آبرو
آبرومندى
وَ لا تَجْعَلْ عِرْضَكَ غَرَضاً لِنِبالِ الْقَوْلِ⁽¹⁾
آبرويت را آماج تيرهاى گفتار قرار مده .
روش حفظ آبرو
مَنْ ضَنَّ بِعِرْضِهِ فَلْيَدَعِ الْمِراءَ⁽²⁾
هر كه آبروى خود را دوست دارد، بايد از بگو مگو بپرهيزد.
مشترى آبرو
ماءُ وَجْهِكَ جامِدٌ يُقْطِرُهُ السُّؤ الُ، فَانْظُرْ عِنْدَ مَنْ تُقْطِرُهُ.⁽³⁾
آبـروى تـو بـر جـبين تو بسته است و خواهش ، آن را قطره قطره مى چكاند. پس بنگر كه آن را نزد چه كس ‍ فرو مى چكانى !
شرط آبرودارى
اُبْذُلْ مالَكَ لِمَنْ بَذَلَ لَكَ وَجْهَهُ فَاِنَّ بَذْلَ الْوَجْهِ لا يُوازيهِ شَى ءٌ⁽⁴⁾
مـال خـود را بـه كـسـى كـه بـراى تو از آبرويش گذاشته است ، ارزانى دار، زيرا هيچ چيز با بخشيدن آبرو برابرى نكند.
آخرت
ره توشه آخرت
فَاجْعَلُوا اجْتِهادَكُمْ فِيهَا التَّزَوُّدَ مِنْ يَوْمِهَا الْقَصيرِ لِيَوْمِ الاَّْخِرَةِ الطَّويلِ⁽⁵⁾
كـوشـش شـمـا در دنـيـا ايـن بـاشد كه از اين چند روزه كوتاه براى روزهاى بلند آخرت توشه برگيريد.
فَتَزَوَّدُوا فِى اَيّامِ الْفَناءِ لاَِيّامِ الْبَقاءِ.⁽⁶⁾
مردم ! در روزهاى فناپذير، براى روزگار جاودان ، توشه برگيريد.
آمادگى براى حساب رسى
اِجْعَلْ جِدَّكَ لاِِعْدادِ الْجَوابِ لِيَوْمِ الْمَسْئَلَةِ وَالْحِسابِ⁽⁷⁾
بكوش تا براى پاسخگويى در روز پرسش و حساب رسى آماده باشى .
حسابرسى الهى
اِعْلَمْ اَنّ حِسابَ اللّهِ اَعْظَمُ مِنْ حِسابِ النّاسِ.⁽⁸⁾
بدان ! حسابرسى خداوند از حسابرسى مردم سخت تر است .
فرق امروز و فردا
وَ اِنَّ الْيَوْمَ عَمَلٌ وَ لا حِسابَ وَ غَداً حِسابٌ وَ لا عَمَلَ.⁽⁹⁾
امروز روز كار است و روز حساب نيست و فردا روز حساب است و روز كار نيست .
بدترين توشه آخرت
بِئْسَ الزّادُ اِلَى الْمَعادِ الْعُدْوانُ عَلَى الْعِبادِ⁽¹⁰⁾
بدترين توشه انسان براى معاد، تجاوز به بندگان خداست .
خائنان در قيامت
وَ لِكُلِّ غادِرٍ لِوَاءٌ يُعْرَفُ بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ⁽¹¹⁾
خائنان در روز قيامت پرچمى دارند كه بدان شناخته مى شوند.
تجسّم اعمال در قيامت
اَعْمالُ الْعِبادِ فى عاجِلِهِمْ نَصْبُ اءَعْيُنِهِمْ فى آجِلِهِمْ⁽¹²⁾
كردار امروز مردم ، فردا پيش روى آنهاست .
كِشته آخرت
اَلْعَمَلُ الصّالِحُ حَرْثُ الاَّْخِرَةِ.⁽¹³⁾
كردارِ نيك ، كِشته اى براى آخرت است .
ياد معاد
طُوبى لِمَنْ ذَكَرَ الْمَعادَ وَ عَمِلَ لِلْحِسابِ وَ قَنِعَ بِالْكَفافِ وَ رَضِىَ عَنِ اللّهِ.⁽¹⁴⁾
خوشا به حاحل كسى كه به ياد معاد باشد و براى روز حساب ، كار كند و به اندازه روزى خود قناعت نمايد و از خدا خشنود باشد.
هشدار به بندگان خدا!
عـِبـادَ اللّهِ اِحـْذَرُوا يـَوْمـاً تـُفـْحـَصُ فـيـهِ الاَْعـْمـالُ وَ يـَكـْثـُرُ فـيـهِ الزِّلْزالُ وَ تـَشـيـبُ فـيـهـِ الاَْطْفالُ.⁽¹⁵⁾
بندگان خدا! از روزى بترسيد كه عمل ها وارسى مى شود و اضطراب در آن زياد و كودكان پير مى شوند!
آمادگى براى آخرت
مَنْ تَذَكَّرَ بُعْدَ السَّفَرِ اسْتَعَدَّ.⁽¹⁶⁾
هر كس دورى سفر (قيامت ) را ياد كند آماده راه گردد.
گرايش به آخرت
طُوبى لِلزّاهِدينَ فِى الدُّنْيَا الرّاغِبينَ فِى الاَّْخِرَةِ.⁽¹⁷⁾
خوشا به حال آنان كه نسبت به دنيا زهد مى ورزند و به آخرت گرايش دارند.
مسافران قيامت
قـَدْ دُلِلْتـُمْ عَلَى الزّادِ وَ اُمِرْتُمْ بِالظَّعْنِ وَ حُثِثْتُمْ عَلَى الْمَسيرِ، فَاِنَّما اَنْتُمْ كَرَكْبٍ وُقُوفٍ لا يَدْرُونَ مَتى تُؤْمَرُونَ بِالسَّيْرِ.⁽¹⁸⁾
شـمـا انسان ها، بر فراهم كردن توشه سفر رهنمون شده ايد و فرمان كوچ يافته ايد و حركت را بـرانـگـيـخـتـه شـده ايـد، داسـتان شما داستان كاروان بار افكنده اى را ماند كه نمى داند چه زمانى فرمان حركت مى يابد.
ضايع كردن توشه آخرت
مِنَ الفَسادِ اِضاعَةُ الزّادِ وَ مَفْسَدَةُ الْمَعادِ.⁽¹⁹⁾
از جمله تباهكارى از دست دادن توشه و تباه ساختن آخرت است .
در انديشه آينده
وَاذْكُرْ قَبْرَك فَاِنَّ عَلَيْهِ مَمَرَّكَ.⁽²⁰⁾
گور خويش را به ياد آور، چرا كه بايد از آن بگذرى .
نشانه ورشكستگى
اَلْمَغْبُونُ مَنْ شُغِلَ بِالدُّنْيا وَ فاتَهُ حَظُّهُ مِنَ الاَّْخِرَةِ⁽²¹⁾
زيانكار كسى است كه به دنيا مشغول گردد و بهره آخرت از او فوت شود.
آرزو
برترين توانگرى
اَشْرَفُ الْغِنى ، تَرْكُ الْمُنى .⁽²²⁾
شرافتمندانه ترين توانگرى ها، وانهادن آرزوها است .
رويكرد آرزوها
مَنْ هانَ عَلَيْهِ بَذْلُ الاَْمْوالِ تَوَجَّهَتْ اِلَيْهِ الاَّْمالُ.⁽²³⁾
آن كه بخشش اموال بر او سهل باشد، اميدها به او رو كنند.
چگونگى برخورد با آرزو
اءَكْذِبُوا الاَْمَلَ فَإِنَّهُ غُرُورٌ وَ صَاحِبُهُ مَغْرُورٌ.⁽²⁴⁾
آرزو را راست مپنداريد كه فريبنده است و آرزومند فريب خورده .
آرزوهاى مخرّب
إِنَّ الاَْمَلَ يُسْهِى الْعَقْلَ وَ يُنْسِى الذِّكْرَ.⁽²⁵⁾
آرزوهاى نفسانى ، خِرد را به غفلت وادارد و ياد خدا را به فراموشى سپارد.
زيان آرزوى دراز
مَنْ اَطالَ الاَْمَلَ اَساءَ الْعَمَلَ.⁽²⁶⁾
كسى كه به آرزوى دراز دل سپارد عملش به بدى مى گرايد.
مبادا با زمام آرزو حركت كنيد
مَنْ جَرى فِى عِنانِ اءَمَلِهِ عَثَرَ بِاءَجَلِهِ.⁽²⁷⁾
آن كه با زمام آرزويش حركت كند ناگهان با فرا رسيدن مرگش به زمين مى خورد.
نشانه هاى سيه بختى
اَلشَّقِىُّ مَنِ اغْتَرَّ بِحالِهِ وَانْخَدَعَ لِغُرُورِ آمالِهِ.⁽²⁸⁾
بـدبـخـت كـسـى اسـت كـه بـه حـال خـود مـغـرور شـود و بـا آمال دور فريب خورد.
آرزوهاى دراز و عمر كوتاه
وَ لا يَغْلِبَنَّكُمْ فيهَا الاَْمَلُ، وَ لاَ يَطُولَنَّ عَلَيْكُمْ فيهَا الاَْمَدُ.⁽²⁹⁾
مباداآرزوها بر شما در دنيا چيره شود، در صورتى كه دوران عمر و مهلت شما طولانى نيست .
دنيا، سراى آرزوها
اَلا وَ اِنَّكُمْ فى اَيّامِ اَمَلٍ مِنْ وَرائِهِ اَجَلٌ.⁽³⁰⁾
بـدانيد كه شما در روزهايى به سر مى بريد كه فرصت جمع آورى توشه است و از پس آن ، مرگ است .
خصلت ابلهان
اَلاَْمانِىُّ شيمَةُ الحُمْقى .⁽³¹⁾
آرزوها [ى بسيار داشتن ] خصلت كم خردان است .
دو هشدار مهمّ!
اَيُّهَا النّاسُ اِنَّ اَخْوَفَ ما اَخافُ عَلَيْكُمُ اثْنانِ: اِتِّباعُ الْهَوى وَ طُولُ الاَْمَلِ.⁽³²⁾
اى مردم ، بيشتر از همه ، از دو چيز بر شما مى ترسم ، پيروى از هوس ، و آرزوى دراز.
بزرگترين مصيبت
اَعْظَمُ الْبَلاءِ انْقِطاعُ الرَّجاءِ.⁽³³⁾
قطع اميد بزرگترين مصيبت است .
آزادگى
چرا بردگى ديگران !؟
لا تَكُنْ عَبْدَ غَيْرِكَ وَ قَدْ جَعَلَكَ اللّهُ حُرّاً.⁽³⁴⁾
بنده ديگران مباش ، در حالى كه خداوند تو را آزاد آفريده است .
ارزش آزادگى
اَلْجُوعُ خَيْرٌ مِنَ الْخُضُوعِ.⁽³⁵⁾
[تحمّل ] گرسنگى از خضوع [در برابر ديگران ] بهتر است .
اعتدال نفس
وَ لا تـُرَخِّصـُوا لاَِنـْفـُسـِكـُمْ. فـَتـَذْهـَبَ بِكُمُ الرُّخَصُ مَذاهِبَ الظَّلَمَةِ. وَ لا تُدَاهِنُوا فَيَهْجُمَ بِكُمُ الاِْدْهَانُ عَلَى الْمَعْصِيَةِ.⁽³⁶⁾
بـه خـود بـيـش از حـد آزادى مـدهـيـد كـه اين شما را به ستمگرى مى كشاند، و آن قدر هم مداهنه و سستى نورزيد كه سستى شما را به معصيت (مصيبت ) مى كشاند.
آزمايش
غفلت از استدراج
اِذا رَاءَيْتَ اللّهَ سُبْحانَهُ يُتابِعُ عَلَيْكَ النِّعَمَ مَعَ الْمَعاصى فَهُوَ اسْتِدْراجٌ لَكَ.⁽³⁷⁾
هـر گـاه ديـدى خـداوند با وجود گناهان ، پيوسته به تو نعمت مى دهد، به هوش باش كه آنها براى تو نوعى غافلگيرى و مرگ ناگهانى است .
عذاب بعد از نعمت
اِنَّ اللّهَ لَمْ يَقْصِمْ جَبَّارِى دَهْرٍ قَطُّ اِلاّ بَعْدَ تَمْهِيلٍ وَ رَخَاءٍ، وَ لَمْ يَجْبُرْ عَظْمَ اءَحَدٍ مِنَ الاُْمَمِ إِلا بَعْدَ اءَزْلٍ وَ بَلاَءٍ.⁽³⁸⁾
خـداونـد هـرگـز جـبـاران دنـيا را در هم نشكسته مگر پس از آنكه به آنان نعمت فراوان بخشيد. و هـرگـز اسـتـخـوان شـكـسـتـه زنـدگـى مـلتـى را تـرمـيـم نـكـرده مـگـر پـس از آزمـايـش و تحمل مشكلات فراوان .
آزمايش در مواجهه با مشكلات
عِنْدَ تَعاقُبِ الشَّدائِدِ تَظْهَرُ فَضائِلُ الاِْنْسانِ.⁽³⁹⁾
ارزش آدمى به هنگام مواجهه با مشكلات آشكار مى شود.
اعتماد بى جا
وَالطُّمَاْنِينَةُ اِلى كُلِّ اَحَدٍ قَبْلَ الاِْخْتِبارِ لَهُ عَجْزٌ.⁽⁴⁰⁾
اعتماد كردن به هر كس پيش از آزمودن و ارزيابى [وى ]، نشان ناتوانى است .
هر كه بامش بيش ، برفش بيشتر
كُلَّما كانَتِ البَلْوَى وَالاِْخْتِبارُ اءَعْظَمَ كانَتِ الْمَثُوبَةُ وَالْجَزَاءُ اءَجْزَلَ.⁽⁴¹⁾
هـر قـدر امـتحان و آزمايش بزرگ تر و مشكل تر باشد، ثواب و پاداش ، گرانقدرتر و بيشتر خواهد بود.
حكمت آزمايش
وَ لكـِنَّ اللّهَ يـَخـْتـَبـِرُ عـِبـادَهُ بـِاءَنْوَاعِ الشَّدَائِدِ وَ يَتَعَبَّدُهُمْ بِاءَنْواعِ الَْمجَاهِدِ، وَ يَبْتَلِيْهِمْ بِضُرُوبِ الْمَكَارِهِ اِخْرَاجاً لِلتَّكَبُّرِ مِنْ قُلُوبِهِمْ وَ اِسْكَاناً لِلتَّذَلُّلِ فِى نُفُوسِهِمْ.⁽⁴²⁾
اما خداوند بندگانش را به انواع شدايد مى آزمايد و با انواع مشكلات دعوت به عبادت مى كند و به اقسام گرفتاريها مبتلا مى نمايد تا تكبر را از قلبهايشان خارج سازد و خضوع و آرامش را در آنها جايگزين نمايد.
آزمايش الهى
اِنّ عَظيمَ الاَْجْرِ مُقارِنٌ عَظيمَ الْبَلاءِ.⁽⁴³⁾
