تبیان، دستیار زندگی

هرگاه شهر در بلندي باشد كه از دور ديده شود يا به قدري گود باشد كه اگر انسان كمي دور شود ديوار آن را نبيند كسي كه از آن شهر مسافرت مي كند، وقتي به اندازه اي دور شود كه اگر آن شهر در زمين هموار بود ديوارش از آن جا ديده نمي شد بايد نماز خود را شكسته بخواند و نيز اگر پستي و بلندي خانه ها بيشتر ازمعمول باشد بايد ملاحظه معمول را بنمايد.

اگر از محلي مسافرت كند كه خانه و ديوار ندارد وقتي به جايي برسدكه اگر آن محل ديوار داشت از آن جا ديده ني شد بايد نماز را شكسته بخواند.

اگر به قدري دور شود كه نداند صدايي را كه مي شنود صداي اذان است ياصداي ديگري ، بايد نماز را شكسته بخواند، ولي اگر بفهمد اذان مي گويند و كلمات آن را تشخيص ندهد بايد تمام بخواند.

اگر به قدري دور شود كه اذان خانه ها را نشنود ولي اذان شهر راكه معمولا در جاي بلند مي گويند بشنود نبايد نماز را شكسته بخواند.

اگر به جايي برسد كه اذان شهر را كه معمولا در جاي بلند مي گويند نشنودولي اذاني را كه در جاي خيلي بلند مي گويند بشنود بايد نماز را شكسته بخواند.

اگر چشم يا گوش او، يا صداي اذان غير معمولي باشد در محلي بايدنماز را شكسته بخواند كه چشم متوسط ديوار خانه ها را نبيند و گوش متوسط صداي اذان معمولي را نشنود.

اگر بخواهد در محلي نماز بخواند كه شك دارد به حد ترخص ، يعني جايي كه اذان را نشنود و ديوار را نبيند رسيده يا نه ، بايد نماز را تمام بخواند، و در موقع برگشتن اگر شك كند كه به حد ترخص رسيده يا نه ، بايد شكسته بخواند، آیت الله گلپایگانی: ولي اگر در برگشتن درهمان جا كه در رفتن تمام خوانده ، شكسته بخواند،بنابر احتياط لازم بايد نمازي را كه در اين مكان تمام خوانده قضا نمايد و نمازي راكه شكسته خوانده ، تمام اعاده نمايد، و اگر اعاده نكرد قضاي آن را تمام بجاآورد. و چون در بعضي موارد اشكال پيدا مي كند بايد آن جا نماز نخوانديا هم شكسته و هم تمام بخواند.

مسافري كه در سفر از وطن خود عبور مي كند وقتي به جايي برسد كه ديوار وطن خود را ببيند و صداي اذان آن را بشنود بايد نماز را تمام بخواند.

مسافري كه در بين مسافرت به وطنش رسيده ، تا وقتي در آن جا هست بايد نماز را تمام بخواند ولي اگر بخواهد از آن جا هشت فرسخ برود يا چهار فرسخ برود و برگردد وقتي به جايي برسد كه ديوار وطن را نبيند و صداي اذان آن را نشنود بايد نماز را شكسته بخواند.

محلي را كه انسان براي اقامت و زندگي خود اختيار كرده وطن اوست چه درآن جا به دنيا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، يا خودش آن جا را براي زندگي اختيار كرده باشد.

اگر قصد دارد در محلي كه وطن اصيلش نيست مدتي بماند و بعد به جاي ديگر رود، آن جا وطن او حساب نمي شود.

آیت الله گلپایگانی: جايي را كه انسان محل زندگي خود قرار داده و ماندن خود را در آن جامحدود به مقدار معين نكرده ، و مثل كسي كه آن جا وطن او است در آن جا زندگي مي كند كه اگر مسافرتي براي او پيش آيد، دوباره به همان جا برمي گردد، اگر چه قصد نداشته باشد كه هميشه در آن جا بماند، وطن او حساب مي شود. تا انسان قصد ماندن هميشگي در جايي كه غير وطن اصلي خودش است نداشته باشد وطن او حساب نمي شود مگر آن كه بدون قصد ماندن آن قدر بماند كه مردم بگويند اين جا وطن او است .