روزهای بلند و کشدار تابستانی، جان می‌دهد برای استخر رفتن، بازی در پارک یا حیاط کوچک خانه و هزارویک کار ریز و درشت دیگر که در کنار همه شیرینی‌هایش، یک بدی بزرگ هم دارد؛ آن هم آفتاب داغی است که به جان پوست بچه‌ها می‌افتد و تا حسابی صورت و دست‌ها یا حتی بدن‌شان را نسوزاند هم غروب نمی‌کند!

برنزه سالم نداریم

ممکن است شما هم مثل من، هر بار که فرزندتان را بغل می‌کنید و دست‌تان را برای نوازش، روی پوست تن یا صورتش می‌کشید، از لطافت آن، شگفت‌زده شوید. اشعه ماورای بنفش خورشید، دشمن دیرینه این پوست نرم و لطیف است که بخش عمده آن، در تماس با پوست، در درازمدت، باعث بروز چین و چروک، پیری زودرس و حتی سرطان پوست می‌شود.

شاید یک دختر کوچولوی تپل‌مپل با پوست برنزه، زیبایی‌اش دوچندان شود، اما یادتان باشد که برنزه شدن پوست، زیر آفتاب داغ و مستقیم تابستان، نشانه‌ای از آفتاب‌سوختگی است.

دوستی به درازای یک عمر

اولین و مهم‌ترین نکته در مراقبت از پوست کودکان، استفاده از کرم‌های ضدآفتاب است که مالیدن آن روی پوست، نه به سن و سال و نه به جنسیت ربط دارد. همه بچه‌ها، از شش ماهگی به بعد، به کرم ضدآفتاب احتیاج دارند و چون هرچه بزرگ‌تر می‌شوند، ساعت‌هایی که ممکن است بیرون از منزل باشند، افزایش می‌یابد، بنابراین اهمیت استفاده از کرم ضدآفتاب هم، بیش‌تر و بیش‌تر می‌شود.

متخصصان پوست و مو توصیه می‌کنند که 15 تا 30 دقیقه قبل از خروج کودکان از منزل، به اندازه یک بند انگشت، کرم ضدآفتاب روی پوست‌شان مالیده شود و بعد از دو تا سه ساعت، تجدید شود. SPF کرم ضدآفتاب کودکان باید 30 یا بالاتر باشد و دقت کنید که روی بسته، عبارت «طیف گسترده» نوشته شده باشد. این عبارت، به معنای آن است که این کرم، پوست کودک را در برابر هردو اشعه UVA و UVB محافظت می‌کند.

سفید ممنوع

استفاده از کرم‌های ضدآفتاب، تنها بخشی از مراقبت‌هایی است که پوست کودکان به آن نیاز دارد. بخش دیگر آن، مربوط به نوع لباس و پوشش بچه‌ها در فصل‌های گرم سال است. اگر در این یکی، دو هفته باقی‌مانده تا شروع تابستان، قصد دارید چند دست لباس خنک برای فرزندتان بخرید، به خاطر داشته باشید که لباس‌های کتانی می‌توانند بهترین انتخاب باشند، به شرط این‌که رنگ‌شان سفید نباشد.

باکس پزشک:‌

دکتر مهرناز نیک‌پور، کارشناس پوست و مو

برای درمان آفتاب‌سوختگی کودکان در تابستان، چه کنیم؟

پوست کودکان، حساس‌تر از بزرگ‌ترهاست. به همین خاطر، بچه‌ها، خیلی زودتر از افراد بالغ، دچار آفتاب‌سوختگی می‌شوند؛ به‌طوری که حتی ممکن است با 10 تا 15 دقیقه بودن در معرض تابش مستقیم آفتاب هم دچار سوختگی شوند.

در صورت بروز آفتاب‌سوختگی که نشانه آن، صورتی شدن آن ناحیه از پوست و سپس قرمز شدن آن همراه با سوزش و خارش است، حوله‌ای را در آب سرد خیس کرده و مدت 10 دقیقه، روی ناحیه سوختگی قرار دهید تا سوزش آن، تسکین پیدا کند. با انجام این کار، احتمال بروز تاول هم کم‌تر می‌شود.

