تبیان، دستیار زندگی

از امام صادق علیه ‏السلام روایت است که فرمودند: هر کس به خاطر خدا برادر دینى خود را دیدار کند، خداوند مى فرماید:

اِیّاىَ زُرْتَ وَ ثَوابُکَ عَلَىَّ، وَ لَسْتُ اَرْضى لَکَ ثَوابا بِدوُنِ الْجَنَّةِ؛

مرا زیارت کردى و پاداش تو بر عهده من است و من پاداش کمتر از بهشت را براى تو نمى‏‌پسندم.

الجواهر السنیه، ص 264.

خداوند عزّ و جلّ فرمود:

اَهْلُ‏طاعَتى فى ضِیافَتى وَأَهْلُ شُکْرى فىزیارَتى وَ اَهْلُ ذِکْرى فى نِعْمَتى وَ اَهْلُ مَعْصِیَتى لاأُؤْیِسُهُمْ مِنْ رَحْمَتى، اِنْ تابُوا فَأَنَا حَبیبُهُمْ وَ اِنْ مَرِضُوا فَأَنا طَبیبُهُمْ، اُداویهِمْ بِا لْمِحَنِ وَ المَصائِبِ لاُِطَهِّرَهُمْ مِنَ الذُّنُوبِ وَ الْمَعائِبِ.

اهل اطاعت من در مهمانى من‏ هستند، اهل شکر و سپاس من در دیدار من‏ هستند، اهل ذکر و یاد من در نعمت من‏ هستند، و امّا اهل معصیت و نافرمانى من، آنان را هم از رحمت خویش ناامید نمى کنم. اگر توبه کنند، من دوستدار آنانم، اگر بیمار شوند، من طبیب آنانم و با سختیها و مصیبت‏ها آنان را درمان مى کنم، تا از گناهان و عیبها پاکشان سازم.

خداوند متعال به داوود علیه‏ السلام فرمود:

یا داوود! بَشِّرِ الْمُذنِبینَ وَ أَنْذِرِ الصِّدّیقینَ.

قالَ علیه‏السلام : کَیْفَ اُبَشِّرُ الْمُذنِبینَ وَ اُنْذِرُ الصِّدّیقینَ؟

قالَ جل جلاله : یا داُوودُ! بَشِّرَ الْمُذنِبینَ أَنّى أَقْبَلُ التَّوبَةَ وَ اَعْفُو عَنِ الذَّنْبِ، وَ أَنْذِرِ الصِّدّیقینَ أَنْ لا یُعْجِبُوا بِاَعْمالِهِمْ، فَاِنَّهُ لَیْسَ عَبْدٌ أَنْصِبُهُ لِلْحِسابِ الاّهَلَکَ؛

پیامبر اکرم صلّى‏ اللّه ‏علیه ‏و‏ آله در حدیث معراج، از قول خداوند چنین فرموده‌اند:

... بِالْقائِمِ مِنْکُم اَعْمُرُ اَرْضى بِتَسْبیحى وَ تَقدیسى وَتَحلیلى وَتَکبیرى وَتَمجیدى، وَبِهِ اُطَهِّرُالأَرْضَ مِنْ اَعْدائى وَ اُورِثُها اَوْلِیائى وَ بِهِ اَجْعَلُ کَلِمَةَ الَّذینَ کَفَرُوا بِىَ السُّفْلى وَکَلِمَتِىَ الْعُلْیا...؛

به وسیله «قائم» از شما خاندان زمین را آباد مى ‏کنم، با تسبیح[خدا را تسبیح گفتن و ستودن] و تقدیس و تحلیل[گفتن لا حول و لا قوة الاّ باللّه] و تکبیر[گفتن اللّه‏ اکبر] و تمجید من. و به وسیله او زمین را از دشمنانم پاکسازى مى‏ کنم و اولیاى خودم را وارث زمین مى‏ سازم ، و به وسیله او کلام و سخن کافران را پست و پایین و کلام و آیین خودم را برتر و بالاتر قرار مى دهم.

در حدیث معراج است که خداى متعال به پیامبر اکرم صلى ‏الله‏ علیه ‏و ‏آله فرمود:

یا مُحَمَّدُ! لَوْ اَنَّ عَبْدا عَبَدَنى حَتّى یَنْقَطِعَ وَ یَصیرَ کالْشِّنِ الْبالى ، ثُـمَّ اَتانى جاحِدا لِوِلایَتِکُمْ ما اَسْکَنْتُهُ جَنَّتى وَ لا اَظْلَلْتُهُ تَحْتَ عَرْشى؛

اى محمّد! اگر بنده ‏اى آن قدر مرا عبادت کند که بندهایش از هم بگسلد و همچون مشک خشکیده و خالى شود، سپس به دیدار من آید، در حالى که ولایت شما خاندان را منکر باشد، هرگز او را ساکن بهشت خود نمى سازم و زیر سایه عرشم او را پناه نمى‏ دهم.

