پرسش

سلام
راجع به کتاب جفر وجامعه وکتاب مکاتیب الرسول توضیح دهید واگر متنی لینکی دارید بنویسید
با تشکر

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
در كافى و بصائر الدرجات از ابوبصیر آمده است كه گفت: من بر امام صادق(ع) وارد شده، گفتم: فدایت شوم! من از شما سوالى دارم. آیا كسى هست كه سخنانم را بشنود؟ امام صادق(ع) پرده اى را كه بین دو اتاق آویخته شده بود به كنارى زد و سر درون آن اتاق كرد و پس از آن كه دانست كسى در آنجا نیست، فرمود: اى ابومحمد! هر چه مى خواهى بپرس. گفتم: فدایت شوم، شیعیانت مى گویند كه پیامبر خدا(ص) بر روى على(ع) درى از علم گشوده كه از آن در، هزار در دیگر باز مى شود... امام فرمود: اى ابومحمد! جامعه در نزد ماست، و دیگران چه مى دانند كه جامعه چیست! پرسیدم: فداى تو گردم، جامعه چیست؟ فرمود: نوشته اى است به طول هفتاد ذراع به ذراع رسول خدا(ص) و املاى آن حضرت، كه از دو لب شریفش بیرون آمده و على(ع) آن را بدست خود نوشته، و در آن از همه حلالها و حرامها، و هر چه را مردم به آن نیاز داشته باشند، آمده است؛ حتى دیه یک خراش جزئى. آن گاه امام با دست خود به من زد و فرمود: اى ابومحمد! اجازه مى دهى؟ گفتم : فداى تو گردم، من در اختیار شما هستم؛ هر چه مى خواهید انجام دهید. پس ‍ با دستش فشارى اندك به من داد و فرمود: حتى دیه این را ... و گفتم: به خدا سوگند كه این حقیقت علم است...(كافى، ج 1، ص 239، ح 1؛ وبصائر الدرجات، ص 151-152)
همچنین از سلیمان بن خالد آمده است كه امام صادق(ع) فرمود: ما را صحیفه اى است به نام جامعه، كه هیچ حلال و حرامى نیست مگر این كه در آن آمده است؛ حتى دیه یک خراش جزئى.("بصائر الدرجات"، ص142-143)
و از على بن رئاب آمده كه از امام صادق(ع) از محتواى جامعه پرسیده شد. آن حضرت فرمود كه طول آن صحیفه هفتاد ذراع است و بر پوستى نوشته و پیچیده شده، و در آن هر چه را كه مردمان را نیاز باشد آمده و هیچ موردى نیست كه در آن نوشته نشده باشد؛ حتى دیه یک خراش جزئى.("بصائر الدرجات"، ص 142 و 149)
از این روایات تعداد زیادی با همین مضمون وجود دارد.
از برخى از احادیث چنین برمى آید كه در نزد ائمه اهل بیت(ع) دو كتاب از پدرشان امیرالمؤمنین(ع) وجود داشته است: یكى جامعه كه در آن احكام حلال و حرام آمده، و دیگرى جفر كه در آن اخبار و رویدادهایى كه بعدها به وقوع مى پیوسته ثبت شده بود؛ یعنی اخبار غیبی
در بصائر الدرجات از ابومریم آمده است كه امام باقر(ع) به من فرمود كه جامعه در نزد ماست. طول آن هفتاد ذراع است و در آن همه چیز به ثبت رسیده؛ حتى دیه یک خراش جزئى. آن كتاب املاى پیغمبر خدا(ص) است و به خط على(ع). و نیز جفر در نزد ماست كه متن و حواشى آن بر روى پوستى عكاظى نوشته شده است. آن كتاب مشتمل است بر آنچه در گذشته روى داده و هر چه در آینده تا روز قیامت به وقوع خواهد پیوست.("بصائر الدرجات"، ص160)
نیز در آن كتاب از ابان بن عثمان از على بن الحسین از امام صادق(ع) آمده است كه فرمود: عبدالله بن الحسن ـ (فرزند امام حسن(ع) که گفته اند ادعای امامت کرد ـ اعلام كرده كه او آن را مى داند كه همه مردم مى دانند. آن وقت امام(ع) به سخن خود ادامه داد و فرمود: عبدالله بن الحسن درست گفته، او چیزى بیشتر از مردم نمى داند. اما به خدا سوگند كه در نزد ما جامعه وجود دارد كه حلال و حرام در آن نوشته، و همچنین جفر. آیا عبدالله بن الحسن مى داند كه جفر چیست؟ پوست بزغاله است یا گوسفند؟ مصحف فاطمه هم در نزد ماست كه به خدا سوگند در آن حتى حرفى از قرآن نیامده، بلكه املاى پیامبر خدا(ص) است و به خط على(ع). عبدالله بن الحسن، آن وقت كه مردم از سراسر گیتى به خدمتش برسند و او را زیر پرسشهاى خود بگیرند، چه مى تواند بكند؟!(اشاره به این که امامت نیاز به علم امامت دارد.)("بصائرالدرجات"، ص157-158)
اما کتاب مکاتیب الرسول مجموعه نوشته های پیامبر ونامه های ایشان است که مرحوم آیت الله احمدی میانجی جمع آوری کرده اند.
در مورد جفر و جامعه به آدرس زیر هم می توانید مراجعه کنید:
http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=4739
با آرزوی توفیق.
موسسه ذکر ـ قم.
باستانی.