بسمه تعالی
یک خصلت نیمی از دین است :پیامبر خدا صلی الله علیه وآله فرمود : اخلاق نیک،نیمی از دین است.
چیزی که خودش بسیار و انجام دهنده اش اندک است:پیامبر خدا صلی الله علیه وآله فرمود: نیکی،بسیار است و انجام دهنده اش اندک است.
هر که یک خصلت را به جا آورد خیر و برکت خانه اش بسیار گردد.امام صادق از پدرانش علیه السلام روایت کرده است که امیر مومنان علیه السلام فرمود:هر که خواهد خیر و برکت خانه اش بسیار گردد،پیش از غذا خوردن دستش را بشوید.
نه دهم دین در گرویک خصلت است:ابو عمر عجمی گوید که امام صادق علیه السلام مرا فرمود :ای ابوعمر،به راستی که نه دهم دین در گرو تقیه است و آن کسی که تقیه نکند،دین ندارد.تقیه در هر چیزی رواست جز در نوشیدن شراب خرما ومسح کردن بر روی کفش.
یک خصلت از فروتنی باشد :امام صادق علیه السلام فرمود : از نشانه های فروتنی آن باشد که با هر که روبه روشوی بر او سلام کنی.
هر که یک خصلت را تحمل کند ،سپاس و نعمت را به جا نیاورده است:امام صادق علیه السلام فرمود : هر که ستم را تحمل کند،سپاس نعمت را به جا نیاورده است.
سلامتی بنده در گروسلامتی یک عضو از بدن اوست :پیامبر خدا صلی الله علیه وآله فرمود : در بدن انسان تکه گوشتی است که چون آن تکه گوشت سالم و سلامت باشد ، اندام دیگر بدن سالم باشند و چنان که بیمار شود اندام دیگر بدن نیز بیمار و تباه گردد، آن عضو، دل است.
دو نعمت از دیده ها پوشیده است:امام صادق از پدرانش علیه السلام روایت کرده است که پیامبر خدا صلی الله علیه وآله فرمود :دونعمت از دیده ها پوشیده است: امنیت ، عافیت
بسیاری از مردم فریفته دو چیزند:امام صادق از پدرانش علیه السلام روایت کرده است که پیامبر خدا صلی الله علیه وآله فرمود:بسیاری از مردم فریفته دو چیزند: تندرستی، آسایش
دو کار پناه جستن از جذام است :امام صادق علیه السلام فرمود : کوتاه کردن ناخن و سبیل در هر جمعه موجب پناه جستن از جذام تا جمعه دیگر است.
زنی که دو شوهر بهشتی داشته است ، در بهشت از آن کدام شوهر خواهد بود:از پیامبر خدا صلی الله علیه وآله روایت شده است که ام سلمه به آن حضرت صلی الله علیه وآله عرض کرد : پدر و مادرم فدایت باد ، زنی که دو شوهر داشته است،یعنی شوهر اول از دنیا رفته و زن با شوهر دوم ازدواج کرده است و آن دو مرده اند و به بهشت در آمده اند،آن زن از آن کدام شوهر خواهد بود؟فرمود:ای امه سلمه ،آن کس را بر می گزیند که نیک اخلاق تر و برای خانواده اش خیر خواه تر بوده استای امه سلمه همانا انسان نیک اخلاق ،نیکی دنیا و آخرت را همراه خویش ببرد.
هر که دارای دو خصلت باشد مومن حقیقی است :امام صادق از پدرش علیهما السلام روایت کرده است که پیامبر خدا صلی الله علیه وآله فرمود : هرکه با تهی دست هم دردی کند و با مردم منصفانه رفتار کند مومن حقیقی باشد.
هرکه دو خصلت را داشته باشد با او همنشین باش و گرنه از او دوری گزین،دوری گزین،: امام صادق علیه السلام فرمود: نمازگزاران در وقتش و مراقبت بر اوقات نماز،هم دردی با دیگران
کردار دو گونه است :امام صادق از پدرانش علیه السلام روایت کرده است که امام علی علیه السلام فرمود : کردار دو گونه است : کردار واجب که انجام آن هدایت و وارهاندن آن گمراهی است ، کردار غیر واجب که انجام آن فضیلت است و وارهاندن آن گناهی ندارد.
مردم دو گونه اند:امام باقر علیه السلام فرمود که مردم دو گونه اند : مومن ، نادان ،،، مومن را آزار مده و با نادان نادانی مکن که در این صورت همانند او گردی.
دو خصلت در مسلمانان گرد هم نیاید:پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود که دو خصلت در مسلمانان گرد هم نیاید:بخل ، بد اخلاقی
خداوند سه کس را بی حساب رسی به بهشت در آورد و سه کس را بی حساب رسی راهی دوزخ سازد:امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند سه کس را بی حساب رسی به بهشت در آورد و سه کس را بی حساب رسی راهی دوزخ در آورد ، پیشوای عدالت پیشه ، بازرگان راستگفتار و پیرمردی است که عمرش را در راه اطاعت خدای شکوهمند سپری کرده است و اما آن سه کسی که خداوند بی حساب راهی دوزخ سازد، پیشوای ستم پیشه ، بازرگان دروغ گفتار و پیرمرد زناکار است.
