تبیان، دستیار زندگی

🗓 تقویم روز 

 دوشنبه
۲۷ شهریور سال ۱۳۹۶ هجری خورشیدی
 ۲۷ ذی‌الحجه سال ۱۴۳۸ هجری قمری
 ۱۸ سپتامبر سال ۲۰۱۷ میلادی

📿 ذکر روز: ۱۰۰ مرتبه «یا قاضی الحاجات»

🗒 مناسبت‌ها:
 تصرف گرگان و مازندران توسط "طغرل سلجوقی"(432 ق)
 وفات "شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی" شاعر و استاد بزرگ ادب فارسی (691 ق)
 ملاقات وزیر خارجه آمریکا با "صدام" چند روز قبل از حمله عراق به ایران (1359 ش)
 تأیید تصمیم شورای فرماندهی عراق برای لغو قرارداد 1975 توسط مجمع ملی عراق (1359 ش)
 عملیات کوچک شهید مدنی در غرب سوسنگرد توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (1360 ش)
 انتشار پیام حضرت "امام خمینی" به مناسبت وقوع زلزله طبس (1357 ش)
درگذشت شاعر معاصر، استاد "محمدحسین بهجت تبریزی" معروف به "شهریار" (1367 ش)
 روز شعر و ادب فارسی (روز بزرگداشت استاد سید محمدحسین شهریار)
شروع به کار اولین ساعت "هسته‌ای" جهان در نیویورک (1957 م)
درگذشت "لئونارْدْ اولِر" ریاضی‌دان برجسته سوئیسی (1783 م)
مرگ "داگْ هامِرْ شولْدْ" دبیر کل پیشین سازمان ملل متحد در سانحه هوایی در کنگو (1961 م)
 کشف جسد عظیم‌الجثه "ماموت" در شمال سیبری (1797 م)
به تصویر درآمدن اولین فیلم کارتونی و ایجاد پدیده نوین هنر هفتم (1928 م)
ورود قوای انگلیسی به خاک سوریه در پایان جنگ جهانی اول (1918 م)
اشغال سرزمین منچوری در کشور چین توسط ارتش ژاپن (1931 م)
 روز ملی "شیلی"
 تأسیس سازمان سیا (1947 م)

حضرت زهرا (سلام الله و علیها) در حالى که از شدت گرسنگى شکمش به پشت چسبیده، و چشم‌هایش به گودى نشسته و در محراب عبادت ایستاده‌ بود، در همین هنگام جبرئیل نازل شد و عرض کرد این سوره را بگیر، خداوند با چنین خاندانى به تو تهنیت مى‏‌گوید.

مرحوم علامه امینی در کتاب الغدیر از 34 تا از منابع اهل سنت اعم از منابع حدیثی و روایی شبیه همین مضمون را نقل کرده‌اند در تفسیر کشاف و غیره مجامع روایی و تفسیری اهل سنت هم فراوان آمده که وجود مبارک حسنین سلام الله علیهما بیمار شدند وجود مقدس نبی اکرم صلی الله و علیه و آله و سلم برای عیادت این دو بزرگوار وقتی آمدند در بستر بودند. ظاهرا به امیرالمومنین فرمودند که نذر روزه چرا نمی ‌کنید برای شفای آن ‌ها حضرت نذر سه روز روزه کردند وجود مقدس فاطمه‌ ی زهرا هم نذر کردند و حسنین هم خودشان را ملحق کردند حتی فضه‌ی خادمه هم مشارکت کرد سه روز بنا شد روزه بگیرند این بزرگوار‌ها از بستر بیماری برخواستند سه روز بنا شد روزه بگیرند در نقل است چیزی در منزل نبود حضرت سه من جو خریدند در مقابل کاری که فاطمه‌ی زهرا سلام الله علیها بکنند و مقداری پشم بود بریسند برای صاحب آن گندم‌ها حضرت روز اول یک سوم این کار را انجام دادند و یک سوم این جو بود یا گندم بود آرد کردند و پنج قرص نان پختند برای افطار در نقل است که شب اول آیه‌ی قرآن است وقتی سفره‌ی اطعام پهن شد اولین لقمه را که حضرت رفتند بردارند کسی در زد که «وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْکیناً» (انسان/8) من مسکینی هستم حالا با خصوصیاتی که در روایات است حضرت نان خودشان را دادند بقیه هم همین طور با آب افطار کردند روز دوم باز همین ماجرا تکرار شد یک ثلث دیگر این گندم‌ها یا جو‌ها آرد شد نان پخته شد و باز سر افطار یتیمی آمد و رجوع کرد و حضرت نان خود را دادند بقیه هم همین طور شب سوم اسیری رجوع کرد.

