تبیان، دستیار زندگی

اگر حيواني را اجاره كند و معين نمايد كه چقدر بار بر آن بگذارد، چنانچه بيشتر از آن مقدار بار كند و آن حيوان بميرد يا معيوب شود ضامن است و نيز اگرمقدار بار را معين نكرده باشند و بيشتر از معمول بار كند و حيوان تلف شود يامعيوب گردد ضامن مي باشد.

اگر حيواني را براي بردن بار شكستني اجاره دهد، چنانچه آن حيوان بلغزديا رم كند و بار را بشكند صاحب حيوان ضامن نيست ، ولي اگر به واسطه زدن ومانند آن كاري كند كه حيوان زمين بخورد و بار را بشكند ضامن است .

اگر كسي بچه اي را ختنه كند و ضرري به آن بچه برسد يا بميرد،چنانچه بيشتر از معمول بريده باشد ضامن است و اگر بيشتر از معمول نبريده باشد ضامن نيست .

اگر دكتر به دست خود به مريض دوا بدهد يا درد و دواي مريض رابه او بگويد و مريض دوا را بخورد، چنانچه در معالجه خطا كند و به مريض ضرري برسد يا بميرد دكتر ضامن است ، ولي اگر فقط بگويد فلان دوا براي فلان مرض فايده دارد و به واسطه خوردن دوا ضرري به مريض برسد يا بميرد دكتر ضامن نيست .

هرگاه دكتر به مريض يا ولي او بگويد كه اگر ضرري به مريض برسدضامن نباشد، در صورتي كه دقت و احتياط خود را بكند و به مريض ضرري برسد يابميرد، دكتر ضامن نيست .

مستأجر و كسي كه چيزي را اجاره داده با رضايت يكديگر مي توانند معامله را به هم بزنند و نيز اگر در اجاره شرط كنند كه هر دو يا يكي از آنان حق به هم زدن معامله را داشته باشند مي توانند مطابق قرارداد اجاره را به هم بزنند.

اگر اجاره دهنده يا مستأجر بفهمد كه مغبون شده است چنانچه در موقع خواندن صيغه ملتفت نباشد كه مغبون است ، مي تواند اجاره را به هم بزند ولي اگر در صيغه اجاره شرط كنند كه اگر مغبون هم باشند حق به هم زدن معامله را نداشته باشند، نمي توانند اجاره را به هم بزنند.

اگر چيزي را اجاره دهد و پيش از آن كه تحويل دهد كسي آن را غصب نمايدمستأجر مي تواند اجاره را به هم بزند و چيزي را كه به اجاره دهنده داده پس بگيرد،يا اجاره را به هم نزند و اجاره مدتي را كه در تصرف غصب كننده بوده به ميزان معمول از او بگيرد، پس اگر حيواني را يك ماهه به ده تومان اجاره نمايد و كسي آن را ده روز غصب كند و اجاره معمولي ده روز آن پانزده تومان باشد مي تواندپانزده تومان را از غصب كننده بگيرد.

اگر چيزي را كه اجاره كرده تحويل بگيرد و بعد ديگري آن را غصب كندنمي تواند اجاره را به هم بزند و فقط حق دارد كرايه آن چيز را به مقدار معمول از غصب كننده بگيرد.

اگر پيش از آن كه مدت اجاره تمام شود ملك را به مستأجر بفروشد اجاره به هم نمي خورد و مستأجر بايد مال الإجاره را به فروشنده بدهد و همچنين است اگر آن را به ديگري بفروشد.

اگر پيش از ابتداي مدت اجاره ملك بطوري خراب شود كه هيچ قابل استفاده نباشد يا قابل استفاده اي كه شرط كرده اند نباشد اجاره باطل مي شود و پولي كه مستأجر به صاحب ملك داده به او برمي گردد بلكه اگر طوري باشد كه بتوانداستفاده مختصري هم از آن ببرد مي تواند اجاره را به هم بزند.

اگر ملكي را اجاره كند و بعد از گذشتن مقداري از مدت اجاره به طوري خراب شود كه هيچ قابل استفاده نباشد يا قابل استفاده اي كه شرط كرده اند نباشداجاره مدتي كه باقي مانده باطل مي شود و اگر استفاده مختصري هم بتواند از آن ببرد مي تواند اجاره مدت باقي مانده را به هم بزند.