پاداش بزرگ با بلاى بزرگ همراه است .
مردان ، در بوته آزمايش
فى تَصاريفِ الاَْحْوالِ تُعْرَفُ جَواهِرُ الرِّجالِ.⁽⁴⁴⁾
در گردش روزگار و احوال ، حقيقت مردم شناخته مى شود.
آزمون سخت
كَمْ مِّن مُسْتَدْرَجِ بِالاِْحْسانِ اِلَيْهِ، وَ مَغْرُورٍ بِالسَّتْرِ عَلَيْهِ، وَ مَفْتُونٍ بِحُسْنِ الْقَوْلِ فيهِ، وَ مَا ابْتَلى اللّ هُ اَحَداً بِمِثْلِ الاِْمْلاَءِ لَهُ.⁽⁴⁵⁾
بـسـا كـسـان كـه نـكـو حـاليـشـان دام بـلا اسـت ، خـطاپوشى شان موجب غرور، و حُسن شهرت و خـوشـنامى شان سبب غلتيدن به گرداب فتنه . در ميان آزمونهاى الهى هيچ آزمونى همانند مهلت دادن به چنين كسانى نيست .
آزمندى
بردگى آزمند
اَلْحَريصُ عَبْدُ الْمَطامِعِ.⁽⁴⁶⁾
انسان حريص ، برده آزمندى ها [ى خود] است .
فرجام آزمندى
اَلطّامِعُ فى وَثاقِ الذُّلِّ.⁽⁴⁷⁾
شخص آزمند، در بند خوارى است .
هميشه فقير
اَلْحَريصُ فَقيرٌ وَلَوْ مَلَكَ الدُّنْيا بِحَذافيرِها.⁽⁴⁸⁾
آزمند همواره فقير است هر چند تمام دنيا را مالك شود.
خطر بى خردى !
اَكْثَرُ مَصارِعِ الْعُقُولُ تَحْتَ بُرُوقِ الْمَطامِعِ.⁽⁴⁹⁾
لغزشگاه خرد، بيشتر در زير برق طمع است .
آينده نگرى
نقش آينده نگرى در پيروزى
اَلظَّفَرُ بِالْحَزْمِ.⁽⁵⁰⁾
پيروزى با دورانديشى و آينده نگرى به دست مى آيد.
بر چكاد انديشه
اَعْقَلُ النّاسِ اَنْظَرُهُمْ فِى الْعَواقِبِ.⁽⁵¹⁾
عاقل ترين مردم كسى است كه بيشتر در عاقبت كارهايش بينديشد.
ثمره آينده نگرى
مَنْ راقَبَ الْعَواقِبَ سَلُمَ مِنَ النَّوائِب .⁽⁵²⁾
آن كه در عاقبت كارها دقيق شود از گرفتارى ها مصون مى ماند.
تو نيكى مى كن و در دجله انداز
اَحْسِنُوا فى عَقَبِ غَيْرِكُمْ تُحْفَظُوا فى عَقَبِكُمْ.⁽⁵³⁾
در حـق بـازمـانـدگـان ديـگـران نـيـكـى كـنـيـد تـا شـمـا را در نسل هاى آينده تان پاس دارند.
لذت ها و عواقب آن ها
اُذْكُرُوا انْقِطَاعَ اللَّذَّاتِ وَ بَقَاءَ التَّبِعَاتِ.⁽⁵⁴⁾
زودگـذر بـودن لذّتـهـا [ى نـامـشـروع ] و مـانـدگار بودن بازتاب آن را همواره به ياد داشته باشيد.
نكن كارى كه باز آرد پشيمانى
لا تُغْلِقْ باباً يُعْجِزُكَ افْتِتاحُهُ.⁽⁵⁵⁾
هرگز درى را كه از باز كردنش وامى مانى ، به روى خودت مبند.
لزوم پيشگيرى
اِيّاكَ وَ ما يُعْتَذَرُ مِنْهُ.⁽⁵⁶⁾
از انجام كارى كه عذرخواهى و شرمسارى تو را در پى دارد، بپرهيز.
رعايت اصل هوشيارى
اَلْحـَذَرَ مـِنْ عَدُوِّكَ بَعْدَ صُلْحِهِ، فَإِنَّ الْعَدُوَّ رُبَّما قارَبَ لِيَتَغَفَّلَ، فَخُذْ بِالْحَزْمِ وَاتَّهِمْ فى ذلِكَ حُسْنَ الظَّنِّ.⁽⁵⁷⁾
[مالكا!] از دشمن خود پس از آشتى بپرهيز كه بسا دشمن به نزديكى گرايد تا غفلتى يابد ـ و كمين خود بگشايد ـ پس دور انديش شو! و به راه خوش گمانى مرو.
ارزش دورانديشى
اَلْحَزْمُ بِضاعَةٌ.⁽⁵⁸⁾
دورانديشى سرمايه است .
نشانه دورانديشى
اَلْحازِمُ مَنْ لا يَشْغَلُهُ النِّعْمَةُ عَنِ الْعَمَلِ لِلْعاقِبَةِ.⁽⁵⁹⁾
دورانـديـش كـسـى اسـت كـه نـعـمـت او را از پـرداخـتـن بـه عمل براى آخرت بازندارد.
فرجام دورانديشى
مَنْ نَظَرَ فِى الْعَواقِبِ سَلِمَ.⁽⁶⁰⁾
هر كس در عاقبت كار بينديشد سالم مى ماند.
منشاء تدبير
اَلْحَزْمُ بِإِجالَةِ الرَّاءْىِ وَالرَّاءْىُ بِتَحْصينِ الاَْسْرارِ.⁽⁶¹⁾
دورانديشى در به كار انداختن انديشه است و انديشه به نگهدارى اسرار.
به عاقبت خويش بينديش
اِسْعَ فى كَدْحِكَ وَ لا تَكُنْ خازِناً لِغَيْرِكَ.⁽⁶²⁾
سـعـى در انـجـام عـمـل بـراى خـود داشـتـه بـاش و خـزانـه اى بـراى مال دنياى ديگران مباش (جمع كنى و براى ديگران بگذارى ).
احتياط
احتياط در كارها
اَمـْسـِكْ عـَنْ طـَريـقٍ اِذا خـِفـْتَ ضـَلالَتـَهُ فـَإِنَّ الْكـَفَّ عـِنـْدَ حـَيـْرَةِ الضَّلالِ خـَيـْرٌ مـِنْ رُكـُوبـِ الاَْهْوالِ.⁽⁶³⁾
از پـيـمـودن راهـى كه بيم گمراهى در آن مى رود خوددارى كن . به يقين ، خوددارى [از تصميم و عمل ] هنگام حيرت گمراهى ، بهتر از اقدام ترس آميز است .
احسان و نيكى
منش نيكان
اَلاْ يثارُ شيمَةُ الاَْبْرارِ.⁽⁶⁴⁾
از خودگذشتگى ، روش نيكان است .
پاسخ نيكى
اِذا اُسْدِيَتْ اِلَيْكَ يَدٌ فَكافِئْها بِما يُرْبى عَلَيْها.⁽⁶⁵⁾
هر گاه دست احسانى به سوى تو دراز شد آن را با احسانى افزون تر، پاداش ده .
تشويق به احسان
اَحْسِنْ كَما تُحِبُّ اَنْ يُحْسَنَ اِلَيْكَ.⁽⁶⁶⁾
[به ديگران ] نيكى كن ، چنان كه دوست مى دارى به تو نيكى شود.
راه بازداشتن بد كار
اُزْجُرِ الْمُسِى ءَ بِثَوَابِ الُْمحْسِنِ.⁽⁶⁷⁾
با پاداش به نيكوكار، بدكار را از بدى بازدار.
احسان فراگير
اَلُْمحْسِنُ مَنْ عَمَّ النّاسَ بِالاِْحْسانِ.⁽⁶⁸⁾
نـيـكـوكـار [واقـعـى و كـامـل ] كسى است كه به همه مردم نيكى كند [و احسانش را از هيچ كس دريغ نورزد].
بهترين احسان
خَيْرُ الْبِرِّ ما وَصَلَ اِلَى الُْمحْتاجِ.⁽⁶⁹⁾
بهترين احسان [مالى ] آن است كه به نيازمندِ به آن برسد.
برترين كار نيك
اَفْضَلُ الْمَعْرُوفِ اِغاثَةُ الْمَكْهُوفِ.⁽⁷⁰⁾
با ارزش ترين كارهاى نيك ، فريادرسى ستم ديده است .
احسان در مقابل بدى
عاتِبْ اَخاكَ بالاِْحْسانِ اِلَيْهِ، وَارْدُدْ شَرَّهُ بِالاِْنْعامِ عَلَيْهِ.⁽⁷¹⁾
برادرت را با نيكى كردن به او، سرزنش كن ، و آزارش را با انعام پاسخ بده .
منت گذاشتن
اَلْمَنُّ يُنَكِّدُ الاِْحْسانَ.⁽⁷²⁾
منت گذارى ، [وزن ] احسان و نيكى را سبك مى كند.
استقامت بر نيكى ها
لا يُزَهِّدَنَّكَ فِى الْمَعْرُوفِ مَنْ لا يَشْكُرُهُ لَكَ، فَقَدْ يَشْكُرُكَ عَلَيْهِ مَنْ لا يَسْتَمْتِعُ بِشَىْءٍ مِنْهُ وَ قَدْ تُدْرِكُ مِنْ شُكْرِ الشّاكِرِ اَكْثَرَ مِمّا اَضاعَ الْكافِرُ.⁽⁷³⁾
هـرگز ناسپاسى افراد از انجام دادن كار نيك دلسردت نكند، كه كسانى نيز هستند كه بى هيچ بهره يا منتى ، سپاست مى گويند، و چه بسا كه از سپاس سپاسگزاران بيش از آنچه ناسپاس ، تباه ساخته ، بهره مند شوى .
احسان كامل
اِكْمالُ الْمَعْرُوفِ اَحْسَنُ مِنِ ابْتِدائِهِ.⁽⁷⁴⁾
به انجام رساندن نيكى بهتر از آغازيدن آن است .
نشانه نيكوكار
اَلُْمحْسِنُ من صَدَّقَ اَقْوالَهُ اَفْعالُهُ.⁽⁷⁵⁾
نيكوكار كسى است كه كردار او گفتارش را تصديق كند.
پيشگامى در نيكى
اِغْتَنِمْ صَنائِعَ الاِْحْسانِ وَارْعَ ذِمَمَ الاِْخوانِ.⁽⁷⁶⁾
[آنگاه كه زمينه انجام ] كارهاى نيك [پيش آمد، آن ] را غنيمت شمار؛ و عهدها و پيمان هايى را كه با برادرانت بسته اى ، مراعات كن .
ماهيت نيكى
اَلْبِرُّ عَمَلٌ مُصْلِحٌ.⁽⁷⁷⁾
نيكى [در حق ديگران ] عملى است اصلاحگر.
ارزش نيكوكارى
اِفْعَلُوا الْخَيْرَ وَ لا تَحْقِرُوا مِنْهُ شَيْئاً فَاِنَّ صَغِيرَهُ كَبيرٌ وَ قَلِيلَهُ كَثِيرٌ.⁽⁷⁸⁾
نيكوكار باشيد و نيكوكارى را كوچك مشمريد، چرا كه خُردِ آن بزرگ و اندكش بسيار است .
پديده جاودانه
اَلْخَيْرُ لا يَفْنى .⁽⁷⁹⁾
كار خير هرگز فانى نمى شود.
ارزش نام نيك
وَ لِسانُ الصِّدْقِ يَجْعَلُهُ اللّهُ لِلْمَرْءِ فِى النّاسِ خَيْرٌ لَهُ مِنَ الْمالِ يَرِثُهُ غَيْرُهُ.⁽⁸⁰⁾
نـيـكـنـامى اى كه خدا براى كسى در ميان مردم ، مقرر مى دارد بهتر است براى او از مالى كه به عنوان ارث در ميان ديگران به يادگار مى ماند.
نيكى غير ماندگار
ما خَيْرٌ بِخَيْرٍ بَعْدُهُ النّارُ.⁽⁸¹⁾
خوشى و نيكى كه آتش (كيفر الهى ) را به دنبال داشته باشد، خوشى و نيكى نيست .
اختلاف
بدترين تلاش
بِئْسَ السَّعْىُ التَّفْرِقَةُ بَيْنَ الاَْليفَيْنِ.⁽⁸²⁾
بدترين تلاش ، جدايى انداختن ميان دو دوست است .
منشاء اختلاف
مَا اخْتَلَفَتْ دَعْوَتانِ اِلاّ كانَتْ اِحْديهُما ضَلالَةٌ.⁽⁸³⁾
هرگز دو دعوت اختلاف نكردند، مگر آن كه يكى از آن دو گمراهى باشد.
نكوهش تكروى
اِيّاكُمْ وَالْفُرْقَةَ فَاِنَّ الشّاذَّ مِنَ النّاسِ لِلشَّيْطانِ.⁽⁸⁴⁾
از تـفرقه و اختلاف بپرهيزيد، زيرا كسى كه از مردم كناره گرفت و تنها گشت ، از آن شيطان خواهد بود.
پرهيز از اختلاف
اَيُّهَا النّاسُ، ... عَرِّجُوا عَنْ طَريقِ الْمُنافَرَةِ وَ، ضَعُوا تيجانَ الْمُفاخَرَةِ.⁽⁸⁵⁾
اى مردم ... از اختلاف و پراكندگى به درآييد و تاج تفاخر و برترى جويى را از سر بنهيد.
شكوه از تفرقه
فـَيَا عَجَباً! وَ مَالِىَ لاَ اءَعْجَبُ مِنْ خَطَاءِ هذِهِ الْفِرَقِ عَلَى اخْتِلاَفِ حُجَجِها فِى دِينِها لا يَقْتَصُّونَ اءَثَرَ نَبِي ، وَ لاَ يَقْتَدُونَ بِعَمَلِ وَصِي .⁽⁸⁶⁾
شـگـفـتـا! چـرا تـعـجـب نـكـنـم ؟ از خـطـا و اشـتـبـاه ايـن گـروه هـاى پـراكـنـده بـا ايـن دلايـل مـخـتـلفـى كـه بـر مـذهـب خـود دارنـد؛ نـه گـام بـه جـاى گـام پـيغمبرى مى نهند و نه از عمل وصى پيغمبرى پيروى مى كنند.
اخلاق
بهترين همدم
حُسْنُ الْخُلْقِ خَيْرُ قَرينٍ.⁽⁸⁷⁾
خوش خوئى بهترين همدم است .
گرامى ترين حسب
اَكْرَمُ الْحَسَبِ حُسْنُ الْخُلْقِ.⁽⁸⁸⁾
گرامى ترين حسب و اصالت خانوادگى ، خوش خُلقى است .
معجزه خوشرويى
اَلْبِشْرُ يُطْفى نارَ الْمُعانَدَةِ.⁽⁸⁹⁾
خوشرويى ، آتش دشمنى را خاموش مى كند.
منش آزادمردان
اَلطَّلاقَةُ شيمَةُ الْحُرِّ.⁽⁹⁰⁾
گشاده رويى خصلت آزاد مرد است .
نيكى بدون هزينه
اَلْبِشْرُ إ سْداءُ الصَّنيعَةِ بِغَيْرِ مَؤُونَةٍ.⁽⁹¹⁾
