تبیان، دستیار زندگی

روماتیسم یا AS

 

بیماری روماتیسم ستون فقرات یا A.S (اسپوندیل آرتریت آنكیلوزانت)، یكی از بیماری های روماتیسمی است كه در صورت عدم تشخیص به موقع، موجب معلولیت می شود. از آنجا كه علم روماتولوژی علم جوانی است و بیمار نیز آشنایی با این علم و متخصصان آن را ندارد، دچار سرگردانی می شود و معمولاً تشخیص دیسك، كمردردهای مكانیكی و... می دهند. در این مواقع به بیمار توصیه استراحت مطلق داده می شود، در صورتی كه بیمار اگر مبتلا به A.S باشد، نباید استراحت مطلق داشته باشد، بلكه نیاز به تحرك، فیزیوتراپی، آب درمانی و... دارد.
A.S یك بیماری روماتیسمی دردناك و پیشرفت كننده است و این بیماری اصولاً مفاصل ستون فقرات را درگیر می كند. اما می تواند سایر مفاصل و رباط ها را نیز گرفتار كند. همچنین سایر اندام ها مانند چشم، ریه، روده و قلب نیز می توانند درگیر شوند. چنان چه با گذشت سال ها، بیمار همچنان با تشخیص نادرست پیش برود، دچار معلولیت می شود. فرم بدن بیمار از حالت عادی خارج شده و حركت های او نیز محدود می شود. نشانه های بارز بیماری A.S عبارت است از:
1- شروع تدریجی خشكی و درد پشت در طول هفته ها و ماه ها )بیش از چند ساعت و چند روز)
- خشكی و سفتی و درد در بامداد، كه به تدریج در طول روز با حركت و ورزش از بین می رود و یا كاهش می یابد.
2- تداوم ناراحتی بیش از سه ماه (كه با وقوع ناراحتی های كوتاه مدت فرق دارد).
3- احساس بهتر شدن بعداز حركت و ورزش و احساس بدتر شدن بعداز سكون طولانی.4-كاهش وزن، بویژه در مراحل اولیه.
5-ضعف و خستگی، احساس تب و عرق شبانه.
این بیماری عموماً بر روی افراد كمتر از ۳۰ سال اثر می گذارد و نسبت ابتلای مردان به زنان ۵/۲ به ۱ است. تقریباً ۸۰ هزار نفر در انگلستان مبتلا به A.S شناخته شده اند. بیماری روماتیسم ستون فقرات، غالباً در مراحل اولیه قابل تشخیص نیست. عوامل بیماری A.S ناشناخته است و تا به حال نیز درمانی برای آن یافت نشده است. اما به هر حال مشخص شده كه حداقل ۹۰ درصد از افراد مبتلا، به طور ارثی حامل گلبول های سفید حاوی آنتی ژن HL-AB27 هستند كه فاكتور اصلی برای شروع بیماری است. در اروپا میزان افرادی كه دارای گلبول های سفید حاوی این آنتی ژن هستند، بین ۷ تا ۱۰ درصد است، البته به جز كشورهای اسكاندیناوی كه در آنجا بالای ۱۵ درصد است-A.S یا همان بیماری روماتیسم ستون فقرات، بیماری است با زمینه ژنتیكی قوی كه منجر به ایجاد چسبندگی در ستون مهره می شود و به همین دلیل به نام بیماری (Ankylosing Spondylitis) A.S یعنی بیماری چسباننده ستون مهره به یكدیگر نامگذاری شده است. البته این بیماری مخصوص مهره نیست و می تواند مفاصل محیطی و حتی ارگان های داخل شكم را نیز گرفتار كند. اغلب بیماران افراد جوان هستند كه بیماری در آنها شروع می شود و معمولاً هم در دهه ۲ تا ۴ زندگی به این بیماری مبتلا می شوند و میزان ابتلای این بیماری در مردان سه برابر بیشتر از زنان است. در قدیم تصور بر این بود كه این بیماری مختص مردان باشد، اما امروزه دیده شده كه A.S در زنان معمولاً به فرم معمول كه در ستون مهره شروع می شود، بروز نمی كند كه شناختن این فرم ها خیلی با اهمیت است. در زنان درگیری و التهاب ستون فقرات معمولاً به شدت مردان نیست، لگن خاصره، مفاصل ران، زانوها، مچ دست و قوزك پا، نقاطی هستند كه بیشترین محل درگیری و ابتلا در زنان است .