تبیان، دستیار زندگی

نویسنده: زینب سادات موسوی

مقوله ی جدا کردن اتاق خواب بچه ها همیشه برای پدر و مادرها موضوع قابل بحثی بوده. در این جا به چند راهکار ساده به نقل از کتاب چگونه با کودکم رفتار کنم تالیف دکتر محمد ولی سهامی می پردازیم.

نکته ی مهم: شما باید آمادگی کامل برای ورود به این مرحله از رشد فرزندتان را داشته باشید. یعنی قبل از این که فرزندتان را به این نتیجه برسانید که خوابیدن در اتاق پدر و مادر خیلی هم خوشایند و مطلوب نیست٬ باید خودتان برای کمی شب بیداری آماده شده باشید. تقریبا هیچ کودکی نمی تواند از ابتدا به تنهایی در اتاق خودش بخوابد. باید بتوانید برای چندین شب با او همراهی کنید. برایش کتاب بخوانید٬ قصه بگویید٬ با او صحبت کنید٬ اجازه بدهید او برای تان صحبت کند و اگر لازم شد کمی هم کنارش بخوابید تا احساس آرامش و امنیت کند. راه کارهای زیر را زمانی به کار ببندید که روش های ساده تر جواب نداده باشند. آن هم زمانی که خیال تان راحت باشد جدا نشدن فرزندتان از روی ترس از تنهایی نیست و فقط یک عادت است و بس!

۱. اگر فرزندتان بین شما و همسرتان می خوابد می توانید با برنامه ای از پیش تعیین شده٬ خودتان را به خواب بزنید و بعد در حالی که وانمود می کنید خواب هستید و متوجه غلت زدن های تان نمی شوید٬ از هر دو طرف به او فشار بیاورید. به شکلی که او از خوابیدن بین پدر و مادرش احساس امنیت نکند. این فشار نه باید خیلی زیاد و نه خیلی کم باشد.

۲. اگر فرزندتان کنار شما می خوابد می توانید در حالی که خودتان را به خواب زده اید با غلت زدن و حرکات آهسته او را به سمت لبه ی تخت بکشانید تا امکان یک سقوط احتمالی را برای او فراهم کنید. در صورتی که فرزندتان بین شما و دیوار کنار تخت قرار می گیرد می توانید از روش شماره ۱ استفاده کنید.

۳. اگر فرزندتان در اتاق شما می خوابد و روی زمین برایش رخت خواب پهن می کنید می توانید از این روش استفاده کنید؛ وانمود کنید که خواب هستید٬ با حالتی خواب آلوده مثلا برای خوردن آب از اتاق خارج شوید. در همان حال٬ آهسته پای تان را روی دست و پایش بگذارید تا او احساس کند اتاق پدر و مادرش٬ خیلی هم جای امنی برای خوابیدن نیست و نهایتا جان خود را به کف گرفته و فرار را بر قرار ترجیح دهد!

لطفا زمانی که فرزندتان تصمیم گرفت در اتاق خودش بخوابد٬ کمال همکاری را با او داشته باشید. ممکن است شب های اول کمی سخت بگذرد ولی کم کم تنها زحمتی که برای شما می ماند گفتن یک «شب به خیر» است و بس!

پ.ن : می توانید از روش ۱ شروع کنید و کم کم به روش های ۲ و ۳ برسید. همه ی بچه ها مثل هم نیستند. ممکن است این روند کمی طولانی شود.

مادر بانو

وقتی رفتار زشتی از فرزندتان سر می‌زند بی‌هیچ شک اولین سوالی که برایتان مطرح می‌شود این است که فرزندم این را از کجا یاد گرفته است؟

زمانی که شما کودکی دارید بسیار مهم است که او را برای رفتن به نزد پزشک آماده کنید، اما در عین حال خودتان نیز برای ملاقات با دکتر باید آماده باشید.

یک فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان گفت: خشونت والدین اصلی ترین عامل پرخاشگری در کودکان است.

به گزارش باشگاه خبرنگاران به نقل از وبدا؛ دکتر نسرین امیری با بیان این که پرخاشگری انواع مختلفی دارد، اظهار داشت: بعضی از کودکان پرخاشگری کلامی دارند، داد و فریاد می‌زنند، فحش می‌دهند و گاهی نیز پرخاشگری فیزیکی دارند و بچه‌های دیگر را می‌زنند، گاز می‌گیرند یا اجسام را پرت می‌کنند که به چنین رفتارهایی خشونت یا پرخاشگری گفته می‌شود.