نابراین سه روز که روزه گرفتند و با آب افطار کردند بدون هیچ سحری و افطاری روز چهارم در نقل دارد که وجود مقدس امیرالمومنین با حسنین سلام الله علیهما آمدند محضر رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و ایشان وقتی نشان کردند تعبیر این است که مثل جوجه به خود می ‌لرزیدند این تعبیر را مجامع اهل سنت و کشاف زمخشری دارد حضرت برخواستند آمدند برای دیدار با فاطمه‌ی زهرا سلام الله علیها وقتی وارد منزل شدند در حالی که تعبیر این است از گرسنگی شکم حضرت به کمر چسبیده بود دو چشم فرو رفته بود مشغول عبادت بودند در محراب عبادت نبی اکرم متاثر شدند بر این وضعیت سوره‌ی هل اتی نازل شد به حضرت بشارت داده شد: «ای محمد، آنچه را خداوند برای تو در باره اهل بیت مهیا ساخته است، بگیر.» پیامبر فرمود: چیست؟

جبرئیل آیات آغازین سوره‌ی «هل اتی» را قرائت کرد تا رسید به آیه «انّ هذا کان لکم جزاء و کان سعیکم مشکورا.» در روایتی دیگر از امام باقر علیه السلام آمده است که جبرئیل در روز چهارم با ظرفی پر از گوشت فرود آمد. اهل بیت از آن خوردند تا سیر شدند ، ولی چیزی از غذا کاسته نشد. حسین علیه السلام با مقداری از آن غذا از خانه خارج شد. زنی یهودی به او گفت: شما که همیشه در گرسنگی به سر می برید این غذا از کجاست؟ مقداری از آن به من بده.

حسین علیه السلام دست خود را دراز کرد که غذا را به او بدهد اما جبرئیل فرود آمد و غذا را از دست حسین گرفت و به سوی آسمان برد. پیامبر خدا فرمود: اگر حسین نخواسته بود از این غذا به آن زن بدهد، این ظرف غذا تا روز قیامت نزد اهل بیتم باقی بود؛ از آن می‌خوردند و هیچ‌گاه چیزی از آن کم نمی شد. (بحارالانوار، ج 35، ص 237، حدیث 1 و ص 241، حدیث 2 - امالی صدوق، ص 155 و مناقب، ج 2، ص 124)

۳ نکته‌ای که موجب نزول سوره «هل اتی» بر اهل بیت (علیهم السلام) شد
درس‌ هایی که می‌ توان از این جریان گرفت:

الف: اخلاص

نیست در لوح دلم جز الف قامت یار/ چه کنم حرف دگر یاد نداد استادم

علت آن‌که حضرت حق یک سوره را در شأن اهل بیت علیهم ‌السلام نازل می‌فرماید به برکت اخلاص آن بزرگواران است. آن هم مرتبه والایی از اخلاص که فقط رضایت خدا را مد نظر، و مقصد و منظوری جز او نداشتند. لذا خداوند با ذکر کلمات «عَلى‏ حُبِّهِ» و «لِوَجْهِ اللَّهِ» در سوره انسان به این امر اشاره می‌فرماید: «وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْکِیناً وَ یَتِیماً وَ أَسِیراً، إِنَّما نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لانُرِیدُ مِنْکُمْ جَزاءً وَ لا شُکُوراً [انسان/8-9] و هم بر دوستى او (یعنى خدا) به فقیر و طفل یتیم و اسیر طعام مى‌دهند. (و گویند) ما فقط براى رضاى خدا به شما طعام مى ‏‌دهیم و از شما هیچ پاداش و سپاسى هم نمى‌ طلبیم.»

ب: ایثار

آن عزیزان با وجود روزه دار بودن، تحمل گرسنگی، تشنگی و نیاز به غذا خصوصا در روزهای دوم و سوم، اما در عین حال دیگران را بر خود ترجیح دادند. «ویُؤْثِرُونَ عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ [حشر/9] آنان را بر خود ترجیح مى‏‌دهند، گرچه خودشان را نیاز شدیدى باشد»، و این کار حکایت از قدرت و عظمت بالای روحی آنان دارد که در عین احتیاج به غذا در آن شرایط بحرانی، چنین ایثاری را انجام دادند.

