تبیان، دستیار زندگی

 

همه ما در دوره هایی از زندگی مان دچار بدبینی، شک و تردید درباره یک فرد خاص یا موقعیتی شده ایم. در مواردی استرس و تنش های محیطی مانند شرایط بد مالی، از دست دادن یکی از عزیزان، ضربه خوردن از کسی که حتی تصورش را هم نمی کردیم، به خطر افتادن موقعیت شغلی مان بدون این که دلیل آن را بدانیم و دیگر مسائل در ما باعث حساسیت زیاد شده و همین عوامل زمینه هایی را در ما ایجاد می کند که بدون هیچ دلیل محکمی به همه چیز و همه کس شک و تردید داشته باشیم و به نوعی افکار بدبینانه به عنوان دوست همیشگی مان شود.

 

  

 

در چنین حالتی همیشه برای کوچک ترین گفتار و رفتاری از سوی دیگران تفسیر و توجیه خاص خود را داریم آن هم از نوع بد و منفی آن. معمولا افرادی که دچار شک و ظن می شوند و افکار بدبینانه دارند این بدبینی را به همه چیز نسبت می دهند، مثلا کسی که تصور می کند دیگران قصد دارند موقعیت شغلی او رابه خطر بیندازند هر رفتار و گفتار همکاران خود را دلیل بر درستی شک و تردید خود دانسته و بابت هر رفتاری از سوی همکاران بدبین می شوند یا وقتی فردی به همسر خود شک کرده و به او بدبین می شود با کوچک ترین رفتاری افکار بدبینانه خود را واقعی دانسته و اگر همسرش به دلیلی دیر به منزل بیاید حتما تصور خیانت به او دست می دهد و این عدم اطمینان را به تمام اعمال همسرش تعمیم داده و او را خطاکار می داند. در واقع افراد با چنین خصوصیاتی همیشه دچار شک، بددلی، تشویش و نگرانی هستند و همین افکار فرد را دچار مشکلات زیادی می کند. افراد مبتلا به بدبینی ابتدا به خودشان آسیب می رسانند، آنان اضطراب و افسردگی بالایی را تجربه کرده و در مقابل فشارهای روانی شان شکننده تر بوده و با مشکلات بیشتری در زندگی فردی و اجتماعی شان مواجه می شوند، فرد بدبین و شکاک نمی تواند از روابط خود و زندگی عادی لذت ببرد و طبیعتا احساس درماندگی می کند. در به وجود آمدن افکار بدبینانه و سوء ظن عوامل متعددی دخالت دارند که همه ما حداقل بعضی از این عوامل را در زندگی خود احساس می کنیم:

فشار روانی و تغییرات مهم زندگی: در مورد بسیاری از افراد، افکار بدبینانه و مشکوک زمانی اتفاق می افتند که فرد دچار فشار روانی است یا تغییرات مهمی در زندگی او رخ می دهد. برای مثال زمانی که فرد با همسر خود مشکلاتی داشته باشد یا یکی از افراد خانواده و یا دوست بسیار صمیمی خود را از دست داده باشد،تمام این فشارها در به وجود آمدن افکار بد، سوءظن و شک دخالت دارند.

هیجانات فرد: هیجانات نقش عمده ای در رشد افکار مظنون و بدبینانه بازی می کنند و بر شیوه نگرش ما نسبت به خودمان و دیگران تاثیر می گذارد. وقتی خوشحال هستیم نگرش و دید مثبتی نسبت به دنیا و اطرافیان پیدا می کنیم، برعکس زمانی که خلق و خوی ما بد می شود، این امر باعث می شود دید منفی و بدبینانه ای نسبت به همه چیز داشته باشیم. از میان تمام هیجانات، اضطراب بیش از دیگر هیجانات در به وجود آمدن افکار بدبینانه نقش دارد و این تعجب آور نیست، در واقع می توان گفت این افکار خود نوعی اضطراب است. وقتی مضطرب هستیم، احساس خطر می کنیم و همین موجب نگرانی ما از تهدیدی که از طرف دیگران احساس می کنیم، می شود.

 

شعله ورکننده ها: در مورد برخی از افراد، شعله ورکننده های داخلی و خارجی بسیار قوی برای افکار بد و شک برانگیز وجود دارد. مثلا جدا شدن از همسر، مرگ یکی از والدین یا اضطرابی که بعضی ها در محل کار احساس می کنند، تا حد زیادی روی او تاثیر منفی داشته و این اضطراب باعث برانگیختگی او می شود. به این معنا که میزان حساسیت وی نسبت به همه چیز و همه کس زیاد شده به طوری که برای هرچیزی و در مقابل هر عاملی برانگیخته می شود و آنها را به عنوان عامل خطر می بیند.

برداشت های فرد: ما انسان ها وقتی تحت فشار روانی، اضطراب یا بی قراری هستیم به احتمال قوی، نوع تعبیر و تفسیرهایمان نیز منفی و بدبینانه، همراه شک و تردید خواهد بود. فکر می کنیم علت وقوع چیزهای ناخوشایند دیگران هستند و خیلی سریع نیز به این نتیجه می رسیم که مقصر اصلی تمام وقایع بد دیگران یا فلان عامل است در این حالت مثلا روی کوچک ترین صحبت دیگران ساعت ها فکر کرده و می خواهیم بدانیم منظور از فلان حرف چه بوده است.

استدلالی که داریم: یکی از عواملی که باعث افکار بدبینانه و سوء ظن ما می شود، استدلال ماست، یعنی این که ما چگونه می اندیشیم و چگونه در مورد امور قضاوت کرده و تصمیم می گیریم. بعضی از توهمات ما به قدری آزاردهنده و ناراحت کننده است که به هیچ وجه تفسیر و تشریح دیگری را نمی پذیرد. چنانچه شما بتوانید در مورد اولین افکار همراه سوءظن خود فکر کنید و تفسیر بهتری برای آن قایل شوید، کمتر احتمال دارد در این زمینه مشکلاتی داشته باشید.

واکنش افراد به افکار شک برانگیز

معمولا افراد واکنش های مختلفی نسبت به شک و تردید و افکار بدبینانه دارند که بعضی از این واکنش ها مفید و برخی غیرمفید است و شامل موارد زیر می شود:

۱. اعتقاد بر این که شک، تردید و سوءظن شان واقعی است: برخی همیشه فکر می کنند بعضی از موقعیت ها بهترین فرصت برای دیگران است تا او را نابود کنند. نگاه های دیگران برای این دسته از افراد مشکوک بوده یا اگر اطرافیان آنان لبخند یا خنده ای هم داشته باشند حتی به خنده او هم شک می کنند برای این افراد تمام روابط جنبه خصمانه داشته و تیره و تار است و هیچ نوع رفتار دوستانه ای برایشان مفهوم نیست و همیشه فکر می کنند رفتار همه افراد در جهت آزار و اذیت آنهاست. زمانی که افکار بدبینانه، شک و سوءظن خود را باورمی کنیم به همه چیزهایی توجه می کنیم که این نوع باورهای ما را مورد تائید قرار دهند و در این راه هم از بدترین تعبیر و تفسیر ها استفاده می کنیم مثلا لبخند دوستانه همکار، دوست یا حتی نزدیکان خود را مشکوک و ناراحت کننده تفسیر می کنیم.

۲. رفتارهای خود را براساس افکارمان شکل می دهیم: ما به محض این که فکر می کنیم که شک، تردید و افکار بدبینانه ما واقعی و درست است آن وقت رفتارهای متفاوتی پیدا می کنیم، به عنوان مثال وقتی در یک جمع هستیم به جای این که لذت ببریم و احساس خوبی داشته باشیم نگران تهدیدی هستیم که فکر می کنیم از سوی جمع به ما وارد خواهد شد و ترسان و نگران به نظر می رسیم، بنابر این نمی توانیم تعامل خوب و موثری هم با آنان داشته باشیم، طبیعی است دیگران هم فکر می کنند ما خودمان نیستیم و حالت عادی نداریم. افکار بد ما اجازه نمی دهند با دوستان، همکاران یا محیط اطراف ارتباط درستی داشته باشیم طبیعتا آنان هم بعد از مدتی سعی می کنند از ما دور شده و ارتباطی با ما نداشته باشند.

۳. احساس اضطراب می کنیم: احساس خطر و تهدیدی که ما به واسطه داشتن افکار بد و مظنون به آن دچار می شویم به قدری قوی است که باعث اضطراب ما می شود از همه بدتر همین اضطراب باعث می شود ما همیشه گوش به زنگ خطر احتمالی باشیم. چنین اضطرابی باعث تشدید و محکم تر شدن افکار بد و شک و تردید می شود به طوری که آن هم به نوبه خود موجب افزایش اضطراب ما شده و به همین ترتیب حلقه معیوب ادامه می یابد.

۴. احساس ضعف و ناتوانی و خلق و خوی بد داشتن: فکر این که همیشه دیگران در حال نقشه کشیدن برای ما هستند باعث می شود مدام احساس غم، اندوه، بدبختی و بیچارگی داشته باشیم هر چقدر خلق و خوی ما پایین باشد به همان نسبت افکار بد و شک بیشتر با ما خواهد بود، انرژی و توان انجام هیچ چیزی جز نگران شدن را نداریم، همیشه در خودمان فرو می رویم و تمام روابط اجتماعی خود را کم می کنیم و دچار احساس های متفاوتی هم می شویم مثلا احساس می کنیم هیچ کنترلی روی خود نداریم، گاهی همین افکار باعث می شود تمام احساسات نهفته و بدی که در باره خودمان داریم، بیدار شود و همین امرموجب تقویت احساس بی کفایتی در ما شده و خود را سزاوار تنبیه و مجازات می دانیم و در حالت بدتر دیدگاه منفی ما در مورد دنیای اطرافمان باعث می شود فکر کنیم تمام مردم ظالم و بی رحم هستند، زندگی به هیچ وجه عادلانه نیست و دنیا محل خطرناکی است. سعی کنید با به کار بردن روش های زیر با افکار مشکوک و مظنون مدارا کنید. تمرین کنید که:

ـ می خواهم افکار با سوءظن کمتری داشته باشم.

ـ دوست ندارم به دنبال افکار، ترس ها و نگرانی های خود را واقعی و درست بدانم.

ـ اجازه نمی دهم این افکار اختلالی در زندگی ام ایجاد کند. می خواهم بر امور زندگی ام تسلط بیشتری داشته باشم.

ـ می خواهم به جای این که نسبت به دیگران مظنون و مشکوک باشم، رابطه و تعامل خوبی با آنان داشته باشم.

ـ می خواهم از زندگی لذت بیشتری ببرم.

می توانید با رعایت اصول زیر در مورد افکار بد و مشکوک خود تصمیمات درستی بگیرید:

ـ افکار و احساسات خود را به عنوان واقعیت مسلم در نظر نگیرید. هزاران فکر هر روز سراغ ما می آیند. این افکار بیش از آن که منطقی باشند، اتفاقی و تصادفی هستند. بنابراین نباید آنها را به عنوان واقعیت بپذیریم، چرا که بسیاری از این افکار نتیجه آنی واکنش های ما درباره آنچه می بینیم یا آنچه احساس می کنیم است.

ـ در مورد افکار خود به شواهد موافق و مخالف تکیه کنید. قبل از آن که بدانید افکار بدبینانه و مظنون تان درست و واقعی است، شواهد و مدارک را بررسی کنید.

ـ سعی کنید برای هر واقعه ای از تعبیر و تفسیر های دیگری هم استفاده کنید. روشی که شما برای تعبیر و تفسیر وقایع انتخاب می کنید می تواند تاثیر زیادی بر احساسات شما داشته باشد. باید در نظر داشته باشید که آیا ممکن است تعبیر و تفسیر های دیگری هم برای این وقایع که باعث شعله ور شدن افکار بد شما شده نیز وجود داشته است.

ـ یک بعدی فکر نکنید، همیشه ذهن خود را برای چیزهای دیگر نیز باز بگذارید. هیچ وقت سعی نکنید به دنبال پاسخ قطعی در مورد هر چیز باشید، گاهی مجبور هستیم با عدم قطعیت مدارا کرده و با آن بسازیم. مثلا اگر فردی در اتوبوس به طور ناخوشایندی به شما نگاه می کند ممکن است احساس کنید که نگاه این فرد همراه با دشمنی و عداوت با شما باشد در حالی که به هیچ وجه نمی توانیم به طور قاطع بدانیم که این فرد در آن لحظه واقعا به چه چیزی فکر می کند. پس ذهن خود را برای چیزهای دیگری آماده کنید و خیلی سریع هم نتیجه گیری نکنید.

راهکارها

سعی کنید با به کار بستن راهکارهای زیر بر افکار بد و مشکوک خود غلبه کنید:

با این افکا مدارا کنید: سازش کردن با این افکار مشکوک در واقع از بین بردن و خاموش کردن التهاب و هیجانی است که بر اثر این افکار در شما به وجود می آید. با این کار سعی کنید ذهن خود را در یک حالت تعادل و آرام قرار دهید.

