تبیان، دستیار زندگی

کلید واژه ها: انسان ، کمال ، دنیا ، ابعاد وجودی
خداوند انسان را با دو بُعد معنوی و مادی خلق کرده است، نواقص انسان در بُعد مادی اوست و او را از رسیدن به کمال باز می دارد وگرنه خداوند در مورد بُعد روحانی همین انسان می فرماید:«
فَإِذَا سَوَّیْتُهُ وَنَفَخْتُ فِیهِ مِن رُّوحِی فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِینَ
ﭘﺲ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻧﺪﺍﻣﺶ ﺭﺍ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﻧﻴﻜﻮ ﻧﻤﻮﺩم ﻭ ﺍﺯ ﺭﻭﺡ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻭ ﺩﻣﻴﺪم ، ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﺳﺠﺪﻩ ﻛﻨﻴﺪ(1)
سیر و حرکتی که فنا در آن راه ندارد نیز بُعد روحانی انسان را شامل می شود. سیر و حرکت به سمت کامل شدن همان کمال انسانیست. هرچه انسان این مسیر را تندتر طی کند بیشتر می تواند برای تحقق بخشیدن استعدادهای درونی از نظام خلقت بهره بگیرد.
خلقت همچون ترازویی است که هرکدام از این ابعاد سنگین تر شود موجب سبکی بُعد دیگر می شود.
کمال طلبی و دنیا طلبی نیز سنگ کیلو در این ترازو هستند. دنیا طلب بودن با کمال خواهی نمی سازد. هرکس بدنبال کمال است باید وزنه دنیا طلبی را سبک کند تا وزن کمال بالا بیاید و سنگینی کند.
آنجاست که اگر به دنیا از سمت کمال طلبی نگاه کنیم کوچک و حقیر جلوه می کند هرچند کل عالم آن را بخواهند بزرگ نمایش دهند.
مهم چشمان ماست که چگونه دنیا را می نگردد، مهم چیزی نیست که می بینیم.
«وگر شیر ژیان آید به حَربم                               چو شیرین سوی من باشد بِچربم»(2)
حضرت امام صادق علیه السلام نقل می کنند از جد بزرگوارشان امام حسین علیه السلام که فردی برای ایشان نامه نوشت و در نامه از حضرت درخواست کردند که برای او خیر دنیا و آخرت را بیان بفرماید.
عَنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ ع قَالَ: كَتَبَ رَجُلٌ إِلَى الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍ‏ع یَا سَیِّدِی أَخْبِرْنِی بِخَیْرِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ فَكَتَبَ إِلَیْهِ‏ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‏ أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّهُ مَنْ طَلَبَ‏ رِضَى اللَّهِ بِسَخَطِ النَّاسِ كَفَاهُ‏ اللَّهُ أُمُورَ النَّاسِ وَ مَنْ طَلَبَ رِضَى النَّاسِ بِسَخَطِ اللَّهِ وَكَلَهُ اللَّهُ إِلَى النَّاسِ وَ السَّلَامُ؛ امام حسین در پاسخ فرمودند: بسم الله الرحمن الرحیم اما بعد هرکسی در پی رضای خداست، هرچند مردم از او خشمگین هستند. خداوند امور او را به سرانجام می رساند. و هرکسی به دنبال رضایت مردم است خداوند کار او را به مردم واگذار کند. والسلام
رضایت مردم و رضایت خداوند سنگ های دیگر این ترازو هستند کدام بر دیگری می چربد. میزان و ترازوی عمل انسانی هم بستگی به چربیدن هرکدام از این کفه های ترازوست.(3)
سید علی اکبر موسوی آبملخی
1.    .آیه72سوره ص
2.    نظامی گنجوی
3.    ابن بابویه، محمد بن على، الأمالی( للصدوق) - تهران، چاپ: ششم، 1376ش،ص201