پرسش

با سلام
لطفا تاثیر عوامل محیطی مختلف مانند درجه حرارت، حلالهای آلی، phو كاتیونهای مختلف را بر میزان نفوذ پذیری غشا سلولهای گیاهی را برایم توضیح دهید

پاسخ

با سلام
دوست گرامی از اینکه پاسخ سوال شما را دیر ارسال کردم عذر خواهی می کنم
اثر عوامل خارجی
اثر غلظت: غلظت یک یون در محیط خارج بر سرعت نفوذ همین یون در داخل سلولها اثر می‌گذارد.
اثر PH محیط: مقداری از یونهای تشکیل دهنده محیط که جذب گیاه می‌شوند، مقدار جذب آنها با PH محیط نسبت مستقیم دارد.
اثر تداخل یونها: جذب یون ، غالبا در نتیجه وجود سایر یونها در محیط غذایی تغییر می‌کند.
اثر فشار اکسیژن: شدت جذب مواد توسط ریشه ، با کم شدن فشار اکسیژن در محیط کاهش می‌یابد.
اثر دما: در مورد بسیاری از یونها ، جذب مواد توسط ریشه ، تحت اثر دمای محیط افزایش می‌یابد.
اثر روشنایی: روشنایی باعث افزایش قدرت جذب مواد در گیاهان می‌شود
اثر فلزات سنگین روی غشای سلولی

سیستم های آنزیمی واسط وسد بین سلول و محیط برای مبادله مواد و اطلاعات هستند.ثبات این سیستمهای آنزیمی برای عملکرد فیزیولوژیکی در سلول ضروری است.کادمیوم به سیستم های آنزیمی صدمه میزند و نفوذپذیری غشای سلولی را افزایش میدهد.و در اینجا رابطه آشکاری بین نفوذپذیری سلول و غلضت کادمیوم وجود دارد.جذب ترکیبات پلی پپتیدی غشای تایلاکوییدی B.schereberi تحت تنش کادمیوم و جیوه کاهش یافت.همچنین نشان داده شده که اثرات اسیدی جیوه روی B.schereberi در جوانه های زمستانه بیشتر آشکار است نسبت به آنهایی که با کادمیوم بودند. تحت تیمار کادمیوم تجمع اکسیژن،H2o2 و مالوندیال دهید(MDA) در گندم(T.aestivum) برگها به طور آشکار زیاد
شدند و میزان گروه SH کم شد و پراکندگی الکترولیتی خارج از سلولهای برگی بالاتر بود،آن نشان میدهد پراکسیداسیون لیپید غشای سلولی بوسیله رادیکالهای اکسیژن فعال تحریک شده است.
)ترکیبات پلی پپتیدی غشای تایلاکوییدی تحت تاثیر تنش فلزات سنگین خفیف و پست می شود و اثرات مستقیم بر روی نفوذپذیری غشا داشته است .)
فلزات سنگین مانند کادمیوم و سرب عناصر غیر ضروری برای گیاهان هستند.اگر مقدار زیادی در گیاه تجمع یابد، روی جذب و انتقال عناصر ضروری،اختلال در متابولیسم و فشار بر روی رشد و تولید مثل اثر خواهند گذاشت. اثرات و آمادگی زیستی فلزات سنگین بستگی به فاکتور های زیادی مثل شرایط محیطی،PH،عناصر مختلف،مواد ارگانیک،واسطه ها و کودهای حاصلخیز و گونه های گیاهی دارد.
تنش گرمایی
واکنش به تنش گرما در موجودات مختلفی همچون باکتریها، قارچها، گیاهان و جانوران با افزایش درجه حرارت تحریک میشود و مشخصه ویژه آن افزایش سنتز پروتئینهایی بنام " پروتیینهای شوک گرمایی (hsp ها)" می باشد. hspها دربرگیرنده چندین گروه از پروتیینهای حفاظت شده می باشند. شکل معمولی واکنش به تنش گرما بدین گونه است که تماس اولیه با یک تنش خفیف گرمایی، سبب ایجاد مقاومت به دوزهای کشنده غیر عادی میشود که گیاه بعداً با آنها مواجه میگردد. این پدیده را اصطلاحاً " تحمل گرمایی اکتسابی" گویند. از آنجا که سلولهای واجد قابلیت تحمل به گرما، مقادیر بالایی از hspها را بیان می نمایند، محققین به این نتیجه رسیده اند که این پروتئینها با تحمل به گرما مرتبطند. تنش دمای بالا سبب واسرشتگی شدید و تخریب پروتئینهای سلولی میگردد که اگر کنترل نشود، منتج به مرگ سلول خواهد شد. hspها بواسطه فعالیت کاپرونی خود، سلول را قادر به رفع صدمات ناشی از گرما به پروتئینها می نمایند. در طی تنش گرمایی، hspها ابتدا در جهت ممانعت از تخریب پروتئینها و تحریک تابیدن مجدد پروتیینهای واسرشته عمل می نمایند، ولی از آنجا که تشکیل پروتیین از لحظه سنتز اهمیت پیدا میکند، hspها نقشهای مهمی حتی در شرایط عادی ایفاء می نمایند.

تغییرات دمایی در طبیعت سریعتر از سایر عوامل تنش زا رخ میدهد. گیاهان به سبب عدم توانایی در حرکت و جابجایی، در معرض تغییرات وسیع درجه حرارت روزانه و یا فصلی قرار دارند و بنابراین باید خود را با تنشهای دمایی، سریع و بطور موثری سازگار نمایند. مشخصه واکنش به تنش دمایی، توقف رونوشت برداری و ترجمه طبیعی ژنها، ابراز بالاتر از حد پروتئینهای ویژه شوک گرمایی (hspها) و تحریک تحمل به گرما می باشد. اگر تنش خیلی شدید باشد، مسیرهای پیام دهی که منتج به مرگ آپوپتوتیک سلولی میگردد، فعال میشود. hspها بعنوان کاپرونهای ملکولی سبب حفاظت سلول در برابر اثرات مخرب تنش دمایی و افزایش امکان بقاء سلول میگردند. افزایش ابراز hspها توسط فاکتورهای رونوشت برداری شوک گرمایی (hsfها) تنظیم میشود. شناخت ما از مکانیزمهای تنظیم کنندگی تحمل به تنش گرمایی هنوز محدود است مگر اینکه اطلاعات کاملتری از نحوه ابراز و نقش hsp ها بدست آید.