به هیچ عنوان، از صابون و شوینده‌ها یا کرم‌ها و لوسیون‌هایی که ممکن است باعث تحریک پوست کودک شوند، استفاده نکنید. لباس‌های گشاد و نخی به او بپوشانید و تا زمان بهبود کامل محل آفتاب‌سوختگی، کودک را از منزل بیرون نبرید و در معرض تابش نور خورشید قرار ندهید. اگر آفتاب‌سوختگی، شدید باشد، مراجعه به متخصص پوست و تجویز دارو برای کودک، ضروری است.

شاید ما بزرگ‌ترها، فکر کنیم کودکان، از دعواها یا اختلافات ما سردرنمی‌آورند، اما آن‌ها، خیلی تیزتر این حرف‌ها هستند و شامه قوی برای بو کشیدن اختلافات میان والدین دارند. گاهی هم با زیرکی، از آب گل‌آلود ماهی می‌گیرند و از این موقعیت، سوءاستفاده می‌کنند. بچه‌ها، بدجنس نیستند، اما مثل هر کس دیگری، از رسیدن به خواسته‌هایشان لذت می‌برند و چه وقتی بهتر از زمانی که شما و همسرتان، بر سر تربیت او، دچار اختلاف نظر شده‌اید؟

بچه، شیرین است، اما

خیلی وقت‌ها، از قدیمی‌ترها، جملاتی مثل «بذار بچه‌دار بشید، زندگی‌تون گرم می‌شه. دیگه آن‌قدر تو سر و کله هم نمی‌زنین» و... را می‌شنویم که بر اساس این تصور شکل گرفته که بچه‌دار شدن و تولد یک نوزاد باعث استحکام بنیان خانواده می‌شود؛ اما آیا در واقعیت هم همین‌طور است؟

بچه‌دار شدن، زیبا و شیرین است، اما هر رفتار یا تصمیم کوچکی می‌تواند ناهماهنگی‌ها و اختلاف نظراتی را به دنبال بیاورد که خیلی هم خوش‌آیند نیست و هرچه بچه‌ها، بزرگ‌تر می‌شوند، دامنه اختلافات والدین هم بر سر تربیت او، نحوه پوشش، خورد و خوراک، هزینه‌ها، انتخاب مهد و... هم بیش‌تر می‌شود.

ممکن است شما بخواهید دخترتان را کمی لوس کنید، در حالی که همسرتان انتظار دارد او، از همین خردسالی، متکی به خودش باشد. شاید پدر بخواهد به فرزندش آزادی کامل بدهد و مادر، دنبال اعمال برخی محدودیت‌ها باشد. تا به حال، در چنین موقعیتی بوده‌اید؟ فکر می‌کنید بهترین روش حل و فصل این اختلاف نظرها چیست؟ 

یارکشی ممنوع

تا وقتی اختلافات والدین بر سر تربیت فرزندان، میان خودشان باقی بماند و پای بچه‌ها را وسط نکشند، معمولا مشکل خاصی ایجاد نمی‌شود. در واقع، این اختلافات، نوعی تعامل انسانی است که می‌تواند جالب و آموزنده باشد، اما امان از وقتی که ما، خانه را با زمین فوتبال و بچه‌ها را هم با هم‌تیمی‌های‌مان اشتباه می‌گیریم و یارکشی را شروع می‌کنیم.

کودکان، قوانین زندگی را بلد نیستند و قرار است با این قواعد و مقررات، در محیط خانواده آشنا شوند. بنابراین وقتی می‌فهمند با دامن زدن به اختلافات شما و همسرتان می‌توانند به خواسته‌های کوچک و بزرگ‌شان برسند، مطمئن باشید که از این آب گل‌آلود، ماهی خواهند گرفت.

برای حل اختلافات چه کنیم؟

1)      قانون وضع کنید

هر خانواده باید برای خودش، قوانین و قواعد مشخص و از پیش تعیین شده داشته باشد که تنها برای بچه‌ها نباشد و شامل حال همه خانواده شود. والدین باید از قبل، درباره این قوانین حرف بزنند و انتظارات خود را از طرف مقابل‌شان روشن کنند، مسوولیت‌هایشان را بشناسند و حتی قانون‌های خانوادگی را روی یک تکه کاغذ بنویسند و جایی که جلوی چشم همه باشد، نصب کنند. شاید بچه‌های کوچک‌تر نتوانند این قانون‌نامه را بخوانند. در این حالت، کمک گرفتن از نقاشی‌های ساده یا عکس هم فکر بدی نیست.