خوشرويى احسانى است بى هزينه .
خوشرويى نسبت به دوستان
اَلْبِشْرُ يُونِسُ الرِّفاقَ.⁽⁹²⁾
خوشرويى به دوستان اُنس بيشترى مى دهد.
خوشرويى ، منشاء بخشش
اَلْبِشرُ اَوَّلُ النَّوالِ.⁽⁹³⁾
خوشرويى ، سرآغاز بخشش است .
همنشين بى بديل
لا قَرينَ كَحُسْنِ الْخُلْقِ.⁽⁹⁴⁾
هيچ همنشينى ، بسان خوش خلقى ، نيست .
ثمره خوش خويى
حُسْنُ الْخُلْقِ يُورِثُ الَْمحَبَّةَ و يُؤَكِّدُ الْمَوَدَّةَ.⁽⁹⁵⁾
خوش خلقى محبّت به جاى مى گذارد و به مودّت تحكيم مى بخشد.
مصافحه به هنگام ديدار
اِذا لَقيتُمْ إِخْوانَكُمْ فَتَصافَحُوا وَ اءَظْهِرُوا لَهُمُ الْبَشاشَةَ.⁽⁹⁶⁾
وقتى برادرانتان را ديدار كرديد با يكديگر دست بدهيد و خوشرويى خود را ظاهر كنيد.
ماهيت تندخويى
اَلْحِدَّةُ ضَرْبٌ مِنَ الْجُنُونِ، لاَِنَّ صاحِبَها يَنْدَمُ، فَإِنْ لَمْ يَنْدَمْ فَجُنُونُهُ، مُسْتَحْكَمٌ.⁽⁹⁷⁾
تـنـدخـويى نوعى ديوانگى است . چرا كه تندخو پشيمان گردد و اگر پشيمان نگشت ديوانگى اش استوار است .
معاشرت با مردم
مُقَارَبَةُ النَّاسِ فِى اَخْلاقِهِمْ اءَمْنٌ مِنْ غَوَائِلِهِمْ.⁽⁹⁸⁾
هماهنگى با اخلاق و رسوم مردم [در موارد مشروع ] مايه امنيت از دشمنى و كينه آنان است .
بهترين خوى ها
خَيْرُ الاَْخْلاقِ اَبْعَدُها مِنَ اللِّجاجِ.⁽⁹⁹⁾
بهترين خُلق ها آن است كه از ستيزه جويى دورتر باشد.
تعصب پسنديده
إِنْ كـَانَ لاَبـُدَّ مـِنَ الْعـَصـَبـِيَّةِ فـَلْيـَكُنْ تَعَصُّبُكُمْ لِمَكَارِمِ الْخِصَالِ وَ مَحَامِدِ الاَْفْعَالِ وَ مَحَاسِنِ الاُْمُورِ.⁽¹⁰⁰⁾
اگـر قـرار اسـت تـعـصّبى در كار باشد بايد به خاطر اخلاق پسنديده ، كردار نيك و كارهاى خوب باشد.
ثمره اخلاق زشت
مَنْ لَمْ يُصْلِحْ اَخْلاقَهُ كَثُرَتْ بَوائِقُهُ.⁽¹⁰¹⁾
كسى كه اخلاقش را اصلاح نكند گرفتارى هايش زياد شود.
رابطه خودسازى و تربيت
اُحْصُدِ الشَّرَّ مِنْ صَدْرِ غَيْرِكَ بِقَلْعِهِ مِنْ صَدْرِكَ.⁽¹⁰²⁾
با ريشه كن كردن بدى از سينه خود، بدى را از سينه ديگران ، بيرون كن !
لجاجت
اَللِّجاجُ عُنْوانُ الْعَطَبِ.⁽¹⁰³⁾
خصومت كردن با مردم ، مبداء هلاكت است .
ادب
عامل تزكيه
سَبَبُ تَزْكِيَةِ الاَْخْلاقِ حُسْنُ الاَْدَبِ.⁽¹⁰⁴⁾
ادب نيكو سبب تزكيه اخلاق است .
بهترين ميراث
خَيْرُ ما وَرَّثَ الاَّْباءُ الاَْبْناءَ الاَْدَبُ.⁽¹⁰⁵⁾
بهترين ارث پدران براى فرزندان ، ادب است .
برترين يادگار
لا ميراثَ كَالاَْدَبِ.⁽¹⁰⁶⁾
ميراثى ماندگارتر و سودمندتر از ادب نيست .
بهترين ادب
اءَفْضَلُ الاَْدَبِ اءَنْ يَقِفَ الاِْنْسانُ عِنْدَ حَدِّهِ وَ لا يَتَعَدّى قَدْرَهُ.⁽¹⁰⁷⁾
برترين ادب آن است كه انسان حدّ خود را پاس دارد و از اندازه خويش پا فراتر ننهد.
ملاك سنجش انسان
إِنَّكَ مُقَوَّمٌ بِاءَدَبِكَ فَزَيِّنْهُ بِالْحِلْمِ.⁽¹⁰⁸⁾
تو با ادبت سنجيده مى شوى ؛ پس آن را با بردبارى زينت بخش .
شرافت آدمى
اِنَّمَا الشَّرَفُ بِالْعَقْلِ وَالاَْدَبِ، لا بِالْمالِ وَالْحَسَبِ.⁽¹⁰⁹⁾
هـمـانـا شـرافـت آدمـى بـه سـبـب عـقـل و ادب اسـت نـه بـا مال و حسب .
ادب در برابر پدر و معلم
قُمْ عَنْ مَجْلِسِكَ لاَِبيكَ وَ مُعَلِّمِكَ وَ إِنْ كُنْتَ اءَميراً⁽¹¹⁰⁾.
به احترام پدر و معلّمت از جاى برخيز. اگر چه فرمانروا باشى .
ادب آموزى از ديگران
اِسْتَقْبِحْ مِنْ نَفْسِكَ ما تَسْتَقْبِحُ مِنْ غَيْرِكَ.⁽¹¹¹⁾
آنچه براى ديگران زشت مى دانى براى خود نيز زشت بدان .
اسراف
ريخت و پاش ناميمون
اَلا وَ اِنَّ اِعْطاءَ الْمالِ فى غَيْرِ حَقِّهِ تَبْذيرٌ وَ اِسْرافٌ وَ هُوَ يَرْفَعُ صاحِبَهُ فِى الدُّنْيا وَ يَضَعُهُ فِى الاَّْخِرَةِ وَ يُكْرِمُهُ فِى النّاسِ وَ يُهينُهُ عِنْدَ اللّهِ.⁽¹¹²⁾
آگـاه بـاشـيـد كـه بخشيدن مال (بيت المال ) در مورد ناشايست ، اسراف و تبذير است و اسراف گرچه صاحبش را در دنيا بالا مى برد ولى در آخرت ساقطش مى نمايد. و در ميان مردم عزيز مى دارد ولى در نزد خدا پست و خوارش مى سازد.
اصلاح
ارزش اصلاح ميان دو نفر
... صَلاحُ ذاتِ الْبَيْنِ اءَفْضَلُ مِنْ عامَّةِ الصِّلاةِ وَالصِّيامِ.⁽¹¹³⁾
آشتى دادن ميان مردمان از همه نماز و روزه [مستحبّى ] بهتر است .
امانت
امانت دارى
اَدِّ الاَْمانَةَ اِلى مَنِ ائْتَمَنَك وَ لا تَخُنْ مَنْ خانَكَ.⁽¹¹⁴⁾
امانت آن كس كه تو را امين دانسته ادا كن و به آن كس كه به تو خيانت كرده است خيانت مكن .
خيانت در امانت
مِنْ اءَفْحَشِ الْخِيانَةِ خِيانَةُ الْوَدائِعِ.⁽¹¹⁵⁾
بدترين نوع خيانت ، خيانت در امانت ها است .
برترين مرتبه ديندارى
عَلَيْكَ بِالاَْمانةِ فَاِنَّها اَفْضَلُ دِيانَةٍ.⁽¹¹⁶⁾
امانتدار باش كه برترين (مرتبه ) ديانت است .
امر به معروف و نهى از منكر
ارزش امر به معروف و نهى از منكر
مـا اَعـْمـالُ الْبـِرِّ كـُلُّهـا وَالْجـِهـادُ فـى سـَبـيلِ اللّهِ عِنْدَ الاَْمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْىِ عَنِ الْمُنْكَرِ؛ اِلاّ كَنَفْثَةٍ فى بَحْرٍ لُجِّي .⁽¹¹⁷⁾
همه كارهاى نيك و جهاد در راه خدا، در برابر امر به معروف و نهى از منكر بيش از قطره اى [آب دهانى ] در برابر درياى خروشان نيست .
خُلق خدايى
اِنَّ الاَْمـْرَ بـِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْىَ عَنِ الْمُنْكَرِ لَخُلْقانِ مِنْ خُلْقِ اللّهِ سُبْحانَهُ وَ اِنَّهُما لا يُقَرِّبانِ مِنْ اءَجَلٍ وَ لايَنْقُص انِ مِنْ رِزْقٍ.⁽¹¹⁸⁾
هـمـانـا امر به معروف و نهى از منكر دو خُلق از اخلاق خداوندى است و اين دو صفت و فعاليت نه مرگى را نزديك مى كنند و نه از روزى كسى مى كاهند.
پايه شريعت
قَوامُ الشَّريعَةِ الاَْمْرُ بِالْمَعْروفِ وَالنَّهىُ عَنِ الْمُنْكَرِ.⁽¹¹⁹⁾
قوام شريعت به امر به معروف و نهى از منكر است .
پشتوانه مؤ منان
مَنْ اَمَرَ بِالْمَعْرُوفِ شَدَّ ظُهُورَ الْمُؤْمِنينَ.⁽¹²⁰⁾
هر كس امر به معروف كند پشت مؤ منان را سخت و محكم گرداند.
اهل معروف
اءُؤْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ تَكُنْ مِنْ اَهْلِهِ.⁽¹²¹⁾
امر به معروف كن تا از اهل معروف باشى .
نقش امر به معروف
اَلاَْمْرُ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحةٌ لِلْعَوامِ.⁽¹²²⁾
امر به معروف ، مصلحتى است براى عموم جامعه .
مقابله با تبهكارى
مَنْ نَهى عَنِ الْمُنْكَرِ اءرْغَمَ اُنُوفَ الْفاسِقينَ.⁽¹²³⁾
هر كس نهى از منكر كند بينى فاسقان را بر خاك مالد.
فلسفه تشريع نهى از منكر
فَرَضَ اللّهُ... النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ رَدْعاً لِلسُّفَهاءِ.⁽¹²⁴⁾
خداوند نهى از منكر را براى بازداشتن بى خردان واجب نمود.
نفرين شدگان
لَعَنَ اللّهُ الاَّْمِرينَ بِالْمَعْرُوفِ التّارِكينَ لَهُ وَالنّاهينَ عَنِ الْمُنْكَرِ الْعامِلينَ بِهِ!⁽¹²⁵⁾
لعـنـت خـدا بـر آنـان باد كه به معروف امر مى كنند و خود آن را وامى گذارند و از منكر نهى مى كنند و خود بدان دست مى يازند.
نهى از منكر عملى
اَنْكِرِ الْمُنْكَرَ بِيَدِكَ وَ لِسانِكَ.⁽¹²⁶⁾
زشتى منكر را با دست و زبانت آشكار كن .
علت هلاكت امت هاى پيشين
فـَاِنَّ اللّهَ سـُبـْحـانـَهُ لَمْ يـَلْعـَنِ الْقـَرْنَ الْمـاضِىَ بَيْنَ اَيْديكُمْ اِلاّ لِتَرْكِهِمُ الاَْمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْىَ عَنِ الْمُنْكَرِ.⁽¹²⁷⁾
خداوند سبحان نسل گذشته را مورد لعن و نفرين و عذاب خويش قرار نداد مگر به سبب اينكه امر به معروف و نهى از منكر را ترك كردند.
امنيت
بدى ناامنى
شَرُّ الاَْوْطان ما لَمْ يَاءمَنْ فيهِ الْقُطّانُ.⁽¹²⁸⁾
بدترين وطن ها آن است كه اقامت كنندگان در آن ايمن نباشند.
نعمت گوارا
لا نِعْمَةَ اَهْنَاءُ مِنَ الاَْمْنِ.⁽¹²⁹⁾
هيچ نعمتى گواراتر از امنيت نيست .
آسايش در گرو امنيت
رِفاهِيَّةُ الْعَيْشِ فِى الاَْمْنِ.⁽¹³⁰⁾
آسايش زندگى در امنيت است .
بدترين شهرها
شَرُّ الْبِلادِ بَلَدٌ لا اَمْنَ فيهِ وَ لا خِصْبَ.⁽¹³¹⁾
بدترين شهرها شهرى است كه در آن امنيّت و ارزانى نباشد.
انسان
شگفتى انسان
اِعـْجـَبـُوا لِهـذَا الاِْنـْسـانِ، يـَنـْظـُرُ بـِشـَحـْمٍ، وَ يـَتـَكَلَّمُ بِلَحْمٍ، وَ يَسْمَعُ بِعَظْمٍ وَ يَتَنَفَّسُ مِنْ خُرْمٍ.⁽¹³²⁾
از ايـن آدمـى در شـگـفـت شويد: با پيه مى نگرد و با گوشت سخن مى گويد و با استخوان مى شنود و از شكافى دم برمى آورد.
ناتوانى انسان
مـِسـْكـيـنٌ ابـْنُ آدَمَ: مـَكـْتـُومُ الاَْجـَلِ، مـَكـْنـُونُ الْعـِلَلِ، مـَحْفُوظُ الْعَمَلِ، تُؤْلِمُهُ الْبَقَّةُ، وَ تَقْتُلُهُ الشَّرْقَةُ، وَ تُنْتِنُهُ الْعَرْقَةُ.⁽¹³³⁾
بـيـنـوا و بيچاره فرزند آدم ؛ مرگش پنهان ، بيمارى ها و دردهايش پوشيده و كردارش نگاشته اسـت ، و پـشـه اى او را آزار رسـانـد، جـرعـه اى گـلوگـيـر بـكـشـدش و عرق ، تن وى را گَنْده گرداند.
انصاف
روش شريفان
اَلاِْنْصافُ شيمَةُ الاَْشْرافِ.⁽¹³⁴⁾
انصاف خصلت بزرگان است .
انصاف ، پلكان عزت
اءَلا اِنَّهُ مَنْ يُنْصِفُ النّاسَ مِنْ نَفْسِهِ لَمْ يَزِدْهُ اللّهُ اِلاّ عِزّاً.⁽¹³⁵⁾
بدانيد كه هر كس با مردم به انصاف رفتار كند، خداوند جز بر عزّت او نيفزايد.
انصاف در برابر ولى نعمتان

