• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
تعداد مطالب : 2200
تعداد نظرات : 159
زمان آخرین مطلب : 4057روز قبل
معرفی کتاب و بازی های آموزشی
 
مجموعه آثار فلسفى

بسم الله الرحمن الرحیم


8 ـ رساله نفس الامر
رساله نفس الامر حاوى تحقیقى است , جامع درباره واژه و اصطلاح [ نفس الامر] كه على رغم كثرت استعمالش , در تفسیر آن بین عده اى از محققین اختلاف است . برخى آن را به[ عقل فعال] و برخى دیگر به [ الامر فى نفسه] و عده اى به [ ما هو اعم من الذهن و العین] و طائفه اى به [العلم الالهى لصور الاشیاء] تفسیر نموده اند . حضرت استاد حسن زاده حفظه الله تعالى رساله را با مناظره اى بین علامه حلى و استاد بزرگوارش خواجه نصیرالدین طوسى قدس سرهما آغاز مى كند و سپس مى افزاید كه تحقیق و شناخت نفس الامر مبتنى بر بیان چند امر است .
1 بیان مراد از دو كلمه[ نفس] و [ امر].
2 بیان غرض حكماء از تركیب این دو كلمه به صورت اضافه . 3 بیان مراد از لفظ [الخارج] در این قول كه گفته مى شود [ هذا یطابق الخارج و ذاك لا یطابقه
4 تحقیق در معناى مطابقت و عدم مطابقت با خارج .
5 بیان عقل فعال و نحوه كینونت حقایق در آن .
آنگاه معظم له مطالب بالا را یكى پس از دیگرى البته نه بدان ترتیب پس مى گیرد و در هر قسمت مطالبى مفید و ارزنده از گفته هاى حكماء و محققین و تفسیرهایى پیرامون آنها ارائه مى كند و در مجموع به این نتیجه مى رسد كه[ نفس الامر] را به هر كدام از معانى سابق الذكر تفسیر كنیم , قابل توجیه است , لكن هر یك را حكمى خاص است , مثلا اگر آن را به معناى ذات الشىء فى نفسه تفسیر كنیم شامل حق تعالى مى شود , به خلاف معانى دیگر كه حق تعالى را نمى گیرد .
گفتنى است كه رساله نفس الامر تا كنون مكرر به طبع رسیده و آخرین بار همراه با هفت رساله دیگر در مجموعه اى به نام هشت رساله عربى طبع و منتشر شد .
منبع: azha.ir
پنج شنبه 17/5/1392 - 2:3
معرفی کتاب و بازی های آموزشی
مجموعه آثار فلسفى

9 ـ رساله نهج الولایة
موضوع بحث در نهج الولایة , حضرت بقیة الله صاحب الامر و السیف و الزمان , خاتم الاولیاء على الاطلاق قائم آل محمد صلى الله علیه و آله ابوالقاسم محمد بن الحسن العسكرى مهدى موعود علیه الصلوة و السلام است . حضرت استاد در چگونگى تالیف این رساله فرمودند :
[بارى به خدمت استادم , آیة الله حاج شیخ محمد تقى آملى رضوان الله تعالى علیه تشرف حاصل كردم , از جناب ایشان پرسیدم چه برهانى ایجاب مى كند كه باید همیشه در نظام هستى یك نفر به عنوان انسان كامل آن هم با بدن عنصرى وجود داشته باشد ؟ مرحوم حاج شیخ محمد تقى آملى در این باب اشاراتى فرمودند و ما نیز مسئله را دنبال كردیم و از اساتید دیگرمان مطالب دیگرى را گرد آوردیم , تا اینكه بالاخرة مجموع مطالب جمع آورى شده را تنظیم و به صورت رساله اى مرتب و آن را به نهج الولایة نام نهادیم]
استاد حسن زاده , در ابتداى رساله , لزوم دو نوع بحث را بر وجوب وجود حجة قائم گوشزد مى كنند :
الف : بحثى كلى كه عبارت است از اقامه براهینى عقلى بر وجوب وجود حجتى قائم به طور دائم , و امتناع خلو عالم امكان از وجود چنین شخصى به عنوان واسطه فیض الهى , بدون اینكه به مصداق آن اشاره اى شود . چرا كه وظیفه برهان بیان اصلى كلى است نه تعیین مصداقى جزئى .
ب : بحثى شخصى كه عبارت است از ذكر روایات و احادیثى كه صفحه : 50
در آنها به وجود و غیبت و امامت آن حضرت علیه السلام تصریح شده است .
سپس حضرت استاد بعد از نقل روایاتى كه در امور یاد شده صریح است , به ذكر اصول و امهاتى از فرمایشات بزرگان حكمت و عرفان همچون بوعلى و محیى الدین مى پردازند كه در حقیقت همه مبین همان قاعده كلى مزبورند . شایان توجه است كه استاد , در خاتمه رساله به بعضى از مؤلفات مشایخ امامیه و غیر امامیه از صدر اسلام تا كنون در امامت و غیبت حضرت بقیة الله ارواحنا فداه اشارتى دارند .
رساله نهج الولایة تا كنون مكرر به طبع رسیده و آخرین بار در زمستان 1370 توسط انتشارات قیام طبع و منتشر شد .
 