2)      دنبال ارزش‌های مشترک باشید

هیچ‌کس از شما نمی‌خواهد که پس از تولد بچه، هم‌رنگ همسرتان شوید و باورها، عقاید و سبک زندگی خود را فراموش کنید، اما باید باورها و انتظارات‌تان را برای هم روشن کنید. از کلی‌گویی پرهیز کنید. شاید شما بگویید «دلم می‌خواد پسرمان، مودب باشد»، ولی مودب بودن برای شما، چه معنایی دارد؟ درباره این جزییات، با همسرتان حرف بزنید تا به ارزش‌های مشترک برسید.

3)      هماهنگ باشید

وقتی بچه‌ها، با همه کوچکی‌شان، متوجه ناهماهنگی والدین می‌شوند، دیگر به‌سختی می‌توان کنترل‌شان کرد. حتی اگر منشأ اختلافات‌تان را کنار بگذارید و تغییر رویه بدهید، او، با شدت بیش‌تری سعی می‌کند میان شما، اختلاف بیندازد؛ چون از قبل، متوجه شده که در این حالت، امتیازهای بیش‌تری به دست می‌آورد. بنابراین با همسرتان هماهنگ باشید و حتی اگر از یکی از تصمیم‌های او راضی نیستید، در حضور فرزندان، درباره آن حرف نزنید.

******************

راهنمای مدیریت اختلافات خانوادگی برای والدین

ـ خودتان را جای فرزندتان بگذارید. آیا خوشتان می‌آید شاهد دعوای بزرگ‌ترها باشید؟

ـ قبل از شروع بحث با همسرتان، چند نفس عمیق بکشید و تا وقتی عصبانی هستید، درباره آن مساله خاص حرف نزنید.

ـ اگر کودک خواست از اختلاف شما، به نفع خودش استفاده کند، با گفتن جملاتی مثل «باید با پدرت صحبت کنم» یا «اول ببینیم مامان چی می‌گه»، او را از سوءتفاهم دربیاورید.

ـ یارکشی نکنید و دعوای خودتان را برای وقتی بچه‌ها خواب هستند، نگه دارید. اگر مساله، خیلی فوری بود، یا شما اتاق را ترک کنید یا از بچه‌ها بخواهید شما را چند دقیقه تنها بگذارند.

ـ اگر اختلاف نظر یا مشاجره‌ای در خانواده پیش آمد، حتما به بچه‌ها یادآوری کنید که مقصر نیستند و کسی، آن‌ها را سرزنش نمی‌کند.

ـ کودکان باید از عشق و علاقه شما به خودشان مطمئن باشند. حتی اگر با همسرتان، اختلاف نظر دارید، به بچه‌ها بگویید: «من و بابا دوستتان داریم، ولی باید کمی با هم حرف بزنیم.»

اختلافات والدین، چه بر سر کودکان می‌آورد؟

دکتر مریم محمدنژاد، متخصص روان‌پزشکی، رتبه سوم بورد کشوری روان‌پزشکی

اختلاف و بحث در مورد مسایل مختلف، امری بدیهی در زندگی زناشویی است، ولی اگر این اختلاف نظر، به جنجال تبدیل شود، اثرات بدی بر کودکان می‌گذارد. هرچند در بسیاری مواقع، والدین، درصدد مخفی کردن اختلافات برمی‌آیند، ولی کودکان، تنش و استرس را در فضای خانه احساس می‌کنند. مشاجره والدین، برای کودکان، مسموم‌کننده است؛ درست مثل این‌که هر روز، در غذای فرزندمان، سم بریزیم.

این مشاجرات باعث می‌شود کودکان کم‌سن‌وسال، خود را سرزش کنند؛ چون قوای شناختی‌شان، هنوز، کامل نشده و هر اتفاقی را در محیط خانه، به خود نسبت می‌دهند. آن‌ها فکر می‌کنند کار اشتباهی انجام داده‌اند که باعث دعوای والدین شده است و دچار احساس گناه و خودسرزنش‌گری می‌شوند. برخی هم، استرس ناشی از دعوای والدین را برون‌ریزی کرده و به صورت مشکلات رفتاری، مانند افزایش تحریک‌پذیری، خشم و عدم کنترل آن، بزهکاری و... نشان می‌دهند. بعضی از کودکان هم استرس را درون‌ریزی می‌کنند و به صورت افسردگی، بی‌علاقگی به روابط با دوستان و بازی یا علایم جسمی مثل سردرد و درد معده، بروز می‌دهند.

