تبیان، دستیار زندگی

 از بیل گیتس پرسیدن از تو ثروتمند تر هم هست؟
در جواب گفت بله فقط یک نفر. پرسیدن کی؟

در جواب گفت سالها پیش زمانی که از اداره اخراج شدم و تازه اندیشه ی طراحی مایکروسافت و تو ذهنم پی ریزی می کردم،در فرودگاهی درنیویورک قبل از پرواز چشمم به این نشریه ها و روزنامه ها افتاد. از تیتر یک روزنامه خیلی خوشم اومد،دست کردم توی جیبم که روزنامه رو بخرم دیدم که پول خورد ندارم و اومدم منصرف بشم که دیدم یک پسر بچه سیاه پوست روزنامه فروش وقتی این نگاه پر توجه من و دید گفت این روزنامه مال خودت بخشیدمش به خودت بردار برای خودت.
گفتم آخه من پول خورد ندارم گفت برای خودت بخشیدمش برای خودت.
سه ماه بعد بر حسب تصادف توی همون فرودگاه و همون سالن پرواز چشمم به یه مجله خورد دست کردم تو جیبم باز دیدم پول خورد ندارم باز همون بچه بهم گفت این مجله رو بردار برا خودت ،گفتم پسرجون چند وقت پیش یه روزنامه بهم بخشیدی.هرکسی میاداینجا دچار این مسئله میشه بهش میبخشی؟!
پسره گفت آره من دلم میخواد ببخشم از سود خودمه که میبخشم
به قدری این جمله و نگاه پسر تو ذهن من مونده که خدایا این برمبنای چه احساسی اینا رو میگه.
زمانی که به اوج قدرت رسیدم تصمیم گرفتم این فرد و پیدا کنم و جبران گذشته رو بکنم. گروهی تشکیل دادم بعد از 19 سال گفتم که برید و اونی که در فلان فرودگاه روزنامه میفروخت و پیدا کنید.یک ماه و نیم مطالعه کردند و متوجه شدند یک فرد سیاه پوسته که الان دربان یک سالن تئاتره. خلاصه دعوتش کردن اداره.
ازش پرسیدم من و میشناسی. گفت بله، جناب عالی آقای بیلگیتس معروفید که دنیا میشناسدتون.
سالها پیش زمانی که تو پسر بچه بودی و روزنامه میفروختی من یه همچین صحنه ای از تو دیدم
گفت که طبیعیه. این حس و حال خودم بود
گفتم میدونی چه کارت دارم، میخوام اون محبتی که به من کردی و جبران کنم
گفت که چطوری؟
گفتم هر چیزی که بخوای بهت میدم (خود بیلگیتس میگه خود این جوونه مرتب میخندید وقتی با من صحبت میکرد)
پسره سیاه پوست گفت هر چی بخوام بهم میدی؟
گفتم هرچی که بخوای
گفت هر چی بخوام؟
گفتم آره هر چی که بخوای بهت میدم
من به 50 کشور افریقایی وام دادم به اندازه تمام اونا به تو میبخشم
گفت آقای بیل گیتس نمیتونی جبران کنی
پرسیدم واسه چی نمیتونم جبران کنم؟
پسره سیاه پوست گفت که :فرق من با تو در اینه که من در اوج نداشتنم به تو بخشیدم ولی تو تو اوج داشتنت میخوای به من ببخشی و این چیزی رو جبران نمیکنه
بیل گیتس میگه همواره احساس میکنم ثروتمند تر از من کسی نیست جز این جوان 32 ساله مسلمان سیاه پوست

زمانی که در یکی از اتاق های بیمارستان بستری شده بودم، زن و شوهری در تخت روبروی من مناقشه ی بی پایانی را ادامه می دادند. زن می خواست از بیمارستان مرخص شود و شوهرش می خواست او همان جا بماند.
از حرف های پرستارها متوجه شدم که زن یک تومور دارد و حالش بسیار وخیم است.در بین مناقشه این دو نفر کم کم با وضیعت زندگی آنها آشنا شدم. یک خانواده روستائی ساده بودند با دو بچه. دختری که سال گذشته وارد دانشگاه شده و یک پسر که در دبیرستان درس می خواند و تمام ثروتشان یک مزرعه کوچک، شش گوسفند و یک گاو است. در راهروی بیمارستان یک تلفن همگانی بود و هر شب مرد از این تلفن به خانه شان زنگ می زد. صدای مرد خیلی بلند بود و با آن که در اتاق بیماران بسته بود، اما صدایش به وضوح شنیده می شد. موضوع همیشگی مکالمه تلفنی مرد با پسرش هیچ فرقی نمی کرد: گاو و گوسفند ها را برای چرا بردید؟ وقتی بیرون می روید، یادتان نرود در خانه را ببندید. درس ها چطور است؟ نگران ما نباشید. حال مادر دارد بهتر می شود. بزودی برمی گردیم...
چند روز بعد پزشک ها اتاق عمل را برای انجام عمل جراحی زن آماده کردند. زن پیش از آنکه وارد اتاق عمل شود ناگهان دست مرد را گرفت و درحالی که گریه می کرد گفت: « اگر برنگشتم، مواظب خودت و بچه ها باش.» مرد با لحنی مطمئن و دلداری دهنده حرفش را قطع کرد و گفت: «این قدر پرچانگی نکن.» اما من احساس کردم که چهره اش کمی درهم رفت. بعد از گذشت ده ساعت که زیرسیگاری جلوی مرد پر از ته سیگار شده بود، پرستاران، زن بی حس و حرکت را به اتاق رساندند. عمل جراحی با موفقیت انجام شده بود. مرد از خوشحالی سر از پا نمی شناخت و وقتی همه چیز روبراه شد، بیرون رفت و شب دیروقت به بیمارستان برگشت. مرد آن شب مثل شب های گذشته به خانه زنگ نزد. فقط در کنار تخت همسرش نشست و غرق تماشای او شد که هنوز بی هوش بود. صبح روز بعد زن به هوش آمد. با آن که هنوز نمی توانست حرف بزند، اما وضعیتش خوب بود. از اولین روزی که ماسک اکسیژنش را برداشتند، دوباره جر و بحث زن و شوهر شروع شد. زن می خواست از بیمارستان مرخص بشود و مرد می خواست او همان جا بماند. همه چیز مثل گذشته ادامه پیدا کرد. هر شب، مرد به خانه زنگ می زد. همان صدای بلند و همان حرف هایی که تکرار می شد. روزی در راهرو قدم می زدم. وقتی از کنار مرد می گذشتم داشت می گفت: گاو و گوسفندها چطورند؟ یادتان نرود به آنها برسید. حال مادر به زودی خوب می شود و ما برمی گردیم.
یک بار اتفاقی نگاهم به او افتاد و ناگهان با تعجب دیدم که اصلا کارتی در داخل تلفن همگانی نیست. مرد درحالی که اشاره می کرد ساکت بمانم، حرفش را ادامه داد تا این که مکالمه تمام شد. بعد آهسته به من گفت: خواهش می کنم به همسرم چیزی نگو. گاو و گوسفندها را قبلا برای هزینه عمل جراحیش فروخته ام. برای این که نگران آینده مان نشود، وانمود می کنم که دارم با تلفن حرف می زنم.
در آن لحظه متوجه شدم که این تلفن برای خانه نبود، بلکه برای همسرش بود که بیمار روی تخت خوابیده بود. از رفتار این زن و شوهر و عشق مخصوصی که بین شان بود، تکان خوردم. عشقی حقیقی که نیازی به بازی های رمانتیک و گل سرخ و سوگند خوردن و ابراز تعهد و شمع روشن کردن و کادو پیچی و از اینجور جفنگ بازیها نداشت، اما قلب دو نفر را گرم می کرد.