وی افزود: یکی از عللی که باعث خشونت در کودکان می‌شود، خشونت والدین و اطرافیان کودکان است و وقتی مادر بچه را می‌زند یا به او فحش می‌دهد، بچه نیز تصور می‌کند که او هم می‌تواند این کار را انجام بدهد. همچنین برنامه‌های تلویزیونی و بازی‌های کامپیوتری و سی‌دی‌ها نیز خشونت را تشدید می‌کند. عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی تصریح کرد: بچه‌ای که بتازگی پرخاشگری می‌کند خواب و اشتهایش تغییر و کف دستش عرق می‌کند و دچار اختلال هورمونی می‌شود که تمام اینها نشانه‌ پرخاشگری است.

دکتر امیری با بیان این که گاهی پرخاشگری، بیماری یا گاهی رفتار آموخته شده است، گفت: اگر بیماری است، باید درمان مناسب برای آن در نظر گرفت اگر آموزشی است باید منبع آموزش را شناخت، اگر علل آن والدین و محیط است باید شرایط را تغییر داد، اگر دیدن برنامه خشونت‌آمیز است، نباید کودک را با بی‌تفاوتی به این رفتار تشویق کرد. وی خاطرنشان کرد: والدین اگر فرزندان خود را در ارتباط با پرخاشگری مدیریت نکنند، میزان پرخاشگری آنها افزایش خواهد یافت.

منبع: سایت الف

“مژگان سعیدی” در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه گاهی خستگی، بیماری و دوره‌های سنی رشد سبب ایجاد لجبازی در کودکان می‌شود، اضافه کرد: در غیر اینصورت محیط و شیوه‌های تربیتی والدین علت اصلی لجبازی‌های کودک است.

به گفته این روانشناس کرمانشاهی لجبازی‌های کودکان از سنین دو سالگی با حالت‌های نافرمانی، لجبازی و مخالفت آغاز می‌شود، تا آنجا که در منابع روانشناسی از کودکان دو ساله به عنوان دو ساله‌های جنگجو یاد می‌شود.

سعیدی افزود: از سنین سه تا چهار سالگی حالت خود محوری در کودک دیده می‌شود و والدین باید در این سنین تا حدودی کودکان را درک کنند، چرا که پافشاری‌های کودکان در این سنین پایه‌های اعتماد به نفس را در آن‌ها بنیان می‌گذارد و از این حیث توجه به خواسته‌های آن‌ها تا حدی ضروری است.

سعیدی در ادامه با اشاره به اینکه این استقلال‌خواهی کودک سبب می‌شود که کودک یاد بگیرد در آینده روی پای خود بایستد، تأکید کرد: این حالت باید کنترل شده باشد، به این معنا که مثلا در هنگام خرید کودک باید والدین گزینه‌هایی را در اختیار کودک بگذارند و از این طریق قدرت انتخاب او را محدود کنند.

این روانشناس کرمانشاهی، افزود: در صورتی که والدین در هنگام بهانه گیری‌های کودک قاطعیت کافی را داشته باشند، این رفتار در کودکان کمتر خواهد شد.

وی سپس با بیان اینکه در خانواده‌هایی که دستورات تربیتی شفاف وجود ندارد، بهانه گیری‌های کودکان بیشتر است، گفت: کودکان والدینی که رفتارهای غیر قابل پیش‌بینی دارند، بهانه گیرتر هستند.

سعیدی به خانواده‌ها توصیه کرد: اجازه ندهند گریه‌ها و درخواست‌های بی دلیل کودک به رفتاری همیشگی تبدیل شود.

وی در ادامه گفت: در صورتی که لجبازی‌های کودکان کنترل نشود این رفتار به الگوی زندگی آن‌ها در دوران بزرگسالی تبدیل می‌شود و به افرادی خود محور تبدیل می‌شوند.

منبع: قدس آنلاین

پرسش: پسرم ۲۱ ماهه است و میخواهم کم کم از شیر بگیرم. الان فقط وقتی تو خوابه شیر می خورد لطفا راهنماییم کنید که چگونه او را کاملا از شیر بگیرم؟

برای اینکه فرزندانی باهوش داشته باشید ، از نوزادی دست به کار شوید .یک روز را هم از دست ندهید ما در این مقاله دو راه را به شما پیشنهاد می کنیم.

برای نوزادان خود از ۶ ماهگی زمانی که نوزاد همراه با مادر از نگاه کردن به عکس های کتاب لذت می برد، کتاب بخوانند.

مادران و پدران می توانند برای نوزادان تازه متولد شده نیز کتاب بخوانند. در حقیقت مهم نیست که نوزاد چند ساله باشد .خواندن فرصت بزرگی است برای در آغوش گرفتن نوزاد و برقراری ارتباط با او.