پرسشى در اين جا مطرح مى شود كه حضرت مهدى(ع) چه مدت پس از ظهور زندگى  مى كند و چگونه از دنيا مى رود.
آنچه مسلّم است, مدت حكومت و حاكميت مهدى(ع), بايد به اندازه اى باشد كه پايه هاى ظلم و ستمگرى ويران گردد و بر جاى آن بنياد عدل و داد استوار گردد بدون ترديد, اين مسائله اساسى, زمان مى طلبد و فرصت مى خواهد. كارى است كارستان و بنا نيست كه همه امور را آن حضرت براساس معجزه و روش غير عادى به پيش ببرد, بنابراين عقل و شواهد ديگرى اقتضا مى كند كه آن حضرت مدتى طولانى حيات داشته باشد تا بتواند در اين دنياى گسترده, تحولى همه جانبه و فراگير, ايجاد كند و جهان را به اسلام و ارزشهاى اسلامى آشنا سازد.
اما اين مدت چه اندازه به طول مى انجام, خيلى روشن نيست, روايات وارده از طريق عامه و خاصه, گوناگون است:
پنج, بيست, سى و چهل سال, در منابع اهل سنت(1).
نوزده, بيست, سيصد و نه سال, درمنابع شيعى(2).
اما اين كه چگونه از اين جهان خواهد رفت, به مرگ طبيعى يا غير طبيعى؟
اختلافهايى در روايات به چشم مى خورد.
برخى از روايات مى گويند كه آن حضرت مدتى حكومت خواهد كرد سپس وفات مى كند و مسلمانان بر او نماز مى گذارند.(3)
از بعضى از روايات استفاده مى شود كه مرگ آن حضرت طبيعى نخواهد بود و به دست جنايتكاران, با مشخصاتى كه براى آنان درروايات ذكر شده, به شهادت مى رسد(4).
بررسى و قضاوت در اين امر مبتنى بر دو مسائله است:
1. آيا همه امامان معصوم(ع) شهيد مى شوند, يا امكان دارد كه به مرگ طبيعى از دنيا بروند. در فرض اول, دليل و مستند آن چيست؟
2. اگر در ساير ائمه(ع) پذيرفتيم كه همه به شهادت رسيده اند, نسبت به امام زمان(ع) چه خواهد شد؟ اجل طبيعى يا شهادت؟
بدون ترديد, امامان معصوم(ع) تا زمان امام عصر(ع), همگى معاصر با سردمداران پليد و حاكمان قسى القلب و خون آشامى بوده اند, آسايش و آرامش نداشته اند.
اما آيا همه آن بزرگواران, به شهادت رسيده اند, يا خير, برخى از آنان به مرگ طبيعى از دنيا رفته اند, بين علماى شيعى نزديك به زمان معصوم, اختلاف است:
شيخ صدوق بر اين باور است:
(همه معصومين(ع), به اجل غير طبيعى از دنيا رفته اند... كسى كه چنين عقيده نداشته باشد از ما نيست.)(5)
شيخ مفيد, درجواب صدوق مى نويسد:
(فاما ما ذكره ابوجعفر, رضى اللّه عنه, من مضى نبينا والائئمة(ع) بالسّم والقتل فمنه ثابت ومنه مالم يثبت والمقطوع به ان اميرالمؤمنين(ع) الحسن(ع) والحسين(ع) خرجوا من الدنيا بالقتل ولم يمت احدهم حتف انفه وممن مضى بعدهم مسموماً موسى بن جعفر(ع) ويقوى فى النفس امرالرضا(ع) وان كان فيه شك, فلا طريق الى الحكم فيمن عداهم بانهم سموا اواغتيلوا اوقتلوا صبراً, فالخبر بذلك يجرى مجرى الائرجاف وليس بتيقنه سبيل)(6).
آنچه را كه شيخ صدوق در رابطه با درگذشت پيامبر(ص) وامامان معصوم(ع) به ستم و قتل گفته, برخى از آنها ثابت است و برخى مشكوك. اما شهادت اميرالمؤمنين على و امام حسن و امام حسين(ع) به قتل حتمى و قطعى است. پس از ايشان, مسموميّت و شهادت موسى بن جعفر(ع) نيزقطعى و مسلم است. درباره امام رضا(ع) نيز قول قوى مسموميت و شهادت ايشان است, گرچه جاى ترديد هست. اما در ديگر ائمه(ع) راهى براى اثبات اين كه آنان به وسيله ستم يا ترور و يا قتل صبر, به شهادت رسيده اند, در دست نيست.
آنچه از راه احساسات گفته مى شود, يقين آور نخواهد بود.
علامه مجلسى پس از آن كه روايات را زير عنوان: (انّهم عليهم السلام لايموتون الا بالشهادة) مى آورد, نظر شيخ مفيد را مورد نقد و بررسى قرار مى دهد و مى نويسد:
(با توجه به اخبار فراوانى كه مبنى بر شهادت ائمه(ع) در دست است و نيز نمونه هاى خاصى كه در برخى از آنان وجود دارد, نمى توان آن را نفى كرد. البته غير از على و فاطمه و حسن و حسين و موسى بن جعفر و على بن موسى الرضا(ع) كه دليل قطعى بر شهادت آنان داديم در ديگر ائمه(ع) چنين دليل قطعى نداريم, اما دليل برنفى هم نداريم و قرائن و و شواهد تاريخى مؤيد شهادت آنان نيز هست. شايد مقصود شيخ مفيد هم نفى قطع و تواتراست, نه ردّ و نفى اصل مسائله.(7)) بزرگانى كه به شهادت همه امامان معصوم(ع), به دست جنايتكاران قائل هستند دلايلى دارند,از جمله:امام رضا مى فرمايد:
(ما منا الامقتول)(8).
يا امام حسن مجتبى(ع) مى فرمايد:
(والله لقد عهد الينا رسول اللّه(ص) ان هذا الائمر عليكم اثنا عشر اماماً من ولد على وفاطمة, مامنا الامسموم او مقتول)(9).
به خدا سوگند, پيامبر(ص) به ما اين عهد و وعده را داد كه امر امامت را دوازده تن از فرزندان على و فاطمه(ع) به دست خواهند گرفت و هر يك از آنان, مسموم يا مقتول خواهند شد.
قائلين به شهادت ائمه, اصل كلى رااز اين روايات استفاده كرده اند و بر اين نظرند كه ساختار بدنى پيامبر(ص) و امامان(ع) به گونه اى است كه زمينه و ظرفيت حيات و عمر طولانى را دارند, مگر عارضه و حادثه اى از خارج بر آنان تحميل شود(10).
ولى برخى از بزرگان كليت اين احاديث : (مامنا الامسموم او مقتول) را نپذيرفته اند.
طبرسى مى نويسد:
(بسيارى از اصحاب ما, بر اين باورند كه امام حسن عسگرى(ع) و ساير ائمه(ع) با شهادت از دنيا رفته اند و بر اين معنى به روايتى از امام صادق(ع) استدلال كرده اند كه: (ما منا الامقتول او شهيد) والله اعلم بحقيقة ذلك).(11)
جمله اخير ايشان گوياى اين معنى است كه شهادت همه ائمه(ع) در نظر ايشان قطعى و مسلّم نبوده است.
با توجه به نكات ياد شده روشن شد كه اگر نظر شيخ صدوق را بپذيريم و به روايات (مامنا الامسموم او مقتول) پايبند باشيم و آنها را از نظر سندبپذيريم, امام زمان(ع) به دست جنايتكاران به شهادت مى رسد. ولى اگر قول شيخ مفيد را بپذيريم و به روايات: (مامنا الامسموم او مقتول) پاينبد نباشيم بايد بگوييم كه چگونگى مرگ آن عزيز, روشن نيست. واللّه اعلم.