با این افکار نجنگید: وقتی افکار بد و مشکوک سراغ شما می آیند با آنها نجنگید. وانمود کنید اتفاقی نیفتاده است. تحقیقات نشان داده اند وقتی سعی می کنیم به چیزی اصلا فکر نکنیم بیش از اندازه در ذهنمان ظاهر می شود.

روی آنچه انجام می دهید تمرکز کنید، نه آنچه فکر می کنید: افکار بد و سوءظن در تمام موقعیت ها سراغ ما می آیند مثلا در یک جلسه اداری، در جشن ها و مهمانی ها. بنابر این به جای غرق شدن در این افکار باید تلاش کنیم روی کاری که انجام می دهیم تمرکز داشته باشیم.

خلق و خوی تان را تغییر دهید: اگر بتوانید احساس خود را نسبت به خودتان و دنیای اطرافتان تغییر دهید، قادر خواهید بود که به طور قابل ملاحظه ای از تعداد افکار مشکوک و بد خود بکاهید.

سعی کنید تا جایی که امکان دارد آرام و ریلکس بوده و دوستانه رفتار کنید: فردی که رفتار آزاردهنده و ناخوشایندی نسبت به شما دارد شاید خودش هم نمی داند رفتارش چه تاثیری در شما داشته، پس او بدخواه و دشمن شما به حساب نمی آید.

عزت نفس خود را بالا ببرید: وقتی احساس بدی داریم تجربیات مثبت و خوبمان را نادیده می گیریم که همین امر باعث پایین آمدن عزت نفس مان شده و در نتیجه افکار بد بر ما غالب می شوند و خلق و خوی ما هم بد می شود. روی جنبه های مثبت امور تاکید و تمرکز داشته باشید تا شادابی و عزت نفس تان هم افزایش یابد.

نویسنده: معصومه اسدی

منبع: روزنامه جام جم

 

از روزی که رایانه خود را خریده اید، چند سال می گذرد؟ کم کم دارید نشانه هایی را از کاهش سرعت این سیستم در مواقعی که فشار کار بر آن زیاد است مشاهده می کنید. چاره کار چیست؟

باید دست به ارتقای این سیستم بزنید یا به فکر خرید رایانه جدیدی باشید. معلوم است با بودجه های محدود دانشجویی، حتما شما ارزان ترین گزینه را انتخاب می کنید. البته هر کسی ترجیح می دهد تا جایی که ممکن است، راه چاره ای برای استفاده از رایانه قدیمی اش پیدا کند تا برنامه ها و داده های خود را روی آن حفظ کرده و مجبور به پشتیبان گیری با بک آپ گرفتن از دیسک سخت رایانه قبلی و انتقال داده و نصب مجدد برنامه های نرم افزاری مورد نیاز خود روی یک رایانه جدید نشود. یک رایانه معمولی حدود چهار سال عمر مفید دارد. با وجود این، اگر در این مدت آن را در شرایط مناسبی نگهداری کنید، ممکن است بیشتر از اینها نیز عمر کند. البته این موضوع قطعی نیست و به خیلی از عوامل بستگی دارد.

 

  

 

گاهی ارتقای قطعات سخت افزاری سیستم می تواند کارساز باشد و وضع را بهبود بخشد، اما انجام این کار به صرف وقت و هزینه نیاز دارد. با وجود پیشرفت سریع سخت افزارها و افت قیمت سریع قطعات، گاهی خرید یک رایانه جدید مقرون به صرفه تر است.

پیش از این که به فکر خرید رایانه جدید بیفتید، هنوز کارهایی هست که شاید با انجام آنها بتوانید روح تازه ای به کالبد سیستم قدیمی خود بدمید و سرعت آن را به حالت اولیه اش برگردانید. برای این کار در نظر داشتن چند نکته ضروری است. یکی از مهم ترین نکات این است که شما چقدر باید هزینه کنید که رایانه تان به حالت اولیه اش برگردد. اگر سیستم شما یکی از آن سیستم های ارزان قیمت برای انجام کارهای ساده باشد، مطمئن باشید ارزش ارتقا و صرف هزینه را ندارد، زیرا شما با فناوری قدیمی سطح پایین سر و کار داشته و مجبورید برای بازگرداندن سرعت اولیه سیستم، تعداد زیادی از قطعات را عوض کنید. به همین دلیل ممکن است ارتقای این سیستم قدیمی، به اندازه یک رایانه نو، هزینه روی دستتان بگذارد. البته راه های نرم افزاری نیز برای این کار هست، اما آن راه ها بیشتر برای رایانه های خیلی قدیمی کاربرد دارد. اگر رایانه شما زمان خرید جزو سیستم های سطح بالا باشد که فکر کنید ارزش ارتقا دادن را دارد، می توانید آن را با اضافه کردن مقداری حافظه رم ارتقا دهید.

ارتقای حافظه

افزایش مقدار رم که یکی از ساده ترین راه های ارتقای سیستم های قدیمی است، می تواند در بهبود سرعت آن مؤثر باشد. پیش از شروع به کار باید توجه داشته باشید همه رم ها یکسان نیستند. رم مورد استفاده در دسکتاپ با رم لپ تاپ ها فرق دارد. ابتدا باید تعیین کنید حافظه دستگاه شما از چه نوع و دارای چه سرعتی است. در حال حاضر حافظه رایانه ها شامل انواع DDR۱، DDR۲ و DDR۳ است که بیشتر مادربوردها فقط یک نوع از آنها را پشتیبانی می کند. در مرحله بعد باید مقدار باس و سرعت آنها را تعیین کنید. پس از فهمیدن پارامترهای مورد نیاز حافظه سیستم خود، باید به این موضوع پی ببرید که مادربورد سیستم شما تا چه مقدار حافظه را مورد پشتیبانی قرار می دهد. بعد از انجام این کارها می توانید با توجه به نیاز سیستم و بودجه خود به خرید مقدار حافظه ای که لازم دارید، از بین ماژول های رم موجود در بازار، یکی را انتخاب کنید.

نصب رم

برای نصب رم روی مادربورد دسکتاپ، ابتدا رایانه را خاموش کرده و از برق بکشید. سپس تمام کابل ها و لوازم جانبی متصل به آن را قطع کنید. بعد از آن در کناری کیس رایانه را باز کرده و یکی از قسمت های فلزی داخل کیس را لمس کنید تا الکتریسیته ساکن بدن شما تخلیه شود. الکتریسیته ساکن می تواند قطعات داخلی رایانه شما را معیوب سازد. مادربورد سیستم را که برد الکترونیکی بزرگی است و همه قطعات رایانه به آن متصل می شود، پیدا کنید و محل شکاف های اتصال یا اسلات ماژول های رم را بیابید.

همه مادربوردها دست کم تعداد دو یا چهار عدد از این شکاف های اتصال حافظه که حدود ده سانتی متر طول داشته و ممکن است در رنگ های مختلف باشد، روی خود دارند. برای متصل کردن ماژول رم جدید، ضامن های کوچک پلاستیکی دو طرف این پایه های اتصال حافظه را به پایین بکشید. لبه قسمت فلزی طلایی رنگ ماژول حافظه را که از آنجا رم به شکاف مادربورد متصل می شود، با پایه اتصال مماس کنید و روی شکاف پایه قرار داده، نوک انگشتان اشاره و شست دست خود را روی دو طرف ماژول حافظه بگذارید و به پایین فشار دهید. رم با صدای کلیک مانندی جا می افتد.

حالا برای اطمینان از جا افتادن ماژول رم در شکاف اتصال، ضامن های پلاستیکی دو طرف پایه شکاف رم را بالا بکشید تا در فرو رفتگی نیم دایره دو طرف برد رم جا بیفتد. هنگام ارتقای سیستم، ممکن است چند ماژول رم با مشخصات مشابه اما با ظرفیت های متفاوت داشته باشید. برای مثال ممکن است یک ماژول رم ۵۱۲ مگابایتی در یکی از شکاف های حافظه از پیش متصل داشته باشید و بخواهید دو عدد ماژول رم دیگر یک گیگابایتی را در دو شکاف اتصال حافظه دیگر نصب کنید. برای این کار باید از نظر انتخاب شکاف های اتصال، ترتیبی را رعایت کنید که ما در اینجا راه آن را برای شما توضیح می دهیم.

اگر رایانه شما قدیمی و با حافظه های DDR است، شما باید ماژول های رم را به ترتیب بزرگی اندازه حافظه نصب کنید. در این نوع رایانه ها ماژول رم با بیشترین ظرفیت را در شکاف اتصال شماره ۰(در رایانه پایه های شکاف اتصال رم از شماره ۰ شروع می شوند)، در مرحله بعد دومین ماژول رم از نظر ظرفیت در شکاف شماره ۱ و ماژول ۵۱۲ مگابایتی را در شکاف شماره ۲ نصب کنید. برای انواع رم جدیدتر DDR، DDR۲ و DDR۳ ترتیب تقدم شکاف های اتصال حافظه با روش کدگذاری رنگ هایشان شناخته می شود. در مثال بالا دو ماژول یک گیگابایتی در شکاف هایی با رنگ مشابه نصب می شوند(برای مثال A۱ و B۱) و ماژول ۵۱۲ مگابایتی در شکافی با رنگی متفاوت(مثلا A۲) نصب می شود.

نکته: این ایده خوبی نیست که رم هایی با ظرفیت های متفاوت در شکاف های اتصال با رنگ های مشابه نصب کنید، زیرا این کار می تواند ثبات کار رایانه شما را بر هم بزند. حالا مرحله اتصال رم به پایان رسیده است و شما باید برای اطمینان صحت کارکرد، آن را چک کنید.

آزمایش حافظه رم جدید

رایانه شما باید به صورت خودکار رم جدید را شناخته و از آن استفاده کند. برای حصول اطمینان از این امر رایانه خود را روشن کنید. در ویندوز ۷ به« Statr»Control Panel»»System و پس از آن به Security بروید. روی View amount of Ram and processor speed کلیک کنید. مقدار حافظه ای که سیستم نشان می دهد، باید بیشتر از گذشته باشد. موضوع دیگر ۳۲ بیتی یا ۶۴ بیتی بودن سیستم عامل (OS)است. ویندوزهای ۳۲ بیتی فقط می توانند تا سه گیگابایت حافظه رم را شناسایی و پشتیبانی کنند، اما ویندوزهای ۶۴ بیتی مقادیر بیشتری رم را شناسایی و پشتیبانی می کنند.

نویسنده: جواد ودودزاده

منبع: سایت آفتاب

 

 

احتراق

احتراق عبارت است از واکنشی شیمیائی که در اثر ترکیب دو ماده شیمیایی که یکی اکسید کننده(مانند اکسیژن) ودیگری اکسید شونده(مانند نفت وبنزین) باشد: انجام شود.

در اثر احتراق حرارت تولید می شود. اگرحرارت حاصله در واحد زمان قابل توجه باشد وهمراه آن نور نیز تولید گردد گویند حریق یا آتش سوزی ایجاد گردیده است بنابراین واکنشهای شیمیائی کند که به مرور زمان حرارت آزاد می نمایند همراه با شعله نخواهد بود.

بطور مثال: زنگ زدن آهن نوعی اکسید اسیون کند بوده که توأم با شعله نیست.

 

  

 

نقطه شعله زنی

نقطه شعله زنی یک مایع عبارتست از درجه حرارتیکه آن مایع بخارات کافی جهت تشکیل یک مخلوط قابل اشتعال با هوا در سطح خود تولید نماید.

قابل ذکراست که در نقطه شعله زنی با ایجاد جرقه فقط یک لحظه شعله تولید می شود وادامه نخواهد داشت.

نقطه آتش

حداقل دمائی که درآن یک مایع به سرعت کافی تولید بخار جهت ادامه اشتغال بنماید را نقطه آتش گویند. نقطه آتش معمولاً چند درجه بالاتر از نقطه شعله زنی است.

درجه حرارت اشتغال(آتش گیری)

درجه حرارت اشتعال یک ماده (جامد- مایع- گاز) عبارتند از کمترین درجه حرارتی که باعث اشتعال ماده بدون احتیاج به عامل آتشزنه می شود. در درجه حرارت اشتعال گسترش وادامه شعله خواهیم داشت.

مثلث آتش

هرگاه سه عامل حرارت - سوخت- هوا(اکسیژن) به نسبتهای معین در مجاورت یکدیگر وجود داشته باشند تولید آتش می گردد. این سه عامل را که تواماً ایجاد شعله می نماید را به صورت سه ضلع یک مثلث نشان داده وبه آن مثلث حریق می گویند.

حرارت اکسیژن

البته باید توجه داشت: با در نظر گرفتن اینکه در طبیعت معمولاً سوخت وهوا در مجاورت یکدیگر قرار دارند، باید از تولید حرارت در کنار دو عامل مذکور جلوگیری نمود. لازم به تذکر است به منظور ایجاد شعله باید ابتدا جسم قابل اشتعال مقداری حرارت جذب نماید و بخار قابل اشتعال از خود متصاعد کند واین بخارات به نسبت معین با هوا ترکیب شوند تا دراثر حرارت کافی ایجاد اشتعال گردد.