امام علی علیه ‏السلام فرمودند: خداوند متعال به حضرت داوود علیه ‏السلام وحى فرمود:

یا داوُودُ! تُریدُ وَ اُریدُ وَ لایَکُونُ اِلاّ ما اُریدُ ، فَاِنَ اَسْلَمْتَ لِما اُریدُ اَعْطَیْتُکَ ما تُریدُ وَ اِنْ لَمْ تُسْلِمْ لِما اُریدُ اَتْعَبْتُکَ فیما تُریدُ وَ لا یَکُونُ اِلاّ ما اُریدُ؛

اى داوود! تو مى خواهى، من هم مى خواهم ، ولى جز آنچه من مى خواهم نمى‏ شود. پس اگر تسلیم آنچه من مى‏ خواهم بشوى، آنچه را هم تو مى‏ خواهى عطایت مى کنم. امّا اگر تسلیم آنچه من مى خواهم نشوى، در آنچه خودت مى خواهى تو را به رنج مى افکنم و جز آنچه هم که من بخواهم نخواهد شد.

امام باقر علیه‏ السلام فرمودند که خداوند متعال در تورات می فرماید:

اُشْکُرْ مَنْ اَنْعَمَ عَلَیْکَ وَ اَنْعِمْ عَلى مَنْ شَکَرَکَ ، فَاِنَّهُ لازَوالَ لِلنَّعْماءِ اِذا شُکِرَت وَ لابَقاءَ لَها اذا کفرَتْ، اَلْشُّکْرُ زِیادَةٌ فىِ النِّعَمِ وَ اَمانٌ مِنَ الْغِیَرِ؛

نسبت به کسى که به تو نیکى مى کند سپاسگزارى کن و بر کسى که سپاسگزار تو باشد، نیکى و احسان کن، همانا اگر نعمتها سپاسگزارى شود، زایل نمى گردد و اگر ناسپاسى شود، پایدار نمى ماند. سپاس و شکر ، موجب افزایش نعمتها و ایمنى از دگرگونى است.

امام صادق علیه‏ السلام فرمودند: خداوند متعال به آدم وحى کرد:

اَنّى سَاَجْمَعُ لَکَ الْخَیْرَ فى اَرْبعِ کَلِماتٍ.

قالَ: یا رَبِّ وَ ماهُنَّ؟ قالَ: واحِدَةٌ لى وَ واحِدَةٌ لَکَ وَ واحِدَةٌ فیما بَینى و بَیْنَکَ و واحِدَةٌ فیما بَیْنَکَ و بینَ النّاسِ .

قالَ: یا رَبِّ بَیِّنْهُنَّ لى حَتّى اَعْلَمَهُنَّ. 

قالَ: امّا الّتى لى فَتَعْبُدَنى لاتُشْرِکَ بى شیئا وَ اَمَّا الّتى لَکَ فَاَجْزیکَ بِعَملِکَ اَحْوَجَ ما تَکُونُ اِلَیْهِ، وَ اَمَّا الّتى بَینى وَ بَیْنَکَ فَعَلَیْکَ الدُّعاءُ وَ عَلَىَّ الأجابَةُ، وَ اَمَّا الّتى بَیْنَکَ وَ بَیْنَ النّاسِ فَتَرْضى للِنّاسِ ما تَرْضى لِنَفْسِکَ؛

خداوند متعال به حضرت موسى علیه‏ السلام فرمود:

اِنَّ عِبادى لَمْ یَتَقَرَّبُوا بِشَیْى‏ءٍ اَحَبَّ اِلَىَّ مِنْ ثَـلاثِ خِصالٍ.

قالَ: یا رَبِّ وَ ما هُنَّ ؟ قالَ:

یا مُوسى ! الزُّهْدُ فِى الدُّنیا وَ الْوَرَعُ عَنْ معاصِیَ وَ الْبُکاءُ مِنْ خَشْیتَى؛

به یقین ، بندگانم با چیزى به من تقرّب نیافتند که در نظرم محبوب‏تر از سه خصلت باشد.

خداوند متعال به حضرت موسى علیه‏ السلام فرمود:

یَابْنَ عِمْرانَ! کَذِبَ مَنْ زَعَمَ اَنَّهُ یُحِبُّنى، فَاِذا جَنَّهُ اللَّیْلُ نامَ عَنّى. اَلَیسَ کُلُّ مُحِبٍّ یُحِبُّ خَلْوَةَ حَبیبهِ؟...؛

ای پسر عمران! دروغ مى گوید کسى که مى پندارد مرا دوست مى‏ دارد، اما چون تاریکى شب او را فرا مى ‏گیرد به خواب مى رود ( و از مناجات با من غافل مى شود). مگر نه این که هر عاشق و دوستدارى ، خلوت با محبوب خود را دوست مى ‏دارد؟!