ج: انفاق

انفاق آن زمانی ارزش بیشتری پیدا می‌کند که متعلق آن، مورد علاقه انسان باشد و به تعبیر قرآن کریم: «لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَیْ‏ءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلیمٌ [آل عمران/92] هرگز به [حقیقتِ‏] نیکى [به طور کامل‏] نمى‏‌رسید تا از آن چه دوست دارید انفاق کنید و آن چه از هر چیزى انفاق مى‌کنید یقیناً خدا به آن داناست» و مصداق بارز این نوع انفاق را می‌توان در این جریان به خوبی مشاهده کرد.

بنابراین آن‌ چه که مهم است کیفیت عمل است «لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلا [هود/7] تا شما را بیازماید که کدام‏یک نیکوکارترید» نه کمیت و زیادتی عمل. در جریان مذکور اگر چه آن غذاها از حیث کمیت و مقدار قابل توجه نبود ولی چون با ارزش‌های عالی اخلاقی اخلاص، ایثار، انفاق مقرون شده بود، سبب نزول یک سوره در شأن اهل بیت (علیهم السلام) شد.

منابع:سمت خدا؛ حجت الاسلام والمسلمین میر باقری- تفسیر سوره انسان

فارس نیوز

دانشنامه رشد

تقویم روز 

شنبه
 ۲۵ شهریور سال ۱۳۹۶ هجری خورشیدی
 ۲۵ ذی‌الحجه سال ۱۴۳۸ هجری قمری
 ۱۶ سپتامبر سال ۲۰۱۷ میلادی

📿 ذکر روز: ۱۰۰ مرتبه «یا رب‌العالمین»

🗒 مناسبت‌ها:
 نزول سوره‌ی دهر در شأن امام علی (ع)، حضرت زهرا (س) و امام حسن و امام حسین (ع) و روز خانواده
 پذیرش خلافت توسط امام علی (ع) پس از قتل عثمان در مدینه (35 ق)
 برگزاری انتخابات اولین دوره مجلس شورای ملی در ایران (1285 ش)
 سقوط دیکتاتوری رضاخان میرپنج و آغاز سلطنت "محمدرضا پهلوی" با حمایت انگلیس (1320 ش)
 صدور اعلامیه روحانیان مبنی بر ادامه مبارزات تا درهم شکستن پایه‌های رژیم طاغوت (1356 ش)
 وقوع زلزله شدید در طبس (1357 ش)
 اهداء نشان افتخار یونسکو به نهضت سوادآموزی (1378 ش)
 رحلت علامه سید مرتضی عسگری (1386 ش)
 درگذشت جعفر پتگر، استاد نقاشی (1384 ش)
 آغاز هفته ارتباطات و میراث فرهنگی
 درگذشت آیت‌الله ابوالقاسم خزعلی عضو مجلس خبرگان رهبری (1394 ش)
شهادت شیخ "عمر مختار" رهبر قیام ضد استعمار ایتالیا در لیبی (1931 م)
روز ملی و استقلال کشور "مکزیک" از استعمار اسپانیا (1821 م)
 درگذشت دکتر "رونالْدْ رأس" پزشک انگلیسی و کاشف عامل بیماری مالاریا (1932 م)
 محاصره "ورشو" پایتخت لهستان توسط ارتش آلمان در آغاز جنگ جهانی دوم (1939 م)
 استفاده از تانک برای اولین بار در جنگ متفقین علیه آلمان‌ها (1916 م)
 تأسیس فدراسیون مالزی در جنوب شرقی آسیا (1963 م)
درگذشت "احمدشاه مسعود" نظامی برجسته و سردار مبارز افغانی (2001 م)
 روز بین‌المللی حفاظت از لایه اُزن

🗓 تقویم روز 

چهارشنبه
۲۲ شهریور سال ۱۳۹۶ هجری خورشیدی
۲۲ ذی‌الحجه سال ۱۴۳۸ هجری قمری
 ۱۳ سپتامبر سال ۲۰۱۷ میلادی

📿 ذکر روز: ۱۰۰ مرتبه «یا حی یا قیوم»