بعضی از مواد به سه طریق خود بخود آتش می گیرند:

- بالا بردن درجه حرارت ماده مورد نظر به میزان درجه آتشگیری

- تماس دو ماده مخصوص پرمنگنات پتاسیم وگلسیرین اسید نیتریک با چوب یا کاغذ

- مواد خود بخود سوز که در شرایط خاص( بدون حرارت دادن یا تماس مواد با هم) تحت شرایطی آتش می گیرند. مانند: انبار علوفه- سبزی تازه چیده شده در انبار

انتقال حرارت

انتقال حرارت، انتقال انرژیست که در اثر اختلاف درجه حرارت بوجود می آید. انتقال حرارت در جامدات، مایعات وگازها.

انتقال حرارت درجامدات بیشتر از مایعات ودر مایعات بیشتر از گازهاست و علت آن تراکم ملکولی بوده که در جامدات ملکولها متراکم تر از مایعات است وبه همین صورت تراکم ملکولها درمایعات بیشتر از گازهاست.

موضوع انتقال حرارت درمورد شدت انتقال این انرژی صحبت می کند که به سه صورت زیر انجام می شود.

-هدایت Conduction

-جابجائی convection

-تشعشع Radiation

انتقال حرارت بطریقه هدایت

هدایت، انتقال انرژی حرکتی یک ملکول به ملکول مجاور بود وتنها عامل ایجاد جریان حرارتی دریک جسم جامد و مات می باشد.

هرچه تماس ملکولی دریک جسم بیشتر باشد هدایت حرارتی در آن بیشتر است وحرارت دریک جسم از نقطه گرمتر به نقطه سردتر حرکت می کند. مانند:سیخ داغ روی کباب پز

انتقال بطریقه جابجایی

انتقال حرارت بطریقه جابجائی دلیل اصلی پیدایش بادهاست. (کشش لوله بخاری) درحریقها گازهای گرم و محصولات احتراق از راه کانالهای کولر- پله کانها- کانال آسانسور و... بطرف بالا حرکت کرد وباعث گسترش حریق می شود. ضمناً هوای داغ محل حریق باعث تشدید شدن هوای تازه از زیر می گردد واین عمل باعث شدت و گسترش حریق می گردد. جریان هوای گرم درمحیط های بسته در اثر تراکم زیاد باعث درهم شکسته شدن شیشه ها شده وگاه حالت انفجاری گرفته دیوارها وسقفها را خراب می کند.

 

انتقال حرارت به طریقه تشعشع

انتقال حرارت انرژی بصورت امواج الکترومغناطیسی انجام می شود واین امواج با سرعت نور حرکت می کنند. انتقال حرارت بوسیله تشعشع می تواند از سطوحی که درخلاء قرار گرفته اند نیز صورت گیرد. بطور مثال: انتقال انرژی خورشید به زمین بوسیله تشعشع ازمیان میلیونها کیلومتر فضای خلاء انجام می شود.

هر جسمی در تمام جهات انرژی تشعشعی پخش می نماید. وحتی این انرژی تشعشعی به جسم دیگری برخورد کند یا توسط جسم منعکس می گردد (اجسام صیقلی) یا از آن عبور می کند(شیشه) ویا جذب جسم می گردد(اجسام تیره). هر چه اجسام به مرکز حریق نزدیکتر باشد، پرتوهای شدیدتری دریافت می کنند.

روشهای اطفاء حریق در محور مثلث آتش

 - روش سرد کردن یا قطع ضلع حرارت : گرفتن حررات یک جسم با ماده سوختنی بطوریکه درجه حرارتش به زیر نقطه اشتعال برسد. وقتی درجه حرارت یک ماده سوختنی به زیر نقطه اشتعال برسد، گازهای قابل اشتعال بدست نمی آید ودر نتیجه حریق خاموش می گردد. در آتش نشانی اکثراً این عمل در حریق جامدات قابل اشتعال که به آب واکنشی ندارند، انجام می شود.

- روش خفه کردن(قطع ضلع هوا): دراین روش درصد هوا(اکسیژن) محیط را به حدی کاهش می دهد تا نسبت اختلاط مورد نیاز برای ایجاد اشتعال بعلت کمبود هوا از بین رفته وازگسترش وادامه آتش سوزی جلوگیری وحریق اطفاء گردد. عمل تقلیل اکسیژن را با بکار بردن گازهای خنثی از قبیل گاز کربنیک (CO2)انجام می دهند.

این روش بیشتر در مکانهای سر پوشیده که جریان هوا وجود نداشته باشد مؤثر می باشد. در ضمن باید توجه داشت که در صورت استفاده از اینگونه گازها در محیط های بسته باید محل را ترک نمود تا در اثر کمبود اکسیژن خفگی عارض نگردد.

3-روش قطع سوخت (جداسازی): دراین طریق با توجه به نوع حریق از روشهای مختلفی جهت جلوگیری از رسیدن سوخت به حریق استفاده می نمایند.

بطور مثال: درحریق مایعات و گازها با بستن شیر اصلی از ادامه اشتعال جلوگیری نموده ویا در حریقهای بزرگ جنگل با قطع درختان با در نظر گرفتن فاصله مناسب وجهت جریان باد این عمل را انجام می دهند.

آتش سوزیها از نظر روش اطفاء

 با توجه به اینکه جهت اطفاء حریق، باید ابتدا نوع مواد سوختنی را در نظر گرفت وبا اطفاء کننده مناسب آن، اقدام به خاموش کردن آتش ویا جلوگیری از گسترش آن نمود. لذا، انواع آتش سوزیها را ازاین نظر به 6 طبقه زیر تقسیم بندی می نمایند.

آتش سوزی گروه جامدات یا مواد خشک(طبقهA)

به آتش سوزی موادی گفته می شود که بعد از سوختن از خود خاکستر باقی می گذارند وبا آب نیز واکنش شیمیائی خطرناکی ندارند. مانند: چوب، کاغذ، لاستیک، حبوبات، غلات و...

بهترین روش جهت اطفاء حریق این طبقه از آتش سوزیها روش خنک کردن می باشد. برای این کار از آب که قدرت خنک کنندگی خوبی دارد استفاده می گردد. البته حجم آبی که به منظوراطفاء استفاده می شود باید مناسب با وسعت حریق باشد.

دراین روش آب حرارت ماده قابل اشتعال را جذب نموده ودرجه حرارت آن را به پائین تر از دمای اشتعال کاهش داده و بدین طریق از ادامه تولید بخار قابل اشتعال جلوگیری می گردد.

آتش سوزی مایعات قابل اشتعال(طبقهB)

مایعات قابل اشتعال بعلت تبخیر سریع از نظر سهولت وادامه اشتعال خطرناک تر از جامدات بوده وبعلت اینکه دارای شکل ثابتی نمی باشند احتمال جاری وپخش شدن آنها درمحیط وجود دارد وهمین عمل سبب ازدیاد سطح تماس مایع با هوا گردیده و موجب ازدیاد شعله می گردد.

بنابراین مسئله مهم درحریق مایعات قابل اشتعال، جلوگیری از جریان مایع با گسترش آن در سطح می باشد.

به منظور اطفاء حریق مایعات قابل اشتعال، خاموش کننده مناسب پودر شیمیائی وکف می باشد. والبته اگر مایع داخل مخزن مشتعل گردد ، ابتدا باید بدنه مخزن را خنک نموده وبعد اقدام به اطفاء نمود تا بدینطریق از برگشت مجدد شعله جلوگیری گردد.

قابل ذکراست که مایعات قابل اشتعال باید درداخل مخازن فلزی دربدار و دور از منابع حرارتی و عوامل حرارت زا نگهداری شوند.

مایعات از نظر قابل اشتعال بودن دو دسته اند:

- مایعات سریع الاشتعال: که نقطه تبخیرشان پایین است. مانند: تینر، بنزین

- مایعات کند اشتعال: که نقطه تبخیرشان بالاست مانند: گازوئیل

مایعات از نظر حل شدن در آب 2 دسته اند.

 - مایعات محلول درآب. مانند الکلها، اترها

- مایعات غیر محلول در آب مانند: روغن، نفت، بنزین، گازوئیل به منظور اطفاء حریق مایعات قابل اشتعال در سطح کم از پودرهای شیمیائی ، ماسه خشک، پتوی خیس و در سطح وسیع از کف استفاده می کنیم.

گازهای قابل اشتعال

با توجه به اینکه درگازها مسئله جذب حرارت اولیه به منظور تولید بخار همانند جامدات ومایعات قابل اشتعال وجود ندارد.

بنابراین همواره بصورت گاز آماده اشتعال می باشد درگازها درصورت ایجاد آتش سوزی نباید شعله را اطفاء نمود بلکه باید بهر طریق ممکن که ایمن هم باشد از خروج گاز جلوگیری گردد ودر صورتیکه گاز از سیلندر خارج گشته و شعله ور است باید بدنه سیلندر را نیز خنک نمود. وبدون در نظر گرفته شرایط محیط اقدام به خاموش کردن شعله نکنیم.

البته در صورتیکه بنا به شرایطی لازم باشد که شعله اطفاء گردد، خاموش کننده پودر خشک شیمیائی بهترین اثر را در این مورد دارا می باشد.

اگر گاز درمحیط پراکنده شده باشد وشعله وجود نداشته باشد، وضعیت بسیار خطرناکتر از موقعیت قبلی می باشد. زیرا احتمال انفجار نیز دراین حالت وجود دارد.

حال اگر چنین وضعیتی در مکان بسته واقع شده باشد: باید با رعایت وانجام موارد زیر از بروز انفجار وآتش سوزی جلوگیری وخطر را برطرف ساخت.

-از قطع و وصل کلیدهای برق خودداری شود. فقط می توان از کنتور که درخارج از محل نشت گاز قرار دارد، برق را قطع کرد.

-خاموش کردن تمام منابع حرارتی. مانند بخاری، چراغ والور...

-استفاده از حداقل نفرات برای برطرف نمودن عامل خطر

-استفاده از دستگاه تنفسی ولباس ضخیم ضد جرقه موقع ورود به محل یا حداقل استفاده از دستمال خیس جلوی دهان وبینی.

-استفاده از سرلوله آب آماده جهت حریق وانفجاراحتمالی.

-از روشن وخاموش کردن چراغ قوه درمحیط خود داری کرده در صورت لزوم به استفاده چراغ قوه را قبل از ورود به مکان نشت گاز روشن کنید.

-بستن شیر کپسول گاز. تذکر: درمورد لوله کشی گاز شهری اولین اقدام بستن شیر ورودی به کنتور گاز می باشد.

-در صورتیکه گاز سیلندر که از هوا سنگین تر است نشت کرده باشد، با ایجاد کوران مصنوعی با پارچه، یا مقوای خیس، جهت خروج گاز از محیط اقدام می نمائیم.

دامنه یا حدود قابل اشتعال(انفجار)

عبارتست از: حداقل وحداکثر درصد تراکم بخار(غبار) گاز درهوا که بیشتر یا کمتر از آن درصورت تماس با یک منبع آتشزنه انفجار یا اشتعال صورت نمی گیرد.

دامنه اشتعال گاز شهری 15% - 5% وگاز سیلندر(مایع) 10% - 1% درصد می باشد.

آتش سوزی برق(طبقه C)

 

در آتش سوزی لوازم وتاسیسات برقی، اولین اقدام قطع برق است بعد استفاده ازخاموش کننده مناسب با توجه به نوع سوختنی جهت اطفاء می باشد.

باید توجه داشت اگر قطع برق ممکن نباشد، بهترین اطفاء کننده خاموش کننده دی اکسید کربن  (CO2)  و یا پودرخشک شیمیائی می باشد.

قابل ذکراست قبل از قطع جریان برق استفاده از آب یا کف جهت اطفاء حریق ایجاد برق گرفتگی می نماید. همچنین بعد از قطع جریان برق استفاده ازآب یا کف باعث آسیب دیدن دستگاه شده ونیاز به سرویس کامل خواهد داشت.

باید در نظر داشت که بعضی از دستگاههای برقی بعلت داشتن خازن بعد از قطع جریان نیز وجود خواهد داشت.

بعضی از عواملی که باعث بروز حریقهای برقی می شود عبارتند از:

-استفاده از فیوزهای نامناسب

-استفاده از سیم های نامناسب از نظر عبور جریان برق

-شل بودن محل اتصال سیمها وانشعابات

-عبور سیم از محلهای نامناسب، مانند:لای درب وپنجره

آتش سوزی فلزات قابل اشتعال (طبقهD)

اینگونه از فلزات بعلت اینکه از نظر شدت وسرعت سوختن وروشهای اطفاء با دیگر موارد اختلاف دارند. لذا، طریقه وروشهای اطفاء آنها متفاوت می باشد. بعضی از این فلزات عبارتند از: سدیم، پتاسیم، منیزیم، آلومنییوم، باریم و...