کتاب خواندن برای نوزادان به ساختن کلمات نوزادان و تحریک تصورات انها کمک کرده و مهارت های برقراری ارتباط را در نوزاد تقویت می کند. در حقیقت هر چه قدر بیشتر با نوزاد خود از ابتدا صحبت کنید، در پرورش و رشد بهتر نوزاد مفید است.

مهارت های زبان و حتی هوش به تعداد کلماتی که نوزاد هر روز می شنود ارتباط پیدا می کند. همچنین صحبت کردن با نوزاد به او کمک می کند تا سریعتر کلمات را یاد گرفته و مفهوم آنها را درک کند.

در ماه های اول، همانطور که نوزاد صحبت های شما را می شنود به ریتم زبان بیشتر از محتوا توجه دارد. بنابراین زمانی که می خواهید مطلبی را بخوانید هر چیزی را می توانید امتحان کنید، کتابهای کودک، یک مجله و یا حتی یک رمان.

نوزاد شما ممکن است مجذوب عکس های روشن و درخشان داخل کتاب شود. بنابراین تا آنجائیکه می توانید از کتابهای مقوایی عکس برجسته و یا کتابهایی که دارای تصاویر زیادی هستند استفاده کنید. تصاویر رنگارنگ ذهن نوزاد را تحریک کرده و به بیان احساسات او کمک می کند.

نوزادان در این شرایط احساسات خود را با فریاد کشیدن، نزدیک بردن کتاب به سمت دهان و یا پاره کردن صفحات کتاب ابراز می کنند. به همین منظور به والدین پیشنهاد می شود از کتاب هایی که دارای صفحات مقوایی و سنگین هستند استفاده شود. این کار به دوام کتاب کمک بیشتری می کند.

اما روش دوم ورزش از نوزادی است

ورزش برای نوزادان باید به گونه‌ای باشد که به آنها بیاموزد چگونه به تدریج از حواس پنج‌گانه خود برای شناسایی محیط اطرافشان استفاده کنند.طبیعی است که هر نوزاد به سمت رنگ‌های شاد و براق جذب شود.باید فعالیت‌های ورزشی را که برای آنها انتخاب می‌کنید به گونه‌ای باشند که نوزاد هر چه بهتر محیط نزدیک خود را بشناسد و سپس به تدریج موفق به کشف دنیاهای دورتر شود.کنجکاوی نوزاد در این سن بسیار طبیعی است و مادامی که والدین در حین انجام هر نوع فعالیت در کنار او باشند،خطری متوجه او نخواهد بود.فعالیت‌های بسیاری وجود دارد که در کنار بازی یک جلسه آموزشی هم محسوب می‌شود.

در این مطلب ما بعضی فعالیت‌های ساده برای نوزاد را به شما معرفی می‌کنیم:

ورزش صدا:

این فعالیتی است که بسیاری از والدین آن را انجام می‌دهند بدون آن که بدانند این کار چقدر برای کودک مفید است.بسیاری از والدین هنگام عوض کردن پوشک،حمام یا بازی با کودک خود حرف می‌زنند.این کار به کودک کمک می‌کند تا بفهمد این صدا از دهان فردی – پدر یا مادر- خارج می‌شود علاوه بر این می‌توانید پیوسته اسم او را صدا کنید،در ابتدا او به صدای شما پاسخی نمی‌دهد اما رفته رفته هر گاه او را صدا کنید عکس‌العملی از او خواهید دید.

ورزش برای نوزادان باید به گونه‌ای باشد که به آنها بیاموزد چگونه به تدریج از حواس پنج‌گانه خود برای شناسایی محیط اطرافشان استفاده کنند.

ورزش بینایی :

چند اسباب بازی با رنگ‌های جذاب برای بازی کودک بخرید متوجه خواهید شد،هر گاه، کودک با این اسباب بازی‌های رنگارنگ بازی می‌کند لبخند می‌زند یا به نوعی احساس رضایت خود را نشان می‌دهد.برای تقویت حس بینایی،کتاب‌های مخصوص نوزادان، با رنگ‌های شاد بخرید.

۲روش برای تقویت هوش نوزاد

ورزش لمسی :

این فعالیت شامل لمس انواع مختلف اسباب بازی‌ها توسط کودک است.کودک با این روش تفاوت بین سطوح سخت، نرم و پنبه‌ای را در می‌یابد. در این مرحله برای تقویت عضلات پا و گردن نوزاد می‌توانید به نرمی پاهای کودک را خم و راست کنید یا به آرامی اسباب بازی محبوبش را جلوی چشمانش تکان دهید به نحوی که کودک گردنش را به آرامی با تکان دست شما حرکت دهد.