منبع: azha.ir
پنج شنبه 17/5/1392 - 2:2
معرفی کتاب و بازی های آموزشی
مجموعه آثار فلسفى



11 ـ النور المتجلى فى الظهور الظلى
این رساله كه بر یك فاتحه وسه فصل و یك خاتمه مشتمل است , از وجود ذهنى و مطالب مربوط به آن بحث مى كند .
مسئله وجود ذهنى كه از مسایل بسیار مهم فلسفى است , هر چند به یك اعتبار در ردیف مباحث وجود و عدم قرار گرفته , ولى به اعتبار دیگر از جمله مسائلى است كه به بحث از حقیقت علم و ادراك مربوط مى شود , و خود زیربناى بسیارى از مباحث حكمى مانند بحث اتحاد عاقل به معقول , بحث معاد جسمانى و روحانى و . . . واقع مى گردد .
به هر حال حضرت استاد دام ظله در بیان وجه نامگذارى رساله مزبور چنین مى فرماید[ : علم نور است و نور متجلى همان صورت ادراكیه است كه در وجود ذهنى تجلى مى كند . بنابراین وجود ذهنى تجلى مى كند . بنابراین وجود ذهنى , ظهور ظلى صورت نوریه ادراكیه است و نیز بازگشت علم به وجود است و وجود عینى همان وجود اصیلى است كه در وجود ذهنى تجلى مى كند , پس وجود ذهنى , ظهور ظلى وجود عینى است] 1 .
همان طور كه مذكور افتاد , رساله یاد شده شامل یك فاتحه و سه فصل و یك خاتمه است . فاتحه رساله به تحریر موضوع رساله اختصاص دارد و فصل اول آن حاوى اصولى است كه از صحف نوریه حكمیه درباره علم و وجود ذهنى استنباط شده و فصل دوم آن در تقریر ادله وجود ذهنى است و فصل سوم آن در ذكر اشكالات وجود ذهنى و جواب آنهاست . بالاخره خاتمه آن در ذكر مطالب اساسى و مهمى است كه رساله حاوى آنهاست . رساله النور المتجلى فى الظهور الظلى فعلا در موسسه انتشارات امیر كبیر مراحل نهایى چاپ را مى گذارند و امیدواریم به زودى كار چاپ آن به پایان برسد و در دسترس علاقمندان قرار گیرد .
پاورقى : 1 - مقدمه رساله النور المتجلى فى الظهور الظلى .
منبع: azha.ir
پنج شنبه 17/5/1392 - 2:2
معرفی کتاب و بازی های آموزشی
مجموعه آثار فلسفى