چه شما در محل کار باشید، چه در خانه، خوردن یک ناهار مفصل و دوست‌داشتنی، به شما کمک می‌کند تا بقیه روز را با انرژی و در آرامش بیش‌تری بگذرانید. بیش‌تر مادرها، خوردن ناهار را به این دلیل که شلوغ‌ترین زمان روز، همان ساعت‌های تهیه و میل کردن ناهار است، در اولویت قرار نمی‌دهند و از آن‌جا که همسرشان هم در خانه نیست، خیلی به درست کردن و خوردن غذا اهمیت نمی‌دهند؛ اما فراموش نکنید که چه شما مشغول رسیدگی به کودک‌تان باشید یا مشغول تمیز کردن خانه و چه در محل کار، بدن شما نیز به غذا احتیاج دارد تا بتواند کار کند. بنابراین دست‌کم، 20 دقیقه را برای لذت بردن از ناهار خود بگذارید و مطمئن باشید کارهای‌تان، نظم و سرعت بیش‌تری پیدا می‌کند.

در مواردی آلرژی به شیر گاو باعث خونریزی از دیواره‌های روده و ابتلا به کم‌خونی می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد آلرژی به موار غذایی مانند گندم، تخم‌مرغ و شیرگاو که در سنین پایین‌تر شایع است، با بالا رفتن سن بهبود یافته و درصد زیادی از آن بعد از 5 سالگی برطرف می‌شود، زیرا به تدریج تحمل بدن در مقابل این آلرژن‌ها بیشتر می‌شود به جز آلرژی به بادام زمینی که ممکن تا سنین بزرگسالی هم همراه فرد باشد و در مواردی که تشدید می‌شود موجب مرگ شود. با حذف مواد حساسیت‌زا از حدود 6 ماه تا 2 سال معمولاً در بدن کودک مقاومت و تحمل به وجود می‌آید که دیگر مصرف آن ماده به خصوص، مشکلی برایش به وجود نمی‌آید. گوجه فرنگی، بادنجان، کیوی، سیب‌زمینی و توت‌فرنگی هم اغلب جزو میوه‌ها و سبزی‌هایی هستند که آلرژی به آنها بیشتر مشاهده می‌شود. بنابراین می‌توان به جای تامین ویتامین C از توت‌فرنگی، پرتقال و سیب استفاده کرد. سیب حاوی مقادری بالایی از ویتامین C است. آبریزش بینی و چشم و خارش چشم از علائم این بیماری است. در مواردی نیز مشاده می‌شود که کودکان در اثر این آلرژی رشد قدی و وزنی خوبی ندارند. 

خوردن شکلات، برای‌تان خوب هم هست. شکلات تلخ، از توت‌فرنگی، سیر و خیلی چیزهای دیگر، قدرت آنتی‌اکسیدانی بیش‌تری دارد؛ البته این بدان معنی نیست که خوردن بقیه چیزها را حذف و شکلات را جایگزین آن کنید. فراموش نکنید که میوه‌ها، کالری و چربی کم‌تری دارند، اما از این پس، بعد از خوردن چند تکه شکلات، خیلی عذاب وجدان نداشته باشید. یادتان هم نرود که هر چیزی را به اندازه بخورید؛ به قول معروف، کم بخور، همیشه بخور.

یکی کمه، دوتا غمه

می‌گویند تک‌فرزندها مغرورند، لوساند، خودخواهند، در عین‌حال شاگردان زرنگی هستند. امروزه تعداد خانواده‌هایی که تنها یک فرزند دارند بسیار زیاد شده است اما آیا واقعاً تک‌فرزندی به نفع فرزند ماست یا نه؟!

یکی‌یک‌دونه‌ها در پیداکردن دوست مشکل دارند

تک‌فرزند بودن به این معنی نیست که نتوانید با دیگران ارتباط برقرار کنید. تعداد تک‌فرزندانی که در برقراری ارتباط با همسن و سالان خود دچار اشکال می‌شوند یا نمی‌توانند در یک گروه دوام بیاورند بسیار زیاد است اما به هرحال تمامی تک فرزندان این طور نیستند و این مسئله به شخصیت و تربیت آن کودک بستگی دارد. بازبودن خانواده و میزان تبادلات افراد خانواده با سایرین در این میان نقشی مهم بازی می‌کند.

