تبیان، دستیار زندگی

یكی از شایع‌ترین عوارض دارویی مشاهده شده در كودكان در كشور مربوط به نوعی آنتی بیوتیك با نام «فورازولیدون» است.

این داروی خوراكی كه در اسهال‌های عفونی تجویز می‌شود، به‌علت ناخالصی و مصرف بی‌رویه، عوارضی را در كودكان به همراه داشته است. دكتر علی اكبر سیاری،  رئیس پنجمین كنگره اورژانس‌ها و بیماری‌های شایع طب كودكان گفت: از مشكلات شایع اطفال، حساسیت‌های دارویی است كه شمار فراوانی از مراجعه‌كنندگان به مراكز درمانی را تشكیل می‌دهند كه عوارض آن با طیف وسیعی از فوت تا بروز بثورات جلدی است كه البته اختلالات تنفسی، گوارشی، كلیوی و مغزی را هم شامل می‌شود.

وی با بیان اینكه حوادث و سوانح علت 45 درصد از مرگ و میر كودكان یك تا 4 ساله ایرانی را تشكیل می‌دهند، ادامه داد: هم‌اكنون سوانح و حوادث دومین علت مرگ ایرانیان است. دكتر سیاری با بیان اینكه در دنیا هم یك میلیون و 200 هزار نفر بر اثر حوادث فوت می‌كنند، افزود: حوادث شامل سوانح ترافیكی (شایع‌ترین علت فوت مرگ و میر براثر حوادث)، سقوط از ارتفاع، برق گرفتگی، غرق شدگی و مسمومیت‌های دارویی و شیمیایی است.

وی بحث اولویت دار در اورژانس طب اطفال را حوادث و سوانح برشمرد و شایع‌ترین علت مراجعه به پزشكان اطفال و عمومی را عفونت حاد تنفسی پس از نارسایی و مشكلات تنفسی عنوان كرد و گفت: تشنج، نارسایی تنفسی و شوك از دیگر موارد اورژانس اطفال است.

سیاری با بیان اینكه شوك در اطفال بر اثر خون ریزی، اسهال، استفراغ، تروما، حساسیت دارویی، آلرژی‌ و حتی نیش زنبورعسل حادث می‌شود، ادامه داد: همچنین خطر فوت در كودكان با بیهوشی و اختلال در هوشیاری و خواب آلودگی فراوان است كه نیازمند مراقبت ویژه هستند.

وی با بیان اینكه سالانه 10درصد از كودكان ایرانی به تشنج دچار می‌شوند در ادامه میزان موالید در سال را یك‌میلیون و 200هزار نفر برشمرد و افزود: سوانح و حوادث علت 45درصد از مرگ و میر كودكان یك تا 4سال ایرانی است.

وی اورژانس‌های غیرجراحی كودكان را عفونت تنفسی، گلو دردهای چركی، گوش درد، سینه پهلو، عفونت ادراری عنوان و خاطر نشان‌كرد: علت دل دردهای حاد در كودكان می‌تواند ورم و زخم معده و یا حتی ریفلاكس باشد.

سیاری سوء‌تغذیه را از مشكلات عمومی كودكان در دنیا عنوان كرد و افزود: سوء تغذیه شایع‌ترین علت تاخیر در رشد كودكان است كه ریشه در فقر و جهل دارد. وی با بیان اینكه 170 میلیون كودك در دنیا به كاهش وزن مبتلا هستند، گفت: این كودكان در معرض خطر عفونت تنفسی و اسهالی هم قرار دارند.

سیاری با اشاره به اینكه خطر مرگ كودكان مبتلا به سوء تغذیه 8 برابر كودكان سالم است، افزود: كودكی كه نسبت وزن به سن وی روی منحنی رشد كمتر از صدك 3 قرار بگیرد، به تاخیر در رشد مبتلاست كه از علل آن می‌توان به سوء تغذیه اشاره كرد

در اكثر خانه ها آشپزخانه قلبِ زندگیِ خانوادگی است. همچنین تامین امنیت این محل یكی از مهمترین مسائل در جهت حفظ سلامت كودك است. در هر آشپزخانه معمولی خطرات پنهانی وجود دارند كه می توانند سلامت كودك را تهدید كنند، اما شما با طراحی مناسب و انجام تغییرات لازم می توانید سلامت كودك را تامین كنید. در اینجا برخی موارد كه می توانند برای طراحی یك آشپزخانۀ امن و به درد بخور كاربرد داشته باشند ارائه شده اند.

- وسایل شیشه ای و چینی های گران قیمت را در كابینتهای دربسته یا قفسه های بالا و دور از دسترس كودك نگهداری كنید.

- شما باید از خطراتی كه مواد تمیزكننده خانگی برای كودك دارند آگاه باشید. از موادی استفاده كنید كه كمترین میزان سمیت را داشته باشند، آنها را در یك محل امن و قفل شده به نحوی كه توجه كودك را جلب نكنند، نگهداری كنید.