12 ـ مفاتیح الاسرار لسلاك الاسفار
كتاب عظیم الشأن اسفار كه مهمترین و جامعترین اثر فلسفى صدرالمتألهین است و در آن اهم مسایل فلسفهء مشاء و عمده قواعد حكمت اشراق و لب مبانى اهل كشف و عرفان مورد بررسى و تحقیق قرار گرفته , از جمله متون دقیق و عمیق فلسفى است كه از زمان تألیف آن تا كنون همواره در حوزه هاى علوم اسلامى , مورد تدریس و تدرس بوده و هست .
حضرت استاد حسن زاده دام بقائه از معدود كسانى است كه توانسته آراء و نظریات ملا صدرا را به خوبى هضم و دوره اسفار را از اول تا آخر تدریس كند . جناب ایشان كتاب مزبور را طى سالها تحقیقى و تدریس با نسخه هاى متعددى اعم از خطى و چاپى , كه اكثر آنها نزد بزرگوارانى همچون آقا على مدرس , سید حسن آل طعمه , میرزا ابوالحسن جلوه , میرزا محمود آشتیانى , میرزا ابوالحسن شعرانى , آقا میرزا هاشم اشكورى , تصحیح شده , مقابله و تصحیح نموده است و از آغاز تا انجام , علاوه بر مأخذیابى این سفر عظیم , بر مشكلات و دشواریهاى آن تعلیقه و توضیح نگاشته و بدین ترتیب راه را براى استادان و دانش پژوهان در رشته هاى علوم عقلى , هموار كرده است . مجلد اول اسفار , مصحح به تصحیح استاد , همراه با تعلیقات معظم له كه به[ مفاتیح الاسرار لسلاك الاسفار] نام گرفته , در پاییز 1373 توسط مؤسسه چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى در تیراژ 1000 نسخه منتشر گردید و مجلد دوم آن در شرف انتشار و باقى هنوز در دست نشر قرار نگرفته است . امید آنكه مقدمات طبع و نشر آنها نیز فراهم آید و مورد استفاده همگان واقع شود .
منبع: azha.ir
پنج شنبه 17/5/1392 - 2:1
معرفی کتاب و بازی های آموزشی
مجموعه آثار فلسفى

13 ـ عیون مسائل النفس و سرح العیون فى شرح العیون
از آن رو كه نفس ناطقه انسانى , جامعترین و كاملترین مظهر واجب الوجود بالذات است , یكتا كلمه اى است كه شناخت آن مستلزم شناخت بارى تعالى و محور جمیع مسایل عقلى و نقلى و قطب همه معارف ذوقى است . لذا مى بینیم قاطبه عرفان و حكماء , اهتمامى را كه به موضوع معرفت نفس داده و مى دهند , به هیچ یك از موضوعات و مسائل حكمى و عرفانى نداده و نمى دهند .
بر همین اساس , حضرت استاد حسن زاده دام ظله العالى رساله متین و شریف[ عیون مسائل النفس] را در خصوص معرفت نفس نگاشت و آن را بر شصت و شش عین كه هر عینى در مسئله اى از مسائل مربوط به نفس است , مرتب ساخت . و چون رساله مزبور , متنى بود فشرده , و هر یك از عیون آن به خودى خود لیاقت آن را داشت كه در رساله اى مستقل مورد بحث و بررسى قرار گیرد , جناب ایشان بر آن شد تا بر آن شرحى بنویسد و آنچه را كه به طور اجمال در عیون بدان اشاره كرده . مفصلا بیان دارد كه به فضل و یارى خداوند این امر تحقق یافت و بدین صورت كتاب بى نظیر[ سرح العیون فى شرح العیون] كه بر أهم مسایل مربوط به معرفت نفس مشتمل است , به عالم علم و دانش ارائه گردید .
حضرت استاد در این شرح , هر یك از عیون رساله فوق الذكر را با آیات قرآنى و روایات صادره از اهل بیت عصمت و طهارت علیهم أفضل صلوات المصلین و كلمات بزرگان حكمت و عرفان , از قدماء گرفته تا متاخرین بیان نموده است .
اینك مناسب مى نماید , به عصاره برخى از مسایل یاد شده كه توسط خود استاد تهیه شده است اشاراتى بنماییم .
----------------------------------------
الف مغایرت نفس با مزاج است كه نفس مزاج نیست , تا به فساد مزاج فوت گردد و تباه شود , بلكه نفس است كه حافظ مزاج است .

ب و دیگر مغایرت نفس با بدن است . یعنى علاوه بر اینكه نفس مزاج نیست , گوهرى قایم به خود مغایر با بدن محسوس است . در حقیقت بدن من حیث انه بدن مرتبه نازله نفس است .

