها أجرها مَرّتَین»( سوره احزاب، آیه 31.) 
هر كوهى قلّه‏اش بلندتر باشد، درّه‏اش عمیق‏تر است. در حدیث مى‏خوانیم: از جاهل هفتاد گناه بخشیده مى‏شود قبل از آنكه از عالم یك گناه بخشیده شود. «یغفر للجاهل سبعون ذَنباً قبل أن یُغفر للعالم ذنبٌ واحد»(كافى، ج‏1، ص 59 .) 
نردبان این جهان ما و منى است‏ 
عاقبت این نردبان افتادنى است‏ 
لاجرم هركس كه بالاتر نشست‏ 
استخوانش سخت‏تر خواهد شكست

برگرفته از مطالب سایت آقای قرائتی  

جهاد در راه خدا، چه نقشى در سازندگى جامعه اسلامى دارد؟

نوك بیل به خاطر درگیرى با خاك، همواره سائیده مى‏شود، ولى در عوض سفید و برّاق و تیز است، امّا قسمت‏هاى بالاى آن گرچه آهن ضخیم است، ولى سیاه و زنگ زده است. 
همچنین امّتى كه جهاد مى‏كند و جوانان خود را به جبهه مى‏فرستد و از مكتب و وطن خود دفاع مى‏كند، گرچه جوانانى را از دست مى‏دهد و به ظاهر این امّت استهلاك دارد، امّا در دیدگاه بین المللى و قضاوت وجدان‏هاى بیدار، این امّت رو سفید و عزیز است، برخلاف امت ترسو و استعمارپذیرى كه به ظاهر، آسایش و نفرات بیشترى دارد، ولى رو سیاه و زنگ زده است.

برگرفته از مطالب سایت آقای قرائتی  

اسلام به كیفیّت بیشتر توجّه دارد یا به كمّیت؟

در مواردى اسلام به كمیّت توجه دارد، نظیر تعداد نفراتى كه در نماز جماعت حاضر مى‏شوند كه هر جماعتى نفراتش بیشتر باشد، ثوابش بیشتر است. 
در مواردى به كیفیّت توجّه دارد، نظیر انفاق به محرومان كه مقدارش مهم نیست، بلكه اخلاص در آن مهم است. «و یُطعمون الطّعام عَلى‏ حُبّه» مقدار غذایى كه اهل‏بیت به یتیم، مسكین و اسیر دادند زیاد نبود، امّا خالصانه بود. 
گاهى هم كیفیّت مطرح است و هم كمّیت. مثلاً قرآن درباره ذكر خدا، هم مى‏فرماید: «اُذكروا اللّه ذكراً كثیرا»(سوره احزاب، آیه 41.) خدا را بسیار یاد كنید و هم مى‏فرماید: «فى صلوتهم خاشعون» مؤمنان در نمازشان خشوع دارند.

برگرفته از مطالب سایت آقای قرائتی 

نسبت به افراد كافر و فاسق، چگونه بنگریم؟

در حدیث مى‏خوانیم: هر كس خودش را بهتر از دیگران بداند، مستكبر است. «مَن ذهب انّ له على الآخر فضلاً فهو من المستكبرین»(بحار، ج‏70، ص‏226.) آرى، چون عاقبت افراد را نمى‏دانیم، نباید قضاوت عجولانه كنیم. چه بسا افراد فاسق كه مؤمن و افراد مؤمنى كه بد عاقبت مى‏شوند. 
امام صادق علیه السلام در بیان حدیث فوق فرمود: ساحرانى كه در تمام عمر منحرف بودند، با دیدن معجزه موسى علیه السلام، در یك لحظه ایمان آوردند و تمام تهدیدات فرعون را ناچیز و نادیده گرفتند. شیطان با شش هزار سال عبادت منحرف شد، ولى حُرّ و زُهیر در كربلا سعادتمند شدند. بنابراین كسانى كه در راه هستند، نباید مغرور شوند، زیرا ممكن است از راه خارج شوند.

برگرفته از مطالب سایت آقای قرائتی