پرسش

سلام.سوال من در رابطه با استخاره است . من گاهی موارد كه دچار تردید می شوم می گویم برایم استخاره بگیرند یا خودم با تسبیح البته درست انجام می دهم . اما همیشه به جواب آن شك دارم . معمولا همیشه به آن عمل می كنم اما واقعا با عمل به آن متوجه ضرر هم شده ام . گاهی هم شده كه مثلا خوب بوده باشد. با خودم فكر كرده ام خب حتما خدا می خواهد ما خودمان انتخاب كنیم براساس عقل مشورت یا تجربیاتمان تصمیم بگیرم یا حتی تصمیم های اشتباهی بگیریم اما گاهی كه معمولا احساس تردید شدید یا استیصال دارم باز هم استخاره می كنم بدون ان كه به آن كاملا اعتماد داشته باشم ؟ یعنی زمان هایی به سراغ استخاره می روم كه حال روحی خوب ندارم . اینها را هم زیاد شنیده ام زمان مناسب شخص مناسب یا شرایط خاص باید استخاره كرد . اما واقعا از لحاظ عقلی این كار درست است خب وقتی ما با تسبیح استخاره می گیریم همه اش احتمال است تصادفا خوب یا بد است بنابراین گاهی به ان عمل كنیم اتفاقا درست درامده یا گاهی برعكس. قران هم كه به تفسیر و معنی باید مسلط باشیم و می توان هر برداشتی با هر سلیقه ای كرد. به طور كلی می توانید مرا راهنمایی كنید در مورد استخاره كه آیا سندیت دارد كه از ائمه و از جانب خداوند نقل شده باشد و در شرایط كه نیاز به مشورت داریم استفاده شود ؟ اگر هست شرایط درست انجام آن به چه صورت می باشد؟ با سپاس از شما .

پاسخ

با سلام و عرض تحیت.
دوست محترم!
در مورد استخاره چند نکته را باید عرض کنیم:
1. استخاره توکل بر خدا است آنجایی که راه عقل و یا شرع بسته است، یعنی راه بر ما معلوم نیست.
استخاره تنها پس از آن است که مشورت، مطالعه و تحقیق، فکر کردن و رعایت مسائلی است که عقلای عالم برای انجام کارها انجام می دهند جواب نمی دهد؛ یعنی اگر کسی خواست کاری را انجام دهد باید این مراحل را طی کند، و اگر باز تردید او بر طرف نشد به استخاره بپردازد. مثلا اگر کسی فرزندش بیماری سختی گرفته است باید حتما او را پیش پزشک ببرد، و اگر برای بردن او نزد دکتر استخاره کرد و استخاره اش هم بد آمد و او را پیش دکتر نبرد و اتفاقا فرزندش در اثر این بیماری خدای ناکرده حالش بدتر شد، نه تنها از نگاه عقلاء او کار ناپسندی انجام داده، بلکه شرعا نیز او مسؤول است؛ ولی اگر او را نزد پزشک ببرد هر اتفاقی بیفتد او مسئول نیست.
بله، ممکن است در این مورد شخص برای انتخاب پزشک متخصص دچار تردید شود، یعنی مردد باشد که پزشک اول را انتخاب کند یا دوم را، و هیچ کس و هیچ چیز هم نتواند تردید او را برطرف کند، در این مورد می تواند یکی از این دو پزشک را بر اساس استخاره انتخاب کند.
2. اگر قرار شد از خدا خیر خود را بخواهیم، باید بدانیم همیشه مصلحت ما در این نیست که منفعت دنیایی ظاهری نصیب ما شود. مثلا ممکن است برای خرید یک ماشین استخاره کنیم و استخاره هم خوب بیاید ولی این ماشین بسیاری از مواقع خراب باشد. در نظر اول شاید خرابی این ماشین با خوب آمدن استخاره ناسازگار باشد، ولی ممکن است مصلحت ما در همین خرابی های ماشین باشد، و چه بسا اگر ماشین سالم بود ممکن بود با تصادف، مشکل بزرگتری برای ما پیش می آمد.
3. بر خلاف استخاره عمل کردن از لحاظ شرعی حرام نیست. بنابراین اگر بعد از انجام استخاره نخواستید بر اساس آن عمل کنید، هیچ کار حرامی انجام نداده اید. بله، خوب است در این مواقع اول صدقه ای داده شود و سپس خلاف استخاره عمل شود.
با آرزوی توفیق.
موسسه ذکر ـ قم.
باستانی.