ج و دیگر تجرد نفس ناطقه است كه به سه شعبه تجرد برزخى و تجرد عقلانى و تجرد فوق عقلانى منشعب است . تجرد برزخى در مقام خیال و مثال متصل نفس است , و تجرد عقلانى مرتبه ادراك مرسلات و سیر دیار مفارقات نفس است . و تجرد فوق عقلانى معراج لا یقفى نفس است , بدین معنى كه او را حد یقف نیست . بر این اقسام تجرد نفس , ادله بسیار اقامه شده است . و همه ادله در این نتیجه شریكند كه چون نفس عارى از ماده و احكام آن است , گوهرى بسیط غیر محسوس از عالم ما وراى طبیعت است و از فساد و اضمحلال كه لازمه مركبات طبیعى است مبرى است و چون فساد نمى پذیرد , هیچ گاه زوال و فنا نمى یابد و براى همیشه باقى است , یعنى نفس حادث ابدى است .

د و دیگر این كه نفس جسمانیة الحدوث و روحانیة البقاء است كه به كسب كردن معارف و حقایق و تحصیل ملكات اعمال فاضله انسانى , اشتداد وجودى و سعه مظهرى پیدا مى كند و به اتحاد علم و عالم و عمل و عامل , به سوى كمال مطلق ارتقاء مى یابد .

ه و دیگر این كه نفس عین مدركات خود است كه اتحاد مدرك و مدرك و ادراك به حسب وجود است . ادله اتحاد عاقل به معقول متكفل اثبات این امر است و حقا كتاب ما[
دروس اتحاد عاقل به معقول] در این موضوع عظیم خطیر , حایز اهمیتى بسزاست .

و دیگر خروج نفس از قوه به فعل و افاضه صور علمیه و ملكات فاضله بدان و ادراك نفس مر حقایق اشیاء راست .

ز و دیگر جوهر بودن علم و عمل و انسان سازى آن دواست . یعنى علم و عمل عرض نیستند , بلكه جوهر و انسان سازند و جزا در طول علم و عمل است , بلكه جزا نفس علم و عمل است كه علم سازنده روح و عمل سازنده بدن است . و همواره در همه عوالم , بدن آن عالم مرتبه نازله نفس است و بدنهاى دنیوى و اخروى در طول یكدیگرند و تفاوت به نقص و كمال است .

ح و دیگر این كه ملكات نفس مواد صور برزخى اویند . یعنى هر عمل صورتى دارد كه در عالم برزخ , آن عمل بر آن صورت بر عاملش ظاهرى مى شود كه صورت انسان در آخرت نتیجه عمل و غایت فعل او در دنیاست . و همنشینهاى او از زشت و زیبا همگى غایات افعال و صور أعمال و آثار و ملكات اوست كه در صقع ذات او پدید مىآیند و بر او ظاهر مى شوند كه در نتیجه انسان در این نشأة نوع و در تحت آن افراد و در نشأه آخرت جنس و در تحت آن انواع است . و از این امر تعبیر به تجسم اعمال یا به تجسد أعمال و یا به تجسم اعراض و این گونه تعبیرات مى شود و مقصود تحقق و تقرر نتیجه اعمال در صقع جوهر نفس است .

ط و دیگر تكامل برزخى نفس بعد از انفصال از بدن عنصرى است . در این امر اثبات مى شود كه نفس پس از انقطاع از بدن استكمال مى یابد . به ادله تجرد نفس بقاى نفس پس از انقطاع از بدن عنصرى اثبات مى شود و به تكامل برزخى استكمال آن , كه نفس به انقطاع از بدن عنصرى نه فقط فانى نمى شود . بلكه زنده تر مى گردد , و موت در حقیقت انقطاع و مفارقت نفس از غیر خودش و ارتقاى او به متوفى اوست .

ى و دیگر بیان اقسام قبر و قبر حقیقى انسان به لسان منطق وحى است كه در نتیجه معلوم مى گردد وزان قبر در این نشأة و نشأة آخرت وزان انسان در نشأتین است .

یا و دیگر این كه لذات و آلام نفس در این نشأة از مقوله انفعال و در نشأة آخرت از مقوله فعلند .

یب و دیگر تطابق كونین یعنى توازن بین عالم و آدم است كه : نیست یك رشته در این پرده پر نقش عجب
كش تو را تارى از آن یا كه از آن پودى نیست

یج و دیگر انشاء نفس مرا بدن مثالى خود را و ظهور كمل در عوالم است . ید و دیگر اثبات معادین روحانى و جسمانى انسان است .