تک‌فرزندی که تعطیلات را با دخترعموها و پسرخاله‌ها می‌گذراند، دوستانش را به خانه دعوت می‌کند و به منزل آنها می‌رود و ... در برقراری ارتباط با سایر همسن و سالانش مشکل ندارد. اما تک فرزندی که در خانه حبس می‌شود و والدین او تمایلی به برقراری ارتباط با سایرین ندارند، مسلماً لوس و مغرور و گوشه‌گیر خواهد بود. دوستان به طور حتم جایگزینی برای خواهر یا برادر نیستند اما به هر حال می‌توانند همراه تک‌فرزند ما ساعات خوشی را بسازند.

یکی یک‌دونه‌ها اهل رقابت نیستند

یکی از مشکلات اساسی که تک‌فرزندان با آن روبه‌رو می‌شوند ناتوانی در بحث کردن و دفاع ار علایق یا حتی انتخاب است. البته در صورتی که والدین بیش از حد کودک را به خود وابسته نکنند و اجازه بدهند مربیان مهد و مدرسه کار خود را انجام دهند، خیلی سریع این دانش‌آموزان نیز برای جلب توجه معلم و به دست‌آوردن جایگاهی در گروه دوستان تلاش خواهند کرد.

یکی‌یک‌دونه‌ها درس‌خوان‌ترند

تاکنون هیچ تحقیقی نشان نداده که نمرات تحصیلی تک‌فرزندها بهتر از سایر دانش‌آموزان است. شاید نمرات تحصیلی تک‌فرزندها بهتر از نمرات دانش‌آموزانی باشد که 3 تا 4 خواهر و برادرند اما نسبت به دانش‌آموزانی که تنها یک خواهر یا برادر دارند بیشتر نیست. اگر همه بررسی‌ها نشان دهد که وضعیت تحصیلی تک‌فرزندها بهتر است، امری طبیعی است زیرا آنها در مرکز توجه والدین قرار دارند و فراموش نکنیم که تک‌فرزندها در مقایسه با سایر کودکان زودتر از سن‌شان بزرگ می‌شوند و مانند والدین یاد می‌گیرند چطور بحث کنند و موضوعات را جدی بگیرند اما این به آن معنی نیست که دچار خطاهای کودکانه نمی‌شوند!

یکی یک‌دونه‌ها عاشق نمی‌شوند

تفاوتی که بین تک‌فرزندها با سایر کودکان است اینکه آنها تنها حاکمان قلب والدین‌شان هستند. البته خانواده‌هایی هم هستند که به دلیل مشغله زیاد کاری، چندان توجه زیادی حتی به تک‌فرزند خود ندارند اما به هرحال چون هرگز به دلیل آمدن خواهر یا برادر دیگری احساس حسادت نمی‌کنند، مجبور نیستند برای جلب‌کردن توجه والدین تلاش زیادی بکنند. این موضوع را از یاد نبریم که در مرکز توجه‌بودن باعث می‌شود در آینده برای دست آوردن عشق دیگران تلاشی نکنیم!

یکی‌یک‌دونه‌ها وابسته‌ترند

این موضوع حقیقت دارد چون آنها تنها فرزند خانواده هستند، ‌والدین تمام سعی‌شان را می‌کنند تا آنها را حمایت کرده و پیش ببرند. البته در برخی خانواده‌ها هم دقیقاً برعکس است یعنی والدین برای پیشگیری از وابسته شدن کودک به آنها، او را خیلی سریع رها می‌کنند تا مستقل شوند. تک فرزندها معمولاً به دلیل حسی که والدین به آنها دارند یا بسیار موفق می‌شوند و می‌درخشند یا کاملاً برعکس لوس و تنبل از آب درمی‌آیند.

یکی‌یک دونه‌ها خود محورندترند

شاید شما هم دیده باشید که وقتی کودکی لوس یا خودخواه تلقی می‌شود فوراً دلیل این خصوصیت را به تک‌فرزند بودن او نسبت می‌دهند. انگار تک‌فرزند بودن می‌تواند به کل، شخصیت‌ یک فرد را تغییر دهد. این موضوع حقیقت ندارد. به صرف داشتن خواهر یا برادر، قرار نیست تک فرزند لوس، خجالتی، خودخواه یا پررو و ... شود. شخصیت یک کودک را رفتار والدین می‌سازد. امروز تک‌فرزندها مانند تک فرزندان دیروز لوس نیستند چون بسیاری از مادرها خارج از خانه کار می‌کنند و فرزندان خود را به مهد یا پرستار می‌سپارند. بزرگ‌شدن فرزندان آنها با سایر کودکان باعث می‌شود تا حد زیادی اجتماعی و شبیه به سایر کودکان شوند.

