آنچه مساله را پیچیدهتر میكند، این است كه این مكملها حاوی موادی است كه حتی شاید نام آنها را نشنیده باشید. بنابراین چطور خواهید فهمید چه چیزی برایتان مناسب است یا آنكه باید آنها را مصرف كنید یا نه؟ قبل از اینكه درباره استفاده از مكملهای ورزشی تصمیم بگیرید، باید بدانید این مكملها اكسیرهای جادویی نیستند. نباید انتظار داشته باشید، با مصرف این مواد و یكجا نشستن میتوانید ماهیچهها را تقویت كنید. باید مكملی پیدا كنید كه با نوع فعالیت شما همخوانی داشته باشد و از آن به عنوان متعادل استفاده كرده و در عین حال، تمرینهای ورزشی را به موازات آن دنبال كنید.
مكملها در بدن چه میكند؟
مكملهای ورزشی به عنوان یك سوپاپ اطمینان در نظر گرفته میشوند تا مطمئن شویم بدن مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت میكند تا عملكرد بهتری داشته باشد و آنچه شما از آن انتظار دارید، برآورده سازد. اگر میخواهید بر توده عضلانی بیفزایید، باید كالری كافی دریافت كنید و تركیبی از كربوهیدرات و اسیدهای آمینه مصرف كنید. امكان تامین مواد از طریق غذا هم وجود دارد، اما در جوامع امروزی كه اغلب وقت كافی نداریم، متوسل شدن به مكملهای ورزشی آسانتر است.
بایدها و نبایدها در مصرف مكملها
اگر مكملها درست استفاده شوند، مخاطرهای به همراه ندارند. قبل از اینكه هر گونه مكملی را مصرف كنید، خوب است تحقیقات كافی درباره محصول موردنظر انجام دهید و محصول خود را از تولیدكنندههای معروف و قابل اطمینان تهیه كنید، زیرا آنها دانش و تجربه لازم را در تولید این محصولات دارند. علاوه بر آن، باید مكمل را طبق دستورالعمل مصرف كنید و در مصرف آن زیادهروی نكنید. مثلا مصرف كراتین اضافی برای كلیهها و كبد سمی است و پروتئین زیادی تبدیل به چربی میشود.
با آنكه انواع مختلفی از مكملهای ورزشی در بازار موجود است، بیشتر آنها به یكی از سه گروه مكملهای ماهیچهساز، چربیسوز و انرژیزا تعلق دارند. ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاكسیدانها از دیگر انواع مكملها هستند و برای افرادی كه ورزشهای سنگین انجام میدهند، قابل استفادهاند.
انواع اصلی مكملهای ورزشی
برای اینكه ماهیچه بتواند پس از تمرین انرژی از دست رفته خود را بازیابد و ترمیم شود از مكملهای پروتئینی یا ماهیچهساز استفاده میشود. وزنه زدن نیاز بدن به پروتئین را افزایش میدهد. اگر پروتئین كافی دریافت نكنید، بافت ماهیچهای را از دست میدهید و دوره نقاهت شما طولانی میشود و بدن ماهیچهها را برای به دست آوردن انرژی تجزیه میكند.
یكی دیگر از مكملها، مكمل كراتین است. شواهد علمی قوی وجود دارد كه نشان میدهد كراتین میتواند نیرو و اندازه عضلات را افزایش دهد. كراتین به طور طبیعی از سه اسیدآمینه در بدن ساخته میشود و در گوشت قرمز و ماهی نیز یافت میشود، اما مقدار آن در این غذاها برای ماهیچهسازی كافی نیست و به همین علت به مكمل آن نیاز پیدا میكنید.
مكملهای چربیسوز، تركیبی از گیاهان و مواد محركی است كه به طور مختصر دمای بدن را افزایش میدهد و به شما كمك میكند، هنگام تمرین كالری بیشتری بسوزانید. از آنجا كه تمرین منظم و رژیم غذایی سالم هم میتواند سوخت و ساز بدن را افزایش دهد، بنابراین استفاده از این مكملها هنوز مورد تردید است.
مكملهای انرژیزا كه اغلب به صورت نوشیدنی تولید میشوند، برای تمرینهای طولانیمدت مناسب است. این محصولات از كربوهیدرات تشكیل شده است و باعث كاهش خستگی و افزایش استقامت میشود. اسیدهای آمینه باعث میشود بدن هورمون رشد ترشح كند كه به نوبه خود از تجزیه ماهیچه هنگام تمرین جلوگیری میكند و ترمیم آن را سرعت میبخشد. آنتیاكسیدانها ایمنی طبیعی بدن را در برابر بیماریها افزایش میدهد. آنها رادیكالهای آزاد را كه در اثرتمرینات ورزشی سنگین مانند وزنه زدن ایجاد شده و موجب نابودی سلول میشود، از بین میبرند.
مكملها اكسیرهای جادویی نیستند و نباید انتظار داشته باشید با مصرف این مواد و یكجا نشستن میتوانید ماهیچهها را تقویت كنید، بلكه باید تمرینهای ورزشی را به موازات آن دنبال كنید
كازئین، پروتئین دیگری است كه در مكملها یافت میشود. هضم این پروتئین هفت تا هشت ساعت طول میكشد، به همین دلیل بهترین زمان مصرف آن نیم ساعت قبل از خواب است. این پروتئین هم به ترمیم و ساخت ماهیچه كمك میكند و تاثیر خوبی دارد.
نوشیدنیهای ورزشی باعث تامین قند و نمك بدن در طول تمرین میشود. تركیب آب، كربوهیدراتها و الكترولیتها آب از دست رفته بدن را بهتر از آب ساده جبران میكنند. اگر برای تامین ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز بدن از رژیم غذایی طبیعی خود دچار مشكل هستید، میتوانید از مولتیویتامین استفاده كنید. البته ایدهآل است كه رژیم غذایی متنوعی داشته باشید تا به مولتیویتامین نیاز نداشتهباشید.
كمبود روی در بدن باعث اختلال رشد ماهیچه و ضعف سیستم ایمنی میشود. كسانی كه به طور منظم ورزش میكنند، به نسبت افراد غیرفعال به روی بیشتری نیازمندند؛ زیرا باید گلبولهای قرمز خون را تجزیه كنند و اسیدهای چربی را كه در طول تمرین تولید شده است، متابولیزه كنند.
دكتر امیر شیروانی