یه و دیگر اثبات قوه قدسیه نفوس مكتفیة است .

یو و دیگر این كه انسان را ادراكاتى فوق طور عقل نظرى است
----------------------------------
. عیون مسائل النفس و سرح العیون فى شرح العیون هر دو در یك مجلد هشتصد و نوزده صفحه اى توسط انتشارات امیر كبیر در سال 1371 به طبع رسید و در اختیار علاقمندان قرار گرفت .
گفتنى است كه در میان آثار استاد كتاب یاد شده , دومین كتابى است كه از طرف وزارت ارشاد به عنوان كتاب سال شناخته شده و به علم دوستان جامعه اسلامى معرفى گردیده است .
 
منبع: azha.ir
پنج شنبه 17/5/1392 - 2:1
معرفی کتاب و بازی های آموزشی
مجموعه آثار فلسفى


14 ـ گشتى در حركت
گشتى در حركت كتابى است عزیز و گرانقدر كه در حركت و اقسام آن و احكام و نتایج هر یك از آنها بحث مى كند . مباحث اولیه این كتاب به فحصى در انواع حركت كه از حركت استدارى وضعى شبانه روزى شروع و به حركت در جوهر ختم مى شود , اختصاص یافته و سپس به تفصیل از حركت جوهرى و فرق میان آن و تجدد امثال كه قاطبه عرفاء بدان قائلند , بحث به میان آمده و در خلال مباحث یاد شده به حركت جنى كه اساس آفرینش است و از نظر تصور خفیترین نوع حركت و از نظر تصدیق مشكلترین نوع آن است , اشاراتى شده است .
بنابراین مى توان عمده مباحث این كتاب را حول سه نوع از انواع حركت دانست :
الف حركت جوهرى
ب تجدد امثال ج حركت حبى

و در این میان آنچه كه از اهمیت فوق العاده اى برخوردار است و سزاوار است مورد توجه خاص خواص اهل تحقیق قرار گیرد , همان حركت حبى است كه مطلق ایجاد بر آن متوقف است .
به هر حال كتاب یاد شده علاوه بر امور مزبور , بر سه رساله مهم كه به مناسبت روى آوردن بحث بدرج آنها اقدام شده , مشتمل است :

الف رساله [ حركت جوهریة و تحولات ذاتیة] از استاد آیة الله علامه رفیعى قزوینى قدس سره .
ب رساله [ وحدت وجود] از استاد علامه شعرانى قدس سره .
ج رساله [ حركت حبى و تجدد امثال و حركت در جوهر طبیعى] از استاد حسن زاده آملى دام ظله .
نكتهء گفتنى اینكه در این كتاب در تسمیه رساله ها و ابواب و فصول و تذكره ها و تبصره ها و فذلكه ها و . . . و حسن صنعت بكار رفته . مثلا از رساله استاد شعرانى رحمة الله علیه به[ باغ] و از رساله استاد رفیعى قزوینى قدس سره به[ بوستان] و از رساله خود استاد حسن زاده دام ظله به[ گلستان] و از باب به[ دشت] و از فصل به[ چمن] و از تبصره به[ گلبن] و از تذكره به[ گلگشت] و از تنبیه به[ گلشن] و از فایده به[ گلبرگ] و از فذلكه به[ دسته گل] تعبیر شده كه لطافت این تعابیر و تناسبشان با گشت و تناسب گشت با حركت بر اهل ذوق پوشیده نیست . حضرت استاد خود در وصف كتاب[ گشتى در حركت] چنین سروده است :
صبا از من به اخوان صفایم
پس از عرض تحیات و ثنایم
نما لطفى بگو با هر یكیشان
كه اى آزاده با عزت و شأن
بحمد الله باغ و بوستانم
بود در انتظار دوستانم
گرت با دین و دانش همدمى هست
گلستانم یكى آكادمى هست
بیا گشتى در این دشت و چمن كن
دماغ روح را تازه چو من كن
چمن از خرمى چون آسمان است
فضایش یكسره رنگین كمان است
ز شادابى گلهاى دل افروز
فروغ شب حكایت دارد از روز
ز گلبنهاى باغ و گلشن او
چمنهاى بسان جوشن او
بهشت اندر بهشت اندر بهشت است
همه با مشك و با عنبر سرشت است
زهر یك دسته گلهاى بهشتى
همى بینى چه گشتى و چه كشتى
در این گشتت بیابى مدعا را
رها سازى زخود چون و چرا را
بیا اندر طبیعت بین خدارا
پدید آرنده ارض و سما را
در این باغ طبیعت اى دل آگاه
ز هر شاخى شنو إنى انا الله
اله آسمان است و زمین است
چه پندارى جدا از آن و این است
بیا در راه حق جویى كامل
برون از خدا گویى جاهل
كه در آن سوى هفتم آسمان است
لذا از دیده مردم نهان است
مرا شهر و ده و كوه و در و دشت
به روى دلستانم هست گلگشت
در این باغ دل آرا یك ورق نیست
كه تار و پودش از آیات حق نیست
نما گشتى در این باغ الهى
نمایندت همه اشیا كما هى
خدا یار است یاران حسن را
براى گشت این دشت و چمن را 1
كتاب یاد شده از جمله آثار منتشر نشده استاد است كه امیدواریم هر چه زودتر مقدمات طبع و نشر آن فراهم شود و این پرده نشین شاهد هرجایى گردد .
پاورقى : 1 دیباجه گشتى در حركت .
 