برای اطفاء حریق فلزات قابل اشتعال نباید از آب یا کف استفاده نمود. زیرا، بعلت واکنش فلزات قابل اشتعال با آب، گاز ئیدروژن تولید می شود که شدیداً قابل اشتعال بوده وباعث تشدید حریق می گردد. بهترین خاموش کننده برای این فلزات استفاده از پودر خشک یا ماسه صد درصد خشک می باشد.

آتش سوی مواد منفجره

مواد منفجره اکثراً درصنایع نظامی مورد مصرف دارند و مهمترین آنها عبارتند از : تی - ان -تی، اسید پیکریک، پیکراتها، کلراتها، نیتراتها، دینامیت، نیتروگلیسیرین و... اینگونه مواد در صورتیکه دچار آتش سوزی شوند باید سریعاً محل را ترک نمود وتمام مواد دریک لحظه توام با انفجار از بین می رود وقدرت پرتاب تکه های ناشی از انفجار حداقل تا شعاع 200 متری می باشد.

اگراین مواد درمجاورت حرارت قرار گیرند، باید با استفاده از حداقل سرلوله های آب نصب شده بر روی 3 پایه ویا خودروهای مانیتوردار ومانیتورهای پرتابل اقدام به خنک کردن آنها از فاصله مناسب نمود.

البته انبار نگهداری اینگونه مواد باید مجهز به سیستم های آب افشان اتوماتیک (اسپرینگر) باشد تا به هنگام بالا رفتن درجه حرارت یا ایجاد حریق، بلافاصله شروع به اطفاء یا خنک نمودن مواد بنماید.

منبع:مبانی آتش نشانی ،محمود مقاری، انتشارات سازمان شهرداریهای کشور - 1378

 

شرایط حادثه ای که ایجاب می نماید گروههای نجات وامداد سازمان آتش نشانی برای نجات وامداد اقدام نماید را می توان درچهار مورد زیر خلاصه نمود.

 

 

 

انسان یا اعضاء بدن درخطر باشد ومحبوس شده باشد.

احتیاج فوری به کمک ونجات باشد.

احتیاج به تجهیزات کامل و دستگاههای مختلف با افراد مطلع از نحوه کاربرد آنها باشد.

احتیاج به افراد با تجربه در عملیات نجات امداد باشد.

چهار مورد بالا درهر حادثه ای وجود داشته باشد گروه نجات را ملزم به شرکت برای عملیات رها سازی و نجات می نماید.

برای گروهای نجات وظیفه دیگری نیز در نظر گرفته شده است این وظیفه عبارت است از:

ایمن سازی درمحیط زندگی انسانها

اما این مطالب به گستردگی هدف اصلی نیست واین مورد نیز شرایطی را به نوع حادثه تحمیل می کند واین شرایط عبارت است از:

احتیاج فوری به ایمن سازی باشد.

احتیاج به وسایل وتجهیزات بخصوص باشد.

گروه نجات متشکل ا زافراد با تجربه ومجهز به تجهیزات و وسایل مختلف بوده و چون نیروئی آماده با سرعت عمل فوق العاده می باشد.

علاوه بر اهداف خود در صورت نیاز به کمک وهمیاری دیگر ارگانها نیز اعزام می شود.

برای مثال: درمورد حادثه سقوط درخت به عرض خیابان که ایجاد راه بندان ترافیک سنگین نموده. گروه نجات به کمک نیروهای انتظامی آمده وبا قطعه ، قطعه کردن درخت ورفع معبر راه را برای عبور ومرور باز می کند ویا از دیگر ارگانها برای رفع موانع قانوانی وهمکاری های لازم درخواست کمک می نماید این ارگانها عبارت است از:

نیروی انتظامی

 برای حل مسائل حفاظتی وانتظامی وایجاد محیطی مناسب جهت فعالیت گروه نجات درمحل حادثه هنگام عملیات.

اورژانس پزشکی

برای کمک های نخستین پزشکی به آسیب دیدگان حوادث واعزام آنها به مراکز درمانی ودادن اطلاعات پزشکی در مورد مجروحین ومصدومین گروه.

سازمان آب، برق، گاز

برای همکاری های لازم و قطع یا وصل نمودن انشعاب گاز، آب ، برق در منطقه مورد نظر گروه.

مسئولین قضائی

برای مجوز ورود به مکانهایی که توسط دادستانی مهرموم شده است.

نیروهای درون سازمانی

الف- نیروی پشتیبانی جهت اعزام بالا بر نردبان 32 متری - گریدرولودر و...

ب - کارشناس ارشد: جهت علت یابی موارد مشکوک

ج- افسر آماده: جهت هماهنگی نیروهای مستقر درمحل حادثه هائی که به چند گروه برای فعالیت احتیاج است برای مدیریت وتدارکات عوامل حاشیه ای سوانح وحوادث.

آموزش ایمنی

برای اینکه آتش نشانها از یک عملکرد ایمن و مطمئن برخوردار شوند تاصدمات بیشتری را متوجه مدد خواه و خود نکنند ونتیجه عمل آنها با موفقیت همراه باشد.

لزوم فراگیری و ایمنی و مخاطره انگیز وهمچنین طریق فعالیت امن ومطمئن درکارها وفعالیت های وکسب تجربه مشخص می شود.

البته موفقیت آتش نشانها تنها مربوط اعمال وتدابیری که اتخاذ می نمایند نیست بلکه به میزان موفقیت ونتیجه کار است. ارتباط تبادل عقاید وهمچنین ارائه پیشنهاد وراه حل، بخصوص درمراحل آموزش وانجام کار بطور مطمئن یکی از موارد مهم آموزش ایمنی است وفقدان آن موجب ایجاد رویدادهای مختلف می گردد.

تعریف حادثه

 حادثه عبارت است از عمل مترقبه وغیر منتظره ای که در اثر آن زیان مالی یا جانی متوجه جامعه گردد.

تعریف ایمنی

ایمنی عبارت است از ایجاد اوضاع واحوال و شرایطی که از وقوع حوادث و سوانح جلوگیری کند واز صدمه جانی ومالی پیشگیری نماید.

تعدادی از حوادثی که گروه نجات در آنها شرکت می نماید

 سقوط درچاه قنات

محبوس شدن در زیر آوار

محبوس شدن در کابین آسانسور یا داخل چاهک بعلل مختلف

محبوس شدن در اتومبیلهای سانحه دیده

محبوس شدن در هواپیما سقوط نموده

محبوس شدن در کابین قطار در مواقعی که سانحه ای رخ داده

سقوط در داخل رودخانه، دریاچه، آبگیرها ، سدها و استخرها

محبوس شدن در زیر بهمن

محبوس شدن در اطاقها، ساختمان ، کانال کولر و...

گم شدن در کوهستان

گیر کردن دست در چرخ گوشت، ماشینهای صنعتی، دست بندها وحلقه ها

گیر کردن انگشت در انگشتری، حلقه ها، واشرهای فلزی، مجرای شمع، سیلندر موتور، زنجیر چرخ ، چرخ خیاطی

گیر کردن پا در لای نرده روی جوی آب و بلوکهای سیمانی روی جوی آب ومجراهای خروجی آب بدون حفاظ

گیر کردن سر در لای نرده ها

ایمن سازی

 -ایمن سازی محیط زندگی و کار انسان از وجود حیوانات سمی خطرناک مانند مار - سگ هار- حیوانات وحشی، (خرس- شیر- پلنگ) حیوانات تحریک شده (گاو- سگ - خوک)

-ایمن نبودن معابر عمومی از وجود احتمال سقوط اجسمای که ازمحل خود جدا شده ومعلق مانند، شیروانی -تابلوهای بزرگ و..

-باز بودن شیر آب در منازل(آپارتمانی) درنبود صاحب خانه واحتمال آوار در اثر جمع شدن آب در منزل

-اقدام به خودکشی بطریقه انداختن خود از بلندی ویا تهدید پرتاب کسی به توسط شخص دیگر از ارتفاع.

-دیوانگان یا بیماران روانی که در ارتفاع قرار گرفته واحتمال صدمه زدن به خود یا دیگران را دارند.

-احتمال سقوط درختی که در اثر باد از جای خود کنده شده ودر اثر سقوط احتمالی به ساختمانهای مجاور آسیب می رسانند.

آوار

ویران شدن ومنهدم شدن واز نظم خارج شدن -ساختمان - ساختار - وسازه را آوار گویند.

آوار نیز یکی از حوادث غیر مترقبه می باشد که باعث محبوس شدن انسانها در زیر خروارها سنگ، آجر،... می شود ودر مواردی نیز قربانی می گیرد.

نکات مهم در مواقع بروز آوار

درصورت بروز حوادث آوار از سازمان آتش نشانی کمک بخواهید

از ورود وتجمع درمحل آوار شده وروی آوار خودداری نمایید.

درصورت ورود برای امداد به موارد زیر توجه داشته باشید:

الف- ممکن است برق ساختمان قطع نشده باشد وسیم برق دار روی زمین ومتصل به فلزاتی باشد که روی آوار قرار گرفته وتماس شما در اثر زمین خوردن خطر برق گرفتگی دارد.

ب - وجود اشیاء معلق در حوادث آوار خطرناک می باشد ممکن است در اثر عبور شما سقوط نموده و به شما آسیب برساند.

ج- درصورت استشمام بوی گاز حتماً پیگیری شود واگر سیلندر گاز نشتی دارد آن را شناسایی وخارج نمائید.

د- با صدا کردن وگوش کردن در صورت امکان محل محبوس شده را در یابید.

دستورات ایمنی

 هر جزء ساختمان دارای محاسبات مهندسی می باشد، لذا در زمان سکونت در ساختمانها از برداشتن دیوارها وتخریب قسمتی از دیواربرای باز کردن اطاقی دیگر وایجاد فضایی بزرگتر خودداری شود مگر با نظریه مهندسی ساختمان این کارها صورت گیرد.

از ورود مواد منفجره وموادی مانند زرنیخ واکلیل وامثالهم که برای ترقه سازی استفاده می شود توسط کودکان به داخل منزل جداً جلوگیری شود.

چنانچه کسانی درمجاورت منزل شما وهمسایگی مبادرت به تهیه این مواد ترقه سازی برای فروش یا استفاده درجشنها می نمایند با مقامات انتظامی اطلاع داده تا ازعمل آنها جلوگیری شود.

کلیه وسایل ودستگاههایی که ممکن است ایجاد انفجار نمایند درمنزل همیشه زیر نظر داشته و بازرسی نمائید تعمیر آنها را به افراد واجد صلاحیت بدهید از وسایل یدکی استاندارد استفاده نمائید این وسایل مانند آبگرمکن(نفتی - گازی- برقی) اجاق گاز- دیگ زودپز و... می باشد.

تحت هیچ شرایطی سوختهای که سریع الاشتعال وقابل تبخیر وتوانائی انفجار دارند به داخل اطاقهای ساختمان مسکونی وفضاهای نسبتاً بسته نیاورید مانند: بنزین -اتر- تینر و..

 

ایمنی چاه فاضلاب

 فاضلاب عمومی درشهرهای ایران(اگو) وجود ندارد وطبق یک روش سنتی در زیر هر خانه تعدادی چاههای مخصوص فاضلاب وجود دارد که عمق آنها با توجه به طبقه آبکش موجود درمحل متفاوت است وهر چاه که یک انباری برای جمع آوری فضولات دارد تعداد این چاهها در سطح هر شهر به میلیونها می رسد ولی از آنجائیکه یک استاندارد فنی ایمنی از نظر قطر، عمق ودیوار چینی و درپوش آن وجود ندارد و آنچه انجام می گیرد متکی به تجارب گذشته و روشهای سنتی است که از سینه به سینه افراد به همدیگر منتقل شده است حوادثی که برای مقنی بعلت ریزش طبقات، مسدود شدن دهانه چاه ویا گاز گرفتگی و کمبود اکسیژن بوقوع می پیوندند. رقم قابل ملاحظه ای از حوادث را در آمار سازمانها نجات وامداد هر شهر تشکیل می دهد. ولی این موضوع در این مبحث مورد سوال ما نبوده بلکه ایمنی خانه وخانواده درمقابل خطرات ناشی از چاههای فاضلاب درزیر ساختمانهای مورد بحث ما می باشد. عدم وجود استانداردهای ایمنی برای انتخاب محل، عمق، قطر، دیوارهای چینی، درپوش ونحوه ریزش آب داخل چاه وپول پرستی عده ای فرصت طلب و بساز وبفروش باعث گردیده که حوادث جانخراشی دراین زمینه بوقوع بپیوند ودرمواردی عده ای از اعضاء خانواده حتی در حال خواب وبا تخت خواب ومتعلقات مربوطه به عمق چاه فروخته وجان شیرین خود را از دست بدهند.