---

(1)(سنن ابى داوود), ج;116/4 داراحياء السنّة النبويّة.
(2) (اعلام الورى بائعلام الهدى), طبرسى, 434, دارالمعرفة, بيروت; (كتاب الغيبة) شيخ طوسى471/,474 ; (بحارالائنوار), ج280/52, 299.
(3) (بحار الائنوار), ج383/52.
(4) (تاريخ ما بعد الظهور), سيد محمد صدر;881/ مكتبة الائم اميرالمؤمنين العامة, اصفهان.
(5) (اعتقادات), شيخ صدوق, تحقيق عصام عبدالسيد, چاپ شده در مصنفات شيخ مفيد, ج 99/5, كنگره شيخ مفيد.
(6) (تصحيح الاعتقاد) شيخ مفيد, حسين درگاهى, چاپ و مصنفات شيخ مفيد, ج5 131/..
(9-7) (بحارالائنوار),ج27/213, 216, 217 .
(10) (تاريخ الغيبة الصغرى) 230/, مكتبة الائمام اميرالمؤمنين, اصفهان.
(11) (اعلام الورى) 349/.

ایقدر بی معرفت نباشید نظر بدید

ولادت و زندگى مهدى موعود(عج), از رخدادهاى مهم است و ريشه در باور دينى  مسلمانان دارد. اعتقاد به تولد, حيات طولانى, ظهور و امامت آن حضرت, مسائله اى است اساسى كه نقش سرنوشت ساز و جهت بخشى را به زندگى و رفتاردين باوران, بويژه شيعيان داده است.احاديث فراوانى از پيامبر(ص) و امامان معصوم(ع) از طريق سنّى و شيعه رسيده كه بيانگر ويژگيهاى شخصى امام زمان(عج) است: از خاندان رسالت, از فرزندان فاطمه(ع), نهمين فرزند امام حسين(ع), دوازدهمين پيشواى شيعيان و...(1)
گزارشگران تاريخ نيز, چه آنان كه پيش از ولادت وى مى زيسته اند و چه آنان كه در زمان ولادت و پس از آن بوده اند, از اين ولادت پر بركت خبر داده اند و برخى از آنان كه توفيق ديدار و مشاهده مهدى(عج) را داشته اند از شمايل و اوصاف آن امام سخن گفته اند.(2)
با وجود اين شواهد و قراين, كه در درستى آنها ترديدى نيست, هنوز درباره زندگى و شخص آن حضرت, مسايل و مطالبى مطرح است كه بحث و بررسى بيشتر و دقيق ترى را مى طلبد.
در اين نوشتار, بر آنيم كه ضمن اشاره گذرا به سير طبيعى زندگى امام عصر(عج), از آغاز تولد تا عصر ظهور, به اندازه توان و مجال, به برخى از پرسشها پاسخ بدهيم.

 

حضرت مهدى(عج), ولادت استثنايى داشته و اين,براى بسيارى سؤال انگيز بوده و هست. از اين روى ,ترسيم و تصوير و شرح مقدمات ولادت و برخورد مخالفان و دشمنان اهل بيت(ع), در برابر اين پديده, ضرور مى نماد.جريان امامت پيشوايان معصوم(ع), پس از رسول خدا(ص) فراز و فرودهاى گوناگونى پيدا كرد. امامان(ع), با حفظ استراتژى كلى و خطوط اساسى امامت, در رابطه با حفظ مكتب و ارزشهاى آن, تاكتيكها و روشهاى گونه گونى را در برابر ستم پيشگان, در پيش گرفتند.
اين فراز و نشيبها, تا زمان امامت على بن موسى الرضا(ع), استمرار داشت و امامان اهل بيت, هر يك به تناسب زمان و مكان و ارزيابى شرايط و اوضاع سياسى و اجتماعى, موضعى خاص انتخاب مى كردند.
پس از امام رضا(ع), جريان امامت شكل ديگرى يافت.
امام جواد, و امام هادى و امام حسن عسگرى(ع), در برابر دستگاه حاكم و خلفاى عباسى موضعى يگانه برگزيدند.
از آن جا كه اين بزرگواران, زير نظر مستقيم و مراقبت شديد خليفه وقت, در حصر و حبس به سر مى بردند, حركتها, هدايتها و رهبريهاى آنان محدود شد وفرصت هرگونه حركت سياسى, از آنان سلب گرديد.
اين محاصره و سخت گيرى, نسبت به امامان سه گانه, از تزويج دختر خليفه به امام جواد(ع) آغاز شد(1) و با فراخوانى امام هادى(ع) و فرزندش امام حسن(ع) به مركز خلافت (سامراء) و سكونت دادن آنان در محله (عسكر) ادامه يافت.(2)
گزارشهاى جاسوسان خليفه از مدينه به وى رسيد كه امام هادى(ع) محور و ملجائ شيعيان و دوستداران اهل بيت گرديده است. اگر اين مرز وبوم را مى خواهى اقدام كن.
متوكل عباسى, پيامى به والى مدينه نوشت وافرادى را براى آوردن امام, به سامراء گسيل داشت.
به اين اقدام هم بسنده نكرد, پس از اقامت امام در سامرا, گاه و بى گاه ماموران خود را به خانه امام مى فرستاد. بارها و بارها آن حضرت را به پيش خليفه بردند, و مورد آزار و اذيت قرار دادند. (3)
روز به روز,حلقه محاصره تنگ تر مى شد. و ملاقات شيعيان با امام دشوارتر. البته علت اصلى اين سخت گيريها, از ناحيه حكومت, بيم از انقلاب و شورش مردم عليه آنان وجلوگيرى از رسيدن وجوه شرعى و اموال به امام(ع) و مسائلى از اين دست بود.
پس از امام هادى(ع) و در زمان امامت امام حسن(ع), اين فشارها به اوج رسيد و دشمن, با تمام توان و تلاش, در برابر آن حضرت موضع گرفت و ارتباط شيعيان با امام (ع) را به پايين ترين حدّ رساند. آزار و شكنجه و زندانهاى مكرّر آن حضرت, گوياى اين حقيقت است, بويژه اين كه دشمن احساس كرده بود آنچه را كه از آن نگران است, در شرف تكوين و وقوع قرار گرفته از اين روى, مى كوشيد تا واقعه را پيش از وقوع آن علاج كند.
تولد مهدى موعود(عج), به عنوان دوازدهمين پيشواى شيعيان, با نشانه هايى چون:
نهمين فرزند امام حسين(ع), چهارمين فرزند امام رضا(ع) و... مشهور شده بود و مسلمانان حتى حاكمان, آن را بارها از زبان راويان و محدثان شنيده بودند و مى دانستند كه تولد اين نوزاد با اين ويژگيها, از اين خانواده, بويژه خانواده امام حسن عسكرى(ع) بيرون نيست و روزى فرزندى از آن خانواده به دنيا خواهد آمد كه حكومت عدل و داد بر پا خواهد كرد و ضمن فرمانروايى بر شرق و غرب, بنياد ظلم را بر خواهد انداخت.
از اين روى بر فشارها و سخت گيرى هاى خود نسبت به امام حسن عسكرى(ع), مى افزودند, مگر بتوانند با نابودى ايشان از تولد مهدى(عج) و تداوم امامت جلو بگيرند(4) اما برخلاف برنامه ريزيها و پيشگيريهاى دقيق و پى در پى آنان, مقدمات ولادت امام زمان(عج) آماده شد و توطئه هاى دشمنان, راه به جايى نبرد.
امام هادى(ع), در زمان حيات خويش مى دانست كه آخرين حجت خدا در زمين از نسل اوست. از اين روى در مساله ازدواج فرزند برومند خود, حسن بن على اهتمام تام داشت و براى روييدن و رشد آن شجره طيّبه, به دنبال سرزمينى طيّب و طاهر مى گشت.
داستان ازدواج امام حسن(ع) به دو گونه روايت شده است, لكن آنچه با قرائن و روند طبيعى مساله سازگارتر مى آيد آن است كه: خواهر امام هادى(ع), حكيمه خاتون, كنيزان فراوان داشت. امام هادى(ع) يكى از آنان را به نام (نرجس), كه از آغاز زير نظر وى فرائض و معارف دينى را به درستى فرا گرفته بود, به نامزدى فرزندش در آورد وبا مقدماتى كه در كتابهاى تاريخى آمده است, به عقد ازدواج امام حسن(ع) در آورد.(5) مدتى از اين ازدواج مبارك گذشت دوستان و شيعيان در انتظار ولادت آخرين ستاره امامت, روز شمارى مى كردند و نگران آينده بودند.
امام حسن(ع) , گه گاه, نويد مولودش را به ياران مى داد:
(... سيرزقنى الله ولداً بمنّه ولطفه)(6).
به زودى خداوند به من فرزندى خواهد داد و لطف و عنايتش را شامل من خواهد كرد.
با تلاوت مكرر آيه شريفه:
(يريدون ليطفئوا نوراللّه بائفواههم واللّه متمّ نوره ولو كره الكافرون)(7).
به ياران اميد و بشارت مى داد كه هيچ نقشه و مكرى نمى تواند جلو اين قدرت و حكمت خداوندى را بگيرد وروزى اين وعده به تحقق مى رسد.
از آن سو, دشمن نيز,آنچه در توان داشت به كار گرفت, تا اين وعده بزرگ الهى, تحقق نيابد: قابله هاى فراوانى در خانواده هاى منسوب به امام حسن(ع), بويژه در منزل امام(ع) گمارد, امام را بارها به زندان افكند, مامورانى را گمارد كه اگر فرزند پسرى در خانه امام ديدند,نابودش كنند و...(8)
اما بر خلاف اين تلاشها, نرجس خاتون حامل نور امامت شد و جز امام حسن(ع) و افراد خاصى از وابستگان و شيعيان آن حضرت, از اين امر, آگاه نشدند(9).
تقدير الهى بر تدبير شيطانى ستمگران پيروز شد و درشب نيمه شعبان سال 255 ه.ق.
آن مولود مسعود, قدم به عرصه وجود نهاد و نويد امامت مستضعفان و حاكميت صالحان را داد(10).
امام حسن(ع) كه آرزوى خود را بر آورده ديد, فرمود:
(زعمت الظلمة انّهم يقتلونى ليقطعوا هذا النسل فكيف راوا قدرة اللّه(11)...)
ستمگران بر اين پندار بودند كه مرا بكشند, تا نسل امامت منقطع گردد, اما از قدرت خداوند غافل بودند.
بدين ترتيب, در آن شرايط رعب و وحشت و در آن فضاى اختناق و حاكميت خلفاى جور, دوازدهمين ستاره فروزان امامت و ولايت طلوع كرد و با تولدش, غروب و افول ستمگران و حاكميت ستمديدگان را اعلام كرد. (12)

ياد آورى دو نكته:
1. ولادت پنهانى
معمولاً كسى كه داراى فرزند مى شود, خويشان, دوستان و همسايگان از آن آگاه مى شوند, بويژه اگر شخص داراى موقعيت اجتماعى باشد, اين مساله از كسى پوشيده نمى ماند. چگونه مى توان تصور كرد كه براى امام حسن(ع) نوزادى به دنيا بيايد و مخالفان, با آن همه دقت و حساسيّت و گماردن جاسوسهاى فراوان در منزل امام و وابستگان آن حضرت, از تولد نوزاد آگاه نگردند.
آيا اين مساله عادى و طبيعى بود, يا اعجاز و خرق عادت؟
پاسخ: امام حسن(ع), از پيش گوييها آگاه بود و اهميّت و عظمت آن مولود را نيز به درستى مى دانست و از حساسيت دشمنان درباره تولد اين نوزاد, غافل نبود و اوضاع سياسى و شرايط اجتماعى را كاملاً مى شناخت, از اين روى, به گونه اى,مقدمات و پيش زمينه هاى ولادت فرزندش را فراهم ساخت كه نه تنها دشمنان, بلكه بسيارى از دوستان هم از اين امر آگاه نشدند. بنابراين, مى توان گفت:
تدبير و كياست و حزم و دور انديشى امام حسن(ع) ايجاب مى كرد تا آن حضرت به گونه اى اين ماموريت را به انجام رساند كه دشمنان در هدفهاى شوم خود, ناكام بمانند و چنين هم شد.
به همين جهت, شيخ طوسى, ولادت پنهانى امام زمان(ع) را امرى عادى و معمولى دانسته و مى نويسد:
(اين نخستين و آخرين حادثه نبوده است و در طول تاريخ بشرى, نمونه هاى فراوان داشته است.(13)).
اشاره دارد, به: ولادت پنهانى ابراهيم(ع), به دور از چشم نمروديان(14) و ولادت پنهانى موسى(ع) به دور از چشم فرعونيان.(15)

2. مكان تولد و نگهدارى
در اين باره, چند احتمال وجود دارد:
الف. در سامرا به دنيا آمد و تا آخر عمر پدر بزرگوارش, در آن جا زيست.
ب. در سامرا متولد شد و پيش از درگذشت پدر, به مكه فرستاده شد.
ج. در سامرا قدم به عرصه وجود نهاد و براى حفاظت و رشد, او را به مدينه بردند.
د. در مدينه زاده شد و در همان جا ادامه حيات داد.
براى هر يك از اين احتمالها شواهد و قرائنى است كه به نقد و بررسى آنها مى پردازيم.