منبع: azha.ir
پنج شنبه 17/5/1392 - 2:0
معرفی کتاب و بازی های آموزشی
مجموعه آثار فلسفى

15 ـ الحجج البالغه على تجرد النفس الناطقة
در میان مسایل مربوط به معرفت نفس , كه بسیار است , مسئله تجرد نفس از اهمیت فوق العاده اى برخوردار است . بلكه مى توان ادعا نمود كه وزان مسئله تجرد نفس در مقایسه با دیگر مسایل مربوط به معرفت نفس , وزان خود معرفت نفس است با دیگر معارف قرآنى انسان . یعنى همان طور كه معرفت نفس اساس بسیارى از معارف است مسئله تجرد نفس نیز زیر بناى بسیارى از مسایل مربوط به معرفت نفس است . لذا حضرت استاد حسن زاده دام ظله العالى در میان آثار و تألیفات خود اثر مستقلى را به مسئله یاد شده اختصاص داده و در آن براهین و ادله تجرد نفس را به نحو مطلوبى تقریر نموده و آن را به[ الحجج البالغه على تجرد النفس الناطقه] نام نهاده است .
ادله اى كه در این كتاب بدانها اشاره مى رود , به دو قسم عقلى و نقلى تقسیم مى شوند كه حضرت استاد ابتدا ادله عقلى مسئله را تقریر مى كند و پس از آن به ذكر ادله نقلى مى پردازد , و از آنجا كه نفس را تجرد غیر تام برزخى و تجرد تام عقلى و مقام فوق تجرد است , كلیه مباحث كتاب مزبور حول چهار محور دور مى زند .
الف اثبات تجرد نفس مطلقا . بدون آنكه به نوعى
خاص از تجرد اشاره اى گردد .
ب اثبات تجرد غیر تام برزخى نفس .
ج اثبات تجرد تام عقلى نفس .
د اثبات مقام فوق تجرد نفس .
كتاب[ الحجج البالغه على تجرد النفس الناطقه] از جمله آثار منتشر نشده استاد است كه امیدواریم به زودى مقدمات طبع و نشر آن فراهم گردد و مورد استفاده علاقمندان قرار گیرد .
منبع: azha.ir
پنج شنبه 17/5/1392 - 1:59
معرفی کتاب و بازی های آموزشی
 