🗒 مناسبت‌ها:
شهادت "میثم تمار" از یاران مُخلص امام علی(ع) در كوفه(60 ق)
 درگذشت عارف نامدار "خواجه عبداللَّه انصاری" معروف به "پیر هرات"(481 ق)
 آغاز دومین دوره ‏ی جنگ‏ های ایران و روسیه(1241 ق)
وفات آیت‌‏اللَّه "حاج شیخ مجتبی قزوینی" فیلسوف بزرگ و عارف و اصل(1386 ق)
 پیوستن ایران به اعلامیه ملل متحد (1322 ش)
 مرگ "مهدی قلی هدایت" معروف به "مُخبرالسَّلطنه" نخست وزیر دوران پهلوی (1334 ش)
 وقوع نبرد "منصوره" در جریان جنگ های صلیبی بین فرانسه و مصر (1250م)
 اختراع آسانسور در امریكا (1780م)
 حمله ارتش ایتالیا به كشور لیبی در جریان جنگ جهانی دوم (1940م)
 فرود اولین سفینه مه‏ نورد شوروی به نام لونیك 2 در سطح كره ماه (1959م)
 پایان جنگ‏های 24 ساله بین امپراتوری ایران و روم (627م)
 امضای توافقنامه سازش میان ساف - تل ‏آویو (1993م)
 مرگ دانته الیگیری؛ ادیب و شاعر بلندآوازه ایتالیایی (1321م)

🗓 تقویم روز

 سه‌شنبه
 ۲۱ شهریور سال ۱۳۹۶ هجری خورشیدی
 ۲۱ ذی‌الحجه سال ۱۴۳۸ هجری قمری
 ۱۲ سپتامبر سال ۲۰۱۷ میلادی

📿 ذکر روز: ۱۰۰ مرتبه «یا ارحم‌الراحمین»

🗒 مناسبت‌ها:
 باز پس گرفتن هرات توسط "شاه‌طهماسب اول"(936 ق)
قتل "آقامحمدخان قاجار" مؤسس و اولین پادشاه سلسله‌ی قاجاریه (1211 ق)
 رحلت "آخوند ملامحمد کاظم خراسانی" استاد بزرگ حوزه‌ی علمیه‌ی نجف (1329 ق)
 شهادت روحانی مبارز و مجاهد مشروطه‌خواه "شیخ محمد خیابانی" (1299 ش)
 رحلت استاد اخلاق آیت‌الله "علی احمدی میانِجی" نماینده مجلس خبرگان رهبری (1379 ش)
 روز سینما
تشکیل سازمان کشورهای صادرکننده نفت موسوم به "اوپک" در بغداد (1339 ش)
 درگذشت چنگیز شهوق، پیکرتراش، سفالگر، نقاش (1375 ش)
 تولد جلال معیریان چهره‌پرداز (1320 ش)
 اصابت اولین موشک شوروی به ماه در تاریخ تحقیقات فضایی (1955 م)
 تولد "هانری چهارم" معروف به "هانری دو ناوار" پادشاه معروف فرانسه (1553 م)
 درگذشت خانم "رِیموند دلاروش" اولین زن خلبان رسمی جهان (1919 م)
 امضای قرارداد اشغال آلمان توسط متفقین در لندن در جریان جنگ جهانی دوم (1944 م)
 وقوع کودتا در "اتیوپی" و سرنگونی "هایلا سلاسی" امپراتور این کشور (1974 م)
 وقوع کودتای نظامی در ترکیه به رهبری "ژنرال کنعان اِوْرِین" (1980 م)

هارون مى ‏دانست که موسى بن جعفر(علیه السلام) و پیروانش، وى را غاصب خلافت پیامبر و زمامدار ستمگرى مى‏ دانند که با زور و قدرت سرنوشت مسلمانان را در دست گرفته است، و اگر روزى قدرت رزم با او را به دست آوردند، در نابودى حکومت او لحظه‏ اى درنگ نخواهند کرد. 

گفتگوى زیر که میان پیشواى هفتم و هارون رخ داده به خوبى از اهداف عالى امام در زمینه تشکیل حکومت اسلامى، و نیز از نیات پلید هارون پرده بر مى‏دارد. 

روزى هارون (شاید به منظور آزمایش و کسب آگاهى از آرمان پیشواى هفتم) به آن حضرت اعلام کرد که حاضر است «فدک» را به او برگرداند. امام فرمود: در صورتى حاضرم فدک را تحویل بگیرم که آن را با تمام حدود و مرزهایش پس بدهى! 