سه خصلت در مومن نباشد:امام صادق از پدرش علیه السلام روایت کرده است که فرمود کسی که بخل ، حسد و ترس در او باشد ، مومن نیست و مومن ترسو ،آزمند و بخیل نباشد
سه چیزبابرنده درجه و سه چیز کفاره ی گناهان و سه چیز نابود کننده و سه چیز نجات دهنده است:امام باقر علیهم السلام فرمود:اما بالابرنده درجه ها : سلام کردن آشکارا،خراک دادن به دیگران و نمازگزاری در دل شب که مردم آن هنگام خوابند.اما کفاره ها :کامل وضو ساختن در سرمای شدید،گام برداشتن در شب و روز به سوی نمازگزاردن و مراقبت بر به جا آوردن نماز جماعت. اما نابود کننده های سه گانه:بخلی که بر انسان چیره شود،هوای نفسی که از آن پیروی شود و خود بزرگ بینی مرد.امانجات دهنده ها :ترس از خداوند در نهان وعیان،میانه روی به هنگام توانگری و تهی دستی و گفتار عادلانه به گاه خرسندی و خشم.
سه کس حق خویش را از سه کس بازنستانند:امام صادق از پدارنش علیهم السلام روایت کرده است که امام علی علیه السلام فرمود : سه کس حق خویش را از سه کس بازنستانند :بزرگوار از فرومایه ، بردبار از کم خرد ، نیکوکار از بدکار
سه چیز در برابر سه چیز باشد:امام صادق علیه السلام فرمود:هرکه زبان به سخن راست گشاید کردارش پاک گردد و هر که نیتش نیک باشد خداوند بر روزی اش افزاید و هرکه به گونه ای شایسته به خانواده اش نیکی کند خداوند بر عمرش افزاید.
خصلت های زیبا سه چیز باشد:احمدبن عمر حلبی گوید که به امام صادق علیه السلام عرض کردم چه خصلت هایی برای مرد زیبا است؟فرمود:متانت بدون هراس افکنی ، بخشندگی بدون انتظار تلافی ، پرداختن به امور غیر دنیویهر که دارای
سه خصلت باشد بی گمان ایمانش کامل است:امام صادق علیه السلام فرمود:آن کسی که بر ستم شکیبایی ورزد ، آن کسی که خشمش را فرو برد وبه حساب خدا گذارد و گذشت کند و ببخشد خداوند او را بی حساب رسی به بهشت درآورد و شفاعتش را درباره ی مردمانی به اندازه جمعیت قبیله ی ربیعه و مضر بپذیرد.
سه چیز باشد که به آنها مسلمان کامل شود:امیر مومنان علیه السلام فرمود:ژرف نگری در دین ، اندازه داری هزینه های زندگی ، شکیب ورزی در مصیبت ها
سه کس ملعون اند:پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود:ملعون است،ملعون ات آن کسی که شخصی را که در فهم ولایت خاندان من کور است کورتر گرداند ، ملعون است،ملعون است آن کسی که بنده ی زر وسیم باشد،ملعون است،ملعون است آن کسی که با چهار پایی عمل جنسی انجام دهد.
دزدان سه گونه اند:امام صادق علیه السلام فرمود که دزدان سه گونه اند: نپردازنده ذکات ، آن که مهریه زنان را حلال شمرد ، آن که قرض گیرد و نخواهد که باز پس دهد.
جن سه گروه است و انسان سه گروه :امام صادق علیه السلام فرمود که جن سه گروه است:گروهی همراه فرشتگانند ، گروهی در هوا در پروازند ،گروهی سگان و مارانند، انسان سه گروه است : گروهی در روزی که سایه ای جز سایه ی عرش الهی نیست در زیر سایه عرش باشند، گروهی را حساب و عذلی باشد، گروهی آدم روی و شیطان دل اند.
خوش گذرانی مومن در سه چیز باشد :امام محمد باقر علیه السلام فرمود که خوش گذرانی مومن در سه چیز است : کامیابی از زنان ، شوخی با برادران ، نماز شب
سه چیز باشد که هر یک ،یک چهل و پنجم از پیامبری است :پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود : نیک رفتاری و نیک رویی و میانه روی یک چهل و پنجم از پیامبری است.
چون چهار چیز فراگیر شود چهار چیز پدیدار گردد :امام صادق علیه السلام فرمود : چون زنا فراگیر شود زمین لرزه پدیدار گردد ، چون زکات نپردازد چهارپایان هلاک شوند، چون قاضی به ناحق حکم دهد باران از آسمان نبارد، چون پیمان میان مسلمانان و کافران ذمی شکسته شود مشرکان بر مسلمانان پیروز شوند.چهار چیز به هدر می رود :امام صادق علیه السلاه فرمود که چهار چیر است که بیهوده از دست می رود،محبتی که به بی وفا ابراز می شود،خوبی در حق کسی که ناسپاسی می کند،یاد دادن برای کسی که گوش نمی دهد و رازی به آدم دهن لق سپرده می شود.
درهای آسمان پنج هنگام گشوده می شوند :امام صادق علیه السلام فرمود:علی علیه السلام در ضمن آموزش هایی که به دوستان خود می داد فمود :در های آسمان پنج هنگام باز می شوند هنگام باریدن باران، هنگام جهاد، هنگام اذان، هنگام تلاوت قرآن، هنگام غروب خورشید، هنگام طلوع آفتاب
ماخذ: الخصال المحموده و المذمومه (شیخ صدوق(ره))