منبع: باشگاه خبرنگاران

1- حداقل به چهار دلیل سعی نکنید آموزش الفبا و مبانی ریاضی را پیش از دوره دبستان و پیش دبستانی شروع کنید :

اول این که :
این سنین، دوران بازی و جست و خیز بچه هاست، کودک را از درس خسته نکنید.

دوم این که :
یادگیری الفبا سبب می شود کودک از ابتدای دوران مدرسه، از بیشتر بچه‌ها جلوتر باشد و از کلاس و درس زده شود و حتی ممکن است به عنوان دانش‌آموز ناآرام و نامنضبط شناخته شود. چرا که به دلیل تکراری بودن مطالب خود را با حرف زدن یا شوخی کردن با دوستانش سرگرم می کند.

سوم این که :
سیستم آموزش موجود در مدارس ما جواب‌گوی پیشرفت کودک شما نخواهد بود و او ناخواسته از این سیستم طرد می شود! این امر انگیزه تحصیلی دانش آموز را پایین می آورد.

چهارم این که :
اصلا نیازی به این آموزش ها نیست و آموزش های مرسوم مهد کودک ها و مراکز پیش دبستانی کفایت می کند. حتی ممکن است شیوه آموزش شما با شیوه ای که کودک سال آینده در مدرسه می آموزد بسیار متفاوت باشد و این مسئله به طور قطع کودک را دچار سردرگمی خواهد کرد.

- کودکان از طریق بازی ها یاد می گیرند. پس بازی های بیشتر و بیشتری بیاموزید و با فرزندانتان آن ها را تجربه کنید.
سعی کنید برخی از بازی های دوران کودکی تان را به کودک تان نیز یاد بدهید. بازی هایی مثل الک دولک، گرگم به هوا، هفت سنگ، شاه، وزیر ، دزد و… .
بازی های رایانه ای پرتحرک، هیجان انگیز و خشن برای کودکان مناسب نیست. به طور کلی، هرچه بازی ها در این سنین نیاز به تحرک جسمی بیشتری داشته باشد بهتر است. اما اگر چاره ای نداشتید، بازی های رایانه ای فکری، مثل شطرنج، پازل و… نیز خوب است.

- اشتباه نکنید انرژی بچه ها از بزرگ ترها بیشتر نیست! بلکه به دلیل کوچک تر بودن اندامشان، انرژی شان نیز دیرتر تمام می شود و تحمل بازی ها و کنجکاوی های آنان نیازمند صبر و حوصله بسیار زیادی از جانب شماست.

منبع: دانشگاه نیوز

نویسنده: مریم اطمینان – روانشناس

بازی عبارت است از هرگونه فعالیت جسمی یا ذهنی هدفدار که به صورت فردی یا گروهی انجام شود و موجب کسب لذت و برآورده شدن نیازهای کودک گردد. کودکان، نقاط قوت و ضعف خود از جمله تمایل به فرمان دادن یا فرمان بردن، تهاجم یا تسلیم، اجتماعی بودن یا منزوی بودن و همچنین احساسات دوستانه یا خصمانه، افسردگی یا شادی، امیال و آرزوهای خود را از طریق بازی نشان می دهند. کودکان به بازیهای متفاوتی می پردازند که هر کدام از بازیها نشان دهنده یکی از احساسات آنها می باشد. کودکان برای بیان رفتارهای پرخاشگرانه خود به بازیهایی می پردازند که در آن بتوانند با حمله و تخریب پدیده های عادی و معنوی راهی برای بروز خشم خود پیدا کنند. همچنین برای بیان آرزوها و امیال خود به رویا و تخیل می پردازند و برای رسیدن به هرآنچه که آرزو دارند خود را با بازیهای تخیلی سرگرم می کنند و سرانجام برای ساخت و پیدا کردن نقش مورد علاقه خود به بازیهای تقلیدی می پردازند. در ادامه انواع بازی کودکان شرح داده می شوند.

بازیهای جسمی:

بازیهای جسمی از قدیمی ترین انواع بازیها هستند. کودک برای خارج ساختن نیرو(انرژی) اضافی بدن خود و یا رهایی از خمودگی و خستگی، اوقاتی را به بازیهای جسمی اختصاص می دهد. از مشخصات این بازی، نیاز به محیط مخصوص بازی و توان جسمی کودک در اجرای بازی است. بازیهای جسمی میتوانند هم به صورت گروهی و هم به صورت انفرادی و یا ترکیبی از هر دوی آنها انجام گیرند.