  در کشور ما در مورد اهمیت و ضرورت آموزش ، فراوان بحث می شود . همه بر این باورند که بسیاری از مشکلات اجتماعی ما ریشه در فرهنگ دارد و به طورکلی باید فرهنگ سازی شود .یکی از روشهای فرهنگ سازی هم آموزش است .
اگر بخواهیم در حوزه بحث خودمان یعنی  ترافیک شهری مثالی زده باشیم ، باید گفت سالهاست که در مورد توقف ، پشت خط ایست عابر پیاده که یک رفتار ابتدایی در ترافیک است ومحدودیت خاصی برای راننده ندارد صحبت می شود ، اما هنوز که هنوز است نیمی از رانندگان پشت خط  کشی عابر پیاده توقف نمی کنند . مثالهای فراوان دیگری نیز در این زمینه وجود دارد که همه ما معمولا زمانی که در ترافیک شهری حضور داریم شاهد آن هستیم . توقف دوبله ، توقف مقابل پارکینگ ، پنچرگیری در خط سبقت ، انحراف به چپ از خط ممتد وسط خیابان ، گذشتن از تقاطع زمانی که چراغ قرمز است و...

 اما چرا با وجود هزینه های فراوانی  که صرف آموزش می شود ، بازدهی آن مطلوب نیست ؟ واضح است ،عوامل مخل آموزش ،تأثیر فعالیتهای آموزشی را از بین می برند.

این فرآیند در عرصه های مختلف  اجتماعی وجود دارد ، اما ما تنها  به مثالهایی در حوزه بحث خودمان اکتفا می کنیم .

علت این تأ ثیر اندک آنست که:
 ما به دیگران آموزش می دهیم ، اما خود به آنچه می گوییم عمل نمی کنیم . به اصطلاح « عالم بی عمل  » هستیم . قانون را برای دیگران می خواهیم  ، اما هر کجا قانون و مقررات اجتماعی برای ما محدودیتی ایجاد کرد ، خود را مستثنی می کنیم .

به واقعتفسیر شخصی از قانون مقدمه  زیر پا گذاشتن آنست . با این نگاه اگر امتیازی برای ما باشد خوبست و حق ماست ، اما اگر برای دیگران باشد بی عدالتی است .

اگربرای ما ممکن باشد که وارد محدوده طرح بشویم طرح ترافیک خوب است وحتی بهتر آنست که بزرگتر هم بشود ، اما اگر نتوانستیم ...        

مردم زمانی که احساس کنند محدودیتهای قانونی فقط برای آنها وضع شده و بسیاری به لطایف الحیل از آن مستثنی می شوند ، به مقدس بودن آن شک می کنند و سعی می نمایند خود را جزء افراد صاحب امتیازقراردهند.

خلاصه کلام اینکه ، برای بهبود وضع موجود راهی جز فرهنگ سازی نداریم و یکی از راه های فرهنگ سازی، آموزش است . اما آموزش باید با استفاده از همه ابزار موجود – از جمله رسانه های تصویری ، گفتاری و نوشتاری و به طور مستمر و غیر مستقیم و با در نظر گرفتن ویژگی های فراگیرآن انجام گیرد . در چنین صورتی و با چنین برنامه ای است که می توان در مدتی طولانی تغییراتی در رفتار مخاطبان مشاهده نمود.
 اما هریک از ما به عنوان فردی از افراد جامعه بهتر آنست که ازهمین امروز سعی کنیم تا با اجرای کامل  قوانین راهنمایی ورانندگی ،  ضمن ایجاد محیطی امن با ترافیک روان ،  فرهنگ ترافیک را از سن کودکی" با کردار و نه با گفتار" به کودکانمان بیاموزیم .