پرسش

لطفا در مورد تهیه محلول سدیم تیوسولفات 1/. نرمال توضیح دهید و همچنین روش تعیین فاکتور  این محلول.

پاسخ

به نام خدا و با سلام

تیوسولفاتها از جوشاندن محلولهای سولفیت با گوگرد و از تجزیه دی تیوناتها به دست می آید. اسید آزاد آن در دمای معمولی ناپایدار است ولی به صورت اترات در 78- درجه از واکنش زیر به دست می آید.

SO3 + H2S ---> H2S2O3
HSO3Cl + H2S ----> H2S2O3 + HCl

در آزمایشگاه ، سدیم تیوسولفات بلورین Na2S2O3. 5H2O را می توان به صورت خالص شیمیایی تهیه نمود ولی چون آب تبلور خود را به تدریج از دست می دهد، با وزن کردن دقیق نمی توان محلول استاندارد آن را تهیه کرد. بنابراین باید ابتدا یک محلول با غلظت تقریبی تهیه کرد، سپس این محلول را با استفاده از محلول های استاندارد اولیه، به غلظت دقیق رساند.
چندین استاندارد اولیه برای استاندارد کردن محلول سدیم تیوسولفات وجود دارد که همه ی آنها مواد بسیار خالص جامد هستند. تعدادی از آنها عبارتند از ید جامد، پتاسیم آیدات، پتاسیم دی کرومات و غیره.
برای تهیه محلول 0.1 نرمال سدیم تیوسولفات باید از واکنش اکسایش- کاهش که ید در آن شرکت فعال دارد مطلع بود. واکنش اتفاق افتاده در این حالت به صورت زیر است:

2Na2S2O3 + I2 = 2NaI + Na2S4O6

ترکیب Na2S4O6 که در واکنش فوق حاصل می شود، سدیم تترا تیونات نام دارد. واکنش فوق مهمترین واکنش یدومتری است .
روش کار به همراه جزئیات تعیین فاکتور در کتاب آزمایشگاه شیمی تجزیه (1) تالیف آقای محمود پایه قدر، انتشارات دانشگاه پیام نور آمده است.


ساختمان و فرمول ساختاری یون تیوسولفات را در سایت زیر ببینید:

http://en.wikipedia.org/wiki/Thiosulfate

در این ترکیب، درجه اکسیداسیون یکی از گوگردها 1- و دیگری 5+ می باشد.

پیروز و سربلند باشید.