دلايل احتمال اول
1. براى احتمال اول, دسته اى از روايات را كه بيانگر تبريك و تهنيت شيعيان,بر امام حسن(ع) است, شاهد آورده اند, از جمله:ابوالفضل الحسين بن الحسن العلوى گويد:
(دخلت على ابى محمد(ع) بسرّ من راى فهناته بسيّدنا صاحب الزمان عليه السلام لما ولد)(16).
در سامرا, به منزل امام حسن(ع) رفتم و ولادت سرورمان, صاحب الزمان(ع) را به وى تبريك گفتم.
اين گونه روايات, مى رساند: گروهى از شيعيان سامرا كه از تولد فرزند امام حسن(ع) با خبر شده اند, براى عرض تبريك, به خدمت ايشان رسيده اند.
به نظر ما, اين گونه روايات, دلالتى ندارند بر اين كه مهدى(ع), در منزل امام (ع) به دنيا آمده, ياخير, زيرا امكان دارد, درمحلّ ديگرى به دنيا آمده و خبر ولادت وى, به اصحاب و ياران خاص رسيده است و آنان براى تبريك, به منزل امام(ع) در سامرا رفته اند.
2. رواياتى كه به عبارات گوناگون, از زبان حكيمه خاتون, نقل شده است, از جمله:
دعوت امام حسن(ع), از ايشان در شب ولادت مهدى(ع), براى كمك به نرجس خاتون و مشاهده وى, امام زمان(ع) را به هنگام ولادت و پس از آن, در سامرا(17).
به اين دسته از روايات هم نمى توان اعتماد كرد,زيرا, در برابر اين دسته از روايات, روايت ديگرى است كه تعارض دارد با آنها. نقل كرده اند:
(شخصى پس از وفات امام حسن(ع) در مدينه به خدمت حكيمه خاتون مى رسد و از ايشان مى پرسد: امام ِپس از امام حسن(ع) كيست؟
ايشان پاسخ مى دهد: زمين خالى از حجت نيست و فرزند امام حسن(ع) جانشين اوست.
راوى مى پرسد: كه شما فرزند ايشان را ديده ايد يا شنيده ايد.
مى گويد: شنيده ام(18))
اصولاً, رواياتى كه از طريق حكيمه در اين باره رسيده است, اضطراب دارند و روشن نيستند. و نمى توان برآنها براى اثبات اين احتمال, استدلال كرد.
3. رواياتى كه بيانگر ديدن امام زمان, توسط گروهى از اصحاب, در منزل امام حسن عسكرى(ع) است.
* امام, در پاسخ آنان كه درخواست ديدن جانشين وى را دارند, مى فرمايد:
(... هذا امامكم من بعدى وخليفتى عليكم, اطيعوه ولاتتفرقوا من بعدى فتهلكوا فى اديانكم, اما ا…نكم لاترونه بعد يومكم هذا. قالوا: فخرجنا من عنده فما مضت الاايام قلائل حتى مضى ابومحمد(ع).(19))
پس از من, اين پسر, امام شماست و خليفه من است در ميان شما. امر او را اطاعت كنيد از گرد رهبرى او پراكنده نشويد كه هلاك مى گرديد و دينتان تباه مى شود.
اين را هم بدانيد كه شما او را پس از امروز, نخواهيد ديد.
آن جمع گفتند: از نزد امام بيرون آمديم, و روزى چند نگذشت تا اينكه امام حسن(ع) درگذشت.
* از اين قبيل است ملاقات احمد بن اسحاق و سعد با امام حسن(ع).
احمدبن اسحاق مى گويد: براى آن حضرت مقدارى وجوه شرعى از طرف مردم بردم. در پايان خواستم پرسشهايى مطرح كنم.امام حسن (ع) فرمود:
(... والمسائل التى اردت ان تساله فاسال قرة عينى واوما الى الغلام فسال سعد الغلام المسائل, وردّ عليه باحسن اجوبة, ثم قال مولانا الحسن بن على الى الصلاة مع الغلام وجعلنا نختلف بعد ذلك الى منزل مولانا(ع) فلا نرى الغلام بين يديه.(20))
پرسشهايى كه دارى از نور چشم من (اشاره فرمود به مهدى(ع)) بپرس. سعد آنچه
خواست پرسيد و آن پسر, با بهترين شيوه پاسخ داد.
سپس امام يازدهم فرمود: نماز را با وى بخوانيد.
از آن پس به خانه امام رفت و آمد داشتيم,لكن آن حضرت را نديديم.
* مردى از شيعيان از اهل فارس مى گويد:
(به سامرا رفتم. جلو منزل امام حسن(ع) رسيدم, بدون اين كه اذن بطلبم,امام (ع) مرا به داخل خانه فرا خواند. هنگامى كه وارد شدم و بر وى سلام كردم از افرادى احوال پرسى كرد.
سپس فرمود: بنشين و پرسيد به چه انگيزه اى به اين جا آمدى؟
عرض كردم: براى خدمت به شما.
فرمود: در خانه ما باش.
از آن روز به بعد, با ساير خدمتگزاران در خدمت امام(ع) بودم. گاهى مسؤوليت بازار و خريد اجناس و لوازم, به عهده من بود. مدتى گذشت كه با افراد, اُنس گرفتم. روزى از روزها, برامام حسن(ع) وارد شدم و ايشان در اتاق مردان بودند.
صدايى شنيدم كه به من فرمود: سرجايت بايست. ايستادم. ناگهان كنيزى را ديدم كه چيزى خدمت امام(ع) آورد وروى آن پوشيده بود.
امام(ع) مرا به نزديك فرا خواند,به خدمتش رفتم. سپس آن كنيز را صدا زد و او برگشت. به او فرمود: روپوش را كنار بزن و او چنين كرد. پسر بچه اى را ديدم زيبا صورت گندمگون و...
آن گاه فرمود: هذا صاحبكم. سپس دستور داد, وى رابردند و ديگر آن مولود را نديدم تا امام يازدهم از دنيا رفت.(21))
در اين نمونه از روايات چند نكته است:
1. اشخاصى كه حضرت را در خانه امام يازدهم ديده اند, بيش ازيكمرتبه ديدار نداشته اند و در رفت و آمدهاى بعدى, آن حضرت را نديده اند. احتمال دارد كه امام حسن(ع), براى اتمام حجت و اين كه بعد از ايشان, حضرت مهدى(ع) امام شيعيان است, دستور داده آن حضرت را به سامرا بياورند و سپس به محلّى كه در آن زندگى مى كرد و نگهدارى مى شد, برگرداندند.
2. اگر امام مهدى(ع) در سامرا مى زيست و اصحاب مورد وثوق هم رفت و آمد داشتند, چه مانعى داشت كه آن حضرت را بار ديگر ببينند و اطمينان بيشترى بيابند.
3. در روايت اولى آمده است كه آن چهل نفر گفتند چند روزى از ملاقات ما با امام زمان(ع) نگذشت كه امام حسن(ع) در گذشت. معلوم مى شود آن ملاقات در آخر عمر امام يازدهم صورت گرفته است و اين, منافات ندارد كه در هنگام ولادت و يا بعد از آن, در سامرا نمى زيسته و اواخر عمر امام حسن(ع), براى تحويل امور امامت و خلافت و نيز اتمام حجت, به سامرا آمده باشد.

دلايل احتمال دوم
برخى بر اين باورند كه حضرت مهدى(ع), مدتى پس از ولادت, از سامرا هجرت كرد, و تا رحلت پدر بزرگوارشان در مكه مكرّمه زندگى مى كرد.
مسعودى در اثبات الوصية, از حميرى و او از احمدبن اسحاق نقل مى كند كه گفت:
(دخلت على ابى محمد(ع) فقال لي: ما كان حالكم فيما كان الناس فيه من الشك والارتياب؟ قلت يا سيدي لما ورد الكتاب بخبر سيدنا ومولده لم يبق لنا رجل ولا امراة ولا غلام بلغ الفهم ا…لاّ قال بالحق, فقال اما علمتم ان الارض لاتخلو من حجة اللّه ثم امر ابو محمد(ع) والدته بالحج فى سنة تسع وخمسين وماتين وعرّفها مايناله فغ سنة الستين, واحضر الصاحب(ع) فاوصى اليه وسلم الاسم الاعظم والمواريث والسلاح اليه وخرجت ام ابى محمد مع الصاحب جميعاً الى مكة و...(22))
بر امام حسن عسكرى(ع) وارد شدم.
فرمود: چگونه ايد در مساله اى كه مردم در آن ترديد دارند؟
گفتم سرور من! وقتى خبر ولادت سيد و مولاى ما, به ما رسيد مرد و زن و كوچك و بزرگ ما, آن را پذيرفتند.
امام فرمود: آيانمى دانيد كه زمين از حجت خدا هرگز خالى نمى ماند. پس از اين, امام حسن(ع) در سال 259 امام مهدى(ع) را همراه با مادر خود[ مادر امام حسن] به سوى مكه و حج فرستاد و سفارشهاى لازم را كرد و امور مربوط به امامت را به وى واگذاشت و به مادرش از حوادث سال آينده[ سال ] 260خبر داد.
از اين روايت چندنكته به دست مى آيد:
1. خبر ولادت حضرت مهدى(ع), به بسيارى از شيعيان داده شده بود و آنان به وسيله نامه و ياافراد مطمئن, از اين مساله خبردار شده بودند.
2. شيعيان درباره تولد حضرت مهدى(ع) در حيرت و ترديدبودند و بسيارى به واسطه همين مساله دچار لغزش و انحراف شدند.
3. مدتى پس از ولادت, امام مهدى(ع) در سامرا بوده است.
4. امام مهدى(ع) برابر اين نقل, چهارسالگى و يك سال پيش از درگذشت پدر بزرگوارشان, شهر سامرا را ترك كرده و سفارشها و اسرار امامت را در همان زمان از پدر دريافت كرده و از آن پس, امام حسن(ع) را ملاقات نكرده است.
5. آن حضرت, به همراهى جدّه خود, به سوى مكه رفته اند و در آن وادى امن, رحل اقامت افكنده اند.
مؤيد اين احتمال, رواياتى است كه مكان ومسكن حضرت مهدى(ع) را (ذى طوى), محلى در نزديكى مكه, دانسته اند.

دلايل احتمال سوّم و چهارم
حضرت مهدى(ع) يا در سامرا به دنيا آمد و به مدينه فرستاده شد و يا در مدينه به دنيا قدم نهاد و درهمانجا ماندگار شد.
بر اين دو احتمال, مى توان روايات و گزارشات تاريخى اقامه كرد كه به برخى از آنها اشاره مى كنيم:
ابى هاشم جعفرى مى گويد:
(قلت لابى محمد(ع) جلالتك تمنعنى من مسالتك فتاذن لى ان اسالك؟ فقال: سل.
قلت: يا سيدى هل لك ولد؟ فقال نعم, فقلت فان حدث بك حدث فاين اسال عنه؟
قال: بالمدينة.(23))
به امام حسن عسكرى(ع) عرض كردم: پرسشى دارم,ولى بزرگوارى شما مانع پرسيدن من است. اجازه مى دهيد آن را مطرح سازم؟ امام (ع) فرمود: بپرس. گفتم: سرورم, آيا شما را فرزندى هست؟ فرمود: آرى. گفتم: اگر پيش آمدى شد كجا مى توان او را يافت؟
فرمود: مدينه.
ظاهر اين صحيحه آن است كه در زمان حيات امام حسن(ع), مهدى (عج) به دنيا آمده و در سامرا نبوده است. ابى هاشم هم از كسانى نبوده است كه امام(ع) از او تقيه كند. اين كه امام(ع) فرمود: در مدينه است, به اين معنى نيست كه بعد از درگذشت من سراغ او را در مدينه بگيريد; زيرا سؤال كننده مى دانست كه زمين خالى از حجت نيست و وجود حجت بعد از امام يازدهم ضرورى است, امام (ع) هم در جواب فرمود: آن حجت, در مدينه نگهدارى مى شود و نگران آينده نباشيد. شايد اين اشكال به ذهن بيايد كه از كلمه (المدينه) نمى توان فهميد كه همان مدينه رسول اللّه (ص) است كه پيش از آن, يثرب نام داشت, بلكه هر شهرى را شامل مى شود. در نتيجه, با وجود اين احتمال, استدلال به روايت ناتمام خواهد بود؟
پاسخ: گرچه بعضى از بزرگان نيز اين احتمال را داده اند, ولى برخى ديگر, مدينه را به همان مدينه منوّره معنى كرده اند. مؤيدات ديگرى هم از روايات بر اين احتمال مى توان اقامه كرد.
علامه مجلسى مى نويسد:
(قال بالمدينة اى الطيبة المعروفة او لعله علم انه يدركه او خبراً منه فى المدينة, وقيل اللام للعهد والمراد بها سرّ من راى يعنى ان سفراءه من اهل سر من راى يعرفونه فسلهم عنه)(24).
مقصود امام(ع) از مدينه, همان مدينه طيبه است. شايد امام(ع) مى دانست كه شخص سؤال كننده, مهدى(ع) و يا خبر او را درمدينه خواهد يافت.
برخى گفته اند: الف و لام كلمه (المدينه) براى عهد است و مقصود سامراست. به اين معنى كه سفيران و نمايندگان خاص حضرت حجت(ع) كه در سامرا هستند, او را مى شناسند. از آنان راجع به فرزند من, بپرس.
علامه مجلسى, در آغاز نظر خود را نسبت به اين روايت, به صراحت اعلام مى دارد و مدينه را به همان مدينه معروف و مشهور تفسير مى كند و قول ديگر را با تعبير (قيل) مى آورد كه حكايت از آن دارد كه مورد تاييد وى نيست.
مؤيد اين احتمال (كه مدينه همان مدينه طيّبه باشد) روايتى است كه از امام جواد(ع) رسيده.
راوى مى گويد از ايشان پرسيدم:
(... مَنِ الخلف بعدك؟ فقال: ابنى على وابنا على, ثم اطرق مليّاً, ثم رفع راسه, ثم قال: انها ستكون حيرة, قلت: فاذا كان ذلك فالى اَين؟ فسكت, ثم قال:
لا اين ـ حتى قالها ثلاثاً فاعدت عليه, فقال: الى المدينة, فقلت: اى المُدُن؟
فقال: مديتنا هذه وهل مدينة غيرها.(25)).
جانشين شما كيست؟
امام (ع) فرمود: فرزندم على و فرزند او[ حسن بن على]
سپس چند لحظه اى ساكت شد و بعد فرمود: به زودى شما دچار حيرت خواهيد شد.
گفتم: در اين دوران حيرت چه كنيم و كجا برويم؟ امام(ع) ساكت شد, سپس سه مرتبه فرمود: جايى نيست.
باز از ايشان پرسيدم.
در پايان فرمود: مدينه.
گفتم كدام مدينه؟
فرمود همين مدينه[ طيّبه] و آيا غير از اين مدينه اى هست؟
قرائن و شواهد تاريخى آن زمان نيز, اين احتمال را تاييد مى كند.
نمونه زير, بيانگر آن است كه شيعيان, امام مهدى را در مدينه طيّبه مى جستند.
محمد بن حسن (236ـ 316) از كسانى است كه براى تحقيق و بررسى مساله غيبت به مدينه رسول رفت.در اين باره نوشته اند:
(وكان من محله فى الشيعة انه كان الوافد عنهم الى المدينة عند وقوع الغيبة سنة
ستّين وماتين واقام بها سنة, وعاد وقد ظهر له من امر الصاحب عليه السلام ما احتاج اليه(26)).
محمد بن حسن, در ميان شيعيان, موقعيت ويژه اى داشت. در سال 260 هجرى به عنوان تحقيق و بررسى مساله غيبت امام مهدى(ع) وارد مدينه شد و يك سال در آن جا, بماند و سپس برگشت و آنچه درباره امام زمان(ع) بدان نياز بود, بر وى, روشن شد [و شيعيان را در جريان قرار داد]
در اين نقل تاريخى, هيچ اشاره اى به سامرا نشده, معلوم مى شود كه درنزد گروهى از شيعيان آن زمان, مسلّم بوده است كه امام(ع) در مدينه زندگى مى كند, يا از آن جهت كه حضرت در آن جا به دنيا آمده و بزرگ شده است, و يا اين كه پس از ولادت در سامرا, به مدينه آورده شده, تا از دست ماموران خونخوار خليفه در امان باشد.
اگر قرار بر اين بود كه حضرت حجت(ع) از دست توطئه گران و مخالفان در امان بماند و به گونه طبيعى دوران كودكى و رشد خود را پشت سر بگذارد, بهترين جا براى اين دوران, مدينه بوده است; زيرا هم از مركز خلافت (سامراء) به دور بوده و هم خانواده بنى هاشم, در مدينه از پايگاه و موقعيّت ويژه اى برخوردار بودند و مى توانستند از اين مولود مسعود, به بهترين وجه محافظت كنند, تا از گزند حوادث و آفات مصون بماند. و اين, با اصل اين كه آن حضرت (خفي الولادة والمنشا(27)) است نيز, سازگارى دارد.
از سوى ديگر, حضور حضرت در سامرا, به گونه عادى و معمولى, با توجه به كنترل شديد دشمن نسبت به خانه امام(ع), غير ممكن بوده و لزومى هم ندارد كه همه چيز را با اصل معجزه و كرامت حلّ كنيم. پذيرفتن اين نكته كه امام(ع) در مدينه متولد شده و يا دست كم, پس از ولادت, به آن جا انتقال يافته و در آن جا دوران رشد و كودكى را پشت سر نهاده, با اصول امنيتى, بيشتر سازگار است.