بازیهای تقلیدی:

کودک در هر دوره ای دست به بازیهای تقلیدی می زند. کودک در آغاز به تقلید نقش مطمئن دوستان، والدین، خواهران، برادران و کلا نزدیکان می پردازد و از ایفای نقش آنها، بزرگترین لذت و تجربه را به دست می آورد. در دوران دبستان بیشتر نقش مربیان و معلمان را ایفا می کند و هنگامی که به سن نوجوانی نزدیک می شود، الگوی رفتاری او نیز تغییر می یابد. از این سنین کودک ( نوجوان ) به تقلید رفتار همسالان خود میپردازد. در واقع از این زمان به بعد تقلید نقش از طرف کودک دیگر به عنوان بازی نیست، بلکه آغازی است برای چگونگی هم خوانی با گروههای اجتماعی و ایفای نقش واقعی زندگی.

بازیهای نمایشی :

مهمترین بازی که در آن احساسات، نیازها و عواطف کودکان می تواند بروز و ظهور کند، بازی نمایشی است. بازی نمایشی می تواند کمک کند تا کودک از خود مرکزی بیرون آید و متوجه بیرون خود شود و همچنین به کودک فرصت می دهد تا شخصیت درونی خود را آشکار کند. اگرچه بازیهای تقلیدی و نمایشی با هم مشترکند و در حقیقت بازی نمایشی خود نوعی از بازی تقلیدی است؛ اما نکته ظریف این جاست که در بازی تقلیدی، کودک سعی به تقلید نقش دارد، در حالیکه بازی نمایشی کودک علاوه بر تقلید نقش، انتظار خود از آن نقش را نیز بیان می دارد.

بازیهای نمادین:

بازیهای نمادین نقطه اوج بازی های کودکانه است که از حدود یک و نیم یا دو سالگی آغاز می شود و در پنج و شش سالگی به کمال خود می رسد، و تا هشت و نه سالگی نیز ادامه می یابد. در واقع، بازی نمادین زمانی آغاز می شود که کودک به تدریج زبان میگشاید و توانایی کاربرد علائم و نمادهای زبان را دارد. بازی های نمادین، با بازی های تقلیدی و نمایشی تفاوت دارد. در بازی های تقلیدی و نمایشی، کودک با استفاده از وسایل موجود به برون فکنی یا درون فکنی امیال و خواسته های خود می پردازد و از این طریق، به لذتی درونی و برونی دست می یابد و خود را از قید تنش ها رها می سازد. در بازی های تقلیدی و نمایشی، کودک سعی دارد به اشیا و وسایل واقعی موجود در محیط خود دست پیدا کرده و با آن وسایل بازی کند اما بسیاری از اوقات، محدودیت ها مانع دستیابی کودک به ابزار و وسایلی است که در بازی به آن نیاز دارد. در این مرحله است که کودک، برای حل مشکل خود، به بازی های نمادین روی می آورد و عناصری تازه وارد بازی کودکان می شوند. واقعیت ها تغییر شکل می یابند. اشیایی که وجود ندارند به وسیله اشیای دیگر به نمایش در می آیند.

بازیهای تخیلی:

بازیهای تخیلی ریشه در خلاقیت کودک دارند. تخیل کودک به مرور و همگام با رشد ذهنی او از مرحله بازیها خارج شده و به صحنه داستانها و گفتارهای کودک کشانده میشود. نظریه پردازان معتقدند رشد تخیل کودک در هنگام کودکی و از طریق بازی میتواند باعث گردد تا در زندگی بزرگسالی این کودکان تبدیل به هنرمندان، نویسندگان، نقاشان، مخترعین و کاشفانی بزرگ گردند.

بازیهای آموزشی:

بازیهای آموزشی، برای تقویت و رشد قوای حسی و ذهنی کودک می باشد. آنچه در بازیهای آموزشی مورد نظر است، چگونگی استفاده از بازی در رشد قوای حسی حرکتی و به فعالیت واداشتن کودک از طریق تمرین با وسایل بازی است. از جمله بازیهای آموزشی می توان از بازیهای دستی مثل پازل نام برد. نظارت مربیان و والدین در بازیهای آموزشی بسیار با اهمیت و حساس است؛ اما میزان این نظارت باید تا حدی محدود باشد. با این که هدف از انجام بازیهای آموزشی، بیشتر آموزش است تا بازی، اما جنبه بازی گونه بودن آن باید حفظ شود. باید سعی شود کنترل اصلی در اختیار کودک بوده و جهت و مسیر آن را خود کودک تعیین کند، تنها هنر مربی، هدایت جهت و مسیر بازی به صورت غیرمستقیم و غیرتحمیلی به سوی آموزش است.

مادر بانو