هارون پرسید: حدود و مرزهاى آن کدام است؟ امام فرمود: اگر حدود آن را بگویم هرگز پس نخواهى داد. هارون اصرار کرد و سوگند یاد نمود که این کار را انجام خواهد داد. 

امام‏ حدود آن را چنین تعیین فرمود: حد اولش، عدن؛ حد دومش، سمرقند؛ حد سومش، آفریقا؛ و حد چهارم آن نیز مناطق ارمنیه و بحر خزر است. 

هارون که با شنیدن هر یک از این حدود، تغییر رنگ مى‏ داد و به شدت ناراحت مى‏ شد، با شنیدن حدود چهارگانه، نتوانست خود را کنترل کند و با خشم و ناراحتى گفت: با این ترتیب چیزى براى ما باقى نمى‏ ماند! امام فرمود: مى‏ دانستم که نخواهى پذیرفت و به همین دلیل از گفتن آن امتناع داشتم!(1) 

امام با این پاسخ مى‏ خواست به هارون بگوید: فدک رمزى از مجموع قلمرو حکومت اسلامى است، و اصحاب سقیفه که فدک را از دختر و داماد پیامبر(علیهماالسلام) گرفتند، این کار آنان در حقیقت جلوه اى از مصادره حق حاکمیت اهل بیت عصمت و طهارت(سلام ‏اللّه علیهم اجمعین) بود، بنابراین اگر قرار باشد حق ما را به ما برگردانى، باید همه قلمرو حکومت اسلامى را در اختیار ما بگذارى.(2) 

پی نوشت:

(1). سبط ابن الجوزى، تذكره الخواص، نجف، منشورات المكتبه الحیدریه، 1382 ه.ق، ص 350؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابى طالب، قم، مؤسسه انتشارات علامه، ج 4، ص 320؛ ابوالفرج ‏الاصفهانى، مقاتل الطالبیین، نجف، منشورات المكتبه الحیدریه، 1385 ه.ق، ص 350.

(2). گردآوری از کتاب: سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، موسسه امام صادق(علیه السلام)، قم، 1390هـ.ش، ص 461.    

بر امام منتظر بادا مبارک این ولادت
تهنیت بر شیعیان حضرتش از این ولادت

رسید شادى شیعیان به عرش اعلى
چونکه شد نور رخ موسوى هویدا

ولادت امام کاظم علیه السلام مبارک

تقویم روز

 دوشنبه
 ۲۰ شهریور سال ۱۳۹۶ هجری خورشیدی

 ۲۰ ذی‌الحجه سال ۱۴۳۸ هجری قمری

 ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۱۷ میلادی

📿 ذکر روز: ۱۰۰ مرتبه «یا قاضی الحاجات»

🗒 مناسبت‌ها:

 ولادت امام موسی کاظم (ع) (128 ق)

 رحلت عارف الهی و عالم ربانی آیت‌الله "سید عبدالکریم کشمیری" در قم (1419 ق)

 شهادت عالم مجاهد آیت‌الله "سید اسدالله مدنی" دومین شهید محراب در تبریز (1360 ش)

عملیات کوچک انصار در هورالعظیم توسط سپاه پاسداران (1365 ش)

 افتتاح بزرگ‌ترین طرح آب‌رسانی خاورمیانه در تبریز (1378 ش)

 تولد "ویلیام سیدنی پورتر" نویسنده آمریکایی (1862 م)

 اشغال رسمی جزیره "سری‌لانکا" توسط استعمارگران انگلیس (1798 م)

 ابداع ورزش "جودو" توسط یک معلم ورزش ژاپنی (1882 م)

 ورود نیروهای متفقین به خاک آلمان در جریان جنگ جهانی دوم (1944 م)

 آغاز به کار نخستین تلفن همراه (موبایل) (1946 م)

درگذشت "محمدعلی جناح" بانی استقلال پاکستان و قائد اعظم این کشور (1948 م)

 مرگ "نیکیتا خُروشچُف" رهبر پیشین اتحاد جماهیر شوروی سابق (1971 م)

وقوع کودتای خونین شیلی و قتل "سالوادور آلنده" رئیس‌جمهور این کشور(1973 م)

 حمله به برج‌های تجارت جهانی در نیویورک و ساختمان وزارت دفاع در واشینگتن (2001 م)