لذا، با توجه به مطالب فوق توصیه های ایمنی به شرح ذیل ارائه می گردد باشد که راهنما وتذکری برای عموم مردم درتقلیل حوادث مؤثر باشد:

کندن چاه را به مقنی های با تجربه داده ودرمورد دهانه، عمق ودیوارهای چینی و روپوش چاه و بخصوص ریزش آب به وسط چاه با نصب کوزه مخصوص دقت لازم را بکار برده وشخصاً کلیه موارد را کنترل ونظارت نمائید.

محل چاه را با توجه به نقشه ساختمان دقیق انتخاب نمائید و محل چاه را زیر اطاق خوابها، هال ، سالن اصلی، پارکینگ اتومبیل، دیوارهای باربر ومحل تردد افراد انتخاب نکنید بلکه از گوشه وکنار زیر زمین، حیاط خلوت، زیر انباری انتخاب نمائید.

محل دقیق چاهها را شناسائی کرده وهمیشه تحت نظر داشته باشید هر گونه شکاف یا نشست زمین، یا تغییر حالت از قبیل فرو رفتن آب وغیره را جدی تلقی کرده ویک نوع اعلام خطر قلمداد نمائید.

چاهها را مجهز به لوله مخصوص تهویه کرده واین لوله را در بالاترین نقطه ساختمان بطوریکه درمعرض کوران باد نباشد. نصب نمائید جمع شدن گازهای فاضلاب وتراکم آن می تواند باعث خوردگی وفرسودگی دهانه چاه ولوله کشی داخل آن گردد.

چاههای فاضلاب ولوله کشی مربوطه منبع تکثیر پشه وحشرات موذی می باشد گرچه ورود کف صابون ومواد پاک کننده در انواع مختلف به داخل وفاضلاب در از بین بردن این حشرات موثر است ولی ریختن چند لیتر نفت که ترجیحاً با کمی سموم حشره کش مخلوط شده باشد بداخل چاه وفاضلاب بخصوص درفصل تابستان می تواند مفید واقع گردد. بخاطر داشته باشید فقط این کار را یکی دوبار در سال وفصل مناسب انجام دهید وحداکثر چند لیتر نفت وسموم ذکر شده بکار ببرید. چون زیاده روی دراین مورد باعث نفوذ نفت به داخل طبقات چاه شده واز قدرت نفوذ پذیری آن می کاهد.

درسیستم فاضلاب منزل درکلیه نقاط از قبیل توالت ها کف شورها، فاضلاب دستگاههای لباس شوئی، ظرف شوئی از گلوئی مناسب با قطر لوله فاضلاب استفاه کنید تا با قرار گرفتن آب درگلوئی ارتباط فاضلاب را با فضای آزاد قطع نماید وعلاوه بر جلوگیری از بو از ورود و خروج حشرات جلوگیری نماید.

برای هر خانه تعداد چاهها را محدود سازید ولی حداقل دو چاه در نظر بگیرید و ترجیحاً چاه توالت وحمام و دستشوئی را از چاه آشپزخانه جدا سازید چون گذشته از آنکه تداخل این دو دریک چاه از نظر اصول واعتقادات مذهبی بدور است تداخل مواد تخمیر شده وآلوده با ضایعات آشپزخانه از نظر اصول ایمنی در تشدید گازها وتخمیر مواد غذائی صحیح نمی باشد.

درساختمانها و جاهائیکه امکانات اجازه می دهد بخصوص ساختمانهای بلند ومجتمع های مسکونی بهترین واصولی ترین روش ساختن مخازن سیمانی استاندارد (سیتینگ تانگ) می باشد که کلیه اصول ایمنی، بهداشتی در آن رعایت شده ومشکل ریزش چاه فرو ریختن آن وعوارض ناشی از آن برای همیشه حل کرده است توصیه می شود.

اگر بهر علت چاهی فرو ریخت و کسی یا کسانی در آن سقوط کردند در نهایت خونسردی بشرح زیر عمل کنید.

سازمان آتش نشانی وگروه نجات وامداد شهر را خبر سازید.

به دهانه چاه نزدیک نشوید واز فشار برکناره های آن و ریزش بیشتر چاه خودداری کنید.

وسائل و اجسام سنگین اطراف محل ریزش را درکمال احتیاط کنار بکشید.

به دهانه چاه با سیم سیار نور بدهید وسعی کنید بطور لفظی با افراد داخل چاه ارتباط برقرار کرده وآنها را دلداری داده و تقویت روحی نمائید.

تحت هیچ عنوان قهرمان بازی نکنید وبداخل چاه نروید ممکن است باعث ریزش بیشتر چاه و خطرمرگ برای افراد داخل آن شوید یا خود دچار سانحه یا گاز گرفتگی گردید.

اگر توانستید با شخص درون چاه ارتباط برقرارکنید بلافاصله یک طناب مطمئن اگر نبود با سرهم کردن ملافه ها وگره زدن بهمدیگر آن را بصورت طناب به داخل چاه بفرستید تا شخص داخل چاه به دور کمر خودگره بزند وشما او را آرام بالا بکشید.

دراین کار عجله ودستپاچگی نکنید واز نوع گره ها وسلامت آنها مطمئن شوید.

درصورتیکه فوریت های خاص با خطرات جدی وجود ندارد منتظر گروه نجات باقی بمانید وکار را به کاردان بسپارید.

منبع: مبانی آتش نشانی ،محمود مقاری ، انتشارات سازمان شهرداریهای کشور - 1378

 

موضوعات قابل بحث دراین درس شامل عناوین زیر می باشد، که به صورت خلاصه به هر یک خواهیم پرداخت.

اصول ایستایی واعضای تشکیل دهنده بنا.

مقاومت ساختمان وایستایی درمقابل حریق.

انواع ساختمان از لحاظ سازه و ساختار.

چگونگی بهره گیری از بنا ونوع تصرف.

عوامل موثر در توسعه حریق در داخل بنا.

محدود کردن وکنترل آتش در داخل بنا.

اصول ایستایی واعضای تشکیل دهنده بنا

شامل موارد زیر می شود:

گود برداری - پی ریزی -ساخت دیوارهای حمال- برپا کردن اسکلت بصورت فلزی - چوبی وبتن.

اعضای اصلی تشکیل دهنده بنا شامل:

پی - ستونها- دیوارها- تیرها- خرپاها - سقف- پشت بام می باشد. اعضای فرعی تشکیل دهنده در ساختمان شامل:

درب- پنجره - دیوارهای تقسیم داخلی غیر بار بر سقف های کاذب - کف های کاذب است.

 

  

 

اعضای باربر

بام - طبقات - تیرها - ستونها - دیوارها - مقاومت وایستایی در برابر حریق مقاومت ساختمان همان باری است که ستونها ودیوارها باید تحمل نمایند.

تعریف بار

نیرویی است که دائماً از جانب سقف بر ستون ها و دیوارهای حمال وارد می شود وانواع مختلفی از بارها بر ساختمان اعمال می گردد که به تعریف هر یک خواهیم پرداخت

انواع بارها

بارزنده - بار مرده - بارهای اضافه شونده - بارهای ضربه ای - بار ناشی از باد - بارهای استاتیک - بار حریق - بار تصرف- بار تراکم

بارزنده

 باری است علاوه بر دیگر بارهای اعمال شده برساختمان که بر وزن ساختمان افزوده می شود مانند: انسان - وسائل که جابه جا می شوند.

ضمناً بار باد وباران برف وتگرگ نیز بارزنده محسوب می شوند بارزنده برای هر متر مربع درساختمان kg 200 کیلوگرم حدود 3 نفر آدم زنده درنظر گرفته می شود.

بار مرده

وزن مصالح مصرف شده درقسمتهای مختلف مانند: ضخامت سقف که توسط مهندس محاسب در نظر گرفته می شود بار مرده می گویند واین مقدار بار باید درحد تحمل دیوارها بوده وهمیشه پس از مدتی به بار مرده اضافه می شود مانند، آسفالت کاری - کاشی کاری - ایزوگام نصب وسائل مختلف مانند، کولر، چیلر، کانالهای مختلف - تیغه - تانکر- نرده -ستون - درب - دیوار وکف کاذب.

بارهای اضافه شونده

باری است که به دلائل مختلف بر وزن سقف افزوده می شود نظیر آب مصرفی به هنگام عملیات آتش نشانی.

بارهای ضربه ای

 این بارها درهنگام عملیات ایجاد می شود وبا حوادث مختلف درساختمان مانند، پریدن نفرات بر بام - سقوط وسائل -افتادن ویا فروریختن سقف ویا چیزهای دیگر.

بار ناشی از باد.

 درهنگام آتش سوزی بعلت ازدست دادن مقاومت ساختمان باد زودتر ساختمان را خراب می کند.

بارهای استاتیک که شامل ثابت وتکراری می باشد:

 بار ثابت مانند بار وسائل سنگین مانند، صندوق نسوز وبار تکراری یا متحرک مانند چرثقیل که درنقاط مختلف نیرو وارد می کند.

بار حریق

صدماتی که از بروز آتش سوزی درساختمان بوجود می آید وآن بستگی به محتویات بنا دارد یعنی موادی که آتش به کام خود می کشد واین بار حریق برحسب ساعت محاسبه می گردد.

یعنی بطور مقایسه ای آتش بوجود آمده در هنگام سوختن اگر بتواند درمدت یکساعت 4000 کالری انرژی تولید نماید که آن معادل 50 کیلوگرم بار حریق چرب می باشد که در هنگام محاسبه باید درنظر گرفته شود.

بار متصرف

 سطح زیر بنا را بار تصرف می گویند ودرساختمانهای برای هر نفر انسان محاسبه می شود واز لحاظ مشکل حریق حائز اهمیت است.

بار متصرف برای هر نفر دربنا طبق استاندارد:

ادارجات درهر 10 متر مربع یک نفر

ساختمانهای تجمعی در هر 6/1 متر مربع یک نفر مانند: سینماها تئاتر - کارگاهها درهر 5 متر مربع یک نفر

کلاسهای درس در هر 2 متر مربع یک نفر

ضمناً این اندازه ها بستگی به طبقات مختلف ندارد.

بار تراکم

 بستگی به مقدار سطح تصرف دارد؛ یعنی اگر سطح تصرف بیشتر باشد تراکم کمتر واگر سطح تصرف کمتر باشد تراکم بیشتر است ودرساختمانهای مختلف با هم فرق دارد.

نرخ حرارتی

 مقدار حرارتی که یک جسم درهنگام سوختن در واحد زمان رها می کند نرخ حرارتی می نامند.

انواع ساختمان از لحاظ سازه و ساختار

مقاومت ساختمانها دربرابر حریق با هم متفاوت است وبستگی به محتویات درون آنها این مقاومت درنظر گرفته می شود که شامل دودسته:

مقاوم در برابر حریق وغیرمقاوم در برابر حریق تقسیم می شود.

اعضاء باربر باید واجد شرایط مقاوم حریق باشد.

مقاوم در برابر حریق

با مصالح غیر قابل احتراق برای مدت 1 ساعت الی 4 ساعت درنظر گرفته می شود.

غیر مقاوم دربرابر حریق

 ساختمانهایی که قابل احتراق است غیر مقاوم حریق می گویند وبه دو دسته تقسیم می شوند.

الف- قابل احتراق محافظت شده.

ب- قابل احتراق محاظفت نشده.

که تقریباً در مدت زمان کوتاهی همه مصالح طعمه حریق شده واز بین می رود. درمورد قابل احتراق محافظت شده که در ساختارهای چوبی سنگین که با ضخامت بیش از مورد نیاز ساخته می شود وبا بوسیله رنگ مخصوص ویا ورق نازک فلز ویا لایه ای از گچ پوشانده شده واز سوختن سریع مواد جلوگیری می نماید و بستگی به نوع وسائل موجود مقاومت افزایش پیدا کرده و فرصتی جهت کمک رسانی در اختیار قرار می دهد.

روزنه های نفوذی در ساختمان ، سوراخهای مختلف که روزنه نامیده می شوند در اندازه های ریز و دهنه های بزرگ مانند: پریزها - دهنه کانال کولر- دربهای کوچک برروی سطح دیوار می باشد، زمانی که هوا گرم می شود در اثر ازدیاد حجم گازهای قابل اشتعال از طریق این روزنه ها نفوذ کرده وبا اکسیژن هوا در نقاط دیگر تولید آتش سوزی می کند وگاه می تواند محیط انفجاری را بوجود آورد. سوختن یک جسم بستگی به محیط وبستگی به گرمای ذخیره شده آن دارد.

چگونگی بهره گیری از بنا ونوع تصرف

از نظر آتش نشانی وپیش بینی حریقهای احتمالی در انواع تصرف ها نوع بهره گیری وتعداد ساکنین درساختمان مورد بحث قرار دارد.

انواع تصرفها عبارتند از:

تصرف مسکونی - درمانی - مراقبتی - حرفه ای - اداری - فرهنگی - آموزشی - تجمعی- تجاری - صنعتی - انباری - مخاطره انگیز.