 

(1) (كتاب الغيبة), شخ طوسى تحقيق شيخ عباد اللّه تهرانى و شيخ على احمد ناصح,136 ـ 141, مؤسسه معارف اسلاميه. (كتاب الغيبة), محمد بن ابراهيم نعمانى تحقيق على اكبر غفارى/ 116 ـ 126, مكتبه صدوق. (كنز العمال فى سنن الائقوال والائفعال) علاء الدين هندى, ج261/14 تا 276.

(2) .(اثبات الوصية), مسعودى 276/, دارالائضواء, بيروت. (مروج الذهب ومعادن الجوهر) مسعودى, ج199/4, دارالمعرفة, بيروت. (كمال الدين) شيخ صدوق 434/.

(1)(بحارالانوار), علامه مجلسى, ج73/50, مؤسسة الوفاء ,بيروت; (اثبات الوصية),مسعودى 237/

(2) (بحار الانوار), ج113/50.

(3) (همان مدرك), ;200/ (مروج الذهب), ج93/4.

(4) (كتاب الغيبة), شيخ طوسى 231/.

(5) (همان مدرك);644/ (كمال الدين) صدوق 417/ ـ ;423 (بحار الانوار), ج12/51ـ ;25(اثبات الوصية)272/.

(7 و6) (اثبات الوصية) مسعودى 268/ـ270.

(8) (ينابيع المودة),حافظ سليمان455/,بصيرتى,قم.

(9) (كمال الدين) 424/.

(10) (كتاب الغيبة) شيخ طوسى 237/.

(12و 11)(همان مدرك) 231/, 232,239.

(13) (همان مدرك)77/, 105.

(14) (بحار الانوار), ج19/12.

(15) (همان مدرك), ج15/13.

(16) (كتاب الغيبة), شيخ طوسى230/, ;251 (كمال الدين) 434/.

(17) (كتاب الغيبة), شيخ طوسى/ ;232 (كمال الدين)/429 .

(18) (كمال الدين) 501/.

(19) (همان مدرك) ;435/ (سفينة البحار), شيخ عباس قمى, ج703/2.

(20) (المقالات والفرق), سعد بن عبداللّه ابى خلف الاشعرى القمى, با مقدمه و تصحيح جواد مشكور, مقدمه/ط,مركز انتشارات علمى و فرهنگى.

(21) (كمال الدين) 434/.

(22) (اثبات الوصية), مسعودى, 271.

(23) (اصولى كافى), كلينى ج328/1, دارالتعارف, بيروت.

(24) (مرآة العقول فى شرح اخبار آل الرسول), علامه مجلسى, ج2/4, دارالكتب الاسلامية, تهران.

(25) (كتاب الغيبة), نعمانى185/.
(26) (رسالة ابى غالب الزرارى) 141/, انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, قم.

(27) (اصول كافى), ج;1/341 (مرآة العقول), ج57/4.

ایقدر بی معرفت نباشید نظر بدید

این تقدیم به شما دوستان گرامی.

_________@@@@@@@@
________@@@________@@_____@@@@@@@
________@@___________@@__@@@______@@
________@@____________@@@__________@@
__________@@________________________@@
____@@@@@@______@@@@@___________@@
__@@@@@@@@@__@@@@@@@_________@@
__@@____________@@@@@@@@@_______@@
_@@____________@@@@@@@@@@_____@@
_@@____________@@@@@@@@@___@@@
_@@@___________@@@@@@@______@@
__@@@@__________@@@@@________@@
____@@@@@@_______________________@@
_________@@_________________________@@
________@@___________@@___________@@
________@@@________@@@@@@@@@@@
_________@@@_____@@@_@@@@@@@
__________@@@@@@@
___________@@@@@_@
____________________@
____________________@
_____________________@
______________________@

نظر یادتون نره؟

نظر یادتون نره؟

ويندوز از نوع اسلامي!!!

 

ويندوز به سبك سلامي‌ در مركز جهاني اطلاع‌رساني آل البيت (ع) اصفهان توليد شد.
اولين لوح فشرده‌ي سيستم عامل ويندوز XP اسلامي‌ با قابليت‌هاي متنوع با همت و تلاش مركز جهاني اطلاع‌رساني آل‌البيت (ع) اصفهان، توليد و به بازار عرضه شد.
بنا بر اعلام اين ويندوز كه ‌با ظاهر و سبك و سياق اسلامي ‌به عنوان سيستم عامل اسلامي‌ عرضه شده است و در نسخه‌هاي بعدي ويژگي‌ها و قابليت‌هاي آن ارتقا خواهد يافت، به گونه‌اي طراحي شده است كه در تمامي ‌مراحل نصب و اجراي ويندوز، كاربران با تصاوير اسلامي ‌رو به رو مي‌شوند و در مرحله‌ي نصب و اجرا برخي از حكمت‌هاي حضرت علي (ع) براي كاربران به نمايش در مي‌آيد.
بر اساس اين گزارش يكي ديگر از قابليت‌هاي اين ويندوز، ارايه متن و صوت كامل قرآن كريم در اين است كه پس از نصب لوح دوم، مجموعه‌اي از قابليت‌هاي اسلامي‌ به سيستم اضافه مي‌شود كه از آن جمله مي‌توان به دسته‌بندي بيش از 200 سايت اسلامي ‌به صورت موضوعي در بخش Favorites، ارايه مجموعه‌اي از ادعيه و زيارات مشهور و تصاوير اسلامي‌ جهت استفاده در ويندوز اشاره كرد.
بنا بر اعلام در كنار قابليت‌هاي اسلامي ‌اين سيستم، يك ديكشنري فارسي به انگليسي و بالعكس نيز به سيستم اضافه مي‌شود؛ اين سيستم به صورت چند زبانه طراحي شده است كه كاربران مي‌توانند با چند تنظيم ساده، زبان همه بخش‌هاي ويندوز را به فارسي يا انگليسي تغيير دهند.

نظ یادت نره عزیز.....

شايد ضروري باشد كه ربات جديد گوگل بيشتر موردتوجه دارندگان سايت، طراحان وب سايت و كساني قرار بگيرد كه در ‌‌ ‌بهينه‌سازي سايت‌هاي اينترنتي فعاليت مي‌كنند. زيرا اين ربات جديد مي‌تواند آينده صنعت جستجوهاي اينترنتي را تحت‌الشعاع قرار دهد. شايد وقت آن باشد كه يك بار ديگر به سايتي كه مديريت آن ‌را به عهده داريد يا آن را ساخته‌ايد، نگاهي بيندازيد و استراتژي‌هاي بهينه‌سازي كه در هنگام مديريت يا ساخت از آن‌ها غفلت كرده‌ايد يا به صورت كمرنگي از آن‌ها استفاده نموده‌ايد را با دقت بيشتري در سايت خود به كار گيريد؛ استراتژي‌هايي كه بسياري از دست‌اندركارن حوزه وب از به‌كارگيري آن‌ها غفلت مي‌كنند. در حالي كه در واقع همين موارد سريع‌ترين راه دستيابي به موفقيت هستند. ربات جديد گوگل كه خود گوگل نيز امتياز اختراع ‌آن‌را دارد، از مارس سال گذشته ميلادي شروع به فعاليت كرد. اين ربات سعي دارد با وظايفي كه برايش تعيين شده است، تمامي سايت‌هاي اينترنتي را درجه‌بندي ‌‌‌(ranking) كند. بنابراين دانستن اين‌كه اين ربات چه مولفه‌ يا مولفه‌هايي را براي درجه‌بندي سايت و امتيازدادن به آن مد نظر قرار مي‌دهد، همان برگ برنده‌اي است كه شما براي غلبه بر رقبايتان در دست داريد.‌البته گوگل براي مخفي نگاه داشتن اين ربات جستجو‌گر و اساس كار آن تلاش بسياري كرد. ولي در نهايت وقتي حق امتياز اين ربات در 31 مارس 2005 ثبت شد، خيلي‌ها به دنبال كشف نحوه كاركرد آن رفتند. در اين مقاله سعي داريم تحليلي كوتاه براساس كار اين ربات داشته باشيم.


بعد از آن‌كه ربات جديد گوگل، كه سعي دارد اسناد و وب‌سايت‌هاي اينترنتي را درجه‌بندي كند، در مارس 2005 كشف شد، اولين مسئله‌اي كه براي همگان مورد سؤال بود اين بود كه چگونه يك ربات اينترنتي مي‌تواند سايت‌ها را درجه‌بندي كند؟

اين سؤالي بود كه كارشناسان مجبور شدند به آن پاسخ دهند: اين‌كه چگونه سايت‌ها براساس تاريخ اسناد‌ درجه‌بندي مي‌شوند و از آن‌ها در بانك‌اطلاعاتي گوگل استفاده مي‌شود؟ و اين‌كه اصولا به چه چيزي ‌‌historical data مي‌گويند و اين ربات چگونه با استفاده از اين مؤلفه سايت‌ها را درجه‌بندي مي‌كند؟‌

البته هنوز هم واقعا پاسخ‌هاي مناسب و دقيقي در مورد سازوكار اين ربات و اين‌كه دقيقا چه مولفه‌هايي را جهت درجه‌بندي سايت مورد توجه قرار مي‌دهد وجود ندارد و همچنان گوگل از فاش‌كردن ويژگي‌هاي اصلي‌اي كه يك سايت بايد داشته باشد تا رتبه خوبي بگيرد امتناع مي‌كند. حتي هنوز نمي‌توان گفت كه از ميان مولفه‌هايي كه تاكنون بررسي آن‌ها از طرف ربات جديد گوگل در سايت‌ها به قطعيت رسيده است، كدام‌يك اهميت بيشتري دارد و كدام‌يك از اهميت كمتري برخوردار است.