عوامل بیماری A.S ناشناخته است و تاكنون نیز درمانی برای آن یافت نشده است. شاید بیش از ۹۵درصد این بیماران دارای یك HL-AB27 هستند و در صورتی كه این ژن نباشد، تشخیص بیماری تا حدودی زیر سؤال می رود. وجود ژن برای بیماری به تنهایی كافی نیست، زیرا ۲درصد افراد جامعه دارای این ژن هستند، اما همه آنها به این بیماری مبتلا نمی شوند. چنان چه فردی از بستگان این افراد مبتلا به بیماری A.S باشد، احتمال ابتلا به A.S در افراد حامل HL-AB27 قویاً افزایش می یابد. البته عوامل محیطی، بویژه عفونت ها و عوامل شغلی در زمینه سازی این بیماری دخیل هستند. حدس زده می شود در زمینه ژنتیكی، عفونت ها بویژه در دستگاه گوارش منجر به ایجاد این بیماری می شود.
 علایم ونشانه های بیماری
 خشكی صبحگاهی همراه با درد بخصوص در ناحیه تحتانی كمر و دو طرف باسن و قسمت پشت ران كه البته به تدریج صورت می گیرد.درد و خشكی مفاصل كه هنگام انجام حركت های خاص آغاز می شود و ادامه پیدا می كند و می تواند از یك طرف بدن به طرف دیگر منتقل شود. درد و خشكی بعد از استراحت و هنگام سحر و نیمه دوم شب كه بیشتر می شود و با انجام نرمش بهبود می یابد. درد قفسه سینه كه شامل اتصالات قفسه سینه می شود و یا اگر درگیری مفاصل قفسه صدری وجود داشته باشد درد در گردن در صورتی كه با درگیری مهره های گردنی همراه باشد.
افسردگی، كه به علت خستگی و كوفتگی ناشی از درد و التهاب باشد. التهاب عنبیه چشم، اگر متوجه قرمز شدن چشم هایتان همراه با درد شدید، برای جلوگیری از آسیب دائمی كه ممكن است برای چشم ها رخ دهد، فوراً به پزشك مراجعه كنید.
البته دوره هایی با درد كمتر و یا بدون درد نیز می تواند وجود داشته باشد كه به همراه تشدید بیماری غالباً التهاب و درد، دوباره بازمی گردد. تغییر فرم اندام ها همیشه یك علامت تشخیص نیست و اگر تغییر فرم اندامی به وجود نیامده باشد، می تواند به میزان قابل توجهی به درمان كمك كند.
 راه های درمان و پیشگیری
گرچه امروزه درمانهای نویدبخشی برای A.S وجود دارد، اما این درمان ها بسیار پرهزینه و گران است و استفاده از آنها در ایران محدود است. با درمان های رایج در ایران، می توانیم تا حدودی سرعت پیشرفت بیماری را بگیریم. هر چه درمانها در مفاصل محیطی، درگیری تاندون ها و درگیری چشم ها، موفقیت آمیز باشد، متأسفانه در ناحیه ستون مهره، درمان های بیشتر نقش محدود كننده دارد. به همین دلیل پیشگیری از به وجود آمدن بیماری A.S خیلی مهم است. چرا كه متأسفانه بعد از درگیری ستون مهره، این بیماری منجر به ایجاد خمیدگی پیش رونده در ناحیه ستون مهره می شود، به طوری كه مهره حالت جمود پیدا می كند و در هیچ جهتی حركت نمی كند و این جمود تا ناحیه گردن ادامه می یابد. این جمود مهره موجب می شود كه بیمار برای نگاه كردن به پهلوها، بدنش را بچرخاند و قادر به انجام حركات چرخشی در ناحیه كمر نیست. این انحنا و خمیدگی ها كه در ستون مهره به وجود می آید خوشبختانه با رعایت توصیه هایی كه در مرحله اولیه، به بیماران داده می شود به طور قابل ملاحظه ای قابل پیشگیری است. یعنی اگر در مراحل اولیه بیماری، آموزش های لازم به بیمار ارائه شود و قبل از این كه مهره ها دچار چسبندگی شوند، به طور قابل ملاحظه ای می توانیم از به وجود آمدن این خمیدگی ها جلوگیری كرده و اگر قرار است ستون مهره به هم بچسبد، در وضعیتی مناسب به هم بچسبد، نه در وضعیتی كه برای بیمار در زندگی مشكلات عدیده ای به وجود آورد.
به همین علت نقش انجمن  های آموزش دهنده در ارتباط با این بیماری خیلی مهم است چون آنها می توانند با فرصت بیشتر آموزش های لازم و طرز زندگی با این بیماری را به بیماران ارائه دهند.