تعریف کلی برای انواع تصرف ها مقدار سطحی است که تعداد معینی در آن محل زندگی ویا کار می کنند ویا محلی است برای آموزش بصورت دبستان - آموزشگاه - هنرستان - دبیرستان ویا بیمارستان - آسایشگاه ومحلهایی مانند : سینماها - تئاتر وغیره.

بطور کلی هر تصرفی باید نکاتی را که ضامن سلامتی متصرفان می باشد در بر گرفته واگرفاقد پیش بینی های ایمنی باشد در رفع آن کوشا بوده وتدابیر ایمنی برای تصرف مورد نظر به اجرا گذاشته شود.

مشکل عمده درتصرفها تبدیل آنها جهت استفاده از یک نوع به نوع دیگر است وممکن است دارای خصوصیات لازم نباشد بطور مثال یک خانه وقتی به دبستان تبدیل می شود، اولاً راه خروج مناسبی ندارد دوماً" بنا تحمل بار اضافی را نداشته ودرمدت زمان کوتاهی از هم پاشیده می شود"

درمورد تصرفهای تجمعی که در آئین نامه های مختلف از 50 نفر وگاهاً از 75 نفر به بالا را تجمعی می نامند حد فاصل بین دو درب خروج نباید بیش از 30 متر درنظر گرفته شود و وجود تابلوهای راهنمائی ونوشتن مقدار راه باقیمانده تا راه خروج وفضای باز لازم می باشد درساختمانهای بلند بوسیله پل های افقی یا راهرو چند ساختمان را به یکدیگر متصل تا درزمان اضطرار افراد را بتوان از ساختمانی به ساختمان مجاور هدایت وبه محیط باز رساند.

کم خطرترین نوع تصرف ها ساختمانهای اداری است. زیرا کلیه افراد بالغ وتجمع کم است.

کلیه ساختمانها از سه طبقه به بالا باید حتماً دو راه خروج داشته باشند. ساختمان از 5 طبقه به بالا باید آسانسور داشته باشد.

دیوار جدا کننده یا دیوار حریق بند

 برای جداسازی قسمتهای مختلف سالن ها وفروشگاهها ویا بیمارستان ومحبوس کردن حریقهای احتمالی و جلوگیری از گسترش آتش و عبور دود وگازهای سمی و بخارات قابل اشتعال به قسمتهای دیگر تنها راه عمل تخلیه، وجود دیوارهای مقاوم است که خود ایستا باشد وبا ضوابط معین دارای دو درب می باشد.

یکی از درب ها می تواد کشویی ولی درب دیگر باید حتماً لولایی وبه بیرون باز شود ویا هر دودرب لولایی و به بیرون خلاف هم بازشوند در زمان حریق نباید درب ها باز باشند خود دربها باید ضد دود وضد حریق درنظر گرفته شوند ودرب ودیوار تا 4 ساعت در برابر آتش مقاومت نمایند.

دیوار مقاوم حریق

دربعضی از ساختمانها بوسیله دیوار جدا کننده در طبقات افقی که امکان گسترش حریق می باشد می توانیم مقاومت قسمتی از ساختمان و یا تمام طبقات را بالا ببریم و با نصب دیوار دیگری بر تمام دیوارها از نفوذ ویا گسترش آتش جلوگیری نمود. دیوار مقاوم حریق می تواند خود ایستا نبوده وپس از مدتی جدا گردد.

عوامل مژثر درتوسعه حریق واستفاده از مایعات قابل اشتعال در طبقات

 برای استفاده از مایعات قابل اشتعال در طبقات بجز رعایت نکات ایمنی تسهیلات دیگری نیز باید درنظر گرفته شود.

نباید بیش از مصرف مایع قابل اشتعال انبار نمود.

پاشنه درب محل نگهداری مایع قابل اشتعال باید تا حدود cm 20 بالا باشد تا بتواند از سرریز شدن مایع در طبقه و طبقات دیگر جلوگیری نماید.

دودکش، جهت خارج کردن پس سوز وسائل حرارتی بکار می رود.

وسائلی که با سوخت جامد ومایع کار می کنند باید حتماً دودکش مناسب داشته و برای وسائل گاز سوز از لوله های تهویه استفاده شود، بعضی از وسائل حرارتی مانند چراغ خوراک پزی - تویوست فاقد دودکش می باشد وباید حتماً محلی برای تهویه هوا درنظر گرفته شود و دودکش ها بعلت ضایعات سوختی وجمع شدن دوده باید قبل از استفاده وقبل از زمستان تمیز شوند.

فاصله طبقات: درهنگام نصب پنجره باید تا کف حدود cm 90 سانتیمتر ازمصالح پوشیده شده باشد. دربالای هر پنجره لبه ای قرارمی گیرد ودو طبقه را یک لبه اضافی از هم جدا کرده تا در صورت بروز آتش سوزی آتش از طبقه پائین به طبقه فوقانی کشیده نشود.

نصب بعضی ازوسائل از قبیل پرده کرکره - پرده معمولی ودیگر وسائل غیر ضد حریق می تواند مدتی آتش را مهار کند.

 

محدود کردن وکنترل آتش در داخل بنا(ساختمان)

 تنوره درساختمان

 محلی است برای خروج دود وحریق احتمالی از بالای ساختمان که باید اطراف آن بسته باشد وراه ارتباط از هر طبقه به طبقه دیگر را نداشته باشد وعرض تنوره متناسب با ساختمان در نظر گرفته شود ولبه اش از پشت بام باید بلندتر درنظر گرفته شود.

نورگیرها

نورگیرها قسمت بسیار خطرناک ساختمان بحساب می آیند. فاصله نورگیر تا دیوار خانه مجاور 5/4 متر در نظر گرفته می شود وبرای کمتر از آن باید ضوابط معینی را رعایت نمود ودرغیر این صورت آتش می تواند از طریق نورگیرساختمان مجاور را بکام حریق بکشد.

نازک کاری

 مصالحی که برروی سفت کاری کشیده می شود نازک کاری است. پوششهای اتمامی بر روی کف - سقف- دیوارها - گچ- رنگ - کاشی را نازک کاری گویند

اهمیت نازک کاری ها درگسترش حریق بسیار موثر هستند زیرا سطح تمام بنا بوسیله نازک کاری به یکدیگر مربوط می باشد.

خرو ج مناسب در ساختمان

خروجی ساختمانها باید فضای امن باشد تا دود وگازهای سمی تولید شده از حریق در آن داخل نشود وباید گنجایش تمام افراد ساختمان را داشته باشد وخروج افراد هر چقدر طول بکشد مهم نبوده زیرا ساختمانی امن است که خروج امنی داشته باشد. ضمناً فشار هوا در داخل راه خروج باید بیشتر از فشار خود هوای موجود در ساختمان باشد.

واحد عرض خروج

 اندازه عرض خروج برای هر نفر 56 سانتی متر دو عرض خروج 112 سانتی متر وبرای صندلی چرخ دار 69 سانتی متر وبا چوب دستی تا 84 سانتی متر است.

منبع: مبانی آتش نشانی ،محمود مقاری ، انتشارات سازمان شهرداریهای کشور - 1378

 

در جوامع امروزی افراد با منابع بی شماری احاطه شده اند، اما این منابع بدون صرف هزینه قابل مصرف نیستند. راه های جلوگیری از زیاده طلبی در عرصه مصرف چندان متنوع نیستند. آنها حتی مقدار بسیار زیادی از پول را نیز صرفه جویی نمی کنند. با این حال آنها تنها راه هایی هستند که ما داریم.

ترکیب مجموعه ای از این راه ها می تواند فرآیند مصرف را تا حدی در برابر شتاب جنون آمیز عصر فعلی تعدیل کند. اگر عادت کنیم تا مجموعه ای از این توصیه ها را به صورت مداوم تمرین کنیم تغییر قابل ملاحظه ای را در هزینه های روزانه مان مشاهده خواهیم کرد. بعضی از این ایده ها ممکن است برای شما یا خانواده تان عملی نباشد. تمرین کردن آنها می تواند آزمونی برای سنجش موفقیت یا عدم موفقیت آنها باشد. در ادامه چند مورد از این راه ها ذکر شده اند.

 

  

 

کمتر خرید کنید

امروزه همه به دنبال راه حلی جادویی و شگفت انگیز برای کاهش هزینه ها هستند. باید به شما بگوییم چنین راه حلی وجود ندارد و دارد. برای این که هزینه هایتان کاهش یابد باید کمتر خرید کنید. شاید به نظرتان برسد که این توصیه به قدری واضح است که حتی یک توصیه نیست؛ ولی این گونه نیست. تنها یک راه جادویی وجود دارد و آن کاهش خرید است. ترجیحا از خریدهای غیراضطراری شروع کنید و بعد تا جایی که می توانید خریدهای عادی را نیز کاهش دهید. شاید این راه جادویی سخت تر از آن باشد که کسی تمایلی به آن داشته باشد. اگر شهامت یا طاقت آن را ندارید که همواره کم خرید کنید. این روش را به صورت تناوبی وارد زندگی تان کنید. مثلا یک ماه خریدی نکنید و یک ماه خرید کنید. البته مراقب باشید که ریاضت شما را حریص نکند و در ماه هایی که مجاز به خرید هستید تلافی ماه های قبل را نکنید. یک ماه در میان نخریدن لباس، وسایل خانه یا تزئینات خیلی هم دشوار نیست. خواهید دید که دقت تان در امر خرید افزایش خواهد یافت و لباس هایی خواهید خرید که واقعا می پوشید و نه هر چیزی که هوس خرید آن به سرتان می زند. اگر بدهی یا هزینه بزرگ ضروری در پیش دارید. این راه مناسبی برای پس انداز است.

خریدهای اعتباری را کاهش دهید.

اگر نمی توانید ریاضت پیشه کنید و خریدهایتان را کلا کاهش دهید، لااقل خریدهای اعتباری را کاهش دهید. کارت های اعتباری تان را در خانه بگذارید و با مقداری پول نقد خارج شوید تا وقتی از جلوی مغازه ها عبور می کنید با خودتان درگیر نشوید، چون تضمینی وجود ندارد که بتوانید در برابر مغازه های پر زرق و برق امروزی سربلند بیرون بیایید.

برای خرید برنامه ریزی کنید.

هرگز با قصد مبهم خرید از خانه خارج نشوید. وقتی که لیستی برای خرید ندارید ممکن است شب با هروسیله ای به خانه بازگردید. ممکن است یک فیل یا یک خودروی عتیقه خریده باشید! ممکن است حتی یک عینک طبی بخرید در حالی که عینکی نیستید. خرید کردن بدون برنامه بزرگ ترین اشتباهی است که می تواند شما در دریای خروشان حرص مصرف غرق کند.

برای سفر دریایی شما به یک قایق یا کشتی محکم نیاز دارید و برای خرید به یک لیست خرید و برنامه خرید. قبل از آنکه به پاساژی که پر از اقلام متنوع است بروید و با دستی پر از اجناسی که واقعا نمی خواهید به خانه برگردید، بهتر است لیست خرید خود را مهیا کنید. فهرستی از مواردی که برنامه خرید آن را دارید مهیا کنید، موارد ضروری را سبز، کمتر ضروری را زرد و غیر ضروری را قرمز کنید. بعد تمامی موارد قرمز و زرد را ببرید و در خانه بگذارید. وقتی که در پاساژ یا مرکز خرید حرکت می کنید به خودتان یادآوری کنید که حق ندارید موارد خارج از لیست را بخرید.

اگر مورد زرد یا قرمزی را هم بخرید باز بهتر از این است که موردی را که ابدا در ذهن تان نبوده بخرید. مطمئن باشید که توجیه هایی که برای خرید یک کالا در یک مرکز خرید در ذهن تان می تراشید ساختگی و غلط هستند. اگر واقعا به چیزی نیاز داشتید، در عرض چند ساعتی که در خانه بودید آن مورد به ذهن تان می رسید. پس خودتان را گول نزنید.

از مراکز خرید بزرگ و چندمنظوره خرید نکنید.

اگر می خواهید یک پیراهن بخرید به یک خیابان که پر از لباس فروشی است بروید، اگر یک قابلمه می خواهید به یک مغازه یا مرکز فروش لوازم خانگی بروید. در پاساژهایی که مغازه های متنوعی از لوازم آرایشی یا لباس یا لوازم خانگی وجود دارد، حرص خرید بیشتر می شود. ممکن است برای خرید یک آینه جیبی بیرون بروید و با یک سری کامل از مجسمه های دکوری، چند دست لباس و یک کفش به خانه بازگردید.

پول نقد کمتری حمل کنید.