چرا نام حضرت علی (ع) در قرآن نیامده است تا باعث اختلاف در امر خلافت نشود؟
اولا:ً همة‌مسائل اسلامی مستقیماً در قرآن اشاره نشده است. قرآن به صورت كلی می‌فرماید نماز بخوانید جزئیات نماز خواندن را پیامبر بیان می‌فرمایند و ما هم موظفیم طبق دستور خداوند از پیامبر (ص) تبعیت كنیم. اوامر و نواهی و بیانات پیامبر (ص) تماماً از طرف خداست هر چند وحی قرآنی نباشد و اساساً فرقی بین قرآن و كلام پیامبر (ص) از این جهت نمی‌باشد. به هر حال ما موظف به پیروی از هر دو می‌باشی ثانیاً: اگر مستقیاً جزئیات امامت حضرت علی (ع) در قرآن ذكر می‌شد این احتمال وجود داشت كه دست‌های نابكار مخالفان موجب تحریف لفظی قرآن گردد. باتوجه كینه و دشمنی كه دشمنان با اهل بیت داشتند. ثالثاً : ما بندگان خدا هستیم و بهترین بندگان مؤمنان هستند ولی مؤمن شدن ساده نیست بلكه باید از گذرگاه‌های مختلف عبور كرد و ثبات قدم خود را در لغزش گاه‌های مختلف نشان داد. مؤمن كسی است كه در مرحله‌های گوناگون آزمایش پیروزمندانه بیرون آمده و از لغزش و وسوسه‌های شیطانی برهد. این گونه قرار دادن مطالب قرآنی خود امتحانی است تا حقیقت‌جویان و بهانه‌گیران شناخته شون پس لازم نیست كه در قرآن صراحتاً نام حضرت علی (ع) بیان شده باشد. بلكه باید در قرآن شخصیت آن عزیز را جستجو كنید

چرا امیرالمؤمنین جهت احقاق حق خود با مخالفین و غاصبین خلافت به مبارزه نپرداختند؟ آیا سكوت ایشان دلیل بر پذیرش حكومت نبوده است؟
آیا سكوت ایشان دلیل بر پذیرش حكومت نبوده است؟ شواهد تاریخی نشان می دهد كه پس از شهادت پیامبر صلی الله علیه و آله و توطئه ی منافقان در سقیفه بنی ساعده برای غصب مقام خلافت جامعه به سویی سوق داده شده بود كه علی رغم نصوص بی شمار پیرامون خلافت و جانشینی امیرالمؤمنین علیه السلام مردم به بیعت با خلیفه ی اول تن دادند و پیمان و بیعت با علی بن ابیطالب علیه السلام در روز غدیر را به فراموشی سپردند تا جایی كه پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله در وضعیتی به امیرالمؤمنین علیه السلام پیش از رحلتشان فرمودند 

یا علی اگر یارانی یافتی كه با دشمنانت بجنگی حق خود را طلب كن و گرنه خانه نشینی اختیار كن چرا كه من در روز غدیر خم از مردم عهد و پیمان گرفته ام كه تو وصی و خلیفه ی من و صاحب اختیار آنان بعد از من هستی.مَثل تو مثل بیت الله الحرام است كه مردم باید سراغ تو بیایند و تو نباید سراغ مردم بروی. 

و در جای دیگر رسول خدا صلی الله علیه و آله از ایشان تعهد گرفتند كه « اگر یاورانی یافتی ..... به مجاهده بپرداز» و چنان گذشت اوضاع و احوال جامعه كه لوازم اقدام نظامی محقق نشد چنانچه در بیان خود امیرالمؤمنین علیه السلام آمده است كه اگر چهل نفر یار با معرفت می یافتم هرگز دست از مبارزه بر نمی داشتم.
اما دریغ و درد كه بی وفایان آن روزگار حتی پیكر پیامبر خیش را بی غسل و كفن رها كرده و به بیعت با باطل دست دادند. و ماجرای سقیفه سر آغاز تمامی تیره روزیها و كژ رویهایی شد كه پس از پیامبر در امت اسلام پدیدار گشت. 

از امام صادق علیه السلام سوال شد كه چه چیزی امیرالمؤمنین علیه السلام را بازداشت از اینكه مردم را به سوی خویش بخواند و برای رو در رویی با دشمنان شمشیر از نیام بر كشد؟ امام علیه السلام فرمودند: از آن ترسید كه مبادا مردم مرتد شوند و دیگر شهادت ندهند كه محمد صلی الله علیه و آله رسول خداست. 

