تبیان، دستیار زندگی

امام علی (ع) : [10] عاجزترين مردم کسی است که از به دست آوردن دوست عاجز بماند [11] و از او عاجزتر کسی است که دوستان بدست آورده را از دست بدهد

12 - و قال [ع ] : اعجز الناس من عجز عن اکتساب الاخوان ، و اعجز منه من ضيع من ظفر به منهم

امام جواد (ع) : اظهار چيزي پيش از آنكه پايدار شود مايه تباهي آن است .

إظهار الشيء قبل أن يستحكم مفسدة له

امام حسن (ع) : بدانيد كه خدا شما را بيهوده نيافريده و سر خود رها نكرده ، مدت عمر شما را معين كرده ، و روزي شما را ميانتان قسمت كرده ، تا هر خردمندي اندازه خود را بداند و بفهمد كه هر چه برايش مقدر است به او ميرسد ، و هر چه از او نيست به او نخواهد رسيد ، خدا خرج دنياي شما را كفايت كرده و شما را براي پرستش فراغت بخشيده و بهشكر گزاري تشويق كرده ، و ذكر و نماز را بر شما واجب كرده و تقوي را به شما سفارش كرده ، و آن را نهايت رضايتمندي خود مقرر ساخته .

اعلموا ان الله لم يخلقكم عبثا وليس بتارككم سدي ، كتب آجالكم وقسم بينكممعائشكم ، ليعرف كل ذي لب منزلته وأن ما قدر له اصابه وما صرف عنه فلن يصيبه ،قد كفاكم مؤونة الدنيا وفرغكم لعبادته وحثكم علي الشكر وافترض عليكم الذكروأوصاكم بالتقوي منتهي رضاه .

امام سجاد (ع) : سپاسي كه تاريكيهاي برزخ ( قبر ) را بر ما روشن سازد ( مراد از تاريكيها شدت و سختي آن است ، يا آن كه به اعتبار تاريكي قبر و تاريكي ترس و تاريكي عمل تعبير به تاريكيها فرموده است ، و مراد از حمد و سپاسي كه تاريكيهاي برزخ را روشن مي گرداند تجسم اعمال و اعتقادات بعد از مرگ است ، و در قرآن و اخبار بسيار هست كه اعمال صالحه و اعتقادات صحيحه به صور نورانيه درآيند و دارنده آن از نور آنها بهره مند گردد ، چنان كه خداي تعالي " سوره 57 ، آيه 12 " فرموده : يوم تري المؤمنين و المؤمنات يسعي نورهم بين ايديهم و بايمانهم يعني ياد آور روزي را كه مردان و زنان با ايمان نورشان پيش رو و سمت راست آنها بشتابد ، و اعمال سيئه و اعتقادات باطله به صور تاريك درآيند كه بجا آورنده آن در تاريكيهاي آنها سرگردان است ، چنان كه خداي تعالي " سوره 57 ، آيه 13 " فرموده : يوم يقول المنافقون و المنافقات للذين امنوا انظر و نانقتبس من نوركم قيل ارجعوا وراءكم فالتمسوا نورا يعني ياد كن روزي را كه مردان و زنان اهل نفاق و دورويي به اهل ايمان گويند مشتابيد تا از نور شما روشنايي گيريم ، به ايشان گويند واپس بگرديد " به دنيا باز گرديد " و نور طلبيد ) و راه رستخيز را ( راهي كه همه مردم را پس از زنده گردانيدن براي رسيدگي به حساب از آن راه به محشر مي فرستند ) براي ما آسان نمايد ، و منازل و جاهاي ما را در جايگاه گواهان ( فرشتگان و پيغمبران و ائمه اطهار - عليهم السلام - كه روز قيامت بر مردم گواهي مي دهند ) آبرومند گرداند ، روزي كه ( در قرآن كريم سوره 45 ، آيه 22 " است : و لتجزي كل نفس بما كسبت و هم لا يظلمون يعني ) هر كسي به سزاي آنچه كرده مي رسد و به ايشان ستم نمي شود ( اينكه امام - عليه السلام - در اينجا به جاي " و لتجزي " كه در قرآن كريم است فرمود : " تجزي " براي آن است كه گفته اند : اقتباس از قرآن در حقيقت قرآن نيست بلكه كلامي است شبيه و مانند آن پس اندك تغيير در آن زيان آور نمي باشد ، و در قرآن مجيد " سوره 44 ، آيه 41 " است : يوم لا يغني مولي عن مولي شيئا و لا هم ينصرون يعني ) روزي كه دوستي از دوستي چيزي ( عذاب و كيفري ) را دفع نكند و ايشان كمك نمي شوند ( توانايي ندارند كه يكديگر را كمك نمايند )

حمدا يضي ء لنا به ظلمات البرزخ ، و يسهل علينا به سبيل المبعث ، و يشرف به منازلنا عند مواقف الاشهاد ، يوم تجزي كل نفس بما كسبت و هم لا يظلمون ، يوم لا يغني مولي عن مولي شيئا و لا هم ينصرون .