- چاقوها و دیگر ابزارهای تیز مانند تیغه های میكسرهای برقی را در كشوهای قفل دار قرار دهید. البته برخی كودكان می توانند قفلهای ایمنی را باز كنند. اگر كودك شما یاد گرفت كه چگونه قفلهای معمولی را باز كند، باید یك روش جایگزین برای نگهداری مواد و وسایل خطرناك پیدا كنید. شما می توانید از قفسه هایی با قفل و كلید برای نگهداری وسایل و مواد خطرناك استفاده كنید یا آنها را در جایی دور از دسترس كودك قرار دهید. همچنین می توانید با استفاده از یك در كوچكِ ایمنی نگذارید كودك به آشپزخانه وارد شود. در این صورت باید هنگام كار در آشپزخانه كودك را در محلی قرار دهید كه كاملا در میدان دید شما باشد تا هم از او مراقبت كنید و هم او بتواند شما را ببیند.

- لیوانها، چاقوها، غذاها و نوشیدنی های داغ را دور از لبه میز قرار دهید. از رومیزی یا چیزهای دیگر مشابه هم استفاده نكنید، زیرا كودك می تواند آنها را بكشد و هرچه روی میز است روی خودش بریزد.

- شما می توانید یك قفسه را كه ایمن بوده و چیز خطرناكی داخل آن نباشد و از اجاق گاز نیز دور باشد به كودك نشان دهید تا آن را باز كرده و محتویات درون آن را به هم بریزد. احتمالا خواهید دید كه پس از این كودك به باز كردن و به هم ریختن محتویات قفسه های دیگر تمایلی نشان نخواهد داد، مگر اینكه شما دربِ آنها را باز بگذارید. در درونِ آن قفسه چیزهای جالب و ایمن را قرار دهید: ماهی تابۀ كوچك و سبك قاشق چوبی، بشقابهای پلاستیكی یا استیل و سطل ماست خالی. گاهی اوقات هم چیزهای داخل قفسه را عوض كنید تا برای كودكتان تنوع ایجاد كنید!

- از شعله های عقبی اجاق گاز استفاده كنید و اگر مجبور به استفاده از شعله های جلو هستید، هنگام استفاده از اجاق گاز دستۀ ماهی تابه  یا قابلمه را رو به بیرون قرار ندهید. استفاده از كلید یا دستگیرۀ ایمنی، مانع از روشن شدن اجاقِ گاز یا مایكروفر می شود. درِ سطل آشغال، سطل بازیافت، ماشین رختشویی و ماشین ظرفشویی را ببندید و هنگامی كه از آنها استفاده نمی كنید كلید یا دستگیرۀ ایمنی را فعال كنید.

- یك كپسول آتش نشانی را در مكانی كه احتمال آتش سوزی در آن بیشتر است، مثلاً در آشپزخانه یا در نزدیكی بخاری یا شومینه قرار دهید. اما تنها در صورتی برای خاموش كردن آتش سوزی اقدام كنید كه آتش كم و محدود باشد. در غیر این صورت سریعا كودك را از منزل خارج كرده و سپس با آتش نشانی تماس بگیرید.

- هنگامی كه كودك بر روی صندلی مخصوص كودك نشسته است هرگز او را تنها نگذارید. و همواره از كمربند یا نوار ایمنی استفاده كنید. در صورتی كه صندلیِ كودكِ شما كمربند ایمنی ندارد یكی خریده و آن را به صندلی وصل كنید تا بتوانید مرتب از آن استفاده كنید.

- هنگامی كه در یك دست نوشیدنی داغ دارید هرگز كودك خود را روی دست دیگر نگه ندارید. از رویِ سرِ كودك به دیگران نوشیدنی تعارف نكنید و هنگام شیر دادن به كودك، خودتان هم نوشیدنیِ داغ نخورید. نوشیدنیهای داغ را از دسترس كودك دور نگه دارید. از یك دستۀ عایق و سیمی برای كتری استفاده كرده و كتری را روی شعله عقب اجاق گاز قرار دهید.

-  یك پارك مخصوص كودك یا اتاقك اسباب بازی می تواند مكان مناسب و ایمنی باشد كه كودك خود را برای مدتی كوتاه (مثلا هنگامی كه می خواهید یك كار ضروری ولی احتمالا خطرناك را انجام دهید) به تنهایی در آن قرار دهید. اگر هنوز كودك شما آنقدر بزرگ نشده است كه هنگامی كه به او می گویید كمی دورتر بایستد، حرف شما را گوش كند، می توانید پارك بازی او را در گوشه اتاق یا محل كار خود قرار دهید تا ضمن انجام كار خود مراقب او هم باشید.