درست است که کنترل خرید کردن با پول نقد ساده تر است؛ ولی چرا سری که درد نمی کند را دستمال ببندید؟ پول نقد کمی حمل کنید تا کمتر دچار چالش های درونی برای خرید کردن یا نکردن شوید.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد

بر خلاف گذشته، امروز دیگر تمام حاضران ایستگاه بین‌المللی فضایی انسان‌ها نیستند. هر چند ربات‌ها در شرایط کنونی به حدی هوشمند و قابل اعتماد نشده‌اند که بتوان از آنها در فضا بدرستی استفاده کرد؛ با این حال سازمان‌های فضایی در طول سال‌های گذشته سعی کرده‌اند نقش‌ آنها را از گذشته پر رنگ‌تر کنند؛ ارسال رباتی به نام کربو (Kirobo) به ایستگاه فضایی بین‌المللی که سازمان فضایی ژاپن آن را طراحی کرده بود، نمونه‌ای از همین تلاش‌هاست. 

همچون بسیاری از صنایع که با حضور ربات‌ها دیگر جایی برای انسان‌ها ندارند، به نظر می‌رسد باید در سال‌های پیش‌رو حضور دائمی انسان‌ها در طرح‌های پرمخاطره فضایی را خاطره‌ای قدیمی فرض کنیم و مسئولیت‌های سنگین بر دوش ربات‌های فضانورد قرار بگیرد.

ناسا هم پس از ژاپن به فکر استفاده از ربات‌های هوشمند افتاده و طی برنامه‌ای جدید، رباتی با نام «اسفرز» طراحی کرده که شبیه یک توپ چند وجهی است. این ربات قرار است در آینده نزدیک به دستگاهی کاملا هوشمند تبدیل شود و سه نمونه از این نوع ربات‌ها به ایستگاه بین‌المللی فضایی ارسال شده‌اند. گرچه توانایی آنها به حدی نرسیده که وظایف بسیاری را به عهده گیرند. ناسا در بیانیه جدید خود توضیح داده اسفرز، رباتی با قابلیت‌های پردازشی و تحلیلی مناسب است که بدون بهره‌گیری از منبع خارجی هم قابلیت اجرایی دارد؛ گرچه هدف اولیه از طراحی آن، دخیل کردن طرح‌های دانش‌آموزی و دانشجویی به محیط ایستگاه فضایی بین‌المللی است. با این حال هدف نهایی ناسا این است که قابلیت‌های اسفرز را به شکلی ارتقا دهد که در ادامه بسیاری از فعالیت‌های انسان‌ها در فضا به عهده آن قرار گیرد. هدفی که گوگل نقش بسزایی در تحقق آن دارد. چندی پیش گوگل از طرحی به نام «تانگو» پرده‌برداری کرد که سعی داشت طی آن تلفن همراهی با درک و پردازش سه‌بعدی دقیق از محیط اطراف خود طراحی کند. هر چند طراحی چنین تلفنی به خودی خود مزیت‌های بسیاری دارد، اما ناسا سعی دارد با استفاده از فناوری آن، راه را برای ارتقای سطح کارایی فنی اسفرز استفاده کند. پژوهشگران ناسا در ادامه توضیح داده‌اند با قرار دادن فناوری پروژه تانگو در اسفرز این امکان به وجود می‌آید که ربات مورد نظر، محیط اطراف خود را به صورت سه بعدی تجزیه و تحلیل کرده و قابلیت حرکت را به دست آورد. به همین سبب، ناسا سعی دارد نمونه‌های اولیه از تلفن‌های پروژه تانگو را با قرار دادن در آزمایش‌های بی‌وزنی مورد بررسی قرار داده و آن را برای فرستادن به ایستگاه بین‌المللی فضایی آماده کند.

ویلر به عنوان مسئول اصلی این طرح توضیح داده است شاید روزی با ارتقای کارایی اسفرز، بتوان از آن در محیط خارج از ایستگاه فضایی نیز استفاده کرد. نباید فراموش کرد طرح‌هایی از این نوع برای بهره‌گیری ربات‌ها در فضا به طور موازی در سازمان‌های فضایی اروپا، کانادا، ژاپن، چین، هند و روسیه نیز در حال طراحی و انجام است. اگر چنین شرایطی فراهم شود، دیگر باید با فرستادن انسان‌ به محیط فضایی پرمخاطره خداحافظی کرد.

این 13 روز پرماجرا برای خودش حکایتی دارد. 13 روزی که از اوایل اسفند تا اواخر فروردین، زندگی همه ما را تحت تاثیر قرار داده است. از خانه‌تکانی و خرید عید گرفته تا دید و بازدید و مسافرت رفتن. حقوق اسفند و عیدی سالانه خود به خود پدرها را دست به جیب‌تر می‌کند؛ رسم و رسومات و تشریفات هم که برای خودشان قانونی نانوشته‌اند که باید بدون هیچ کم و کاستی اجرا شوند.

در کنار این قوانین، معمولا کارهایی مثل تغییر دادن دکوراسیون، خرید مبل و... هم برای همین ایام ذخیره می‌شود. بسیاری از خانواده‌ها دوست دارند این تغییرات را هنگام سال نو انجام دهند تا خانه نونوارتر شود. حدیثه رادمنش می‌گوید خانواده من سال گذشته قبل از نوروز مبلمان منزل را تغییر دادند، پس از آن هم خرج‌های مرسوم عید را پشت سر گذاشتیم، با یک سفر پنج روزه و چند مهمانی دادن، تمام برنامه‌ریزی مالی‌مان به هم خورد. از نیمه فروردین تا آخر ماه را بسختی گذراندیم، در آن ایام هر وقت به عکس‌های سفر و مهمانی‌های نوروز نگاه می‌کردیم پدرم با خنده می‌گفت: «فعلا با همین عکس‌ها خوش باشید که تا آخر ماه جیب پدرتان پر از خالی است!»

این اتفاقی است که در بسیاری از خانواده‌ها می‌افتد، یعنی خرج ایام نوروز آنقدر زیاد می‌شود که دیگر تا پایان فروردین تلافی خوش گذشتن‌های نوروزی در می‌آید. شاید بهتر این باشد که از همین حالا حساب و کتاب کنیم و کمی هم هوای آن 17 روز باقیمانده را داشته باشیم.

خرج و برجتان را مشخص کنید

همین الان یک برگه بردارید و هزینه‌های ثابت و متغیرتان را یادداشت کنید؛ شارژ ساختمان، اجاره خانه، قسط وام و.... 13 روز عید که تمام می‌شود، 17 روز دیگر در پیش دارید. قرار نیست تمام حقوق و عیدی را در این 13 روز تمام کنید، بهتر است این هزینه‌ها را در حسابی جداگانه نگهدارید. امکان دارد در طول سفر مجبور شوید به این حساب جداگانه دست بزنید، اما لااقل با آگاهی کامل این کار را می‌کنید و خود به خود محتاط‌تر می‌شوید.

این همه تنقلات! چه خبر است؟

میوه، آجیل شور، آجیل شیرین، قطاب، گز، سوهان، سوهان عسلی، میوه خشک، شیرینی (در شکل و اندازه و طعم‌های مختلف) و... این همه تنقلات برای چیست؟ برای یک دید و بازدید نوروزی دو سه قلم از اینها هم کفایت می‌کند. اصلا این بار بیایید و لقمه‌ مهمانان را بشمرید، ببینید چند تا از این تنقلات را میل می‌کنند. خودتان هم خوب می‌دانید که میزان زیادی از این خوراکی‌ها تا پایان فروردین ​ دست نخورده در ظرف می‌ماند، اما انگار رسم شده است هر سال یک قلم دیگر به تنقلات سال قبل اضافه شود!

تمام مایحتاج عید را یکشبه تهیه نکنید

قدیم‌ترها دید و بازدید نوروزی در همان دوازده سیزده روز عید به پایان می‌رسید. خانواده‌های کمتری در ایام نوروز به مسافرت می‌رفتند و معمولا پدر خانواده همان شب عید میوه و آجیل زیادی را برای تمام آن ایام تهیه می‌کرد. طاهره حاتمی، بانویی شصت و سه ساله است که می‌گوید همسرم گمان می‌کند هنوز 20 سال پیش است. با کلی وسواس مقدار زیادی میوه و تنقلات برای نوروز می‌خرد، اما تعدادی از مهمان‌های ما در همان دو روز اول به دیدارمان می‌آیند و بعد همه راهی سفر می‌شوند. به نیمه نوروز نرسیده کلی میوه فاسد روی دستم می‌ماند که باید همه را دور بریزم. هم اسراف می‌شود، هم کلی پول به هدر می‌رود. در عوض تا اواخر اردیبهشت همچنان مهمان نوروزی داریم، آجیل‌‌هایمان مانده شده و دوباره باید میوه هم بخریم!

گرفتار بازارهای سیاه نشوید

سیما صفری می‌گوید: سال‌های پیش به یک منطقه خوش آب و هوا و سنتی رفته بودم، در محیطی آرام یک موسیقی سنتی و قدیمی پخش می‌شد که بسیار گوشنواز بود. من که حسابی جذب محیط شده بودم، تصمیم گرفتم سی‌دی‌های موسیقی را که آنجا پخش می‌شود، بخرم. وقتی قیمت سی‌دی‌ها را پرسیدم حدود شش برابر قیمت معمول آن بود. با این حال چون می‌دانستم آنها را در شهر خودم پیدا نخواهم کرد، خریدم. فارغ از این‌که این سی‌دی‌ها خیلی بی‌کیفیت هستند گوش دادن به آنها به هیچ وجه مناسب حال و هوای جاهای دیگر نیست. انگار آن موسیقی متناسب با آن محیط و در همانجا لذت بخش است نه در جاهای دیگر! این اتفاقی است که در خیلی از سفرها می‌افتد، یعنی مسافران گمان می‌کنند فلان لباس یا فلان وسیله خاص که مرسوم آن شهر است در محیط زندگی خودشان هم کارآمد است، در حالی که این فقط حال و هوای آن شهر است که شما را به خرید ترغیب کرده است نه نیاز یا علاقه‌تان.

با آمادگی کامل به سفر بروید

احمدرضا حسینی می‌گوید: سال قبل اتومبیل‌مان در جاده خراب شد. اگر پدرم راننده متبحری نبود حتما تصادف می‌کردیم، اما خدا رحم کرد و توانستیم ماشین را کنار اتوبان متوقف کنیم.

هزینه بوکسل تا اولین شهر و بعد هم تعمیراتش حسابی همه‌مان را کلافه کرده بود. بعدها پدرم گفت اگر قبل از سفر یک قطعه کهنه را تعویض کرده بود این‌قدر دردسر نمی‌کشیدیم! پیشگیری بهتر از درمان است.

این قانون در همه جا کاربرد دارد. هزینه سرویس‌کردن اتومبیل و عوض‌کردن برخی قطعات کهنه و ناکارآمدش حتما کمتر از بوکسل‌کردن آن در جاده یا تعمیر کردنش در یک شهر غریب است.

خیلی اوقات بی‌تدبیری پیش از سفر باعث می‌شود هم از نظر روانی تحت فشار قرار بگیرید و هم هزینه‌های جانبی زیادی به شما تحمیل شود. هر دوی این اتفاقات به تنهایی ممکن است شما را عصبی کند و این عصبی شدن زمینه‌ساز اتفاقاتی همچون جروبحث‌های خانوادگی و دلگیری‌های بی‌موقع می‌شود.

سفرهای پرهزینه هرگز

در سفرهای نوروزی، انتخاب شهر، وسیله نقلیه تا مقصد (هواپیما، قطار، اتوبوس و اتومبیل شخصی) هتل و سایر امکانات رفاهی رابطه مستقیم با میزان درآمدتان دارد. یک سفر خوب و به یاد ماندنی لزوما یک سفر پرهزینه نیست. بعضی شهرها، هم آب و هوای مناسبی دارند و هم مسئولان شهر شرایط برپاکردن چادر و امکانات اقامتی کم‌هزینه را فراهم می‌کنند. انتخاب با شماست، از چاردیواری خانه به چاردیواری هتل یا تجربه جدید و کم‌هزینه و خاطره‌انگیز. ضمنا این نکته را هم به خاطر داشته باشید که شما قرار است از صبح تا شب در شهر مقصد گردش کنید و اقامت در چادر خودش یک تفریح کم هزینه محسوب می‌شود.

در خرید سوغاتی تجدیدنظر​کنید

این‌که به یاد یکدیگر باشید و در سفرهایتان با دوستان و اقوام سوغاتی بخرید خوب است، اما گاهی بجا آوردن این رسم دیرینه باعث می‌شود یا قید سفر را بزنید یا این‌که از نیمه فروردین که تعطیلات به اتمام رسید با جیب پر از خالی و بسختی فروردین ​ را به اتمام برسانید. سوغاتی خریدن خوب است، اما قبل از خرید‌کردن به وضع اقتصادی خانواده توجه کنید قرار نیست برای شاد‌کردن دوست یا فامیل اوقات خودتان را تلخ کنید.