 6توصیه برای اینکه تک‌فرزند، زندگی بهتری داشته باشد

1-      او را تشویق کنید که با سایر همسن و سالانش رابطه برقرار کند

فرزند شما نیاز دارد که با سایر همسن و سالانش رابطه برقرار کند و در جمع آنها پذیرفته شود. سعی کنید دوستان او را به منزل دعوت کنید یا او را در فرهنگسراها یا کلاس‌های آموزشی- تفریحی ثبت‌نام کنید.

2-      در موقع لزوم او را مواخذه کنید

باید او را به خاطر کار خطایی که کرده مواخذه کنید؟ پس این کار را انجام دهید. هرچه بیشتر با او مدارا کنید از نظر احساسی حساس‌تر می شود و شاید در آینده‌ای نزدیک تحمل پذیرفتن احساسات منفی یا رفتارهای خشن را نداشته باشد. اجازه بدهید او نیز مانند سایر کودکان تنبیه شود و نا امیدی را تجربه کند.

3-      گاهی با او مخالفت کنید

تک‌فرزند شما نباید جایگاهی بیش از یک کودک داشته باشد. آنقدر به او بها ندهید که تبدیل به رئیس خانه شود. نه حرف او باید بتر و بالاتر از حرف شما باشد نه اجازه هرکاری را دارد. این شما هستید که به عنوان والد باید برای  او تصمیم صحیح را بگیرید.

4-      جای او آرزو نکنید

ما همیشه برای فرزندان‌مان بهترین‌ها را آرزو می‌کنیم به‌ویژه اگر تنها یک فرزند داشته باشیم. سعی نکنید آروهای‌تان را به فرزندتان تحمیل کنید. اینکار باعث می‌شود او فکر کند که باید به آنچه شما می‌خواهید برسد و اگر شکست بخورد احساس کند شما را نا امید کرده است. اجازه بدهید خود او به آرزوهایی که در سر دارد برسد و سر راهش موانع خیلی بزرگ قرار ندهید.

5-      اجازه بدهید خودش باشد

عقیده خود را هرگز به فرزندتان تحمیل نکنید و هرگاه او از عقیده خود حرف می‌زند او را ابله نخوانید. اجازه بدهید خودش باشد. اگر او به ورزش علاقه‌مند است اما شما بیزارید، اینتفاوت بین شماست. سعی نکنید او را شبیه به خود بار بیاورید.

6-      برقراری ارتباط را به او آموزش دهید

ارتباط برقرارکردن برای تک‌فرزندها کمی سخت است. به او بیاموزید که تمامی افراد نیاز به برقرارکردن ارتباط دارند و برای اینکه در زندگی موفق باشد باید روابط صحیح برقرار کند. به او بیاموزید برای یافتن تایید دیگران گاهی باید از خود گذشت در عین‌حال گاهی نیز برای تایید دیگران نباید خود را فدا کرد. وقتی فرزند شما مفهوم برقراری ارتباط را بفهمد دوستان خوبی پیدا خواهد کرد.

تک‌فرزندی خوب است؟

تک‌فرزند بودن خوبی‌ها و بدی‌های خاص خود را دارد. تک‌فرزندها هرگز حس شیرین حسادت به خواهر و برادر را درک نمی‌کنند اما تنها بودن آنها به معنی داشتن شخصیتی خاص نیست. از نظر روان‌شناسان بسیاری از آنها نیز مانند سایر کودکان برای رقابت انگیزه دارند و برخلاف تصور عامه مردم به راحتی ازدواج می‌کنند و معمولاً حتی علاقه‌ای به تک‌فرزند داشتن نداشته باشند. تک‌فرزند داشتن نه بهتر و نه بدتر از چندفرزند داشتن است. هرچند اگر امکان چند فرزند داشتن وجود داشته باشد، منطقی‌تر است چند فرزندی را انتخاب کنیم. هر فرزند جایگاه خود را نزد والدین دارد و هیچ فرزندی نه جایگاه دیگری را برای والدین می‌گیرد و نه شبیه دیگری است!