• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
 
 
 
 
 
 
دروس متداول> پايه اول> منطق (1)> کتاب منطق يک مرکز

بنابراين، در مجموعه مفاهيم انسان م حيوان م جسم نامى م جسم م جوهر حيوان جنس سافل، جوهر جنس الاجناس، يا جنس عالى، جسم و جسم نامى، جنس متوسط خواهند بود.

منطقى جنس را به اعتبارى به قريب و بعيد تقسيم مى كند؛ چرا كه براى هريك از انواع سلسله، دو قسم جنس مى توان تصور كرد: نخست جنسى كه بلافاصله بعد از يك كلى مفروض قرار دارد و به آن جنس قريب گفته مى شود؛ مانند حيوان، كه بلافاصله در فوق كلى انسان قرار دارد و دوم، جنسى كه با يك يا چند واسطه در فوق كلى ديگر واقع شده است و به آن جنس بعيد گفته مى شود؛ مانند جسم نامى نسبت به انسان. با توجه به آنچه بيان شد مى توان نتيجه گرفت كه جوهر براى جسم، جنس قريب و در همان حال براى جسم نامى، جنس بعيد است.

سلسله مراتب انواع

قبل از بيان سلسله انواع، ابتدا بايد دانست كه نوع در منطق به دو معنا به كار مى رود:

الف) نوع حقيقى. كه مراد همان معنايى است كه در تعريف كليات خمسه گذشت؛

ب) نوع اضافى. كه مراد از آن هر كلى ذاتى است كه تحت جنسى مندرج باشد.

پس در اين سلسله انسان ض حيوان ض جسم نامى ض جسم ض جوهر مفاهيم انسان، حيوان، جسم نامى و جسم نوع اضافى ناميده مى شود.

با توجه به تعريف فوق، دو نكته به دست مى آيد:

1 . نوع حقيقى نيز مى تواند در مقايسه با جنس بالاتر نوع اضافى خوانده شود؛

2 . وسيع ترين مفهوم در يك سلسله هرگز متصف به نوع اضافى نخواهد شد.

اگر مجموعه مفاهيم كلى را در يك سلسله قرار دهيم به نحوى كه عام ترين آن در صدر و خاص ترين آن در ذيل سلسله قرار گيرد به محدودترين نوع، نوع الانواع يا نوع سافل، به عام ترين نوع، نوع عالى و به انواعى كه بين اين دو قرار مى گيرند نوع متوسط مى گويند. بنابراين در سلسله مفاهيمى كه ذكر شد، جسم، نوع عالى و انسان، نوع سافل يا نوع الانواع و جسم نامى و حيوان، نوع متوسط خوانده مى شود.