دقت در انتخاب همسفر

اگر اوضاع اقتصادی شما در حد متوسط است، همسفر شدن با کسی که از نظر مالی اوضاع بسیار بهتری دارد می‌تواند مدیریت پولتان را مختل کند، بخصوص اگر به ضرب‌المثل «حساب حسابه، کاکا برادر!» معتقد باشید؛ چون آن‌وقت است که می‌خواهید در تمام خرج‌ها شریک باشید و این شریک‌شدن به قیمت خرج‌کردن شارژ ساختمان، قبض آب و برق و گاز، اجاره خانه و... تمام می‌شود؛ در حالی که وقتی می‌دانید رفتن به فلان هتل یا ناهار‌خوردن در فلان رستوران به قیمت از دست رفتن برنامه‌ریزی مالی​تان می‌شود، دیگر نه از آن هتل لذت می‌برید و نه غذای فلان رستوران مزه می‌دهد. اگر قرار است با چنین کسی همسفر شوید بهتر است همان ابتدا خودتان مادر خرج شوید و اجازه خرج‌کردن‌های بی‌مورد را ندهید.

گول​کارت عابربانکتان را نخورید

وقتی با کارت اعتباری خرید می‌کنید کمتر متوجه میزان خرج کردنتان می‌شوید و حساب و کتاب از دستتان خارج می‌شود. رسید تمام خریدهایتان را دریافت کنید و گاهی از فروشندگان بخواهید برایتان مانده حساب بگیرند تا از میزان خرج کردنتان مطلع باشید.

وقتی خسته و گرسنه هستید، خرید نکنید

فرقی ندارد مشغول خرید لباس و کیف وکفش برای عید هستید یا خرید سوغاتی در ایام نوروز. در هر صورت وقتی خسته و گرسنه هستید هم انتخابتان با خطا همراه است و هم به احتمال زیاد به قیمت‌های بالاتر راضی می‌شوید.

جام جم

با هم می‌نشینیم دخل و خرجمان را حساب می‌کنیم‌. برای این‌که اعتماد به نفسمان پایین نیاید، اول خرج‌ها: چقدر از پول عیدی و پاداش باید صرف خرید برای بچه‌ها بشود؟ چقدر قراراست برای رنگ‌کردن خانه بدهیم؟ چقدر قرار است برای تعویض مبل‌هایی که دیگر صدای ناله‌شان بلند شده است، بپردازیم‌؟ چقدر برای لباس عید خودمان بدهیم؟ چقدر باید برای هزینه مضاعف مهمانی‌های عید صرف شود و چقدر برای هدایای بچه‌ها و نوعروس و دامادهای خانواده و چقدر می‌توانیم برای سفرمان کنار بگذاریم؟

فهرست قیمت‌ها چند برابر پولی است که قرار است تا شب عید به دستمان برسد.

مقداری پول در طول سال پس انداز کرده ایم که باید آن را هم برای همین منظور در نظر بگیریم‌.

بخشی از هزینه‌هایمان را هم باید کاهش دهیم مثلا این‌که به جای مبل نو خریدن، یا به خرید مبل دست دوم اکتفا کنیم یا مبلمان خود را برای تعمیر به کارگاه بفرستیم که تقریبا هزینه را نصف می‌کند‌.

از خرید آجیل‌های گران‌قیمت صرف نظر می‌کنیم و امسال هم فقط به دیوارشویی اکتفا می‌کنیم تا شاید سال دیگر بتوانیم دیوار را رنگ کنیم‌.

امسال هم دخل و خرجمان آن طور که باید به هم نرسیده است‌.

اقتصادی زندگی‌کردن

وقتی ماجرای خانواده‌ای را که ابتدای گزارش آمد، می‌خوانید حتما با خود می‌گویید: داد از گرانی!

اما همه چیز هم تقصیر گرانی نیست‌.

حمیده موصوفی، کارشناس ارشد اقتصاد می‌گوید: هرچیزی قواعد و آدابی دارد و کسانی که یک زندگی را آغاز می‌کنند، باید فرض کنند دارند یک بنگاه اقتصادی را می‌چرخانند‌.

او می‌افزاید: از همان ابتدا باید مدیریت اقتصادی خانواده برمبنای میزان درآمد اعضای خانواده و هزینه‌های آنان تنظیم شود، اما هزینه‌ها در خانواده گاه مورد غفلت قرار می‌گیرد‌.

به عنوان مثال ما به هریک از اعضا به عنوان نیروی کار رایگان نگاه می‌کنیم، اما هزینه‌های مربوط به استراحت و تجدید قوا و هزینه‌های پزشکی خانواده را باید هر ماه در حساب پس‌انداز در نظر بگیریم‌.

او می‌گوید: درباره کالاهای سرمایه‌ای و مصرفی نیز باید هر ماهه مبلغی برای جایگزینی در نظر گرفت به نحوی که وقتی عمر مفید کالا از بین می‌رود یا خانه مستهلک می‌شود، در سبد پس انداز خانوار مبلغ مناسبی برای جایگزین‌کردن کالا با کالای جدید وجود داشته باشد‌.

بچه دلش چه می‌خواهد؟

بخش اعظم هزینه‌های زندگی ما صرف فرزندان می‌شود‌. آنها به مدرسه و دانشگاه می‌روند و پیش همکلاسی‌هایشان آبرو دارند و باید مد روز لباس بپوشند و مثل آنها از وسایل تفریحی و ارتباطی استفاده کنند‌. این کارها بسیار هزینه‌بر است‌.

اینها سخنان محمود اشرفی، پدر دو فرزند دختر و پسر است‌. وی می‌گوید: آنها با هم چشم و همچشمی می‌کنند و اگر هدیه‌ای برای قبولی یکی از آنها بگیرم، هدیه آن یکی باید گران‌تر باشد چون بزرگ‌تر است وگرنه دنیا را به هم می‌ریزد‌.

وی می‌گوید: ما روزانه چند پرس غذا از بیرون سفارش می‌دهیم بیاورند، زیرا بچه‌ها هرکدام یک چیز می‌خورند. همسرم می‌گوید من که رستوران نیستم که به من غذا سفارش بدهید‌.

من ناچارم برای این‌که گرسنه نمانند پول بدهم از بیرون غذا بیاورند‌.

محمود اشرفی که کارمند و از قشر متوسط به حساب می‌آید می‌گوید: آنها به خانه دوستانشان می‌روند و می‌گویند آنها چه چیزهایی دارند و ما نداریم:

بابا چرا ما تلویزیون سه‌بعدی نداریم؟

بابا ما سفر خارج نمی‌رویم؟

بابا دوستم تبلت دارد‌.

بابا برام ایکس باکس نمی‌خری؟...‌.

و آنها هر روز خواهش‌هایشان بیشتر و بیشتر می‌شود و منابع مالی ما همان است که بود‌.

کارشناسان اقتصادی معتقدند برای این‌که درگیر خواهش‌های غیرمنطقی فرزندان نشوید، باید از اول محدودیت‌ها را به آنها بگویید‌.

گاهی «نه» گفتن به فرزندان برای آنها مفید‌تر از آن است که سعی کنید برای این‌که از دیگران کم نیاورند همه چیز‌های غیرضروری را داشته باشند و هرجور می‌خواهند زندگی کنند‌.

زیرا جامعه همه چیز را برای آنها فراهم و آماده نخواهد کرد و آنان برنامه‌ریزی و تلاش‌کردن برای رسیدن به هدف را باید در خانه بیاموزند‌.

چند فوت کوزه‌گری

در زندگی چه چیزهایی وجود دارد که منتظر آنها نیستید و نمی‌توانید حدس بزنید که چقدر هزینه خواهند داشت؟

مرگ و میرو بیماری: بیمه عمری معتبر می‌تواند در این موارد به شما کمک کند‌. هزینه ماهانه درمان نیز راه مفیدی برای پیشگیری است‌.

تورم ناگهانی: داشتن پس‌انداز سرمایه‌ای پایدار مثل طلا در عوض پس انداز به شکل پول که هر لحظه ممکن است اعتبار آن کاهش یابد می‌تواند جلوی سقوط ارزش سرمایه شما را بگیرد‌.

بارداری ناخواسته: سعی کنید فرزند را در برنامه زندگی خود بگنجانید و برای آن هزینه‌ای را هر ماهه پس‌انداز کنید تا هر زمانی که فرزندی به زندگی شما پا گذاشت، آن را نا خواسته ندانید و بتوانید برای او مقدمات مناسب را فراهم کنید‌.

غافلگیری اقتصادی: اگر می‌خواهید در اقتصاد غافلگیر نشوید، همیشه اخبار را مطالعه کنید تا بتوانید حدس بزنید ​ ممکن است وضع سیاسی ـ اجتماعی کشور و دنیا در آینده دور یا نزدیک بر سرمایه‌های شما چه اثری​ بگذارد‌.

برای این کار می‌توانید از مشاوره اقتصادی افراد معتبر در خانواده، همکاران، دیگر مراجعی که به این منظور وجود دارد و صادقانه مشورت می‌دهند یا کارگزاران بورس کمک بگیرید‌.

به اندازه «بود» باید «نمود»

مهناز ندیمی سی و هشت ساله و خانه‌دار است‌. او ازجمله بانوانی است که درباره وی می‌گویند: زن زندگی است‌. جالب است بدانید مادرشوهرش او را برای گفت‌وگو به ما معرفی کرد و گفت: او یک خانم تمام و زن زندگی است‌. عقل معاش دارد و زندگی جمع‌کن است‌.

این اصطلاح در گذشته درباره زنانی استفاده می‌شد که می‌دانستند چطور باید خانه و خانواده را مدیریت کنند و فرزندان را آموزش دهند تا موقعیت اقتصادی خانواده خود را درک و درخواست‌ها و توقعاتشان را متناسب با درآمدها و فقط طبق نیازهای ضروری تنظیم کنند‌.

ندیمی در این باره می‌گوید: وقتی من و همسرم با هم ازدواج کردیم، جوان بودیم و او یک دانشجو با کاری پاره وقت بود‌.

از همان ابتدا سعی کردیم با هم حساب و کتاب مشخصی داشته باشیم و هدفی را تعیین کردیم و آن این بودکه دو سال بعد از اتمام تحصیل همسرم در خانه خود باشیم و وسایل مورد نیازمان را بخریم‌.

با این هدف و محاسبه تورم احتمالی و نیازهای روزمره و هرچیزی که به ذهنمان رسید باید در فهرست هزینه‌ها قرار گیرد، برنامه‌ای تهیه کردیم که با درآمد همسرم تطابق داشته باشد‌.

چهار سال بعد یعنی دو سال پس از اتمام تحصیل همسرم ما در خانه خودمان بودیم‌. یعنی توانستیم از خانه مادرشوهرم خارج شویم و مستقل باشیم‌.

تا آن زمان دیگر صاحب یک فرزند هم شده بودیم و البته این مقوله و برنامه‌ریزی هم در جهت اهدافمان بود و قرار بود برای کاهش هزینه‌ها تا با مادرشوهرم زندگی می‌کنیم، بچه‌دار شویم که او بتواند در نگهداری کودک به ما کمک کند‌.

وقتی به خانه خودمان رفتیم، فرزندم دیگر سن نیاز شدید به مادر را طی کرده بود و می‌توانستم او را به مهدکودک بفرستم‌. بنابراین برای اجتماعی‌شدن فرزندم همین کار را کردم و خودم نیز کار را شروع کردم‌.

مدتی بعد با درآمد بیشتری که همسرم کسب می‌کرد و درآمد خودم، توانستیم پول کافی برای خرید خانه مستقل به دست آوریم و همیشه با برنامه‌ریزی درست اقتصادی توانسته‌ایم به اهداف منطقی که در زندگی ترسیم می‌کنیم برسیم‌.

وی می‌گوید: من یک شعار را در زندگی خود دنبال می‌کنم و آن این است که «به اندازه بود باید نمود /خجالت نبرد آن‌که ننمود و بود».

برنامه‌های طلایی

حمیده موصوفی، کارشناس اقتصادی، می‌گوید: برنامه‌ریزی یکی از مهم‌ترین اصول مدیریت خانواده است؛ به طوری که باید منطقی و شامل برنامه‌های کوتاه‌مدت برای رسیدن به هدف میان‌مدت باشد و این هدف میان مدت پس از زمانی شما را به هدف اصلی و بلند‌مدت‌تان برساند‌.

وی می‌افزاید: کسی که برای زندگی خود برنامه مشخص و مدونی دارد، نه تنها خرج بیهوده نمی‌کند، بلکه زمان خود را که سرمایه مهمی برای خانواده به شمار می‌رود، بیهوده تلف نخواهد کرد و همه دقایق شخص و خانواده‌اش برای ارتقا و رشد اقتصادی اجتماعی و فرهنگی صرف خواهد شد و بدیهی است هر هدفی هزینه‌هایی دارد‌.

صرفه‌جویی و خرید اقتصادی و توجه به دخل و خرج در خانواده از بهترین راهکارهایی است که به کمک آن می‌توان یک اقتصاد شکننده را استحکام بخشید‌.

جام جم