تبیان، دستیار زندگی

چكيده

1 . قضيه عبارت است از : مركّب تامّى كه ذاتاً بتواند متّصف به صدق و يا كذب شود .

2 . صورت قضيّه عبارت است از : ساختار و نحوه كنار هم قرار گرفتن اجزاى قضيّه ، و مادّه قضيّه عبارت است از : محتوا و مفاد آن .

3 . قضيه در تقسيم نخست به حملى و شرطى تقسيم مى شود : قضيّه حملى قضيّه اى است كه در آن به ثبوت چيزى براى چيزى و يا نفى چيزى از چيزى حكم شده باشد و قضيّه شرطى قضيّه اى است كه در آن به وجود يا عدم نسبتى بين دو يا چند قضيّه حكم شده باشد .

4 . قضيّه حملى به اعتبار موضوع به شخصيّه ، طبيعيّه ، مهمله و محصوره تقسيم مى شود .

5 . به لفظ حاكى از تعداد افراد موضوع ، در قضيّه محصوره سور قضيه و به عنصر ايجاب يا سلب در قضيه ، در اصطلاح، كيف گفته مى شود .

6 . اگر در قضيه ادات سلب به صورت جزئى از موضوع يا جزئى از محمول و يا جزئى از هر دو به كار رود ، معدوله است و در غير اين صورت محصّله .

7 . به نحوه ارتباط موضوع و محمول در متن واقع ، مادّه قضيّه و به لفظ حاكى از آن جهت مى گويند .

8 . قضيّه اى كه در آن جهت ذكر شده باشد موجّهه است و قضيّه اى كه فاقد جهت باشد مطلقه نام دارد .

9 . قضيّه حملى موجبه به اعتبار ظرف تحقق موضوع به ذهنيّه ، خارجيّه و حقيقيه تقسيم مى شود .