همچنین امام باقر علیه السلام در بیان اقدام امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند: اگر علی علیه السلام عموم مردم را به پیروی از خود فرا می خواند آنان وظیفه داشتند دعوت او را اجابت كنند بر اثر سر پیچی از امامی كه اطاعتش واجب است،كافر می شدند اما آن جناب بهتر آن دید كه مردم آن گمراهی عدم شناخت و فرمانبری او باقیی بمانند تا آنكه از اسلام بر گردند و بلكی بی دین شوند. 

اما با این وصف كه امام علی علیه السلام یارانی را نیافتند تا ایشان را یاری كنند خود با بیعت با جور تن ندادند و سكوت اختیار نكردند. همواره در طول تاریخ مغرضان و معاندان اهل بیت علیه السلام سعی داشته اند كه 25 سال خانه نشینی امیرالمؤمنین علیه السلام را در قالب سكوت ایشان و رضایت و مشاركت ایشان در امور خلفاء جلوه دهند تا به این وسیله به باطل رنگ و لعاب حق بزنند. امیرالمؤمنین علیه السلام در مقابل این تجاوز غاصبانه مسئولیت خویش را چنین ایفا كردند: پس از فراقت از مراسم تدفین پیامبر گرامی اسلام كه تنها یار دلنشین ایشان بود بنا به سفارش خود پیامبر صلی الله علیه و آله به جمع آوری قرآن پرداختند چنانچه خود فرمودند: پس از آنكه رسول خدا صلی الله علیه و آله جان به جان آفرین تسلیم كرد مردم میل به ابوبكر نمودند با وی بیعت كردند در حالیكه من مشغول انجام غسل و مراسم تدفین پیامبر بودم.
پس از آن ماجرا من مشغول جمع آوری قرآن شدم و سوگند خوردم كه جز برای نماز، ردا بر دوش نیفكنم تا آنكه قرآن را یكجا جمع كنم و چنین كردم. 

در مدت سه روز این مهم انجام گرفت و بدیسان آیات شریفه و گرانقدر قرآن كه اینجا و آنجا پراكنده بود در یك مجلد و یكجا به دست مبارك ایشان نوشته شد.
امیرالمؤمنین علیه السلام می دانستند كه اگر در چنین شرایطی دست به شمشیر برند نهال نو پای اسلام كه ثمره ی 23 سال تلاش پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله بوده است از جا كنده می شود بنابراین هر زمینه ی سخن فراهم می شد تنها اظهار مظلومیت خویش اكتفا می كردند و پیماننامه ی غدیر را یاد آور قوم می شدند: «ای مسلمانان، ای مهاجرین و انصار شما را به خدا قسم می دهم آیا از پیامبر صلی الله علیه و آله نشنیدید كه در روز غدیرخم چه فرمود؟» 

از جمله در همان ایام نخست پس از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله شبانه با اهل كساء (حضرت زهرا و امام حسن و امام حسین) به درب خانه مهاجرین و انصار می رفتند و بر آنان اتمام می نمودند از جمله از زبان ایشان می شنویم كه می فرمودند: «فاطمه را با خود بردم.دست حسن و حسین را گرفتم آنان را نسبت به حقانیت خویش سوگند دادم و ایشان نیز به آن اعتراف كردند .
ایشان را به یا ری طلبیدم اما جز چهار نفر دعوت مرا اجابت نكرد آن چهار نفر عبارت ب.دند از سلمان ابوذر مقداد و زبیر.» 

در بررسی های به عمل آمده در كتب معتبر و منابع شیعه و حتی اهل سنت از اقدامات حضرت علی علیه السلام در مقابل غاصبین خلافت زیاد نقل شده است چنانچه حتی خود مفسرین اهل تسنن از جمله ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه ی خود خطبه هایی از حضرت را نقل می كند كه بیانگر این حقیقت است كه ایشان در مقابل خلفای سكوت نكردند و با ایشان بیعت ننمودند.
از جمله در خطبه ی شقشقیه كه مورد اتفاق همه ی مسلمانان می باشد كه حضرت چگونه به احقاق حق خویش و افشاگری اصحاب سقیفه پرداخته اند.