تاثیر بیماری بر اندام ها
- چون در این بیماری ستون مهره دچار چسبندگی می شود، در نتیجه موجب كاهش قوس ناحیه كمر می گردد و كمر این بیماران حالت صاف پیدا می كند و با پیشرفت بیماری، بیمار به تدریج در ناحیه پشت، حالت خمیدگی و قوز پیدا می كند و در حالت پیشرفته تر، ناحیه گردن نیز گرفتار شده و گردن به تدریج خمیده می شود. به علت به وجود آمدن حالت قوز، شكم این بیماران كمی برجسته می شود و عضلات باسن نیز تحلیل می رود و نمای خاصی برای این بیماران ایجاد می كندراه های تشخیص بیماری A.S و وجه تمایز آن از دیسكشاید مهمترین چیزی كه این بیماری را از دیسك متمایز می كند- كه متأسفانه بسیار زیاد هم اشتباه می شود- نوع درد این بیماران است. درد بیماران مبتلا به A.S با استراحت بدتر و با فعالیت بهتر می شود و معمولاً  در طی شب عارض می شود و برعكس درد بیماران مبتلا به دیسك كمر و گرفتگی عضله با استراحت بهتر می شود و با فعالیت بدتر، البته گاهی اوقات بیماران مبتلا به دیسك طی شب هنگامی كه از این پهلو به آن پهلو می شوند دچار درد می شوند، ولی معمولاً  در بیماران A.S اگر بیدار نشود و راه نروند دردشان خوب نخواهد شد. پس اول از همه فرم درد است. دوم در معاینه یافته های نفیسی وجود دارد كه می تواند به راحتی بیمار مبتلا به A.S را از دیسك افتراق دهد.
معمولاً  در بیماریهای دیسك حركت رو به  جلو یعنی خم شدن ستون مهره كاهش می یابد. در حالی كه در A.S حركات رو به پشت كاهش پیدا می كند، كه این را خود بیماران هم می توانند بررسی بكنند و سومین راه این است كه در مواردی از عكسبرداری ها استفاده شود چرا كه می توانیم شواهد واضحی را به نحو بیماری در عكسبرداری ها مشاهده كنیم. اما باید در مراحل اولیه بیماری، این عكسبردار ی ها توسط افراد بارز بررسی شود. برای این كه علائم بیماری؛ قدری خفیف است كه ممكن است در عكسبرداری های معمولی توسط پزشكانی كه ناآگاه باشند و یا در خواندن آنها وارد نباشند، اشتباه شود، چیزی كه متأسفانه ما به وفور می بینیم. در نتیجه حتماً لازم است با دقت بیشتری این كار انجام شود و خصوصاً  دادن شرح حال بالینی به دكتر متخصص رادیولوژی بسیار می تواند به تشخیص این بیماری كمك كند.
چه موقع به پزشك مراجعه كنیم ؟
 با توجه به این كه مهم ترین علامت بیماری A.S دردهای ناحیه ستون مهره است در صورتی كه بیمارانی هستند كه دردهایی در ناحیه ستون مهره دارند و این دردها در طی شب شدت می یابد و خصوصاً صبح ها همراه با سفتی صبحگاهی است بهتر است به پزشك مراجعه كنند. به طور كلی در طب ، دردهای شبانه جدی تلقی می شود و تنها علت آن در ستون مهره A.S نیست، بیماری های مهم دیگری هم می توانند دردهایی در طول شب ایجاد كنند.
آیا بیمار AS منجر به معلولیت می شود ؟بله متأسفانه بیماری A.S ایجاد معلولیت نیز می كند. در این بیماری زمانی كه مهره ها به هم بچسبند، فرد از انجام كارهای روزمره زندگی بازمی ماند و در صورتی كه لگن را گرفتار كند بیمار دچار تخریب ناحیه لگن می شود و دیگر قادر به راه رفتن نخواهد بود و نیاز به انجام اعمال جراحی بر روی لگن دارد و اگر شانه را گرفتار كند منجر به تخریب در ناحیه شانه می شود كه در این صورت نیاز به تعویض مفصل شانه است و اگر این كار انجام نشود بیمار زمین گیر می شود. لگن و شانه دو مفصل شایعی است كه در این بیماری گرفتار می شوند.

سلام
ببخشید از اینکه نه سلامی نه علیکی آخه شارژ ایرانسلم تموم شده و نشده پرش کنم
**وضعیت حیات=هنوز زنده**
شـــــکر

هه هه هه

HOOOOLOOOO

منم اومدم به بازار ...