مجموعه آثار فلسفى

16 ـ گنجینه گوهر روان
كتاب[ گنجینه گوهر روان] مجموعه اى است نفیس و گران قدر كه مانند كتاب[ الحجج البالغه على تجرد النفس الناطقه] حاوى ادله تجرد نفس است , با این فرق كه كتاب سابق الذكر به زبان عربى و براى خواص و این كتاب به زبان فارسى و براى عموم نگارش یافته است . به هر حال حضرت استاد دام ظله الشریف , ادله تجرد نفس را كه در آثار قدماء به صورت پراكنده ذكر شده بود , در این كتاب گرد آورده و آنها را همراه با اضافاتى از توضیحات و تنبیهات و غیره با نظم و ترتیبى خاص به رشته تحریر درآورده است .
استاد خود در دیباچه كتاب چنین مى نگارد :
[ و بعد همى گوید بنده امیدوار به خداى متعال حسن حسن زاده آملى كه این دفتر معانى به نام[ گنجینه گوهر روان] آكنده از برهان تجرد گوهر روان است كه به سالیانى دراز , در اثناى تدریس معارف از نوشته هاى پیشینیان , یافته ایم و در آن به رشته نظم و نضد خاص گرد آورده ایم . و بسى غرر درر , و عوالى لالى بر آن افزوده ایم , و بر یك مقدمه و سه فصل و یك خاتمه , خاتمه داده ایم , و بر جمعى تدریس و القاء و املاء كرده ایم , و اینك بدین امید كه دانش پژوه فرزانه را چراغى فرا راه نیكبختى و رستگارى باشد , و نگارنده را اثرى بایسته و شایسته و پایدار به یادگار . خویشتن را نیك بساخت و چهره به خوبى پرداخت , و مانند ماه دو هفته برافروخت , و دیده به مدرسه ها دوخت , و دل به صاحب نظران باخت و مست و از خانه به بیرون تاخت , كه ناگهان خروش سروش بگوش هوش رسید كه :
نورى كه به سر عتش روان است
گنجینه گوهر روان است
گنجینه زاد زندگانى
گنجینه عمر جاودانى
گنجینه دفتر معانى
گنجینه گنج آسمانى
گنجینه شبچراغ عالم
نور دل و دیدگان آدم
گنجى كه چو مهر و مه درخشد
تا نور به نوریان ببخشد
نورى كه كه مجرد و مصفى است
نور صمدى حق تعالى است
نورى كه ز صنع حسن مطلق
كسى نیست چنو ز حسن مشتق
نورى كه فروغ او فروزد
تا ریشه جهل را بسوزد
نورى بشروق برتر از برق
نورى كه گرفته غرب تا شرق
از لطف حقیقة الحقایق
گنجینه پر است از دقایق
این یك اثر است نیك فرجام
كز دست حسن گرفت انجام
باشد كه عطا كند خدایش
در اجر و جزاى او لقایش
هر چند زدست خویش خسته است
طرفى ز حیات دل نبسته است
لیكن چو خدا كند خدایى
شاهنشه دل شود گدایى
یك جلوه اگر كند نثارش
صد مهر و مهند شر مسارش
لازم به ذكر است كه كتاب یاد شده از جمله آثار مخطوط استاد است و تا كنون در دست نشر قرار نگرفته است .
منبع: azha.ir
پنج شنبه 17/5/1392 - 1:59
معرفی کتاب و بازی های آموزشی
مجموعه آثار فلسفى

17 ـ رساله اى در اثبات عالم مثال
این رساله همان گونه كه از اسمش پیداست , از عالم مثال و مطالب و مباحث مربوط به آن بحث مى كند . عالم مثال , برزخى است بین عالم ارواح و عالم اجسام . و به عبارت دیگر عالم مثال , عالمى است بالاتر از عالم اجسام و فروتر از عالم ارواح . اشیاء را در عالم ارواح نه شكل است و نه ماده و در عالم اجسام هم شكل است و هم ماده و در عالم مثال , شكل هست ولى ماده نیست . بنابراین عالم مثال از نظر شكل داشتن شبیه به عالم اجسام است و از نظر تجرد از ماده , شبیه به عالم ارواح . حال خواه آن در قوس نزول بوده باشد , یا در قوس صعود . مسبوق به عالم ماده كه موطن تعدد و كثرت است مى باشد , نه در تصور آن مشكلى است و نه در تصدیق به وجود آن , بر خلاف عالم مثال در قوس نزول كه مسبوق به عالم ارواح و قبل از عالم اجسام است . زیرا در این عالم كه نه از ماده اثرى است و نه مسبوق به ماده است تصور كثرت و تعدد و صور و اشكال در غایة اشكال و صعوبت است . لذا در قبول و رد آن بین حكماى مشاء و فلاسفه اشراق اختلاف است و هر كدام را بر مدعاى خویش دلیلى , كه مطلوب خود را بدان اثبات مى نمایند .
حضرت استاد حسن زاده دام مجده در رساله مزبور بعد از اشاره كوتاهى كه به تعریف و اسامى عالم مثال دارد , خاطرنشان مى سازد كه عمده مطلب در این باب , اثبات عالم مثال در قوس نزولى است , نه در قوس صعودى و از آنجا كه برخى توهم كرده اند عالم مثال همان عالم مثلى است كه افلاطون الهى بدان قائل بوده , قبل از هر چیز به ابطال توهم یاد شده مى پردازد و پس از آن وارد بحث اصلى كه اثبات عالم مثال در قوس نزول و ذكر و تقریر و تحریر ادله آن است مى گردد .
رساله یاد شده از جمله آثار مخطوط استاد است و تا كنون منتشر نشده است .
منبع: azha.ir
پنج شنبه 17/5/1392 - 1:58
معرفی کتاب و بازی های آموزشی
مجموعه آثار فلسفى