امام سجاد (ع) : سپاسي كه از ما با علي اعليين ( جاهاي بلند بهشت يا ديوان خير يعني كتابي كه اعمال فرشتگان و صلحاء و نيكوكاران در آن نوشته مي شود ) بالا رود ، در نامه نوشته شده اي كه مقربين آن را مشاهد نموده نگهداري مي نمايند ( يا روز قيامت به آنچه در آن است گواهي مي دهند )

حمدا يرتفع منا الي اعلي عليين في كتاب مرقوم يشهده المقربون .

حضرت فاطمه (س) : حضرت فاطمه زهرا ( عليها السلام ) فرمود : وقتي آيه 63 سوره نور نازل شد كه : " اي مسلمانان ، رسول خدا را آن گونه كه همديگر را مي خوانيد ، صدا نكنيد " ترسيدم كه رسول خدا را با لفظ " اي پدر " بخوانم ، من هم مانند ديگران پدر را با نام "يا رسول الله " صدا زدم . دو سه بار كه پدر را با اين نام خواندم ، رو به من كرده فرمودند : اي فاطمه ! اين آيه درباره تو و خانواده تو و نسل تو نازل نشده است ، فاطمه جان ، تو از مني و من از تو ، همانا اين آيه براي ادب كردن آدم هاي خشن و درشت خوهاي قريش ، انسان هاي خودخواه و متكبر ، نازل شده است . دخترم تو با جمله " پدر جان " خطاب كن كه مايه حيات قلب من است و خداوند را خشنود مي كند .

قالت فاطمة ( عليها السلام ) : لما نزلت " لا تجعلوا دعاء الرسول بينكم كدعاء بعضكم بعضا " ( 63 نور ) هبت رسول الله ( صلي الله عليه و آله ) أن أقول له " يا أبة " فكنت أقول " يا رسول الله " فأعرض عني مرة أو اثنين أو ثلاثا ، ثم أقبل علي فقال ( ص ) : يا فاطمة إنها لم تنزل فيك و لا في أهلك و لا في نسلك ، أنت مني و أنا منك ، إنما نزلت في أهل الجفاء و الغلظة من قريش أصحاب البذخ و الكبر ، قولي " يا أبة " فإنها أحيي للقلب و أرضي للرب .

امام حسن (ع) : اي بندگان خدا ، پرهيزگار باشيد ، و بدانيد كه هر كس پرهيزگار باشد ، خداوند او را به خوبي از فتنه ها و آزمايشها برآورد و در كارش موفق سازد و راه حق را برايش آماده كند .

فاتقوا الله عباد الله ، واعلموا أنه من يتق الله يجعل له مخرجا من الفتن ويسددهفي أمره ويهييء له رشده .

امام جواد (ع) : مؤمن نياز دارد به توفيقي از طرف خدا ، و به پندگويي از طرف خودش ، و به پذيرش از كسي كه او را نصيحت كند .

المؤمن يحتاج الي توفيق من الله ، و واعظ من نفسه ، و قبول ممن ينصحه

امام علی (ع) : [12]هنگامیکه مقدمات نعمتها به شما مي رسد [13] دنباله آن را به واسطه کمی شکر گزاری از خود دور نسازيد .

13 - و قال [ع ] : اذا وصلت اليکم اطراف النعم فلا تنفروا اقصاهابقله الشکر

امام حسین (ع) : به درستي كه من بيهوده ، گردنكش ، ستمگر و ظالم حركت نكردم ، بلكه براي اصلاح در امت جدم محمد (ص ) حركت كردم و مي خواهم امر به معروف و نهي از منكر كنم و به روش جدم محمد (ص ) و پدرم علي بن ابي طالب (ع ) رفتار كنم .

و أني لم أخرج أشرا و لا بطرا و لا مفسدا و لا ظالما و إنما خرجت لطلب الإصلاح في أمة جدي صلي الله عليه و آله ، أريد أن آمر بالمعروف و أنهي عن المنكر و أسير بسيرة جدي و أبي علي بن أبي طالب عليه السلام .