در ميان متخصصان‌ بحث‌هاي بسياري در اين‌باره وجود دارد. اما گوگل براي آن‌كه اين فناوري جديد را مخفي كند، زحمات زياد متحمل شده است و البته تا امروز هم تا حدي در اين زمينه موفق عمل كرده است. زيرا هنوز هم اين مسئله كه كليد اصلي درجه‌بندي اسناد از طريق اين ربات جديد از كجا نشأت گرفته نامعلوم است. در هر صورت تحليل كوتاهي درمورد حداقل‌هايي كه يك سايت پر‌امتياز بايد داشته باشد را از نظر مي‌گذرانيم.‌

سايت خود را با چه راهكاري بروز مي‌كنيد؟
به نظر مي‌رسد پايه و اساس ربات جديد گوگل براي درجه‌بندي وب سايت‌ها، بازيابي اطلاعات براساس زمان اطلاعات باشد. ‌

روال كار نيز بدين ترتيب است كه ربات، سند موردنظر را شناسايي مي‌كند و سپس به دنبال تاريخ‌هايي كه با سند همراه شده‌اند مي‌گردد.(مثلا تاريخ‌ آپلود‌شدن سند)‌ و ربات براي اسناد براساس تاريخ‌هاي آن‌ها امتياز تعيين مي‌كند. بگذاريد كمي بيشتر توضيح‌دهيم. روش امتيازدهي از اين‌جا آغاز مي‌شود كه ربات كارش را با شناسايي تاريخ ساخته شدن سند شروع مي‌كند. درنتيجه ممكن است امتيازي كه به يك سند قديمي نسبت به يك سند جديد تعلق مي‌گيرد بسيار متفاوت باشد. كار با منطبق‌كردن اين تاريخ با تاريخ آپلود‌كردن سند ادامه مي‌يابد كه اين امر به‌ويژه در مورد سايت‌هاي تجاري با جديت بيشتري دنبال مي‌شود. اما كار به اين‌جا ختم نمي‌شود.‌

ممكن است درجه‌بندي سايت‌ها براساس نظم تغييرات محتواي اسناد نيز صورت پذيرد. به‌عبارت ديگر، ربات بررسي مي‌كند كه شما تا چه اندازه در تغيير محتواي سايت خود نظم داريد: آيا آن‌را در دوره‌هاي زماني منظم تغيير مي‌دهيد يا در اين رابطه از نظام خاصي پيروي نمي‌كنيد؟

بنابراين فكر نكنيد كه اگر سايت خود را كه يك‌سال رها كرده‌ايد و ديروز آن‌را بروز نموده‌ايد، چون تاريخ ايجاد صفحات جديد با تاريخ بروزرساني تطابق دارد پس امتياز بيشتري خواهيد گرفت. برعكس، گوگل دقيقا به اين مسئله كه شما در چه بازه‌ زماني سايت خود را بروز مي‌كنيد نيز توجه خاصي دارد.

اين مسئله ظاهراً ساده، نكات مهمي را دربردارد كه در ادامه به چند مورد اشاره مي‌شود:

- در بروز‌رساني مرتب سايت، آن‌هم با يك نظم خاص، اهتمام بيشتري به‌خرج دهيد. اگر نظم بروز‌رساني سايت كاهش يابد، مي‌تواند در كاهش امتياز سايت و نزول جايگاه آن در دسته‌بندي گوگل تاثيرگذار باشد.‌‌

- با يك تغيير كوچك در تاريخ ايجاد اسناد و منطبق كردن تاريخ آن با تاريخ روزي كه مي‌خواهيد سند خود را‌ آپلود‌ كنيد، مي‌توانيد جايگاه بهتري به‌دست آوريد.

- سايت‌هايي را پيدا كنيد تا به سايت شما لينك بدهند. حتي اگر هم به‌طور منظم سايت را بروز نمي‌كنيد، ممكن است گوگل با بررسي اين مطلب كه رشد لينك دادن ديگران به سايت شما روند صعودي دارد يا روند نزولي، براي سايت امتيازدر نظر بگيرد. ولي بايد به اين نكته هم توجه داشته باشيد كه تنها تعداد لينك‌ها نيست كه به سايت امتياز بيشتري مي‌دهد، بلكه اين‌كه چه سايتي به شما لينك داده است نيز بسيار مهم است. بنابراين براي جذب لينك‌هايي كه فايده‌اي براي شما ندارند، تلاش نكنيد و بدانيد كه در اين رابطه بايد بسيار محتاط عمل كنيد.‌
گوگل مي‌داند كه صنايع مختلف سعي دارند به هر روش ممكن رتبه‌ سايت خود را در فهرست امتياز‌بندي گوگل بالا ببرند كه ربات جديد گوگل با شناسايي برخي از اين راه‌ها، سايت‌هايي را كه از راه‌هاي غير‌معمول مي‌خواهند بازديد‌كننده‌هاي خود را افزايش دهند شناسايي مي‌كند و راهكار آن‌ها را خنثي مي‌سازد.‌

مثلاً اگر شما بر اين باور هستيد كه با ارسال هرزنامه‌ها مي‌توانيد رتبه سايت خود را افزايش دهيد، بهتر است با برخي قوانين آشنا شويد. مثلا تصور كنيد كه لينك‌هاي زيادي را براي صفحه‌ خود از سايت‌هاي ديگر دريافت كرده‌ايد. اما اگر سرعت رشد تعداد لينك‌ها به طور غير‌عادي زياد شود، ممكن است اين روند نشانه‌اي مبني بر استفاده از اسپم‌ها باشد.

بنابراين اگر فكر مي‌كنيد كه با اين روش مي‌توانيد رتبه سايت خود را افزايش دهيد؛ هرچند‌كه آمار بازديد‌كنننده‌هاي سايت را بالا برده‌ايد، درحقيقت، در كم‌كردن امتياز سايت خود تلا‌ش كرده‌ايد. زيرا گوگل شما را به‌عنوان يك فرستنده هرزنامه شناسايي كرده‌است و امتياز شما را كاهش داده‌است.‌

گوگل همچنين به شما پيشنهاد مي‌كند كه ببينيد چه سايت‌هايي به شما لينك داده‌اند و تا چه حد سايت‌هايي كه به شما لينك داده‌اند معتبرند و اين‌كه اساسا چرا آن‌ها تصميم گرفته‌اند به سايت شما لينك دهند. در اين‌باره قانون خاصي وجود ندارد. اما مثلا اگر سايت‌هايي مثل amazon.com يا يك سايت دولتي به سايت شما لينك داده است، مي‌توانيد به افزايش امتياز سايت خود اميد داشته باشيد. ولي اگر يك سايت بي‌هدف و بي‌محتوا به شما لينك داده است، بايد فكر ديگري به حال سايت خود فكر كنيد.

نظر یادتون نره؟

آموزش نرم افزار PartitionMagic

بخش یک

نرم افزار PartitionMagic 8.0 توليد شركت PowerQuest مي باشد و يكي از قدرتمند ترين و مطمئن ترين نرم افزارها و بهترين آنها براي پارتيشن بندي هارد ديسك مي باشد . با اين نرم افزار شما به راحتي مي توانيد حتي با وجود داشتن اطلاعات بر روي هارد ديسك و بدون از بين رفتن اطلاعات اقدام به ايجاد تغييرات در پارتيشن بندي هارد ديسك يا هارد ديسكهاي كامپيوترخود از قبيل موارد زير نماييد .
create, يا ساختن پارتيشن delete, يا پاك كردن يك پارتيشن merge, يا به هم چسباندن دو پارتيشن و يكي نمودن آنها Resize, يا اضافه يا كم نمودن ظرفيت پارتيشن Split, يا دو تيكه نمودن پارتيشن convert file systems of partitions يا تبديل سيستم فايل يا Fat يك پارتيشن به يك سيستم فايل .
بعلاوه با ايجاد پارتيشنهاي مختلف مي تواند هارد ديسك شما را براي نصب سيستم هاي عامل مختلف آماده سازد تا شما بتوانيد كامپيوتر خود را مولتي اوپراتينگ سيستم كنيد . اين نرم افزار با ايجاد يك منوي PQBoot for Windows به شما كمك مي كند تا بتوانيد از داخل ويندوزتان به يك سيستم عامل ديگر كه بر روي يك پارتيشن ديگر نصب شده است Restart كنيد ! و . . . قبل از پرداختن به اين نرم افزار و آشنايي با آن لازم است اندكي با ساختار هارد ديسك ها آشنا شويد .
هارد ديسك يا هارددرايو از اصلي ترين و سريعترين راههاي ذخيره سازي و دسترسي به اطلاعات و داده ها مي باشد . امروزه همه كامپيوترها داراي درايو هارد براي ذخيره سازي اطلاعات و يا نصب سيستم هاي عامل مي باشند . هارد ديسك از چند بخش عمده ي ؛ صفحه هاي ديسك ، هد و بازوي نگهدارنده ي آن ، شاسي يا پايه و قاب اصلي ، چرخاننده هد ، كنترلر هارد و موتور چرخاننده هارد ديسك . به طور كلي نوشتن و يا خواندن اطلاعات با كمك و همكاري اين مجموعه امكان پذير مي باشد ، ولي محل اصلي ذخيره سازي اطلاعات همان صفحات دايره اي شكل مي باشند كه برروي هم و با اندكي فاصله چيده شده اند . اين صفحه ها توسط موتور چرخاننده هارد ديسك با سرعت زياد ( 5400 يا 7200 دور در دقيقه RPM ) مي چرخند و امكان دستيابي به اطلاعات در نقاط مختلف صفحه را به كمك كنترلر هدها به نوكهاي خواننده يا نويسنده اطلاعات مي دهند .
هر يك از صفحات هارد شامل مؤلفه هاي زير مي باشد : تراك ها كه عبارت است از يك دايره نازك كامل بر روي هر صفحه ، سكتورها كه به بخش كوچكي از تراك مي گويند و سيلندرها كه به مجموعه تراكهاي هم قطر برروي هر صفحه مي گويند . با توجه به اينكه براي خواندن اطلاعات از روي ديسك كه در حقيقت بر روي سكتورها نوشته شده است و هر سكتور در داخل تراكها قرار دارد و هارد ديسك بايد يك يا چند دور كامل بزند و از طرفي در صورتي كه اطلاعات بر روي هارد به صورت پراكنده وجود داشته باشد ( كه در اغلب موارد به دليل دفراگ نشدن هارد چنين است ) نياز است كه هد چندين و چند بار جابجا شده و هارد ديسك نيز به دور خود بچرخد . محدود نمودن اين محوطه يا به بخشهاي كوچك تقسيم نمودن آن نه تنها دسترسي به اطلاعات را سريعتر مي نمايد بلكه از استهلاك سريع هارد ديسك نيز جلوگيري مي كند ، بعلاوه موجبات طبقه بندي اطلاعات و نصب چندين سيستم عامل بر روي يك هارد ديسك را فراهم مي كند و … .
براي راحتي تصور پارتيشن بندي هارد ديسك مي توانيد يك كيك تولد دايره اي شكل را مجسم كنيد كه آن رابا چاقو تكه تكه مي كنيد تا به هركسي يك تكه از آن را بدهيد . اين عمل بر روي هارد ديسك توسط برنامه هاي پارتيشن بندي از جمله PartitionMagic انجام مي شود .
نكته : در ابتداي كار توجه شما را به يك نكته اساسي جلب مبكنم و آن تفاوت بين نرم افزار PartitionMagic و Fdisk ميباشد.در اين باره بايد گفت جدا از پوشته گرافيكي و جذاب پارتيشن مجيك و امكانات اضافه و خلاق آن ، مهمترين تفاوت بين اين دو برنامه در اين است كه Fdisk همواره قبل از نصب سيستم عامل وارد معركه شده و اقدام به پارتيشن بندي ميكند.اما PartitionMagic از آنجايي كه يك برنامه تحت ويندوز محسوب ميشود طبيعتا پس از نصب ويندوز بر روي سيستم نصب شده و ميتواند كليه نياز هاي شما را در رابطه با مديريت و پارتيشن بندي هارد ديسك به انجام برساند.ضمنا در Fdisk همه چيز بصورت دستي بوده و در واقع اين شما هستيد كه پس از پارتيشن بندي توسط Fdisk مي بايست كامپيوتر را بوت كرده و سپس عمليات مربوط به فرمت كردن كليه پارتيشن هاي ايجاد شده را تك تك انجام دهيد.در حالي كه در پارتيشن مجيك ، پس از تعييد نهايي ( Apply ) و آغاز مرحله شروع عمليات ،كلا سيستم وزمام و اختيار آن در اختيار پارتيشن مجيك قرار گرفته و كليه امور مربوط به راه اندازي مجدد كامپيوتر بطور كل، پروسه عمليات شامل فرمت سيستم و غيره تماما توسط پارتيشن مجيك انجام گرفته و شما صرفا ناظر انجام مراحل عمليات هستيد و نه چيزي بيشتر! براي نصب PartitionMagic 8.0 به موارد ذيل نياز داريد : الف) حداقل 70 مگابايت فضا خالي بر روي هارد ديسك ب) سي دي رام ( هر سرعتي ) ج) دو عدد فلاپي ديسكت براي ايجاد ريسك ديسك در صورت نياز ( اين دو عدد فلاپي كه در پايان نصب نرم افزار ساخته مي شود به عنوان ديسكتهاي BootAble براي پارتيشن بندي بدون داشتن سيستم عامل بر روي هارد ديسك مي باشد ) د) VGA با رزولوشن 800 x 600 pixels هـ) سيستم عامل ويندوز ، با شرايط زير : سيستم هاي عامل Windows 95b - Windows 98 SE Windows Me – Windows NT 4.0 - با حداقل حافظه يا رم32 MB* Pentium/ و پردازنده 150 MHz سيستم عامل Windows XP - Windows 2000 Professional با حداقل رم 128MB و پردازنده Pentium/233MHZ ( حداقل رم براي ويندوز 2000 به ميزان 64MB ) در صورتي كه از سي دي BootAble اورجينال PartitionMagic 8.0 يا از فلاپي BootAble آن استفاده مي كنيد شما براحتي مي توانيد تحت هر سيستم عاملي از اين نرم افزار استفاده نماييد . براي ساختن فلاپي ديسكت بوت ، مي توانيد در هنگام نصب نرم افزار با پاسخ مثبت به درخواست برنامه براي ساختن ديسكت بوت موافقت نماييد يا اينكه بعد از نصب از طريق منوي Start _ Programs _ PowerQuest PartitionMagic 8.0 _ PartitionMagic 8.0 Tools _ Create Rescue Disks . اين كار را انجام دهيد . اما اگر ويندوز نداريد در اين صورت در محيط Command Prompt در داخل دايركتوري English\DOSMAKE فرمان MAKEDISK A: را صادر كنيد .

نظر یادتون نره؟