آیا سنّی ها روایت «من کنتُ مولاه فهذا علیٌ مولاه» را قبول دارند؟ 

اگر قبول دارند، پس چرا با حضرت علی مخالفت و دشمنی می کنند؟
دلیل آن است که ولایت چند معنا دارد و یکی از معانی روشن آن دوستی است. بنابراین تا زمانی که به این معنا قابل حمل است، نمی توان به معنای دیگر آن تمسک جست. بر این اساس حدیث غدیر در صدد بیان لزوم محبت به علی(ع) است، نه زمامداری حضرت. در برابر اهل سنت شیعیان باور دارند که ماهیت حادثه غدیر و سخنان پیامبر(ص) نصی صریح و قاطع بر امامت و پیشوایی حضرت علی(ع) است. قراین و شواهد به گونه ای است که هرگز نمی توان آن را تنها به دوستی و محبت تفسیر کرد. شیعیان دلائل متعددی بر امامت علی(ع) بیان کرده اند که به برخی از آن ها اشاره می شود:

1. لغت شناسان لفظ «ولی» را به معنای سرپرستی، عهده داری امور، چیرگی و رهبری معنا کرده اند. راغب اصفهانی می نویسد: ولایت یعنی یاری کردن، زمامداری و حقیقت آن سرپرستی است.(9) ابن اثیر می نویسد: «ولیّ یعنی یاور، و هر کس امری را بر عهده گیرد» سپس می افزاید: «از همین قبیل است حدیث «من کنت مولاه فعلیٌ مولاه» و سخن عمر که به علی(ع) گفت: «تو مولای هر مؤمن شدی» یعنی ولیّ مؤمنان گشتی.(10) صاحب صحاح اللغه(11) و مقایس اللغه نیز «ولیّ» را به معنای سرپرستی دانسته اند.(12) بر این اساس نگرش اندیشمندان اهل سنت (که ولایت را تنها به معنای دوستی معنا کرده اند) قابل قبول نیست.

2. اگر معنای «ولیّ» به معنای دوست و دوستی باشد، عاقلانه نیست که پیامبر اسلام(ص) بیش از یکصد هزار نفر را در هوای گرم و در وسط بیابان های خشک و سوزان متوقف سازد تا به مردم بگوید: «هر که من دوست او هستم، علی هم دوست او است و او را دوست بدارد»، زیرا دوستی مسلمانان با یکدیگر یکی از بدیهی ترین مسایل اسلامی است که از آغاز اسلام وجود داشته و بارها پیامبر(ص) مردم را به دوستی امام علی(ع) فرا خوانده بود.(13)

3. خطاب تند و قاطع خداوند بیانگر آن است که حادثه غدیر صرفاً اعلام دوستی علی(ع) نبوده است. مسئله آن قدر اهمیت داشت که خداوند خطاب به پیامبرش وحی می کند که اگر آن را ابلاغ نکنی، رسالت الهی را انجام نداده ای! خداوند فرمود: «... و إنْ لم تفعل فما بلغت رسالته» 4ـ خداوند در آیه 67 مائده به پیامبرش دلداری می دهد: «والله یعصمک من النّاس؛ خداوند تو را از خطرات احتمالی مردم نگاه می دارد».(14) آیا این مسئله نشان نمی دهد که مأموریت، مسئلة مهمی بوده است که پیامبر(ص) بیم آن داشته برخی بر اثر هواهای نفسانی به مقابله برخاسته و توطئه کنند؟ آنچه که موجب خطر برای پیامبر(ص) به حساب می آمد، طرح ولایت و رهبری امام علی(ع) بود، نه دوستی حضرت ، مضافاً بر این که بارها پیامبر از محبت امام علی(ع) سخن گفته بود و بیان آن، چالش های جدی را در پی نداشت. 

4. بعد از آن که پیامبر(ص) علی(ع) را به عنوان رهبر تعیین کرد، مردم با علی(ع) بیعت کردند. ابوبکر و عمر نیز به علی(ع) تبریک گفته، با حضرت بیعت کردند و گفتند: تو مولا و رهبر من و تمام مردان و زنان با ایمان شدی.(15) نکته قابل دقت آن است که همة حاضران، از خطابة پیامبر مسئلة «امامت» علی(ع) را فهمیدند، از این رو با او بیعت کرده و برخی از آنان در ستایش علی(ع) شعر سرودند. حسان بن ثابت انصاری از پیامبر(ص) اجازه گرفت و اشعار زیبا سرود: قــم یــا علـــی فــإنّنـــــی رضیتُک من بعدی اماماً و هادیاً ؛ای علی، برخیز، خرسندم که تو امام و هادی بعد از من باشی.(16