18 ـ رساله مثل
این رساله در باره مثل افلاطونیة كه از آنها به اسامى دیگرى چون صور مجردة , مثل الهیة , ارباب انواع , مثل نوریة و عقول متكافئه نیز تعبیر مى شود نگارش یافته است .
بحث از حقانیت یا عدم حقانیت نظریه مثل , یكى از مشكلات مباحث فلسفى است و از قدیم الایام همواره معركه آراء متعدد و نظریات مختلف بوده و هست .
افلاطون الهى , همچون استادش سقراط , معتقد بود كه موجودات عالم مادى را در عالم اله صورى است مجرد . كه از فساد و تغییر و تقید به زمان صفحه : 64
و مكان , منزه و مربى و سر مشق موجودات این عالمند . در مقابل , برخى از حكماء , نظریه فوق را نپذیرفته و با مطرح كردن شكوك و ایراداتى آن را از درجه اعتبار ساقط دانسته اند .
حضرت استاد حسن زاده دام ظله در رساله مزبور بعد از عنوان كردن نظریه مثل , به نقل و بیان اقوال و گفته هاى بزرگان و اعاظمى كه به مثل قائل بوده اند , مى پردازد و سپس روایاتى را از اهل بیت عصمت و طهارت در تأیید نظریه مثل نقل مى نماید . معظم له در مراحل بعدى رساله از مطالبى كه ذیلا به عناوین آنها اشاره مى شود بحث به میان مىآورد .
الف ) بیان چند دلیل از ادله عقلیه در اثبات مثل .
ب ) ذكر شكوك و ایراداتى كه بر نظریه مثل وارد گشته است .
ج ) وجه تسمیه مثل به مثل
د ) كیفیت و چگونگى تصور كثرت در عالم مثل .
ه ) تاویلاتى كه برخى از حكماء نسبت به نظریه مثل اعمال كرده اند . در میان عناوین یاد شده آنچه كه از اهمیت بسزایى برخوردار است و جا دارد مورد توجه خواص اهل تحقیق قرار گیرد , مبحث چگونگى تصور كثرت در عالم مثل است زیرا با توجه به اینكه كثرت و تعدد زیر سر ماده و برخاسته از ماده است , در عالمى كه نه از ماده خبرى است و نه مسبوق به ماده است , تصور كثرت در غایة اشكال است كه براى اطلاع بر چگونگى آن باید به اصل رساله رجوع كرد .
به هر حال حضرت استاد در معرفى رسالة مثل چنین مى فرماید : [ ( ما در این رساله بعد از عنوان كردن مثل به نقل نظریات بزرگان عالم علم پرداخته و عبارات كسانى را كه قائل به نظریه مثل نبوده اند , ولى به نحوى آن را تأویل كرده اند نیز نقل نموده ایم و بالاخره نظریه مثل را پذیرفته و آنها را بر همان عقول و مفارقات كه باذن الله مدبرات عالم ناسوتند تطبیق نموده ایم و فرمایشاتى را كه شیخ الرئیس ابن سینا در رد مثل در الهیات شفا آورده است , تصویب نكرده ایم] ( .
رساله یاد شده نیز از جمله آثار مخطوط استاد است و هنوز در دست طبع و نشر قرار نگرفته است .
منبع: azha.ir
پنج شنبه 17/5/1392 - 1:57
مورد توجه ترین های هفته اخیر
فعالترین ها در ماه گذشته
(0)فعالان 24 ساعت گذشته